Η βρετανική νομισματική και δημοσιονομική κρίση, παρά την αποπομπή και αντικατάσταση του Υπ. Οικονομικών με το δύσκολο όνομα, παραμένει ένα «ανοικτό» ζήτημα για τις διεθνείς αγορές και όχι μόνο για το City.
H «σωστική» παρέμβαση της Κεντρικής Τράπεζας της Μ. Βρετανίας (BoE), με ένα έκτακτο πρόγραμμα στήριξης των βρετανικών ομολόγων για 14 ημέρες, έληξε την Παρασκευή και μένει να δούμε πώς θα αντιδράσουν πλέον οι αγορές. Η κυβέρνηση έχει υποχρεωθεί άρον – άρον να αναστρέψει κατά 180 μοίρες την φορολογική και δημοσιονομική της πολιτική με ανακοινώσεις για την απόσυρσή της, αλλά χωρίς ακόμα να έχει δώσει σαφή εικόνα τι ακριβώς θα κάνει.
Στο μεταξύ, η στερλίνα άρχισε και πάλι την διολίσθησή της έναντι του δολαρίου και των άλλων ισχυρών νομισμάτων. Θα ακολουθήσουν από αύριο και πάλι την πτώση τα κρατικά ομόλογα; Η απάντηση μένει να δοθεί στο πεδίο των αγορών.
Ενδεικτική της στάσης των αγορών και των ερωτηματικών που έχουν πλέον τεθεί επί τάπητος από την βρετανική κρίση είναι η εκτίμηση του διευθύνοντος συμβούλου της JPMorgan Chase, του γνωστού για τις ρηξικέλευθες απόψεις του Τζέιμι Ντάιμον. Σε δηλώσεις του την Παρασκευή που μεταφέρθηκαν από τα αμερικανικά ΜΜΕ, λέει ότι οι επενδυτές θα πρέπει να αναμένουν περισσότερες εκρήξεις μετά το κραχ των κρατικών ομολόγων του Ηνωμένου Βασιλείου τον περασμένο μήνα, που παραλίγο να προκαλέσει την κατάρρευση εκατοντάδων συνταξιοδοτικών ταμείων της χώρας.
«Η εμπειρία μου στη ζωή ήταν όταν έχεις πράγματα όπως αυτό που περνάμε σήμερα, θα υπάρξουν και άλλες εκπλήξεις». Οι αγορές σύμφωνα με τον Ντάιμον θα συνεχίσουν να είναι ασταθείς όσο η Fed «αυξάνει τα επιτόκια και συρρικνώνει τον τεράστιο ισολογισμό της…».
Τι μάθαμε από την βρετανική κρίση
Είναι σαφές ότι η προσωρινή ανάπαυλα της κρίσης επιτεύχθηκε μέσω της παρέμβασης της BoE, ήτοι με το έκτακτο πρόγραμμα αγοράς ομολόγων, με το οποίο αποκαταστάθηκε – για όσο κράτησε η στήριξη – η τιμή των κρατικών ομολόγων και ειδικά των 30ετών Gilts τα οποία μέχρι να ξεσπάσει η κρίση θεωρούνταν «τόσο καλά όσο ο χρυσός» εξού και το …όνομά τους.
Το Insider.gr σε σχετικό ρεπορτάζ την Παρασκευή παρουσίασε τα στοιχεία του μηχανισμού που προκάλεσαν αυτή την κρίση που ξέσπασε, όπως επίσης και την απάντηση της BoE. Από την απάντηση της BoE, την οποία οι αγορές εν μέρη «υποψιάζονται», ότι μπορεί να επαναλάβει άμεσα αν το Gilt …ξανακυλήσει, προκύπτουν όμως κάποια κρίσιμα «συμπεράσματα» που αφορούν τις αιτίες για τις ευθείες αναφορές του Τζέιμι Ντάιμον για το ενδεχόμενο επέκτασης της κρίσης.
Η BoE επιχείρησε και εν μέρη ανέκοψε την πτώση, με παρέμβαση μόνο στο ένα σκέλος της νομισματικής πολιτικής της. Αυτό της ποσοτικής χαλάρωσης όχι της νομισματικής χαλάρωσης και των επιτοκίων. Με άλλα λόγια, αύξησε την διαθέσιμη ρευστότητα στο σύστημα αλλά δεν την έκανε «φθηνότερη» ούτε υποσχέθηκε ανάσχεση της αύξησης των επιτοκίων.
