Ροή
Ποσό περίπου 500 εκατ. ευρώ εκταμίευσαν οι τράπεζες το α΄ εξάμηνο του έτους για δάνεια στεγαστικά, επισκευαστικά, καταναλωτικά και δάνεια προς ελεύθερους επαγγελματίες και ατομικές επιχειρήσεις, τα οποία έχουν εξασφαλίσεις σε οικιστικά ακίνητα. Ειδικότερα, οι τράπεζες εκταμίευσαν 498,7 εκατ. ευρώ και υπέγραψαν 6.596 δανειακές συμβάσεις. Άνω του μισού (55,7% του συνόλου) είναι δάνεια που συνάφθηκαν με σταθερό επιτόκιο για περίοδο άνω των 10 ετών.
Το 45,3% των νέων δανειακών συμβάσεων έχουν διάρκεια έως 20 έτη, το μέσο ποσό δανείου ανέρχεται σε 75.600 ευρώ, ενώ ο μέσος όρος του δείκτη δανείου προς αξία ακινήτου κατά την έκδοση του δανείου ανέρχεται σε 63%.
Το σύνολο των δανείων που εξασφαλίζονται με οικιστικά ακίνητα είναι σχεδόν τέσσερις φορές υψηλότερο από το ετήσιο διαθέσιμο εισόδημα των δανειοληπτών.
Τα παραπάνω είναι μερικά μόνο από τα στοιχεία που η ΤτΕ συγκεντρώνει ανά τρίμηνο σχετικά με τις δανειοδοτήσεις που έχουν ως εξασφαλίσεις οικιστικά ακίνητα. Ιδιαίτερα σημαντική είναι η αξιολόγηση συγκεκριμένων δεικτών από την ΤτΕ όπως ο δείκτης δανείου προς αξία κατά την έκδοση (Loan to income ratio at origination, LTV-O), ο δείκτης δανείου προς εισόδημα κατά την έκδοση (Loan to income ratio at origination, LTI-O), ο δείκτης εξυπηρέτησης δανείου προς εισόδημα κατά την έγκριση (Loan service to income ratio at origination LSTI-O), ο δείκτης εξυπηρέτησης χρέους προς εισόδημα κατά την έκδοση (Debt service to income ratio at origination, DSTI-O), ο δείκτης χρέους προς εισόδημα κατά την έκδοση –(Debt to income ratio at origination, DTI-O) και ο τρέχων δείκτης δανείου προς αξία (Current loan to value ratio, LTV-C). Με βάση όλους αυτούς τους δείκτες, η ΤτΕ διαπιστώνει ότι οι τράπεζες χορηγούν πολύ συνετά τα δάνεια με εξασφαλίσεις σε κατοικίες.
Από τις καταγραφές της ΤτΕ προκύπτει ότι οι συνολικές εκταμιεύσεις δανείων με εξασφάλιση οικιστικά ακίνητα ανήλθαν σε 498,7 εκατ. ευρώ το α΄ εξάμηνο του 2022, αυξημένες κατά 60% σε σχέση με το αντίστοιχο χρονικό διάστημα του 2021, και υπογράφηκαν 6.596 νέες δανειακές συμβάσεις. Το α΄ εξάμηνο του 2022 η μέση εκταμίευση δανείου ανήλθε σε 75,6 χιλιάδες ευρώ.
Στις εκταμιεύσεις δανείων με εξασφάλιση οικιστικά ακίνητα, το μερίδιο αγοράς των τεσσάρων συστημικών ανήλθε σε 95,0%. Τα λιγότερο σημαντικά πιστωτικά ιδρύματα και οι συνεταιριστικές τράπεζες είχαν μερίδιο αγοράς 3,9% και 0,8% αντίστοιχα. Τέλος, το μερίδιο αγοράς των υποκαταστημάτων ξένων πιστωτικών ιδρυμάτων ανήλθε σε 0,3%.
Στο α΄ εξάμηνο 2022, οι περισσότερες εκταμιεύσεις (96,2%) προορίζονταν για αγορά οικιστικών ακινήτων για ιδιοκατοίκηση, ενώ μόλις το 3,8% αφορούσε δάνεια για αγορά οικιστικών ακινήτων προς εκμίσθωση. Σχεδόν το σύνολο των νέων εκταμιεύσεων αφορούσε δάνεια πλήρως χρεολυτικά.
Το 55,7% του συνόλου των νέων δανείων που εκταμιεύθηκαν από τις τράπεζες ήταν με αρχική περίοδο σταθερού επιτοκίου άνω των 10 ετών, ενώ οι εκταμιεύσεις δανείων με αρχική περίοδο σταθερού επιτοκίου μικρότερη ή ίση του ενός έτους αντιπροσώπευε το 26,6%. Όπως εκτιμά η ΤτΕ, η προτίμηση στα στεγαστικά δάνεια σταθερού επιτοκίου θα αμβλύνει τις επιπτώσεις από την ομαλοποίηση της νομισματικής πολιτικής για τους δανειολήπτες αυτούς.
Τα στοιχεία της ΤτΕ δείχνουν ότι η μέση διάρκεια δανείου κατά την έκδοση είναι 23 έτη. Το 45,3% των νέων δανειακών συμβάσεων έχει διάρκεια έως 20 έτη, το 17,4% έχει διάρκεια από 20 έως 25 έτη, ενώ το 37,2% έχει διάρκεια από 25 έως 35 έτη.
Με βάση την ανάλυση των δεικτών που προαναφέρθηκαν, η ΤτΕ αξιολογεί το 23,3% των εκταμιεύσεων δανείων ως μεσαίου κινδύνου. Το μεγαλύτερο μέρος των εκταμιεύσεων (75,1%) κατατάσσεται στην κατηγορία χαμηλού κινδύνου, επομένως σε δανειολήπτες με επαρκές εισόδημα και ικανοποιητική ικανότητα εξυπηρέτησης δανείου. Οι εκταμιεύσεις δανείων που ταξινομούνται στην κατηγορία υψηλού κινδύνου αντιστοιχούν σε μόλις 1,7% επί του συνόλου. Αυτά τα ανοίγματα προέρχονται κυρίως από τις τιμές των δεικτών LTV-O (ύψος δανείου προς αξία ακινήτου κατά τον χρόνο της έκδοσης του δανείου) και LSTI-O (δείκτης εξυπηρέτησης δανείου προς εισόδημα κατά την έγκριση), οι οποίοι κινούνται σε άνω του 80% και του 50% αντίστοιχα, καθώς και με τις τιμές στους εν λόγω δείκτες (LTV-O και LSTI-O) άνω του 90% και άνω του 30% αντίστοιχα.
Σημειώνεται ότι ο σταθμισμένος μέσος όρος του δείκτη δανείου προς εισόδημα κατά την έκδοση (LTI-O) διαμορφώνεται σε 3,7, υποδηλώνοντας ότι το σύνολο των δανείων που εξασφαλίζονται με οικιστικά ακίνητα είναι σχεδόν τετραπλάσιο από το ετήσιο διαθέσιμο εισόδημα των δανειοληπτών.
