Μέσα από την πιστοποίηση των προϊόντων περνάει η ενίσχυση της εξαγωγικής δραστηριότητας της χώρας, καθώς τώρα και περισσότερο από ποτέ η ασφάλεια των τροφίμων είναι ικανή και αναγκαία συνθήκη για την επιτυχία του εγχειρήματος.
Αυτό ήταν ένα από τα βασικά συμπεράσματα που διατυπώθηκαν στο πλαίσιο των εργασιών του 8ου Ελληνογερμανικό Φόρουμ Τροφίμων που πραγματοποιήθηκε πρόσφατα, προκειμένου να αναδείξει τον οδικό χάρτη για τις εξαγωγές της Ελλάδας στις διεθνείς αγορές, με έμφαση σε εκείνη της Γερμανίας – μια απαιτητική αγορά 80 εκατομμυρίων πολιτών.
Μαραθώνιος οι εξαγωγές
Σύμφωνα με τη διευθύντρια του Germany Trade and Invest για την Ελλάδα και την Κύπρο, Μιχαέλα Μπαλή, οι εξαγωγές δεν θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν παρά ένας μαραθώνιος και αυτό γιατί αποτελούν τον πιο αποδοτικό «δρόμο» για την εξωστρέφεια των ελληνικών επιχειρήσεων, με στόχο να καταστούν ανταγωνιστικές και να διεκδικήσουν τα μερίδια αγοράς που τους αξίζουν. Για να επιτύχει ένας εξαγωγέας το σκοπό του πρέπει, όπως εξήγησε η κυρία Μπαλή, να έχει πάντα στο μυαλό τους τρεις βασικές παραμέτρους. Εάν μπορεί να απαντήσει σε αυτές, τόσο πιο εύκολα θα είναι σε θέση να χαράξει την εξαγωγική του στρατηγική. Ένας εξαγωγέας χρειάζεται λοιπόν ένα ποιοτικό προϊόν, τα απαραίτητα κεφάλαια για να το εξάγει, αλλά και την αγορά – στόχο στην οποία επιθυμεί να στραφεί.
«Το ελληνικό brand δεν μπορεί παρά να εξάγεται. Εκείνο που χρειάζεται είναι σύστημα, υπομονή κι επιμονή», υποστήριξε, στο πλαίσιο της εισήγησής του στο Φόρουμ, ο Health & Nutrition Connectivity & Products της Trade Facilitation Services και Sales Manager της SGS Greece, Δημήτρης Κατάκαλος, επισημαίνοντας πως οι εξαγωγείς δεν πρέπει ποτέ να ξεχνούν τα δικαιώματα του καταναλωτή, αλλά και να τηρούν πιστά τόσο τα πρότυπα της χώρας τους, αλλά και της αγοράς στην οποία εξάγουν τα προϊόντα τους.
Το «κλειδί» της πιστοποίησης
Σύμφωνα με τον Lead Auditor και Product Manager in Food Sustainability της TÜV HELLAS, Ιωάννη Μπαρράκο, σήμερα η ασφάλεια των τροφίμων είναι αυτονόητη και δεδομένη, γεγονός που αυξάνει τις απαιτήσεις σε όρους πιστοποίησης για όσους γίνονται δέκτες εξαγωγών. Όπως υποστήριξε, η πιστοποίηση είναι η διαδικασία που επιβεβαιώνει την ορθή χρήση και υιοθέτηση προτύπων για κάθε προϊόν που εξάγεται, ενώ στη σύγχρονη εποχή η πιστοποίηση της ασφάλειας τροφίμων είναι εκείνη που οδηγεί σε βιώσιμα προϊόντα που δύνανται να προσελκύσουν το ενδιαφέρον των εισαγωγέων. Ο κ. Μπαρράκος εξέφρασε την πεποίθηση πως πλέον οι παραγωγοί στην Ελλάδα συμμορφώνονται με το σύνολο των απαιτήσεων για πιστοποιήσεις, αναγνωρίζοντας πως πλέον δεν αρκεί μια απλή πιστοποίηση, αλλά πολύ περισσότερες ώστε να βεβαιωθεί η ξεχωριστή ποιότητα του προς εξαγωγή προϊόντος.
