Την εκτίμηση πως μόνο φέτος το παγκόσμιο χρέος θα αυξηθεί κατά 2,8% του ΑΕΠ -με υπερδιπλάσιο ρυθμό σε σχέση με τις εκτιμήσεις για το 2024- φτάνοντας πάνω από το 95% του ΑΕΠ αλλά και πως η τάση θα συνεχιστεί με αποτέλεσμα να πλησιάσει το 100% του ΑΕΠ μέχρι το τέλος της δεκαετίας, ξεπερνώντας τα επίπεδα πανδημίας, μεταφέρει το ΔΝΤ στην έκθεση Fiscal Monitor που δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα ως συνέχεια της χθεσινής ανακοίνωσης του World Economic Outlook. Σε ένα εξαιρετικά δυσμενές σενάριο, το παγκόσμιο δημόσιο χρέος θα μπορούσε να φτάσει το 117% του ΑΕΠ έως το 2027, στο υψηλότερο επίπεδο από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, υπερβαίνοντας τις προηγούμενες προβλέψεις κατά σχεδόν 20%.
Ωστόσο, για την Ελλάδα τα νέα είναι θετικά. Το ΔΝΤ την τοποθετεί στις ελάχιστες εξαιρέσεις χωρών που αναμένεται να δουν το χρέος τους να συρρικνώνεται κατά περισσότερο από 15% την επόμενη πενταετία. Αναφερόμενο στις προηγμένες οικονομίες εκτός των ΗΠΑ, το ΔΝΤ σημειώνει χαρακτηριστικά πως «ο σταθμισμένος μέσος όρος του δημόσιου χρέους αναμένεται να υπερβεί το 100% του ΑΕΠ έως το 2030. Είναι αξιοσημείωτο, ότι ενώ το δημόσιο χρέος σε Βέλγιο, Γαλλία και Σλοβακία αναμένεται να διογκωθεί κατά περισσότερο από 10 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ τα επόμενα 5 έτη, αναμένεται να συρρικνωθεί κατά περισσότερο από 15% του ΑΕΠ στην Κύπρο, την Ελλάδα και την Πορτογαλία».
Συστάσεις προς τις κυβερνήσεις
Αναλυτικά στην έκθεση για τα δημοσιονομικά που δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα στο πλαίσιο της Εαρινής Συνόδου με την Παγκόσμια Τράπεζα που λαμβάνει χώρα στην Ουάσιγκτον, το ΔΝΤ αναφέρει πως το αυξανόμενο παγκόσμιο χρέος απαιτεί από τις χώρες να βάλουν σε τάξη τη δημοσιονομική τους κατάσταση.
Οι κίνδυνοι για τις δημοσιονομικές προοπτικές έχουν ενταθεί περαιτέρω, επισημαίνει. Τα επίπεδα του χρέους ενδέχεται να αυξηθούν ακόμη περισσότερο σε ένα σενάριο αυξημένων δασμών και εξασθενημένων προοπτικών ανάπτυξης. Επιπλέον, η κλιμάκωση των γεωοικονομικών αβεβαιοτήτων θα μπορούσε να εντείνει τους κινδύνους, αυξάνοντας το δημόσιο χρέος λόγω πρόσθετων δαπανών, ιδιαίτερα στον τομέα της άμυνας.
Το Fiscal Monitor εκτιμά ότι μια σημαντική αύξηση της γεωοικονομικής αβεβαιότητας θα μπορούσε να οδηγήσει σε αύξηση του δημόσιου χρέους κατά περίπου 4,5% του ΑΕΠ μεσοπρόθεσμα.
Εν μέσω αυξημένης αβεβαιότητας, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θα χρειαστεί να αντιμετωπίσουν πολύπλοκες αντισταθμίσεις μεταξύ του χρέους, της βραδύτερης ανάπτυξης και των νέων πιέσεων στις δαπάνες, αναφέρεται. «Η δημοσιονομική πολιτική θα πρέπει να δώσει προτεραιότητα στη μείωση του δημόσιου χρέους και στη δημιουργία και διεύρυνση αποθεμάτων ασφαλείας για την αντιμετώπιση των πιέσεων στις δαπάνες και των οικονομικών κραδασμών» επισημαίνεται.
