(upd 10:10) Διμερείς ρυθμίσεις δανείων, που στη συντριπτική τους πλειοψηφία ενέχουν άφεση χρέους σε ποσοστό έως και 60%, έχουν κάνει τράπεζες και εταιρείες διαχείρισης. Ειδικότερα, στα στεγαστικά δάνεια το «κούρεμα» οφειλής κινείται στο 35% - 40%, στα καταναλωτικά στο 50% - 60%, στα μικρά επιχειρηματικά/επαγγελματικά στο 50% - 55% και στα μεγάλα επιχειρηματικά δάνεια στο 40%.
Παράλληλα, μέσω του εργαλείου του Εξωδικαστικού Μηχανισμού, το μέσο «κούρεμα» οφειλών που εξάγεται αυτοματοποιημένα από τον αλγόριθμο της ηλεκτρονικής πλατφόρμας διαμορφώνεται κατά μέσο όρο στο 30% από τους χρηματοδοτικούς φορείς και στο 25% από το Δημόσιο.
Κατόπιν συμφωνίας των τραπεζών και των εταιρειών διαχείρισης με το υπουργείο Οικονομικών, όπως είχε γράψει το insider.gr και ανακοίνωσε επισήμως σήμερα το υπουργείο Οικονομικών, οι ρυθμίσεις των δανείων στον εξωδικαστικό μηχανισμό θα γίνονται πλέον με χαμηλότερα επιτόκια. Ειδικότερα, το «ετήσιο επιτόκιο ρύθμισης οφειλών χρηματοδοτικών φορέων», εφεξής, μειώνεται:
(α) κατά 75bps και διαμορφώνεται σε 2,50% + Euribor τριμήνου (με ελάχιστη τιμή το μηδέν) για οφειλές προς χρηματοδοτικούς φορείς που καλύπτονται ολικώς ή μερικώς από ειδικά προνόμια, από 3,25% που ήταν έως τώρα, και
(β) κατά 150bps και διαμορφώνεται σε 3% + Euribor τριμήνου (με ελάχιστη τιμή το μηδέν) για οφειλές προς χρηματοδοτικούς φορείς που δεν καλύπτονται από ειδικά προνόμια, από 4,5% που ήταν έως τώρα.
Όπως φάνηκε από τη χθεσινή συζήτηση στη Βουλή, οι ρυθμίσεις για την αντιμετώπιση του ιδιωτικού χρέους συμβάλλουν μαζί με τις αποπληρωμές στο 80% των ανακτήσεων οφειλών, με το υπόλοιπο 20% να προέρχεται από πλειστηριασμούς. Ο Εξωδικαστικός Μηχανισμός από την άλλη πλευρά, παρά τη σημαντική επιτάχυνσή του σε όλα τα επίπεδα και το ξεπέρασμα των «παιδικών ασθενειών», δεν έχει αξιοποιήσει πλήρως την δυναμική του, αποτελώντας διελκυστίνδα για χρηματοδοτικούς φορείς και Υπουργείο Οικονομικών, το οποίο θέτει τον πήχη για τις ρυθμίσεις ακόμη υψηλότερα.
Όπως είπε ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας, μέχρι στιγμής πάνω από 60.000 οφειλέτες έχουν εισέλθει στην πλατφόρμα του εξωδικαστικού μηχανισμού. Από αυτούς 32.000 οφειλέτες, δηλαδή, περισσότεροι από τους μισούς έχουν προσκομίσει τα οικονομικά τους στοιχεία από τα οποία και προκύπτουν συνολικές οφειλές ύψους 19 δισ. ευρώ, ποσό που δυνητικά μπορεί να ρυθμιστεί το επόμενο χρονικό διάστημα μέσω του εξωδικαστικού μηχανισμού. Ήδη 9.000 οφειλέτες με συνολικές οφειλές 5 δισ. ευρώ έχουν υποβάλει οριστικά την αίτησή τους για ρύθμιση οφειλών. Το ποσό είναι αυξημένο κατά 2 δισ. ευρώ τους τελευταίους τρεις μήνες. Όσο για το ποσοστό των ρυθμίσεων οφειλών μέσω του εξωδικαστικού μηχανισμού έχει αυξηθεί επίσης σημαντικά. Μέχρι στιγμής έχουν υλοποιηθεί 1.498 ρυθμίσεις οφειλών συνολικού ύψους 250 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων περίπου το 70% πραγματοποιήθηκε το τελευταίο τρίμηνο με πολύ ευνοϊκούς όρους για τους οφειλέτες.
Από αυτές, 697 ρυθμίσεις συνολικού ύψους 157 εκατ. ευρώ, έχουν διενεργηθεί από τράπεζες και εταιρείες διαχείρισης και 801 ρυθμίσεις συνολικού ύψους 93 εκατ. ευρώ, έχουν διενεργηθεί από το ελληνικό δημόσιο. Σε αυτές τις ρυθμίσεις, έχει πραγματοποιηθεί διαγραφή οφειλής ποσοστού μέχρι και 50% σε ορισμένες περιπτώσεις, ενώ η διάρκεια αυτών, ανέρχεται μέχρι και τα 35 έτη.