Μακρά η διαδικασία ελέγχου των τροφίμων
Την ίδια στιγμή για τον Διευθύνοντα Σύμβουλο της εταιρείας ετικέτας Veltia Labs for Life Αλέξανδρο Γιαννούσιο, το μεγάλο στοίχημα έγκειται στη δυνατότητα του εξαγωγέα να προετοιμάσει σωστά τον έλεγχό του. Προς αυτή την κατεύθυνση είναι καθοριστικός ο ρόλος της διαδικασίας ελέγχου, ο οποίος θα πρέπει να ξεκινά από την αρχή για ένα προϊόν - ήτοι από την καλλιέργειά του στο χωράφι – και να φτάνει ως τον τελικό προορισμό, τον καταναλωτή.
Αναφερόμενος στα ποιοτικά χαρακτηριστικά των προϊόντων, ο κ. Γιαννούσιος σημείωσε ως δεδομένο ότι οι αναπτυγμένες κοινωνίες καταναλώνουν ασφαλέστερα προϊόντα, όπως και ότι η αύξηση του βιοτικού επιπέδου μιας κοινωνίας οδηγεί σε μεγαλύτερη πίεση επί της ποιότητας του τροφίμου, συμπεριλαμβανομένων και των οργανοληπτικών χαρακτηριστικών. «Αυτό οδηγεί σε αυστηρότερους ελέγχους από τις κρατικές αρχές, αλλά και από τους retailers, με χρήση ακόμα και ιδιωτικών προτύπων». Κατά τον ίδιο «επειδή η παραγωγική διαδικασία ενός τροφίμου είναι μια μακροχρόνια διαδικασία που μπορεί να διαρκέσει ακόμα και ένα 12μηνο, οι εξαγωγείς οφείλουν να γνωρίζουν για τις κανονιστικές διατάξεις, τις ποιοτικές απαιτήσεις, τον ανταγωνισμό και άλλα πολλά, πριν ξεκινήσουν την παραγωγή τους. Το προϊόν θα πρέπει να ετοιμαστεί βάσει των προδιαγραφών αυτών», ανέφερε.
«Η Enterprise Greece ενθαρρύνει και υποβοηθά την εξωστρέφεια των ελληνικών επιχειρήσεων για την προώθηση προϊόντων και υπηρεσιών στο εξωτερικό μέσω οργάνωσης της εθνικής συμμετοχής σε περισσότερες από 50 διεθνείς εκθέσεις, μέσω επιχειρηματικών αποστολών, αλλά και μέσω ενός πλήθους από ψηφιακές δράσεις ενημέρωσης, εκπαίδευσης και συμβουλευτικής», τόνισε, από την πλευρά του, ο γενικός διευθυντής Στρατηγικής Ανάπτυξης Εξωτερικού Εμπορίου της Enterprise Greece, ανέλυσε το ρόλο του φορέα, Ιωάννης Ρέτσας.
«Η Τράπεζα Πειραιώς είναι η τράπεζα του πρωτογενούς τομέα και αυτό γιατί δεν ξεχνάμε ποτέ το ‘κληροδότημα’ της Αγροτικής Τράπεζας», σημείωσε, με τη σειρά του, ο διευθυντής Ανάπτυξης Εργασιών Αγροτικού Τομέα του Κέντρου Ανάπτυξης Εργασιών της Τράπεζας Πειραιώς, Aλέξης Πολυτάκης. «Η υιοθέτηση σύγχρονων μεθόδων αειφορικής διαχείρισης της γεωργίας αποτελεί προϋπόθεση για έναν βιώσιμο αγροτικό τομέα. Οι βιώσιμες γεωργικές πρακτικές συμβάλλουν στην ισχυροποίηση της οικονομικής αποτελεσματικότητας και συνεπώς στην αύξηση του αγροτικού εισοδήματος, παράγοντες κρίσιμοι και για τον τραπεζικό δανεισμό τους» ανέφερε.