Οι μεγάλες αλλαγές πολιτικής που βρίσκονται σε εξέλιξη έχουν εντείνει την παγκόσμια αβεβαιότητα. Η σειρά πρόσφατων ανακοινώσεων δασμών από τις Ηνωμένες Πολιτείες και τα αντίμετρα από άλλες χώρες αύξησαν την αστάθεια των χρηματοπιστωτικών αγορών, αποδυνάμωσαν τις προοπτικές ανάπτυξης και αυξάνουν τους κινδύνους, αναφέρει το ΔΝΤ.
«Σε αυτό το περιβάλλον, η δημοσιονομική πολιτική αντιμετωπίζει κρίσιμους συμβιβασμούς: εξισορρόπηση της μείωσης του χρέους, δημιουργία αποθεμάτων ασφαλείας έναντι αβεβαιοτήτων και κάλυψη επειγουσών αναγκών δαπανών εν μέσω ασθενέστερων προοπτικών ανάπτυξης και υψηλότερου κόστους χρηματοδότησης», επισημαίνεται. Προτείνει «καλά σχεδιασμένες μεταρρυθμίσεις στις συντάξεις και στις επιδοτήσεις ενέργειας» που μπορούν να αποφέρουν εξοικονόμηση πόρων οι οποίοι θα χρησιμοποιηθούν για τη στήριξη κοινωνικών προγραμμάτων και επενδύσεων σε υποδομές.
«Οι κυβερνήσεις θα πρέπει να επικεντρωθούν στην οικοδόμηση εμπιστοσύνης, στη διασφάλιση δίκαιης φορολογίας και στη διαχείριση των πόρων με σύνεση. Με αυτόν τον τρόπο, μπορούν να ενισχύσουν την ανθεκτικότητα και να προωθήσουν τη βιώσιμη ανάπτυξη σε αβέβαιους καιρούς» συστήνει το ΔΝΤ.
Έπεσε έξω στις προβλέψεις για Ελλάδα - Επιμένει σε ελλειμματικό προϋπολογισμό
Το ΔΝΤ έπεσε έξω στις προβλέψεις για την Ελλάδα και επιμένει σε ελλειμματικό προϋπολογισμό μία ημέρα μετά την πιστοποίηση καθαρού πλεονάσματος από την Eurostat. Ο λόγος για το ΔΝΤ και την βάση δεδομένων που συνοδεύει την έκθεση για το Fiscal Monitor. Χθες πιστοποιήθηκε για το 2024 πρωτογενές πλεόνασμα στο 4,8% του ΑΕΠ, ξεπερνώντας τις προσδοκίες ακόμη και των πιο αισιόδοξων εκτιμήσεων με τον επίσημο στόχο στο 2,5% του ΑΕΠ και αναγγελία εδώ και ένα μήνα από τον αντιπρόεδρο Κωστή Χατζηδάκη για επίδοση στο 3,5% του ΑΕΠ. Σε αξία έφτασε στα 11,4 δισ. ευρώ, έναντι στόχου για 6 δισ. ευρώ.
Πλεονασματικό είναι, και μάλιστα ξεκάθαρα, και το γενικό ισοζύγιο (μαζί με τόκους). Διαμορφώθηκε το 2024 στο 1,3% του ΑΕΠ έναντι στόχου για έλλειμμα 0,7% του ΑΕΠ το 2024.
Το ΔΝΤ λοιπόν επιμένει σε… ελλείμματα. Εκτιμά έλλειμμα (μαζί με τόκους) στο 0,3% του ΑΕΠ το 2024 και στο 0,5% του ΑΕΠ φέτος. Το πρωτογενές πλεόνασμα το υπολογίζει σε 2,9% του ΑΕΠ για το 2024 και σε 2,5% του ΑΕΠ για φέτος. Διατηρεί ανάλογες προβλέψεις έως το 2030 (γενικό έλλειμμα στο 0,8% του ΑΕΠ και πρωτογενές πλεόνασμα στο 2,3% του ΑΕΠ).