Όπως είπε ο υπουργός Οικονομικών, από τους χρηματοδοτικούς φορείς αναμένεται να ολοκληρώσουν άμεσα 1.093 αιτήσεις ρύθμισης οφειλών, συνολικού ύψους ενός δισ. ευρώ.
Οι εγκρίσεις και οι απορρίψεις ρυθμίσεων
Σημειωτέον ότι παρατηρείται σημαντική αύξηση στα ποσοστά έγκρισης των προτεινόμενων ρυθμίσεων οφειλών από την πλευρά των χρηματοδοτικών φορέων. Ενδεικτικά, ο μέσος όρος έγκρισης για τους μήνες Μάιο, Ιούνιο και Ιούλιο, κυμαινόταν κάτω από 20%, εκτινάχθηκε στο 78% τον Αύγουστο και διαμορφώθηκε στο 64% τον Σεπτέμβριο.
Παρά την σημαντική πρόοδο του εξωδικαστικού μηχανισμού, πάντως, ο υπουργός Οικονομικών επεσήμανε χθες μιλώντας στη Βουλή ότι οι πιστωτές εξακολουθούν να απορρίπτουν μεγάλο όγκο αιτημάτων ρύθμισης οφειλών. Μέχρι στιγμής, έχουν απορριφθεί αιτήματα ρύθμισης οφειλών συνολικού ύψους 600 εκατ. ευρώ, παρά την αύξηση των εγκρίσεων στα αιτήματα ρύθμισης το τελευταίο δίμηνο.
Επιπλέον, τα ποσοστά εγκρισιμότητας των αιτημάτων ρύθμισης οφειλών εξακολουθούν να διαφέρουν σημαντικά ανά χρηματοδοτικό τομέα. Εξακολουθούν να κυμαίνονται από 11% σε ορισμένους, μέχρι και 84% επί των συνολικών αιτημάτων ρύθμισης οφειλών, «καταδεικνύοντας ότι δεν υφίσταται από την πλευρά των πιστωτών, κοινή στρατηγική και κυρίως, προτεραιοποίηση στη διαχείριση του ιδιωτικού χρέους, μέσω του μηχανισμού. Κάποιοι έχουν άλλες επιλογές», όπως είπε χαρακτηριστικά ο κ. Σταϊκούρας.
«Οι οφειλέτες συνεχίζουν να απορρίπτουν μεγάλο ποσοστό ρύθμισης οφειλών, συνολικού ύψους 340 εκατ. ευρώ, ενώ συνεχίζουν να παρουσιάζουν και καθυστερήσεις στις διαδικασίες ολοκλήρωσης των αιτήσεων τους. Συνεπώς, παρά την αξιοσημείωτη πρόοδο που έχει συντελεστεί το τελευταίο χρονικό διάστημα, υπάρχουν σημαντικά περιθώρια βελτίωσης. Τόσο, κυρίως, οι χρηματοδοτικοί φορείς, όσο, όμως, και οι ίδιοι οι δανειολήπτες, πρέπει να συμβάλουν προς αυτή την κατεύθυνση», τόνισε ο υπουργός Οικονομικών.
Ο αντίλογος τραπεζών και servicers αναφέρει σειρά λόγων που οι επιδόσεις του εξωδικαστικού μηχανισμού υπολείπονται των φιλόδοξων στόχων και καταλήγει στο ότι οι χρηματοδοτικοί φορείς επιτυγχάνουν να ρυθμίζουν διμερώς πολύ περισσότερα δάνεια.
Όπως είπε ο πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών και πρόεδρος της Alpha Bank, Βασίλης Ράπανος, ο εξωδικαστικός μηχανισμός ισχύει κατά βάση εδώ και 11 μήνες. Με βάση τα μέχρι σήμερα διαθέσιμα στοιχεία, ενδιαφέρον για τον εξωδικαστικό φαίνεται να έχουν εκδηλώσει περίπου 55.000 δανειολήπτες, αλλά μόλις 18.000 έχουν υποβάλει οριστική αίτηση. Τα 2/3 περίπου των αιτήσεων αυτών αφορούν φυσικά πρόσωπα και όχι επιχειρήσεις. Από τις οριστικά υποβληθείσες αιτήσεις, έχουν τύχει επεξεργασίας από όλα τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα οι 5.272 αιτήσεις.