«Κομμένη και ραμμένη πλέον στα μέτρα του πρωτογενούς τομέα η τεχνολογία»
Λαμβάνοντας τον λόγο στο Φόρουμ ο Διευθύνων Σύμβουλος, της Tractor GPS - της μεγαλύτερης εταιρείας αγροτεχνολογίας στην Ελλάδα - Αριστόδημος Ζαμίδης, επιβεβαίωσε πως ο κλάδος της αγροδιατροφής χρειάζεται την τεχνολογία, όσο γρήγορα κι αν «τρέχει», εξηγώντας παράλληλα πως πλέον «υπάρχει τεχνολογία κομμένη και ραμμένη στα μέτρα του πρωτογενούς τομέα», η οποία ωστόσο απαιτεί χρόνο για να υιοθετηθεί αποτελεσματικά και επιτυχώς. «Ο αγροτικός κόσμος πρέπει να ενημερώνεται αλλά και να εκπαιδεύεται για τα οφέλη των νέων τεχνολογιών», πρόσθεσε για να επισημάνει πως όταν μια νέα τεχνολογική λύση κάνει την εμφάνισή της «απαιτούνται τουλάχιστον τρία χρόνια δοκιμών για να επιβεβαιωθεί η χρησιμότητά της και κατ’ επέκταση η αποδοτικότητά της». «Τεχνολογίες drone, gps και ρομπότ συμβάλλουν στη βιωσιμότητα του αγρότη, αλλά και στην ανάπτυξη της αγροτικής οικονομίας, γι’ αυτό θα πρέπει συνολικά να βοηθήσουμε στην ενσωμάτωση περισσότερων τεχνολογιών στον αγρό», υπογράμμισε.
Απαιτούνται οικονομίες κλίμακος
Όπως σημείωσε ο γενικός διευθυντής του Ελληνογερμανικού Επιμελητηρίου, Αθανάσιος Κελέμης, «αν ο κλάδος των τροφίμων όντως επιθυμεί να αυξήσει τη δυναμική του στις διεθνείς αγορές, -με βασικότερη ίσως τη γερμανική-, θα πρέπει να οργανωθεί σε μεγαλύτερες και ισχυρότερες ομάδες παραγωγών, μέσω των οποίων δύναται να αναζητηθούν οικονομίες κλίμακος. Οικονομίες κλίμακος, που οδηγούν σε αποδοτικότερη αξιοποίηση των προς επένδυση κεφαλαίων, σε ορθολογικότερη διαχείριση της παραγωγής και διακίνησης των παραγόμενων αγαθών, όπως και στην καλύτερη οργάνωση και εκπροσώπηση στο εξωτερικό. Κατά συνέπεια, για να καταστεί επιτυχής κάθε εξωστρεφής προσπάθεια στο χώρο των νωπών γεωργικών προϊόντων, απαιτούνται μεθοδικές κινήσεις από όλους τους εμπλεκόμενους στην αλυσίδα παραγωγής, επεξεργασίας, τυποποίησης, προώθησης–προβολής αλλά και πώλησης των παραγόμενων ελληνικών προϊόντων».
Το εγχειρίδιο των εξαγωγών
«Θέλουμε να θέσουμε μία νέα βάση, να καταρτίσουμε έναν οδικό χάρτη για την ενίσχυση των εμπορικών συνεργασιών μεταξύ Ελλάδας και Γερμανίας και την προώθηση των εξαγωγών φρούτων και λαχανικών. Και φυσικά εργαζόμαστε για την ενίσχυση των ήδη καλών πρακτικών εξαγωγών νωπών φρούτων στη Γερμανία», ανέφερε ο Διευθύνων Σύμβουλος της BASF ΕΛΛΑΣ ΑΒΕΕ και Β’ αντιπρόεδρος του Ελληνογερμανικού Επιμελητηρίου, Βασίλης Γούναρης. Ο ίδιος ανακοίνωσε την ολοκλήρωση του εγχειριδίου εξαγωγών. Πρόκειται για ένα εξαιρετικά χρήσιμο εργαλείο, με εστίαση στις προδιαγραφές που πρέπει να έχει ένα αγροτικό προϊόν, τις απαιτήσεις για την ασφάλεια των τροφίμων και το ηλεκτρονικό εμπόριο, τους τρόπους πληρωμής και πολλές άλλες απαραίτητες πληροφορίες».
Σύμφωνα με τον κ. Κατάκαλο, οι αυξανόμενες απαιτήσεις της γερμανικής αγοράς τροφίμων ήταν που οδήγησαν στη δημιουργία του εγχειριδίου. «Πρόκειται για ένα πολύ σημαντικό εργαλείο, το οποίο θα συνεισφέρει στην ανάπτυξη της εξαγωγικής δραστηριότητας των αγροτικών επιχειρήσεων και συνεταιρισμών» πρόσθεσε.
