Το πως η πράσινη μετάβαση, ο ψηφιακός μετασχηματισμός, η κατάρτιση και οι ιδιωτικές επενδύσεις μπορούν να ενισχύσουν την ελληνική οικονομία αυτή τη στιγμή συζητήθηκε στο συνέδριο Green Deal Greece 2022, το οποίο πραγματοποιείται και σήμερα Πέμπτη 30 Ιουνίου, στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος.
Συμμετέχοντες στη συγκεκριμένη ενότητα ήταν ο Αναπληρωτής Υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων Νίκος Παπαθανάσης, ο Ορέστης Καβαλάκης, Γενικός Γραμματέας Ιδιωτικών Επενδύσεων & ΣΔΙΤ, Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων Κωνσταντίνος Μακέδος, Πρόεδρος, ΤΜΕΔΕ & ATTICA BANK Χρήστος Κώνστας, Εκτελεστικός Γραμματέας, Ένωση Βιομηχανιών Ηλιακής Ενέργειας, καθώς και ο Κωνσταντίνος Μαχαίρας, Εθνικός Συντονιστής, Ευρωπαϊκό Σύμφωνο για το Κλίμα (European Climate Pact).
Νίκος Παπαθανάσης: «Από τα διαρθρωτικά ταμεία θα λάβουμε 80 δισ. ευρώ»
Το παρόν στη δεύτερη ημέρα του συνεδρίου του ΤΕΕ «Green Deal Greece 2022» έδωσε ο Νίκος Παπαθανάσης, Αναπληρωτής Υπουργός, Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων.
Στην ομιλία του ο κύριος Παπαθανάσης ανέφερε “Είναι ιδιαίτερη χαρά να συζητάμε για τις προκλήσεις της πράσινης μετάβασης. Μετά την πανδημία φαινόταν πως ξεκινούσε μια ήρεμη διαδρομή μέχρι που ξεκίνησε ένας πόλεμος που ουσιαστικά έχει ανατρέψει όλο τον προγραμματισμό της Ευρώπης και φυσικά της πατρίδας μας. Έχει πολύ μεγάλη σημασία να δούμε τι πρωτοβουλίες έχουμε πάρει αυτά τα τρία χρόνια. Διότι δεν είναι μόνο ο ψηφιακός μετασχηματισμός. Είχαμε προβλέψει ότι το κομμάτι της πράσινης μετάβασης θα έτρεχε πολύ γρήγορα και έπρεπε και εμείς να είμαστε μπροστά. Έτσι το 2019 ο πρωθυπουργός από το βήμα του ΟΗΕ είχε προαναγγείλει την απολιγνιτοποίηση της χώρας, σε τέτοιο βαθμό ώστε να γίνουμε συνομιλητές και να διαπραγματευτούμε σε διαφορετική βάση”.
“Θέλω να σας πω ότι αν δεν είχε ληφθεί αυτή η απόφαση το 2019, δεν θα είχαμε πάρει αρκετά δισεκατομμύρια από αυτά τα οποία πήραμε και πρόκειται να δώσουν μία ουσιαστική αλλαγή στο παραγωγικό μοντέλο της χώρας μας”. Η Ελλάδα δεν είχε καλό ιστορικό απορρόφησης των προγραμμάτων, το βελτιώσαμε αυτό και μπροστά μας έχουμε μία μεγάλη πρόκληση να απορροφήσουμε, στα επόμενα 7 με 8 χρόνια, περίπου 80 δισεκατομμύρια δημόσιους πόρους κι άλλα 40 δισ. από ιδιωτικούς πόρους που θα μοχλευθούν από αυτήν την κίνηση”. Οι άξονες της εθνικής στρατηγικής είναι η πράσινη μετάβαση, ο ψηφιακός μετασχηματισμός, η κατάρτιση και οι ιδιωτικές που επενδύσεις που αποτελούν σημαντικό άξονα ανάπτυξης της χώρας μας” δήλωσε ο Αναπληρωτής Υπουργός.