Το αντίθετο ο κ. Μπέιλι από την Ουάσιγκτον προανάγγειλε νέα αύξηση στο κόστος του χρήματος ιδιαίτερα μετά την επιβεβαίωση των προθέσεων της Fed να συνεχίσει με μεγάλες αυξήσεις των επιτοκίων λόγω του επίμονα υψηλού πληθωρισμού. Με άλλα λόγια, ο κ. Μπέιλι επιβεβαίωσε ότι οι βασικές αιτίες που προκάλεσαν – με αφορμή την φορολογική πολιτική της κας Τρας – την κατάρρευση των Gilts, παραμένουν εν ενεργεία και μετά την απόσυρση του έκτακτου πακέτου μέτρων.
Η κρίση και το… φάρμακο
Το αξιοσημείωτο όμως εδώ αφορά στο ότι το «φάρμακο» που χρησιμοποίησε εκτάκτως ο κ. Μπέιλι για την ανακοπή της κατάρρευσης, είναι αυτό για το οποίο τόσο ο Γάλλος Κεντρικός Τραπεζίτης κ. Ντε Γκαλό όσο και ο Γερμανός Κεντρικός Τραπεζίτης κ. Νάγκελ μίλησαν τα τελευταία 24ωρα και ζήτησαν να αφαιρεθεί από την «θεραπεία» του ευρωπαϊκού νομισματικού και τραπεζικού συστήματος: την παροχή ρευστότητας μέσω της απόσυρσης των επανεπενδύσεων κεφαλαίων από το APP και το PEPP!
Σύμφωνα με δημοσίευμα στην πρώτη σελίδα της ιστοσελίδας της Bundesbank o κ. Νάγκελ επεσήμανε ότι το Ευρωσύστημα θα πρέπει να μειώσει τις μεγάλες διακρατήσεις ομολόγων που αγοράζονται στο πλαίσιο διαφόρων προγραμμάτων ως περαιτέρω απαραίτητο μέτρο νομισματικής πολιτικής, λέγοντας ότι ασκεί πιέσεις στο Διοικητικό Συμβούλιο για την έγκαιρη αντιμετώπιση αυτής της μείωσης.
Πιστεύει ότι η μείωση αυτή μπορεί να ξεκινήσει το επόμενο έτος, τονίζοντας ότι ο μεγάλος ισολογισμός δεν είναι συμβατός με τη διαδικασία αύξησης των επιτοκίων. Ανάλογες δηλώσεις έκανε πρόσφατα ο Γάλλος Κεντρικός Τραπεζίτης κ. Ντε Γκαλό, υποστηρίζοντας και αυτός ότι έχει έρθει η ώρα μετά τις αυξήσεις επιτοκίων να αρχίσει η ΕΚΤ να αποσύρει την ρευστότητα – υπολογίζεται σε περισσότερα από 5 τρισ. ευρώ – από το ευρωσύστημα…
Είναι σε θέση η οικονομία της Ευρωζώνης να «αντέξει» αυτή την αφαίμαξη σε ένα περιβάλλον που ήδη η Ευρωζώνη βρίσκεται σε υφεσιακή πορεία και με την ενεργειακή κρίση να συρρικνώνει όλα τα περιθώρια ανάκαμψης στο ορατό μέλλον; Το «πάθημα» της Μ. Βρετανία δεν... λέει τίποτα στους Ευρωπαίους
Κεντρικούς Τραπεζίτες;
Είναι πιθανό από την επόμενη εβδομάδα ή αυτές που θα ακολουθήσουν, την απάντηση να την δώσουν οι αγορές. Δοκιμάζοντας για δεύτερη φορά το κατά πόσο η Μ. Βρετανία με ή χωρίς φορολογικές απαλλαγές, μπορεί να κρατήσει το χρέος της υπό έλεγχο, με ταυτόχρονη απόσυρση της ρευστότητας που έχει διαχυθεί στην οικονομία της μετά το 2008 από την ίδια την BoE.
