Στην καθημερινότητα των καταναλωτών μπήκε επισήμως από χθες το περίφημο «καλάθι» του νοικοκυριού, το οποίο θα βρίσκεται σε ισχύ τουλάχιστον ως τα τέλη Μαρτίου 2023 με στόχο τη μέγιστη δυνατή συγκράτηση των ανατιμήσεων σε μια σειρά από είδη πρώτης ανάγκης για κάθε ελληνικό σπίτι.
Η πρώτη ημέρα εφαρμογής του μέτρου κύλησε σχετικά ομαλά, με την πλειοψηφία των καταναλωτών που πέρασαν το κατώφλι των σούπερ μάρκετ να εκδηλώνουν πραγματικό ενδιαφέρον για τα προϊόντα του «καλαθιού» και να ζητούν από το προσωπικό των καταστημάτων να ενημερωθούν για τις τιμές τους. Δεν έλειψαν ωστόσο και κάποια παράπονα, με μερίδα πολιτών να εκφράζει τη δυσαρέσκειά της για την «ακρίβεια» ορισμένων προϊόντων που συνθέτουν το καλάθι της κάθε αλυσίδας, ενώ είναι γεγονός ότι υπήρχαν και καταναλωτές που απογοητεύτηκαν όταν αντιλήφθηκαν ότι δεν πρόκειται για… μεγάλες μειώσεις τιμών αλλά για μια προσπάθεια συγκράτησης των ανατιμήσεων σε αρκετά προϊόντα.
- ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Μητσοτάκης: Συνεχίζουμε να στηρίζουμε τους καταναλωτές κατά της ακρίβειας – Θετική ανταπόκριση στο «καλάθι του νοικοκυριού»
Σε ό,τι αφορά την ειδική σήμανση που φέρουν τα προϊόντα των «καλαθιών», έγινε εύκολα ορατή, ενώ είναι βέβαιο ότι η διαδικασία θα βελτιώνεται διαρκώς τις επόμενες ημέρες.
Πώς γέμισαν τα «καλάθια»
Μια πρώτη ανάγνωση των καταλόγων που δημιούργησαν 12 μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ - Σκλαβενίτης, ΑΒ Βασιλόπουλος, Bazaar, Γαλαξίας, Κρητικός, Μασούτης, My Market, Market in, ΣΥΝΚΑ, Χαλκιαδάκης, Lidl, Discount Markt - καθώς και το αποκλειστικά ηλεκτρονικό κατάστημα e-fresh.gr, οι οποίοι έχουν αναρτηθεί από χθες το πρωί σε εμφανές σημείο στην ηλεκτρονική πλατφόρμα e-katanalotis του υπουργείου Ανάπτυξης, επιβεβαιώνει εκείνο που αρκετοί είχαν προβλέψει πολύ πριν την πρεμιέρα του μέτρου. Την επικράτηση των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας μέσα στα «καλάθια», αφού σε γενικές γραμμές ξεπέρασαν σε αναλογία τα επώνυμα προϊόντα. Αρκετές αλυσίδες, όπως η ΑΒ Βασιλόπουλος, η Κρητικός, η Lidl, η Market In, στήριξαν σε μεγάλο βαθμό στα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας τα καλάθια τους, ενώ κάποιες άλλες, όπως η Μασούτης, η Μy Market και η Bazaar, πρόκριναν τα επώνυμα προϊόντα. Μια πιο ισορροπημένη λίστα μεταξύ επώνυμων προϊόντων και προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας φαίνεται πως παρουσίασαν οι αλυσίδες Σκλαβενίτης, Γαλαξίας και Χαλκιαδάκης. «Αυτό που είδαμε στα καλάθια ήταν επί της ουσίας ένα μείγμα προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας και προσφορών μαζί», σχολίαζε στο insider.gr παράγοντας της αγοράς.
