Ποιος, πότε και για πόσο θα χρειασθεί την βοήθεια της ΕΚΤ μέσω του TPI (Transition Protection Instrument);
Η απάντηση ίσως αρχίσει να «φαίνεται» στον ορίζοντα την Τετάρτη μετά την ανακοίνωση της αύξησης επιτοκίων από την Fed.
Οι εκτιμήσεις κάνουν λόγο για αύξηση από 0,5% μέχρι και 1,0% !
Όσο υψηλότερη θα είναι η αύξηση, τόσο μεγαλύτερη στήριξη θα χρειασθεί το Ευρώ και οι υπερχρεωμένες οικονομίες της Ευρωζώνης με πρώτη στην λίστα την Ιταλία και την Ισπανία να ακολουθεί...
Η Ελλάδα είναι στην λίστα; Είναι, αλλά παραμένει στο βάθος και μακριά από την πρώτη γραμμή. Και αυτό γιατί ήδη με την τελευταία έκδοση του 5ετούς στα τέλη της περασμένης εβδομάδας και με την αναδιάταξη/μείωση του ετήσιου προγράμματος δανεισμού, εμφανίζεται να έχει καλύψει ήδη το 70% του ετήσιου προγράμματος δανεισμού.
Την ίδια στιγμή η Ιταλία βρίσκεται μόλις στο 40% της κάλυψης του προγράμματός της και με τα spreads της Ρώμης να κινούνται 25 – 30 bp πάνω από τα ελληνικά... Να σημειωθεί οτι η ετήσια ανάγκη αναχρηματοδότησης της Ιταλίας είναι λίγο μεγαλύτερη από το σύνολο του δημόσιου χρέους της Ελλάδας.
Τι θα συμβεί την Τετάρτη
Ποιος θα χρειασθεί το TPI πρώτος, αν την Τετάρτη η Fed στείλει στα ύψη την συναλλαγματική ισοτιμία του δολαρίου με το ευρώ; Και «σπάσει» κάθε σοβαρή σχέση με την... γη, στις αποδόσεις των ιταλικών ομολόγων;
Η απάντηση είναι εύκολη, αλλά δεν είναι καθόλου ανώδυνη για την Ιταλία το χρέος της οποίας 2,3 τρισ. ευρώ περιμένουν να... δαγκώσουν οι αγορές.
Το σωσίβιο του TPI όμως είναι εδώ. Και είναι ανά πάσα στιγμή διαθέσιμο σύμφωνα με την κα Λαγκάρντ, η οποία απέφυγε όμως να δώσει όλα τα στοιχεία του πως αυτό θα λειτουργεί.
Πληροφορίες όμως υπάρχουν. Και προέρχονται από το ευρύτερο περιβάλλον των Κεντρικών Τραπεζών οι οποίες ήδη γνωρίζουν.
Και μία εξ αυτών η Τράπεζα της Ελλάδος γνωρίζει ίσως καλύτερα από πολλές άλλες...
Σύμφωνα με πληροφορίες που έφθασαν σε γνώση του Insider.gr το περιβόητο TPI (transmission protection instrument) μοιάζει πολύ στην φιλοσοφία και στην λειτουργία με το γνωστό στην Ελλάδα από τις αρχές της δεκαετίας της κρίσης, το περιβόητο Stand By Arrangement ή επί το συντομότερο SBA.
Ήτοι, το εργαλείο δανεισμού του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου που μόλις πρόσφατα το ελληνικό δημόσιο κατάφερε να απαλλαγεί από την «μέγγενή» του.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες αυτές πίσω από τα 4 κριτήρια – προϋποθέσεις, στην βάση των θα ενεργοποιείται «σωστικά» το TPI για να στηρίξει μία χώρα που υφίσταται πίεση από τις αγορές υπάρχει η «λογική» του SBA, ήτοι η ενεργοποίηση ενός αυστηρού δημοσιονομικού προγράμματος με στόχο την «διόρθωση» στο Ισοζύγιο Πληρωμών και στο Χρέος.
Πού «χτυπάει» το SBA
Το SBA είναι ένα «εργαλείο» που το ΔΝΤ συγκρότησε το 1952, αλλά εφαρμόσθηκε με τα γνωστά αποτελέσματα σε πολλές χώρες των λεγόμενων αναπτυσσόμενων οικονομιών, ειδικά την δεκαετία του '80, μετά την κατακόρυφη αύξηση των επιτοκίων από την Fed – τι σύμπτωση – για να τιθασεύσει τον πληθωρισμό της δεκαετίας του '70...
Και η Αργεντινή έχει δοκιμάσει να «σωθεί» με τέτοια δάνεια.
Έκτοτε το SBA έχει υποστεί κάποιες προσαρμογές που κάπως διευκολύνουν την λειτουργία του διαχέοντας σε περισσότερο χρόνο την «πίεση» που προϋποθέτει η ενεργοποίησή του.
Η εκσυγχρονισμένη και εξορθολογισμένη έκδοση του SBA εφαρμόσθηκε και στην Ελλάδα από το ΔΝΤ σαν εγγύηση για να δοθεί το πρώτο διακρατικό δάνειο (GLF) και να συγκροτηθεί στην συνέχεια ο EFSF και το κληρονόμος του ο ESM, στον οποίο ανήκει το 80% περίπου του ελληνικού δημόσιου χρέους με βάση τις μνημονιακές συμβάσεις που προηγήθηκαν.
Πάνω στην «ιδέα» αυτή έχει στηθεί σύμφωνα με τις διαρροές αυτές το νέο TPI, το οποίο έγινε ομόφωνα δεκτό από όλους τους Κεντρικούς Τραπεζίτες, ακριβώς λόγω της “λογικής” του...
Το πρόγραμμα της ΕΚΤ
Προφανώς αυτός ήταν και ο λόγος που η νέα εφημερίδα του Ντε Μπενεντέτι (ήταν ο ιδρυτής της Ρεπούμπλικα), η Domani, βγήκε την επόμενη της προκήρυξης εκλογών στην Ιταλία, με τίτλο που έλεγε σε ελεύθερη μετάφραση οτι η κυβέρνηση που θα προκύψει από τις εκλογές της 25ης Σεπτέμβρη, όποια και αν είναι θα έχει να εφαρμόσει το πρόγραμμα της ΕΚΤ...
Ακόμα και έτσι όμως στο Βερολίνο εξακολουθούν να αμφιβάλουν για το τι μπορεί να κάνει το TPI, καθώς, σύμφωνα με δημοσιεύμα της FAZ «Ακόμη και ένα τόσο μελετημένο 'εργαλείο εναντίον του κατακερματισμού' δίνει ένα ακόμη λάθος κίνητρο. Δεν μπορεί να συγκαλύψει ότι, με τα κριτήρια της αγοράς, η Ιταλία δεν αντέχει επίπεδα επιτοκίων που εξισορροπούν τον πληθωρισμό και το country risk».
Ίσως γι' αυτό οι αγορές παρά την αύξηση κατά μισή μονάδα των επιτοκίων από την EKT συνέχισαν να συμπεριφέρονται απέναντι στο ευρώ σαν σε ένα «αδύναμο» νόμισμα.
Την Τετάρτη η Fed με την νέα αύξηση των επιτοκίων θα κάνει αυτή την κατάσταση ακόμα πιο δύσκολη για το Ευρώ, την ΕΚΤ και το TPI.
Κυρίως όμως θα την κάνει πιο δύσκολη για όποια οικονομία χρειασθεί το TPI.