“Επίσης, είναι και η ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων. Στην χώρα μας το 95% είναι μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Αυτές αποτελούν την ραχοκοκαλιά της οικονομίας μας και παίζει πολύ σημαντικό ρόλο να μπουν στο χρηματοπιστωτικό σύστημα και να αντλήσουν πόρους από την πράσινημετάβαση, που συνολικά αντλεί περίπου το 30% των πόρων. Πρέπει επίσης να δούμε αν η οικονομία μας είναι έτοιμη να απορροφήσει αυτούς τους πόρους. Τα αποτελέσματα του 2021 είναι πάρα πολύ καλά, καταφέραμε να κερδίζουμε το δημοσιονομικό χώρο που χάσαμε το 2020 με μια ανάκαμψη 8,3% κάτι το οποίο μας βάζει στις πρωτιές της Ευρώπης. Είναι πολύ σημαντικό να αντιμετωπίσουμε και το brain drain, οι νέες επενδύσεις που γίνονται κυρίως σε τεχνολογικό τομέα, περίπου το 15 με 20% των προσλήψεων είναι από Έλληνες που επιστρέφουν από το εξωτερικό. Το φιλικό περιβάλλον προς την επιχειρηματικότητα έχει πείσει”.
Επιπρόσθετα, δήλωσε ότι «καταφέραμε να αντλήσουμε σημαντικούς πόρους για τις περιοχές της δίκαιης μετάβασης. Μέσω της δίκαιης αναπτυξιακής μετάβασης καταφέραμε να αντλήσουμε πόρους που θα πάνε στοχευμένα στις περιοχές της Δυτικής Μακεδονίας, Τρίπολη, Μεγαλόπολη, Γορτυνία και τα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά. Το γεγονός αυτό δίνει επιπρόσθετη στήριξη στις περιοχές αυτές. Συνολικά 7 δισ από δημόσιους και ιδιωτικούς πόρους θα πάνε στις περιοχές αυτές. Ούτε το ⅓ δεν θα μπορούσαμε να δώσουμε σε αυτές τις περιοχές αν δεν είχαμε κάνει τη συζήτηση για την πράσινη μετάβαση”.
“Είμαστε μπροστά σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι, στην έναρξη όλων αυτών των διαρθρωτικών προγραμμάτων. Το πρόγραμμα όλων των υπουργείων καταλαμβάνεται από το πρόγραμμα της πράσινης μετάβασης. Έχουμε επιταχύνει πολύ και είμαστε ένα καλό παράδειγμα για την Ευρώπη. Το πρώτο πρόγραμμα δίκαιης αναπτυξιακής μετάβασης που ενέκρινε η ΕΕ είναι το ελληνικό πρόγραμμα” συμπλήρωσε.
Ο Αναπληρωτής Υπουργός του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων ολοκλήρωσε την τοποθέτησή του λέγοντας "Έχουμε μία μοναδική ευκαιρία, είναι ένα πραγματικά σχέδιο καινούργιο Μάρσαλ, πρέπει να περιορίσουμε τις γραφειοκρατικές διαδικασίες. Η επενδυτική κοινότητα δεν θέλει τις δυσκολίες. Το αντίδοτο είναι να εμπιστευτούμε τον ιδιωτικό τομέα, εμπιστευόμαστε το Τεχνικό Επιμελητήριο γι' αυτό και το εμπλέκουμε όσο γίνεται πιο ισχυρά στις διαδικασίες. Δημιουργούμε μία ζώνη ασφαλείας για την επιχειρηματική κοινότητα. Το στοίχημα είναι μεγάλο και δεν έχουμε χρόνο να χάσουμε. Θεωρώ ότι αυτή είναι η μεγάλη ευκαιρία για την πατρίδα μας”.
Ορέστης Καβαλάκης: «Έχουμε θέσει το πλαίσιο των επενδύσεων, το ‘’κλειδί’’ είναι η απορρόφηση των κονδυλίων»
Ξεκινώντας με τη δική του τοποθέτηση, ο Γενικός Γραμματέας Ιδιωτικών Επενδύσεων & ΣΔΙΤ του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων Ορέστης Καβαλάκης ανέφερε ότι το συγκεκριμένο κομμάτι του Υπουργείου αφορά κυρίως τέσσερα σημεία όπως είναι οι στρατηγικές επενδύσεις, οι ιδιωτικές επενδύσεις, τα ΣΔΙΤ και το θέμα της απολιγνιτοποίησης.
Κατά τον ίδιο, η πρώτη προτεραιότητα αυτή τη στιγμή είναι η δημιουργία ενός θεσμικού πλαισίου για αυτούς τους άξονες, σύμφωνου με την πράσινη ανάπτυξη. Όπως δήλωσε, είναι ανάγκη για επενδύσεις με μεγάλο αντίκτυπο στην οικονομία, αλλά και δημιουργίας ενός πλαισίου για ταχεία αδειοδότηση, με φοροαπαλλαγή για τις επιχειρήσεις και νέα εργαλεία για ανάκαμψη.
