Στον σχεδιασμό της κυβέρνησης για το νέο πρόγραμμα ΕΣΠΑ αναφέρθηκε ο υφυπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Γιάννης Τσακίρης, μιλώντας στο συνέδριο «Green Deal Greece 2022», που διοργανώνεται από το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας (ΤΕΕ) σε συνεργασία με το economix.gr.
«Γυρίζουμε σελίδα και το νέο ΕΣΠΑ θα έχει καθαρά επενδυτικό χαρακτήρα» τόνισε ο κ. Τσακίρης, συμπληρώνοντας «από τα 20 δις του παλιού ΕΣΠΑ πήγαμε στα 26 δις. Ήμασταν η πρώτη χώρα που το εγκρίναμε και η πρώτη που ενέκρινε τα πρώτα επιχειρησιακά προγράμματα, ξεκινώντας από την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των ΜμΕ, τη δίκαιη μετάβαση στην απολιγνιτοποίηση και συνεχίζουμε να εγκρίνουμε συνέχεια προγράμματα. Το νέο ΕΣΠΑ είναι καθαρά επενδυτικό και εστιάζει στην πράσινη και ψηφιακή μετάβαση σχεδόν κατ’ αποκλειστικότητα.»
Κάνοντας απολογισμό για το παλιό ΕΣΠΑ, ο υφυπουργός Ανάπτυξης σημείωσε ότι η απορρόφηση βρίσκεται περίπου στο 75%.
«Πριν τρία χρόνια, η απορρόφηση ήταν 25%. Αυτή η διαφορά σημαίνει 10 δισεκατομμύρια ευρώ περισσότερα στην πραγματική οικονομία. Το ΕΣΠΑ είναι “άσπρες” δαπάνες, που πέφτουν στο ακέραιο στην οικονομία.» ανέφερε ο Γ. Τσακίρης, προσθέτοντας ότι υπήρξαν διαφορετικές δικλείδες για να διασφαλίσουν ότι τα χρήματα ξοδεύονται σύμφωνα με τις πολιτικές της Ε.Ε.
Χαρακτήρισε, επίσης, άκρως επιτυχημένη τη διαχείριση των πόρων στην περίοδο της πανδημίας αναφέροντας ότι με τα τρία χρηματοδοτικά εργαλεία (επιστρεπτέα προκαταβολή, ΤΕΠΙΧ και τα εγγυημένα δάνεια) ενισχύθηκαν 40.000 επιχειρήσεις.
«Πιάσαμε όλες τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις» είπε ο Γ. Τσακίρης. «Για να υπάρχει ορθή εικόνα, στην Ελλάδα οι μεγάλες επιχειρήσεις είναι μόνο 450.»
Ερωτώμενος για το πώς μπορεί να επηρεάσει την πορεία του νέου ΕΣΠΑ το ενδεχόμενο εκλογών, ο υφυπουργός Ανάπτυξης ξεκαθάρισε ότι «η πολιτική του ΕΣΠΑ έχει συμφωνηθεί και υπογραφεί με την ΕΕ και δεν μπορεί να παρεκκλίνει. Οι μηχανισμοί δουλεύουν προς αυτή την κατεύθυνση. Ακόμα και στην ίδια διακυβέρνηση, μπορεί ανά πάσα στιγμή να υπάρξει μία αλλαγή στην κατεύθυνση των δράσεων, με βάση της συνθήκες, για παράδειγμα την ενεργειακή κρίση. Όμως ο τελικός ωφελούμενος των δράσεων παραμένουν οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις.»
Όσο για το αν η κυβέρνηση ενήργησε εγκαίρως για να αποτρέψει τις επιπτώσεις της ενεργειακής κρίσης και την κριτική για “επιδοματική πολιτική” ο Γ. Τσακίρης είπε χαρακτηριστικά «Έξω από τον χορό, πολλά τραγούδια λένε. Το ΕΣΠΑ έχει και κοινωνικό άξονα και οποιαδήποτε ενίσχυση προς ευάλωτες ομάδες είναι στη σωστή κατεύθυνση. Η κριτική είναι για την κριτική. Η επιδοματική πολιτική είναι προς τη σωστή κατεύθυνση. Υπάρχει όμως και η αναπτυξιακή πολιτική. Με τις δράσεις που κάνουμε τώρα θα δούμε πραγματικά την ελληνική οικονομία να απογειώνεται.»
