Τις τελευταίες πινελιές βάζει το κυβερνητικό επιτελείο στις φόρμουλες στήριξης και τον Οκτώβριο νοικοκυριών και μικρών επιχειρήσεων στην ανατιμήσεις του ρεύματος και φυσικού αερίου, ώστε να προχωρήσει μέσα στην εβδομάδα στις σχετικές ανακοινώσεις.
Στην περίπτωση του αερίου, σύμφωνα με πληροφορίες του Insider.gr, το κυβερνητικό επιτελείο φαίνεται να έχει καταλήξει στην οριζόντια επιδότηση των καταναλωτών, δηλαδή στην ενίσχυση των καταναλωτών με το ίδιο ποσό για όλες τις θερμικές κιλοβατώρες που θα χρησιμοποιήσουν. Από την άλλη πλευρά, όσον αφορά τον ηλεκτρισμό, οι αποφάσεις αφορούν την οριστικοποίηση των παραμέτρων για το νέο μοντέλο επιδοτήσεων που θα τεθεί σε εφαρμογή τον Οκτώβριο, ώστε να προωθηθεί ο εξορθολογισμός της ζήτησης σε ηλεκτρική ενέργεια.
Όπως έχει γράψει το Insider.gr, το μοντέλο αυτό προβλέπει την εισαγωγή κλιμακωτής επιδότησης, ώστε η απορρόφηση των αυξήσεων να περιορίζεται όσο αυξάνεται η κατανάλωση, σε συνδυασμό με την πριμοδότηση των νοικοκυριών που θα μειώσουν κατά τουλάχιστον 15% τις κιλοβατώρες που «καίνε» σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα πέρυσι.
Οι κλίμακες για την κατανάλωση ρεύματος θα είναι τρεις, ενώ όπως είναι σε θέση να γνωρίζει το Insider.gr, τα υπουργεία Περιβάλλοντος & Ενέργειας και Οικονομικών φέρονται να έχουν πλέον οριστικοποιήσει τα όρια κάθε κλίμακας. Έτσι, εκτός απροόπτου η 1η κλίμακα θα καλύπτει κατανάλωση μέχρι τα επίπεδα των 500 κιλοβατώρων, λαμβάνοντας επομένως και τη μέγιστη επιδότηση.
Η 2η κλίμακα θα καλύπτει τη μηνιαία κατανάλωση από 500 έως τα επίπεδα των 1.000 κιλοβατώρων, με την ενίσχυση να μειώνεται ελαφρώς σε σχέση με την 1η βαθμίδα. Η 3η κλίμακα αφορά τις καταναλώσεις πάνω από 1.000 κιλοβατώρες, για τις οποίες θα είναι περαιτέρω αποκλιμακωμένη η επιδότηση.
Στις 2 ανώτερες κλίμακες το bonus
Παράλληλα, το bonus επιδότησης θα εφαρμόζεται στις δύο ανώτερες κλίμακες, δίνοντας τη δυνατότητα αύξησης του ποσού ενίσχυσης. Επομένως, για την κατανάλωση που π.χ. υπάγεται στη 2η κλίμακα, αν ένας καταναλωτής μειώσει τη ζήτησή του κατά 15% σε σχέση με πέρυσι, θα μπορεί να αυξήσει την ενίσχυση τα επίπεδα της 1ης κλίμακας.
Με την ίδια λογική, μηνιαίες κιλοβατώρες από 1.000 έως 1.500 κιλοβατώρες θα επιδοτηθούν με το ίδιο ποσό με τη 2η κλίμακα, αν ο καταναλωτής έχει περικόψει τη ζήτησή του 15% σε ετήσια βάση. Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, η παροχή του bonus θα γίνεται σε 4μηνιαία βάση, δηλαδή με τη συχνότητα με την οποία γίνονται οι καταγραφές των ενδείξεων των μετρητών από τον ΔΕΔΔΗΕ και επομένως υπάρχουν στοιχεία για την πραγματική κατανάλωση κάθε παροχής.
Διευρυμένα όρια
Όσον αφορά τα όρια των κλιμάκων κατανάλωσης, αξίζει να σημειωθεί ότι το πλαφόν για την 1η βαθμίδα (έως 500 κιλοβατώρες μηνιαίως) βρίσκονται σε αισθητά υψηλότερα επίπεδα από τα επίπεδα τα οποία κάλυπταν οι επιδοτήσεις από την έναρξη της ενεργειακής κρίσης, και τα οποία ήταν οι 300 κιλοβατώρες. Μάλιστα, εκτιμάται πως τουλάχιστον το 85% των καταναλωτών στη χαμηλή τάση δεν ξεπερνά κανένα μήνα τις 500 κιλοβατώρες.
Η διεύρυνση των ορίων οφείλεται στο γεγονός ότι, όπως έχει γράψει το Insider.gr, το κυβερνητικό επιτελείο εκτιμά πως τον χειμώνα σημαντικό ποσοστό των υψηλών καταναλώσεων προέρχεται από νοικοκυριά χαμηλού εισοδήματος, που θερμαίνονται με ενεργοβόρες ηλεκτρικές συσκευές (π.χ. θερμάστρες). Αντίθετα, οι καταναλωτές με υψηλά εισοδήματα έχουν επενδύσει σε λύσεις θέρμανσης (π.χ. αντλίες), οι οποίες είναι λιγότερο ενεργοβόρες.