Μίλησε, επίσης, για τις ‘’εμβληματικές επενδύσεις εξαιρετικής σημασίας’’, μια νέα κατηγορία, οι οποίες μπορούν να παίρνουν επιχορήγηση από το Tαμείο Ανάκαμψης, με σημαντικό κομμάτι αυτών να αποτελεί το λεγόμενο green tracking, με έμφαση στις νέες εναλλακτικές πηγές ενέργειας όπως το υδρογόνο, τα πλωτά αιολικά πάρκα και τα πλωτά φωτοβολταϊκά.
Σημαντικά στοιχεία σε αυτή τη μετάβαση είναι και τα Ειδικά Σχέδια Χωρικής Ανάπτυξης Στρατηγικών Επενδύσεων (ΕΣΧΑΣΕ), με τον κ. Καβαλάκη να τονίζει ότι για πρώτη φορά εφαρμόζονται σε αυτά εργαλεία ESG, τα οποία καθίστανται ως πολύ σημαντικά για να βοηθηθούν μεγάλοι επενδυτές να υλοποιήσουν τις επενδύσεις τους.
Παράλληλα, έκανε λόγο για τη νομοθέτηση της δίκαιης αναπτυξιακής μετάβασης, ένα εργαλείο με βασικό στόχο την απορρόφηση των κονδυλίων, κάτι που συνιστά μεγάλη πρόκληση για το μέλλον.
Ο κ. Καβαλάκης, επιπρόσθετα, αναφέρθηκε στον νέο Αναπτυξιακό νόμο, με εξειδίκευση στον κάθε κλάδο, κάτι το οποίο, όπως είπε, έχει ανάγκη η οικονομία. «Είμαστε έτοιμοι να ανοίξουμε το πρώτο καθεστώς της μεταποίησης, όπως πχ στον αγροτουρισμό, να στηρίξουμε τον πράσινο μετασχηματισμό των επιχειρήσεων».
Τέλος, ο Γεν. Γραμματέας του Υπουργείο Ανάπτυξης έκανε λόγο για τα ΣΔΙΤ, τις συμπράξεις δηλαδή Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα, τις οποίες χαρακτήρισε ως πολύ σημαντικό εργαλείο για την υλοποίηση μεγάλων έργων, έργων υποδομών, με ένταξη όλου του σχεδιασμού για τα μεγάλα έργα υποδομής σε μια στρατηγική. Τα έργα αυτά μπορεί να είναι φοιτητικές εστίες, αρδευτικά, οδικά, ακόμα και ψηφιακά έργα, στα οποία γίνεται απόπειρα να προχωρήσουν με σύντομες διαδικασίες και συνδυασμό πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης. «Έχουμε θέσει το πλαίσιο, το κλειδί είναι η απορρόφηση των κονδυλίων» κατέληξε.
Κωνσταντίνος Μακέδος: «Οι επιχειρήσεις χρειάζονται εύκολη πρόσβαση σε καινοτόμα και δυναμικά εργαλεία χρηματοδότησης»
Για τις νέες και επείγουσες ανάγκες του τεχνικού κόσμου και ειδικότερα των ΜμΕ αναφέρθηκε στην παρέμβασή του ο Πρόεδρος του ΤΜΕΔΕ, κ. Κ. Μακέδος. Μιλώντας στο πλαίσιο του 2ου Συνέδριου, που διοργανώνει το ΤΕΕ με τίτλο «Green Deal Greece 2022», ανέλυσε την παρούσα κατάσταση, η οποία ισχύει στον τομέα των χρηματοδοτήσεων, τις ανάγκες των Μηχανικών και των λύσεων, που το ΤΜΕΔΕ παρέχει και προσφέρει στα μέλη του.
Επεσήμανε ότι η ευέλικτη χρηματοδότηση, τόσο μέσω κεφαλαίων κίνησης, όσο και μέσω μεσοπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων δανειακών κεφαλαίων, αποτελεί τη βασική προϋπόθεση για την ανάπτυξη και τον εκσυγχρονισμό του παραγωγικού δυναμικού του κλάδου. Ο συνολικός τραπεζικός δανεισμός του κλάδου αναμένεται να αυξηθεί στο άμεσο μέλλον (€ 671 εκατ. έως €2,5 δισ.) και συνεπώς χρειάζονται πρωτοβουλίες και εργαλεία υποστήριξης από το χρηματοπιστωτικό σύστημα της χώρας.
