Κομισιόν: Σύσταση για μεγαλύτερη στόχευση στα μέτρα στήριξης το 2023 - Οι «εντολές» προς τα κράτη - μέλη

Περίπου το 70% των μέτρων στήριξης που ελήφθησαν το 2022 από χώρες της ΕΕ δεν ήταν στοχευμένα προς τους ευάλωτους, με αποτέλεσμα να μην πέσει η ενεργειακή ζήτηση και οι τιμές να παραμείνουν στα ύψη, τόνισε ο εκτελεστικός αντιπρόεδρος, Βάλντις Ντομπρόβσκις, κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου.

Tόνισε πως «οι άμεσες προτεραιότητές μας είναι»:

1. εξασφάλιση των ενεργειακών αποθεμάτων της ΕΕ όσο το δυνατόν γρηγορότερα
2. δίκαιη κατανομή του κόστους της κρίσης
3. ευθυγράμμιση της δημοσιονομικής και νομισματικής πολιτικής για την αντιμετώπιση του πληθωρισμού

Υπογράμμισε πως αν δεν υπάρξει δημοσιονομική πειθαρχία, οι πιο χρεωμένες χώρες της ευρωζώνης θα κινδυνεύσουν από τις πληθωριστικές πιέσεις, ενώ και τα κράτη - μέλη με χαμηλό και μεσαίο χρέος θα πρέπει να περιορίσουν τις δαπάνες και να βαδίζουν με οικονομική σύνεση.

Ειδικότερα, έγινε σύσταση στο Βέλγιο, την Πορτογαλία, την Αυστρία, τη Λιθουανία, τη Γερμανία, την Εσθονία, το Λουξεμβούργο, την Ολλανδία, τη Σλοβενία και τη Σλοβακία να λάβουν τα αναγκαία μέτρα για να εξασφαλίσουν ότι οι προϋπολογισμοί τους για το 2023 συνάδουν πλήρως με τις συστάσεις του Συμβουλίου.

Δεδομένου ότι η Κροατία θα ενταχθεί στη ζώνη του ευρώ την 1η Ιανουαρίου 2023, η Επιτροπή χαιρετίζει την απόφασή της να υποβάλει για πρώτη φορά σχέδιο δημοσιονομικού προγράμματος, ενώ εξετάζεται ο προϋπολογισμός που κατέθεσε πριν από μερικά 24ωρα η πρωθυπουργός της Ιταλίας, Τζόρτζια Μελόνι.

Από την πλευρά του, ο Επίτροπος Οικονομίας της ΕΕ, Πάολο Τζεντιλόνι προειδοποίησε πως:

• Οι χώρες του ευρώ θα πρέπει να απέχουν από ευρεία επέκταση των δημοσιονομικών δαπανών, παρέχοντας παράλληλα στοχευμένη στήριξη στους πιο ευάλωτους.
• Η ζώνη του ευρώ θα πρέπει να στηρίξει τις δημόσιες επενδύσεις και να συνεχίσει μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις που χρηματοδοτούνται από την ΕΕ στο πλαίσιο της RRF, συμπεριλαμβανομένου και του REPowerEU
• Οι μισθολογικές αναλογίες θα πρέπει να προστατεύουν την αγοραστική δύναμη, ιδίως για τους χαμηλόμισθους, αντανακλώντας παράλληλα τις μεσοπρόθεσμες εξελίξεις της παραγωγικότητας και περιορίζοντας τις δευτερογενείς επιπτώσεις του πληθωρισμού.
• Στο επιχειρηματικό περιβάλλον, πρέπει να υποστηριχθούν οι επιχειρήσεις για την ενεργειακή κρίση προσωρινά και στοχευμένα
• Η ζώνη του ευρώ θα πρέπει να παρακολουθεί τους κινδύνους και να διατηρήσει τις «ροές» προς την οικονομία.

«Το κόστος των μέτρων στήριξης για την ενέργεια υπολογίζεται σε 1,3% του ΑΕΠ φέτος και 0,9% το 2023. Ωστόσο, εάν όλα τα υπάρχοντα μέτρα επεκταθούν καθ' όλη τη διάρκεια του 2023, το συνολικό κόστος θα μπορούσε να φτάσει περίπου το 2% του ΑΕΠ, πολύ υψηλότερο από το 2022. Επομένως, υπάρχει σαφής κίνδυνος» επεσήμανε χαρακτηριστικά τονίζοντας πως δεν πρέπει να υπάρξει δημοσιονομικός εκτροχιασμός.

Η Κομισιόν τονίζει πως με φόντο την περίοδο 2023-2024, τα κράτη - μέλη θα πρέπει να:

1. να συνεχίσουν τον συντονισμό των δημοσιονομικών πολιτικών για τη στήριξη της έγκαιρης επαναφοράς του πληθωρισμού στον μεσοπρόθεσμο στόχο 2% της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας·
2. να διατηρήσουν υψηλό επίπεδο δημόσιων επενδύσεων για την προώθηση της κοινωνικής και οικονομικής ανθεκτικότητας και τη στήριξη της πράσινης και της ψηφιακής μετάβασης·
3. να διασφαλίσουν ότι η στήριξη που παρέχεται σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις που υφίστανται οικονομική πίεση λόγω της ενεργειακής κρίσης είναι οικονομικά αποδοτική, προσωρινή και απευθύνεται σε ευάλωτα νοικοκυριά και επιχειρήσεις, ιδίως ΜΜΕ. Στο πλαίσιο αυτό, η σύσταση προτείνει τη δημιουργία ενός συστήματος ενεργειακής τιμολόγησης σε δύο επίπεδα, το οποίο θα εξασφαλίζει κίνητρα για εξοικονόμηση ενέργειας, αντικαθιστώντας τα ευρείας βάσης μέτρα για τις τιμές. Βάσει αυτού του συστήματος, οι ευάλωτοι καταναλωτές θα μπορούσαν να επωφεληθούν από ρυθμιζόμενες τιμές·
4. να στηρίξουν τις μισθολογικές εξελίξεις που προστατεύουν την αγοραστική δύναμη των μισθωτών, περιορίζοντας παράλληλα τις δευτερογενείς επιδράσεις στον πληθωρισμό· να αναπτύξουν και να προσαρμόσουν το σύστημα κοινωνικής στήριξης ανάλογα με τις ανάγκες·
5. να βελτιώσουν τις ενεργητικές πολιτικές για την αγορά εργασίας περαιτέρω και να αντιμετωπίσουν τις ελλείψεις δεξιοτήτων·
6. να διασφαλίσουν την αποτελεσματική συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων στη χάραξη πολιτικής και να ενισχύσουν τον κοινωνικό διάλογο·
7. να βελτιώσουν περαιτέρω το επιχειρηματικό περιβάλλον και να διατηρήσουν τη μακροοικονομική σταθερότητα.