Την άποψή του πως οι ΗΠΑ πρέπει να επιστρέψουν στο μοντέλο της παραγωγικότητας και οικονομικής ανάπτυξης που είδαν στα μέσα του 20ού αιώνα για να τονώσουν την ψυχολογία των πολιτών, εκφράζει ο νομπελίστας οικονομολόγος, Έντμουντ Στρόδερ Φελπς.
«Πρέπει οπωσδήποτε να επιστρέψουμε στην οικονομική ανάπτυξη. Με αυτό δεν εννοώ μια τεχνητή προσωρινή "έκρηξη" ή μια πιο αργή κάθοδο σε υψηλότερη ανεργία. Εννοώ ότι πρέπει πραγματικά να επιτύχουμε αύξηση της παραγωγικότητας με ανοδική πορεία που θα πλησιάζει αυτή που υπήρχε στις δεκαετίες του '50 και του '60», υποστηρίζει ο Αμερικανός οικονομολόγος και κάτοχος του Βραβείου Νόμπελ 2006 στις Οικονομικές Επιστήμες.
«Πολλοί άνθρωποι που ακούν αυτήν την εκπομπή μπορεί να σκεφτούν "καλά, μετά από αιώνες ραγδαίας ανάπτυξης, δεν χορτάσαμε; Δεν πεινάμε πια, τι είναι όλη αυτή η φασαρία για την οικονομική ανάπτυξη;". Αλλά νομίζω ότι είναι πολύ σημαντικό πως για να ανέβει το ηθικό των ανθρώπων, πρέπει να επιστρέφουν στο σπίτι με καλύτερες αμοιβές από ό,τι λάμβαναν πριν. Ενισχύει την ψυχολογία τους, τους κάνει να ανησυχούν λιγότερο για το πώς τα πάνε σε σύγκριση με άλλους ανθρώπους», διαπιστώνει ο διευθυντής του Κέντρου για τον «Καπιταλισμό και την Κοινωνία» στο Πανεπιστήμιο Columbia.
«Σε αυτό το τοπίο, στο οποίο δυστυχώς βρισκόμαστε τώρα, είναι πολύ σημαντικό να αυξήσουμε τον ρυθμό ανάπτυξης» τονίζει ενώ αναφερόμενος στις τρέχουσες οικονομικές πιέσεις, σχολιάζει πως η αμερικανική κυβέρνηση είναι αντιμέτωπη με τεράστια δημοσιονομικά ελλείμματα τα τελευταία χρόνια με αποτέλεσμα το δημόσιο χρέος να έχει αυξηθεί σε δυσθεώρητα επίπεδα, ενώ «για μένα, είναι απλώς αδιανόητο η δημοσιονομική πολιτική να χρησιμοποιηθεί ως εφαλτήριο για την περαιτέρω τόνωση της ζήτησης».
«Νομίζω ότι πρέπει να έχουμε κάπως χαμηλότερη ζήτηση για να δώσουμε μία "ανάσα" στην οικονομία και να επαναφέρουμε το ποσοστό ανεργίας σε κάποιο βιώσιμο επίπεδο» έσπευσε να συμπληρώσει.
Σύμφωνα με τον διάσημο οικονολόγο, οι φυσικές δυνάμεις της αγοράς θα επιβραδύνουν τον ρυθμό του πληθωρισμού σε διάστημα αρκετών ετών, αλλά και η Fed θα πρέπει να αποκτήσει έναν ακόμη «επιθετικότερο» ρόλο από ό,τι είχε σε αυτή τη «μάχη».
Το χρονικό της παραγωγικότητας στις ΗΠΑ
Το ΑΕΠ των ΗΠΑ μειώθηκε διαδοχικά το τελευταίο εξάμηνο (κατά 1,6% το πρώτο τρίμηνο και κατά 0,9% το δεύτερο τρίμηνο), με αναλυτές να εκτιμούν, ωστόσο, ότι η οικονομία δεν βρίσκεται ακόμη σε ύφεση ενώ μάλιστα μπορεί και να την αποφύγει.
Η παραγωγικότητα μειώθηκε επίσης και στα δύο πρώτα τρίμηνα του έτους, κατά 7,4% και 4,6% αντίστοιχα, φτάνοντας σε ιστορικό χαμηλό από το 1947, χρονιά που ξεκίνησαν οι καταγραφές.
Αξίζει να σημειωθεί πως οι ΗΠΑ κατέγραψαν αύξηση παραγωγικότητας 2,8% την περίοδο 1947-1973, όμως έπεσε στο 1,2% την περίοδο 1973-1979, ενώ απέτυχε να επιστρέψει στο μεταπολεμικό της επίπεδο έκτοτε, καθώς έφτασε στο 1,4% την περίοδο 2007-2019 και στο 2,2% την περίοδο 2019-2021, σύμφωνα με στοιχεία του Αμερικανικού Γραφείου Στατιστικής Εργασίας.
Ποιος είναι ο Έντμουντ Στρόδερ Φελπς
Ο Φελπς τιμήθηκε με το Νόμπελ Οικονομικών Επιστημών πριν από 16 χρόνια για το έργο του που αμφισβητεί την καμπύλη Φίλλιπς, μια δημοφιλή άποψη στις δεκαετίες του 1950 και του 1960 ότι το τίμημα για τη μείωση της ανεργίας ήταν μια εφάπαξ αύξηση του πληθωρισμού.
Με τη σειρά του, ο Φελπς απέδειξε ότι η ανεργία καθορίζεται από τη λειτουργία της αγοράς εργασίας και όχι από τα στοιχεία του πληθωρισμού, επομένως μια πολιτική σταθερότητας μπορεί να μειώσει μόνο τις βραχυπρόθεσμες διακυμάνσεις της ανεργίας.