«Η συμμετοχή των τραπεζών στον εξωδικαστικό είναι περιορισμένη όχι για λόγους που αφορούν τις ίδιες, αλλά επειδή είναι περιορισμένος ο αριθμός αιτήσεων που υποβάλλονται και αφορούν τις τράπεζες. Το γεγονός αυτό, ότι δηλαδή οι τράπεζες συμμετέχουν με μικρό ποσοστό στον αριθμό των αιτήσεων του εξωδικαστικού, μάλλον θα πρέπει να μας ικανοποιεί και όχι να μας προβληματίσει για έναν απλό λόγο. Γιατί δείχνει ότι και οι τράπεζες και οι δανειολήπτες τους έχουν επανέλθει σε καθεστώς συναινετικής διαχείρισης των μη εξυπηρετούμενων οφειλών», είπε ο κ. Ράπανος.
Από την πλευρά της, η Φωτεινή Ιωάννου, πρόεδρος της Επιτροπής Διαχείρισης μη Εξυπηρετούμενων Δανείων της ΕΕΤ και Γενική Διευθύντρια Διαχείρισης Απαιτήσεων Εταιρικής και Λιανικής Τραπεζικής της Εθνικής Τράπεζας, είπε ότι ο εξωδικαστικός μπορεί τυπικά να άρχισε να εφαρμόζεται τον Ιούνιο του 2021, αλλά πρακτικά άρχισε να εφαρμόζεται μεταγενέστερα και συγκεκριμένα μετά το φθινόπωρο του 2021, γιατί τότε ολοκληρώθηκαν όλες οι απαραίτητες τεχνικές προσαρμογές στην πλατφόρμα, ώστε να εμφανίζονται σωστά όλα τα δεδομένα και να είναι διαθέσιμα όλα τα οικονομικά στοιχεία του δανειολήπτη.
Όπως συμπλήρωσε, το μερίδιο συμμετοχής των τραπεζών στον εξωδικαστικό, δηλαδή των οφειλών που είναι ακόμα στον ισολογισμό των τραπεζών αυτή τη στιγμή και έχουν κάνει αίτηση για ένταξη στον εξωδικαστικό, είναι αντικειμενικά μικρό. Από τις περίπου 7.000 αιτήσεις που έχουν υποβληθεί οριστικά, περίπου 850 με 860 αφορούν οφειλές που αυτή τη στιγμή είναι σε τράπεζες και από αυτές, έχουν γίνει δεκτές γύρω στις 200. Άρα, ένα ποσοστό γύρω στο 25%.
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος των Εταιρειών Διαχείρισης Απαιτήσεων και CEO της doValue Greece, Τάσος Πανούσης, εκτίμησε ότι το συνολικό ύψος των ρυθμισμένων δανείων μέσω της πλατφόρμας του εξωδικαστικού μηχανισμού θα έχει ξεπεράσει το 1 δισ. ευρώ στις αρχές του 2023. «Για πολλούς συνεργάσιμους δανειολήπτες ο Μηχανισμός δίνει συνεχώς και θα εξακολουθήσει να δίνει αποδεκτές ρυθμίσεις. Εάν κάποιοι στρατηγικοί κακοπληρωτές προσέβλεπαν στον Εξωδικαστικό ως κολυμβήθρα του Σιλωάμ για να αποφύγουν οφειλές στις οποίες μπορούν να ανταποκριθούν, αυτοί θα απογοητευθούν», είπε ο κ. Πανούσης.
Οι εκπρόσωποι των χρηματοδοτικών φορέων είπαν ότι όταν ξεκίνησε να ισχύει ο νόμος για τον εξωδικαστικό, οι τράπεζες είχαν ρυθμίσει διμερώς περί τα 13 δισ. Τα περισσότερα από αυτά είναι σήμερα εξυπηρετούμενα. Το 2020 οι τράπεζες ρύθμισαν περίπου 9,5 δισ. δάνεια, εκ των οποίων 4,5 δισ. στεγαστικά. Το 2021 ρύθμισαν περίπου 6 δισ. δάνεια, εκ των οποίων άνω των 2,5 δισ. στεγαστικά, ενώ την περίοδο που λειτουργεί και ο εξωδικαστικός, έχουν ρυθμιστεί περίπου 4 δισ. δάνεια.
Οι Εταιρείες Διαχείρισης έχουν ολοκληρώσει ρυθμίσεις ύψους άνω των 7,5 δισ. ευρώ για τα τιτλοποιημένα χαρτοφυλάκια των τραπεζών, στην πλειονότητα των περιπτώσεων με άφεση χρέους. Επιπλέον, στο ίδιο διάστημα από το 2020, ρύθμισαν πάνω από 430.000 δάνεια ύψους άνω των 8,5 δισ. ευρώ, τα οποία διατηρούν οι τράπεζες στην κατοχή τους και τα οποία αναταξινομήθηκαν ως υγιή, θωρακίζοντας τους τραπεζικούς ισολογισμούς, με την αύξηση του ενεργητικού και την υποστήριξη της οργανικής κερδοφορίας που ενισχύει την κεφαλαιακή τους βάση.