Ανταποκρινόμενο σε αυτή την ανάγκη, το ΤΜΕΔΕ τα τελευταία χρόνια μαζί με τον εγγυοδοτικό του ρόλο έχει αναπτύξει και τον πιστοδοτικό του ρόλο, εισάγοντας «πράσινα» κριτήρια στον τομέα των χρηματοδοτήσεων.
Συγκεκριμένα, ο κ. Μακέδος ανέφερε:
Τη συνεργασία με την Ελληνική Επενδυτική Τράπεζα για το «Ταμείο Εγγυοδοσίας ΕΑΤ-ΤΜΕΔΕ», από το οποίο κάθε δικαιούχος μπορεί να λάβει κεφάλαιο κίνησης, μέσω τραπεζικού δανεισμού, για ποσό έως €200.000. «Αναλαμβάνουμε μέρος του πιστωτικού κινδύνου παρέχοντας εγγύηση προς τις τράπεζες για το 80% της χρηματοδότησης. Μόνο τους τρεις πρώτους μήνες έχουν εκταμιευτεί περισσότερα από €23 εκατ.
Tο μεγαλύτερο μέρος των ποσών εκταμίευσης (35%), προέρχεται από την Attica Bank, η οποία αποδεικνύει εμπράκτως τη δυναμική, που μπορεί να αναπτύξει μια τράπεζα, που κατέχει μόλις το 2% του μεριδίου αγοράς του Τραπεζικού Κλάδου, αλλά και πώς ο κλάδος μας μπορεί να στηριχθεί από αυτήν.» την «ΤΜΕΔΕ Microfinance Solutions», εξειδικευμένη εταιρεία χορήγησης μικροχρηματοδοτήσεων, που παρέχει σε νέες επιχειρήσεις και νέους επαγγελματίες κεφάλαιο κίνησης με ευνοϊκούς όρους αλλά και την εξέταση διεθνών best practices μέσω της συμμετοχής του στον Ευρωπαϊκό Φορέα Εγγυοδοσίας (AECM).
«Ως μέτοχοι, και ιδιώτες θεσμικοί επενδυτές, συνεχίζουμε την προσπάθεια εξυγίανσης της Attica Bank από κοινού με το αμερικανικό επενδυτικό fund Ellington, σε συνεργασία με το ΤΧΣ, το οποίο για πρώτη φορά επενδύει σε Τράπεζα, με όρους αγοράς. Εργαζόμαστε εντατικά για να επιτύχουμε τον πλήρη μετασχηματισμό και την ανάπτυξη της Τράπεζας, δημιουργώντας εσωτερικό κεφάλαιο, με στόχο τη λειτουργική κερδοφορία, την ιδιωτικοποίησή της και την περαιτέρω ανάπτυξή της. Με αυτές τις στρατηγικές επιλογές, η Attica Bank θα μετατραπεί στο φορέα που θα στηρίξει τον κλάδο και θα αποτελεί την προμετωπίδα στη χρηματοδότηση πράσινων επενδύσεων.»
Ο Πρόεδρος του ΤΜΕΔΕ και της Attica Bank, κ. Κωνσταντίνος Μακέδος, συνέχισε λέγοντας: «Σε όλη αυτή τη διαφαινόμενη κοσμογονία, κομβικό σημείο για τον τεχνικό κόσμο και την πραγματική οικονομία, είναι η ύπαρξη ενός υγιούς και εξειδικευμένου χρηματοπιστωτικού φορέα, όπως η Attica Bank, που θα λειτουργεί στη βάση ενός ισχυρού τραπεζικού συστήματος».
Και κατέληξε σημειώνοντας πως: «όλα αυτά, που γίνονται για τα μέλη μας και τη δική μας τοποθέτηση ως powerhouse σύγχρονων λύσεων, είναι εφικτά γιατί το ΤΜΕΔΕ ενισχύει το εύρος της δράσης του και δημιουργεί υπεραξία, για να την επιστρέψει στα μέλη του. Ενδυναμώνει με απτά αποτελέσματα την αξιοπιστία του, αποτελώντας τον πραγματικό πυλώνα στήριξης των μελών και ειδικότερα των ΜμΕ».