Σε ό,τι αφορά τη διαμόρφωση των τιμών των προϊόντων που συνθέτουν τα «καλάθια», η περίπτωση του γάλακτος είναι αρκετά ενδεικτική. Όποιες αλυσίδες αποφάσισαν να τοποθετήσουν μέσα στο «καλάθι» γάλα φρέσκο του ενός λίτρου ιδιωτικής ετικέτας – δεν ήταν λίγες – αυτό κοστίζει 1,12 ευρώ, ενώ στις αλυσίδες που τοποθετήθηκε στις λίστες επώνυμο προϊόν, η τιμή του ξεκινά από 1,19 ευρώ και 1,22 ευρώ, ενώ έφτασε σε μερικές περιπτώσεις και τα 1,68-1,88 ευρώ το ένα τεμάχιο (μια συσκευασία του ενός λίτρου). «1,12 ευρώ κόστιζε το γάλα προ της πληθωριστικής κρίσης», σημείωνε παράγοντας της αγοράς.
Στην κατηγορία ρύζι τύπου «καρολίνα» οι περισσότερες αλυσίδες τοποθέτησαν στο καλάθι προϊόν ιδιωτικής ετικέτας – συσκευασία των 500 γραμ – με την τιμή να ξεκινάει από 0,77 -0,78 ευρώ το τεμάχιο και να φτάνει έως και 0,89, 0,92 και 0,96 ευρώ το τεμάχιο.
Οι τιμές των προϊόντων που βρίσκονται στα «καλάθια» και ανακοινώθηκαν χθες, θα έχουν ισχύ μέχρι την Τρίτη 8 Νοεμβρίου, αφού τα προϊόντα στο «καλάθι» θα αλλάζουν κάθε Τετάρτη, προκειμένου να διασφαλίζεται η επάρκεια. Οι αλυσίδες σούπερ μάρκετ που συμμετέχουν στο εν λόγω μέτρο υποχρεούνται, άλλωστε, να αποστέλλουν στο υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων κατάλογο καταναλωτικών προϊόντων - ήτοι ανανεωμένο «καλάθι» - σε εβδομαδιαία βάση, κάθε Τετάρτη έως τις 9:00 π.μ. Η αποστολή του καταλόγου προϊόντων για τις επιχειρήσεις που είναι υπόχρεες αποστολής στοιχείων στην ηλεκτρονική πλατφόρμα e-katanalotis θα λαμβάνει χώρα μέσω της πλατφόρμας αυτής, ενώ για τις υπόλοιπες επιχειρήσεις η αποστολή των καταλόγων θα γίνεται με λίστα που αποστέλλεται στην ηλεκτρονική διεύθυνση [email protected].
Ένα ακόμη ενδιαφέρον στοιχείο που προκύπτει από την παρατήρηση των «καλαθιών» είναι το γεγονός ότι οι περισσότερες αλυσίδες σούπερ μάρκετ πρόσθεσαν πολύ περισσότερα προϊόντα από ότι υποχρεούνται, σεβόμενες ωστόσο τις κατηγορίες που έχει καθορίσει το υπουργείο. Για παράδειγμα, το «καλάθι» της Γαλαξίας απαρτίζεται από 91 προϊόντα, της Bazaar από 88, της ΑΒ Βασιλόπουλος από 74 προϊόντα, ενώ οι λίστες της Σκλαβενίτης και της Χαλκιάδακης περιλαμβάνουν 68 και 65 προϊόντα αντίστοιχα. Με 58 προϊόντα έκανε «ντεμπούτο» το καλάθι της αλυσίδας Κρητικός και με 64 προϊόντα της ΣΥΝΚΑ, ενώ πιο κοντά στον ακριβή αριθμό των προϊόντων που προέβλεπε η αρχική λίστα του υπουργείου Ανάπτυξης κινήθηκαν οι αλυσίδες Μασούτης, My Market, Market In, Discount Markt με 51 προϊόντα.
Να σημειωθεί επίσης ότι από μια προσεκτική ανάγνωση των «καλαθιών» της κάθε αλυσίδας προκύπτει ότι συγκεκριμένες μάρκες επώνυμων προϊόντων, όπως οι πάνες για μωρά Babylino, τα ταμπόν o.b. και τα μωρομάντηλα Septona φιγουράρουν σχεδόν σε όλους τους καταλόγους των αλυσίδων.
Μικρό… το καλάθι των προσδοκιών από φορείς της αγοράς
Την ίδια στιγμή δεν είναι λίγοι όσοι εκτιμούν ότι πρόκειται για ένα μέτρο που πρακτικά δεν θα κάνει μεγάλη διαφορά στην τσέπη του καταναλωτή, την ώρα που το πέπλο της ακρίβειας έχει απλωθεί για τα καλά πάνω από την ελληνική αγορά.
