Στο Eurogroup της 5ης Δεκεμβρίου η «ατζέντα» δεν θα έχει μόνο τα καλά νέα που περιμένει η Ελλάδα για το πακέτο δόσεων 6 δισ. ευρώ μέσα από τη θετική αποτίμηση της έκθεσης εποπτείας, αλλά και η επίσημη έναρξη της συζήτησης και τους νέους δημοσιονομικούς κανόνες που επηρεάζουν άμεσα τη δυνατότητα των κυβερνήσεων τα χρόνια που θα έρθουν να διατηρήσει συγκρατημένα τα πρωτογενή πλεονάσματα και έτσι να έχει το περιθώριο για μόνιμες ελαφρύνσεις και για μέτρα στήριξης.
Με βάση τους υφιστάμενους κανόνες όπως φάνηκε από τις εκθέσεις βιωσιμότητας χρέους της Ε.Ε. η Ελλάδα θεωρητικά θα έπρεπε να «παράγει» πρωτογενή πλεονάσματα 3,1% του ΑΕΠ όχι τα επόμενα μόνο χρόνια αλλά και δεκαετίες. Όπως ανέφερε νωρίτερα ο Υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας μιλώντας στα «Παραπολιτικά» η κυβέρνηση προσέρχεται στις διαπραγματεύσεις θέτοντας ως στόχο πρωτογενή πλεονάσματα της τάξης του 2% του ΑΕΠ από το 2024 και μετά, τα οποία θα μπορούν να τροφοδοτούνται όπως επισήμανε κυρίως «μέσα από την ανάπτυξη, από την υψηλή και βιώσιμη οικονομική μεγέθυνση».
Ωστόσο, από την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τους νέους κανόνες που ήταν ήδη προϊόν… συμβιβασμών, έως την τελική απόφαση θα υπάρχουν αρκετοί (νέοι) συμβιβασμοί γιατί «υπάρχουν σημαντικές και διαφορετικές προσεγγίσεις μεταξύ των κρατών μελών για τους νέους δημοσιονομικούς κανόνες» είπε ο ΥΠΟΙΚ και ευχήθηκε μετά από κάποιους μήνες διαπραγματεύσεων μέσα στο 2023 να καταλήξει η Ευρώπη σε μία κοινή λύση για τους κανόνες που θα ισχύσουν από το 2024.
Η «αβάντα» της Ελλάδας λόγω αποκλιμάκωσης κατά 50% του ΑΕΠ στο χρέος
Τα καλά νέα είναι βεβαίως ότι η πολύ μεγάλη και πολύ καλή επίδοση της χώρας σε επίπεδο τριετίας λόγω της ανάπτυξης, του υψηλού πληθωρισμού και της περιστολής των ελλειμμάτων, οδηγεί σε συνολική απομείωση του χρέους κατά 50% του ΑΕΠ σε εύρος 3ετία (2021- 2923). Ετσι, δίνει μία «αβάντα» χρόνου, όπως εξηγούν αρμόδια στελέχη, ακόμα και αν δεν υπάρξει συμφωνία ή αν αυτή δεν έχει τα χαρακτηριστικά που θα ήθελε η Ελλάδα, η Ιταλία και άλλα κράτη-μέλη με υψηλό χρέος. Σε αυτό το σενάριο, για ένα διάστημα οι αποτιμήσεις της Ελλάδος θα είναι θετικές ακόμη και με βάση το «σκληρό» κανόνα που σήμερα ισχύει και ορίζει ότι θα πρέπει να απομειώνεται το χρέος κατά 1/20 ετησίως στο κομμάτι που ξεπερνά το 60% του ΑΕΠ
Υπενθυμίζεται ότι ο Προϋπολογισμός που κατατέθηκε στη Βουλή την προηγούμενη Δευτέρα, προβλέπει σημαντική αποκλιμάκωση του χρέους κάτω από το επίπεδο του 160% του ΑΕΠ το 2023. Δηλαδή η επίδοση είναι καλύτερη και από αυτή που ενσωματώνεται στην ανάλυση βιωσιμότητας χρέους της Ε.Ε.
Όσον αφορά στην ανάλυση της Ε.Ε. που ενσωματώθηκε στην έκθεση μετα-προγραμματικής εποπτείας, αυτή προβλέπει ότι το πρωτογενές πλεόνασμα στο βασικό σενάριο είναι στο 3,1% του ΑΕΠ «για αρκετές δεκαετίες, κάτι που είναι εξαιρετικά φιλόδοξο» με εναλλακτικό σενάριο 1,4% του ΑΕΠ που οδηγεί όμως σε άλλη, πιο αργή, αποκλιμάκωση χρέους που «αυξάνει σημαντικά τους κινδύνους για τη βιωσιμότητά του» όπως αναφέρεται. Το δημόσιο χρέος αναμένεται να μειωθεί στο 118% του ΑΕΠ το 2032, αλλά θα αυξηθεί στο 125,4% το 2033 καθώς λήγει η περίοδος «ρύθμισης» των δανείων του EFSF για το σκέλος των αναβαλλόμενων τόκων που θα πρέπει τότε να κεφαλαιοποιηθούν.