Την ίδια στιγμή, για όσα νοικοκυριά έχουν κατανάλωση που καλύπτει τη 2η ή και την 3η βαθμίδα, το νέο σχήμα δίνει ένα εναλλακτικό κίνητρο με το bonus. Επομένως, ακόμη κι αν δεν μπορούν να περικόψουν τη ζήτησή τους, ώστε να «πέσουν» κλίμακα, έχουν εναλλακτικά τη δυνατότητα να περιορίσουν την κατανάλωσή τους σε σχέση με πέρυσι, ώστε να λάβουν την έξτρα επιδότηση.
Μικρότερες οι χρεώσεις των προμηθευτών τον Οκτώβριο
Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, το νέο μοντέλο θα καλύπτει όλες τις παροχές – επομένως τόσο τις κύριες όσο και τις δευτερεύουσες κατοικίες. Επίσης, το νέο αυτό πλαίσιο σημαίνει ότι πλέον κάθε μήνα το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας δεν θα ανακοινώνει μία οριζόντια μοναδιαία επιδότηση, αλλά τρία ποσά ενίσχυσης, ένα για κάθε κλίμακα.
Τα αποκαλυπτήρια του νέου μοντέλου, όπως και των μοναδιαίων επιδοτήσεων θα γίνουν εκτός απροόπτου την Τετάρτη, 21 Σεπτεμβρίου, μία ημέρα μετά την ανακοίνωση των χρεώσεων για τον Οκτώβριο από τους προμηθευτές. Με βάση πληροφορίες από τον κλάδο προμήθειας, οι χρεώσεις αναμένεται να είναι ελαφρώς μειωμένες σε σχέση με τον περασμένο μήνα, χωρίς ωστόσο να φτάσουν τα επίπεδα του Αυγούστου.
Υπενθυμίζεται ότι για τον Σεπτέμβριο, οι χρεώσεις των εταιρειών κυμαίνονταν από 68 έως 80 λεπτά του ευρώ ανά κιλοβατώρα, ενώ τον αμέσως προηγούμενο μήνα από 47 έως 58 λεπτά του ευρώ. Όσον αφορά τον Οκτώβριο, οι εταιρείες περιμένουν έως και τη σημερινή ημέρα για να κάνουν τους υπολογισμούς τους, καθώς τα τελευταία 24ωρα παρουσιάζει έντονες διακυμάνσεις η τιμή του αερίου στον ολλανδικό κόμβο (TTF). Αν μείνει στα παρόντα επίπεδα, τότε οι χρεώσεις αναμένεται να κινούνται στα 60-70 λεπτά του ευρώ ανά κιλοβατώρα (ίσως και λίγο παρακάτω), ενώ στην περίπτωση που υπάρξουν ενδείξεις για νέα εκτίναξη του αερίου έως το τέλος του μήνα, δύσκολα θα ανακοινωθεί χρέωση από προμηθευτή για τον Οκτώβριο κάτω από τα 65 λεπτά του ευρώ.
Ίδια «φόρμουλα» για τις επιδοτήσεις αέριο
Όπως προαναφέρθηκε, στην περίπτωση του αερίου φαίνεται να προκρίθηκε «στα σημεία» η λύση της οριζόντιας επιδότησης (ίδιας για το σύνολο της κατανάλωσης), παρά το γεγονός ότι τέθηκε υπό επεξεργασία ένα μοντέλο ανάλογο του ρεύματος, με κλιμακωτή επιδότηση. Ωστόσο, το μοντέλο αυτό στο αέριο παρουσίαζε μία σειρά τεχνικές δυσκολίες. Επίσης, ένα ακόμη αντεπιχείρημα για τη χρήση του είναι το γεγονός ότι πολλοί καταναλωτές αερίου δεν ελέγχουν τη ζήτησή τους, για να μπορούν να επιλέξουν οι ίδιοι αν θα την περιορίσουν ή όχι – όπως συμβαίνει στους ενοίκους μιας πολυκατοικίας με κεντρική θέρμανση αέριου.
Όσον αφορά τη χρηματοδότηση της επιδότησης, τελικά επιλέχθηκε να ακολουθηθεί η ίδια «φόρμουλα» με πέρυσι, δηλαδή ο συνδυασμός κρατικής ενίσχυσης από το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης και η οριζόντια έκπτωση της ΔΕΠΑ Εμπορίας σε όλους τους τελικούς καταναλωτές (ανεξαρτήτως προμηθευτή).
Όπως είχε γράψει το Insider.gr, μια εναλλακτική που εξεταζόταν ήταν η άντληση εσόδων από τις εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην εγχώρια χονδρεμπορική αγορά, μέσω της επιβολής έκτακτου τέλους αλληλεγγύης. Τα ποσά που θα συγκεντρώνονταν θα διοχετεύονταν στο ΤΕΜ, το οποίο θα αναλάμβανε εξ ολοκλήρου να χρηματοδοτήσει το «δίχτυ προστασίας» των καταναλωτών αερίου.