Χρήστος Κώνστας: «Να αποφασιστεί ποια θα είναι η προτεραιοποίηση στις εναλλακτικές πηγές ενέργειας»
Για το ρόλο της ηλιακής ενέργειας στην εποχή της εξοικονόμησης ενέργειας μίλησε ο εκτελεστικός γραμματέας της Ένωσης Βιομηχανιών Ηλιακής Ενέργειας Χρήστος Κώνστας, τονίζοντας ότι πολλά χρόνια πριν οι ΑΠΕ μπουν στο λεξιλόγιο μας, η Ελλάδα πρωτοστατούσε στις εναλλακτικές μορφές ενέργειας με τους ηλιακούς θερμοσίφωνες.
Όπως σημείωσε, τα τελευταία 40 χρόνια οι ηλιακοί θερμοσίφωνες συνέβαλαν στην εξοικονόμηση 40 εκατ. ευρώ και 2,2 δις τόνων διοξειδίου του άνθρακα. Πρόκειται για έναν κλάδο που παράγει τα προϊόντα του στην Ελλάδα, δημιουργώντας υπεραξία, απασχολεί 4.000 εργαζομένους και εξάγει πάνω από το 60% της εγχώριας παραγωγής στο εξωτερικό, έχοντας προχωρήσει σε πολλές, μικρές ιδιωτικές επενδύσεις μέσα στα χρόνια.
Παρόλαυτα, υποστήριξε ότι ο συγκεκριμένος κλάδος δεν ενισχύεται όπως άλλοι. Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά «η χώρα μέσω της ηλιακής ενέργειας των ηλιακών θερμοσίφωνων γλίτωσε πολύτιμους πόρους. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια προωθούνται τεχνολογίες, όπως τα φωτοβολταϊκά, που είναι κατά κύριο λόγο, εισαγόμενα προϊόντα».
Κατά τον ίδιο, τέλος, έχει πλέον νόημα να αποφασιστεί ποια θα είναι η προτεραιοποίηση στις εναλλακτικές πηγές ενέργειας, εν μέσω παροχής τόσο μεγάλης γκάμας χρηματοδοτικών εργαλείων, με κύριο στόχο την προστασία του περιβάλλοντος.
Κωνσταντίνος Μαχαίρας: «Η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής είναι μια μεγάλη ευκαιρία για την Ευρώπη»
Για τις δυνατότητες που προσφέρει στην Ελλάδα και την Ευρώπη η εφαρμογή του Ευρωπαϊκού Συμφώνου για το κλίμα μίλησε στη δεύτερη ημέρα του συνεδρίου Green Deal Greece 2022 ο Κωνσταντίνος Μαχαίρας Εθνικός Συντονιστής, Ευρωπαϊκό Σύμφωνο για το Κλίμα (European Climate Pact)
Σύμφωνα με τον κ. Μαχαίρα «σε οποιαδήποτε μεγάλη πρόκληση όπως αυτή, πρέπει να δούμε τις συνέργειες ανάμεσα στον πολιτικό και ευρωπαϊκό κόσμο. Το 2020 εγκαινιάστηκε το Ευρωπαϊκό Σύμφωνο και πρέπει να δούμε πως μπορούν να συμβάλουν οι κοινότητες στην επίτευξη αυτής της συμφωνίας. Η Ευρώπη δεν είναι πρωτοπόρα σε οποιονδήποτε άλλο κλάδο πλέον και αυτή η συμφωνία για το περιβάλλον είναι μια μεγάλη ευκαιρία για αυτή».
Σε αυτό το πλαίσιο και για να καταδείξει την κατάσταση που επικρατεί σε σχέση με τη νοοτροπία για το κλίμα, ο Εθνικός Συντονιστής του Ευρωπαϊκού Συμφώνου για το κλίμα αναφέρθηκε σε μια πρόσφατη έρευνα της διαΝΕΟσις, σύμφωνα με την οποία οι Έλληνες δέχονται ότι υπάρχει το πρόβλημα της κλιματικής κρίσης, όμως το 80% έχουν τη γνώμη ότι δεν κάνει κάτι γι αυτό ούτε η πολιτεία, ούτε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. «Η δική μου ανησυχία δεν είναι μόνο πως θα απορροφηθούν τα κονδύλια, αλλά χρειάζεται και αλλαγή νοοτροπίας: Πρέπει να αλλάξουμε τον τρόπο που προσεγγίζουμε τα πράγματα, η κλιματική αλλαγή είναι κάτι που μας αφορά όλους. Πρέπει να διασφαλίσουμε ανοιχτές συζητήσεις σε συνδυασμό με τον πολίτη, γιατί τώρα υπάρχει αυτή η ευκαιρία» δήλωσε, καταλήγοντας, με αφορμή αυτό το στοιχείο της έρευνας ο κ. Μαχαίρας.