Δημήτρης Σκάλκος «Το νέο ΕΣΠΑ ξεκινάει με ώριμα έργα 5 δις»
Στη δυναμική του νέου αλλά και του παλιού ΕΣΠΑ αναφέρθηκε ο Γενικός Γραμματέας Δημοσίων Επενδύσεων και ΕΣΠΑ κ. Δημήτρης Σκάλκος, τονίζοντας, ότι το ΕΣΠΑ της προηγούμενης προγραμματικής περιόδου συνολικά πήγε πολύ καλά, καθώς το ποσοστό απορρόφησης του 75% είναι εξαιρετικά σημαντικό, που σημαίνει ότι μέχρι την καταληκτική ημερομηνία, στις 31 Δεκεμβρίου του 2023, δίνει την ασφάλεια ότι δεν θα υπάρχει απώλεια πόρων. Όπως είπε, το προηγούμενο ΕΣΠΑ είχε διαφορετική στόχευση, σχεδιάστηκε το 2013 και εγκρίθηκε το 2014 οπότε ήταν διαφορετικό το κοινωνικοοικονομικό περιβάλλον. Δεν αστόχησε, εξυπηρέτησε άλλες ανάγκες, ήτοι μίας οικονομίας που έβγαινε από δεκαετή οικονομική κρίση.
Για το ρόλο των συστημικών τραπεζών και στις αιτιάσεις που έχουν κατά καιρούς ειπωθεί, για το αν διοχέτευσαν ρευστότητα μέσω του ΕΣΠΑ, ο κ. Σκάλκος υπογράμμισε, ότι προφανώς κάποια χρηματοδοτικά εργαλεία έπρεπε να τρέξουν μέσα από τις συστημικές τράπεζες, οι οποίες προτίμησαν πελάτες με υψηλή φερεγγυότητα προκειμένου να διασφαλίζουν την επένδυσή τους. Από την άλλη πλευρά όμως, και εδώ υπεισέρχεται και ο ρόλος το ΕΣΠΑ, όπως χαρακτηριστικά ανέφερε, αναλαμβάνοντας ένα μέρος του ρίσκου, προκειμένου να αυξηθεί αυτό που ονομάζεται τραπεζική πίστη.
Κι όπως τόνισε χαρακτηριστικά ο κ. Σκάλος, «αυτό είναι κάτι που το κάναμε κυρίως κατά τη διάρκεια της πανδημίας, με εξαιρετικά μεγάλη επιτυχία» μέσα από την Αναπτυξιακή Τράπεζα με συγκεκριμένα εγγυοδοτικά εργαλεία και η τραπεζική πίστη αυξήθηκε με ρυθμούς που δεν τους είδαμε την τελευταία 15ετία», οπότε δόθηκαν δάνεια και σε επιχειρήσεις που δεν είχαν πάρει, εξήγησε.
Όσον αφορά για την υψηλή απορροφητικότητα, ο κ. Σκάλκος, ανέφερε, ότι το κομμάτι του ΕΣΠΑ είναι από τα ποιοτικά κομμάτια της ελληνικής δημόσιας διοίκησης που πηγαίνει καλά. «Άρα αυτό που κάναμε εμείς ήταν να κεφαλαιοποιήσουμε την καλή δουλειά που γίνεται, να την βελτιώσουμε.
Για την απορρόφηση των πόρων του Νέου ΕΣΠΑ υπογράμμισε ότι έχει κατεξοχήν πράσινο προσανατολισμό και ο τίτλος του θα μπορούσε να είναι «Βιώσιμη ανάπτυξη για όλους», γεγονός που όπως είπε ο κ. Σκάλκος, αποτελεί και είναι ευρωπαϊκή προτεραιότητα, καθώς οι δράσεις του εκτείνονται σε όλο το φάσμα της κλιματικής αλλαγής και της αντιμετώπισή της, όπως για παράδειγμα τα πράσινα νησιά, η γαλάζια οικονομία και η αποθήκευση ενέργειας.
Σε σχέση με τη δέσμευση των πόρων που έχουν πράσινο προσανατολισμό, ανέφερε ότι το 37% του Ταμείου Συνοχής και το 30% του ευρωπαϊκού ταμείου περιφερειακής ανάπτυξης δεσμεύεται σε πόρους ΕΣΠΑ, αυτό σημαίνει ότι περί τα 5,5 δις ευρώ πρέπει να κατευθυνθούν σε πράσινες δράσεις και πράσινες επενδύσεις. Και σε αυτά προστίθενται όπως είπε και τα 1,6 δις ευρώ για τις δράσεις της απολιγνιτοποίησης, που επίσης θα πάει σε πράσινες δράσεις.
Τέλος ο κ. Σκάλκος, υπογράμμισε ότι υπάρχει στο Νέο ΕΣΠΑ μία δεξαμενή ώριμων έργων 5 δις. Καθοριστικό ρόλο για την ανάπτυξη των επενδυτικών σχεδίων, εξήγησε ότι θα παίξει η διαδικασία και λειτουργίας ωρίμανσης έργων με όχημα το ΤΑΙΠΕΔ και το μηχανισμό που έχει δημιουργηθεί προς αυτόν τον σκοπό. Ανέφερα μάλιστα, ότι τα πρώτα έργα που έχουν ενταχθεί ξεπερνούν τα 50 εκ. ευρώ. Τέλος για το Νέο ΕΣΠΑ και όσον αφορά πάντα την ευελιξία της λειτουργίας του, ο κ. Σκάλκος, τόνισε ότι προβλέπει νέα διαχειριστικά εργαλεία και πληροφοριακά συστήματα για την παρακολούθηση των έργων.