«Οι ανατιμήσεις που έχουν γίνει εδώ και καιρό είναι πολύ μεγάλες. Δεν ξέρω πως θα υπάρξει αλλαγή», σχολίαζε παράγοντας της αγοράς, αναφέροντας μάλιστα πως για τους μεγαλύτερης ηλικίας καταναλωτές – πχ συνταξιούχους που δεν χρησιμοποιούν το διαδίκτυο – δεν θα είναι εύκολη η σύγκριση των «καλαθιών» μεταξύ τους.
«Δεν είμαι σίγουρος πως θα λειτουργήσει το καλάθι, αλλά φοβάμαι μήπως προωθήσει τον κακό ανταγωνισμό σε βάρος της μικρής λιανικής», δήλωσε χθες, στη διάρκεια συνάντησης με δημοσιογράφους, ο πρόεδρος του Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου της Αθήνας, Παύλος Ραβάνης. «Τι θα γίνουν δηλαδή τα μπακάλικα της γειτονιάς όταν όλοι θα πηγαίνουν στα σούπερ μάρκετ για να ψωνίσουν τα προϊόντα από τα καλάθια;» , αναρωτήθηκε.
«Δεν ξέρω αν το μέτρο αυτό μπορεί να δουλέψει», ανέφερε από την πλευρά του ο γενικός γραμματέας του ΒΕΑ, Ιωάννης Μάνος που προέρχεται από τον κλάδο των αρτοποιών. Κληθείς, μάλιστα, να σχολιάσει το ενδεχόμενο επέκτασης του μέτρου και σε άλλους κλάδους, εκτίμησε πως «δεν θα ωφελούσε τον καταναλωτή ένα αντίστοιχο ‘καλάθι’ των αρτοποιών». «Ποιο ψωμί θα βάλεις μέσα στο καλάθι και ποιο θα αφήσεις εκτός; Με κάτι τέτοιο, θα υποβαθμίσεις την ποιότητα του προϊόντος», τόνισε.
- ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Παπαθανάσης για «καλάθι του νοικοκυριού»: Θετική η πρώτη αποτύπωση
«Το καλάθι δεν είναι κάτι νέο. Πάντα υπάρχει ένα καλάθι προσφορών από όλους εμάς, ήτοι τις εταιρείες που σεβόμαστε τον καταναλωτή. Υπάρχει ήδη καλάθι όταν εμείς απορροφούμε το μεγαλύτερο ποσοστό του κόστους», σχολίασε προχθές ο Διευθυντής Μάρκετινγκ & Εξαγωγών της Agrino και πρόεδρος της πρωτοβουλίας ΕΛΛΑ-ΔΙΚΑ ΜΑΣ, Άγις Πιστιόλας, δίνοντας το παρών σε κοινή εκδήλωση των εταιρειών Νήσος και Coffee Island. Μάλιστα ο ίδιος δήλωσε βέβαιος ότι τα περισσότερα «καλάθια» θα απαρτίζονται από προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας.
«Πρέπει να βρεθεί σωστό μοντέλο λειτουργίας για το καλάθι του νοικοκυριού. Είναι ένα μέτρο που μας αφορά όλους», δήλωνε την περασμένη εβδομάδα η Γενική Διευθύντρια της Coca-Cola Τρία Έψιλον για την Ελλάδα και την Κύπρο, Μαρία Αναργύρου-Νίκολιτς, στο περιθώριο εκδήλωσης της εταιρείας.
Στο μεταξύ, μιλώντας χθες το βράδυ στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων του ΣΚΑΙ, ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Άδωνις Γεωργιάδης, αποκάλυψε ότι σήμερα Πέμπτη – μια μέρα μετά την πρεμιέρα του «καλαθιού» του νοικοκυριού – θα έχει συνάντηση με τους εκπροσώπους της βιομηχανίας τροφίμων, προκειμένου να συγκρατήσουν και εκείνοι από την πλευρά τους τις τιμές. Μάλιστα, ανέφερε ότι από σήμερα θα αναγράφεται μετά από απαίτηση του υπουργείου και η προηγουμένη τιμή των προϊόντων που είναι στο «καλάθι» για να είναι άμεση η σύγκριση.