Η συζήτηση για την αναπροσαρμογή του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης έχει αρχίσει εδώ και μήνες.
Αλλά καθώς πλησιάζει η στιγμή για μία πρώτη – όχι καθοριστική – επίσημη ανταλλαγή απόψεων στο Συμβούλιο Κορυφής, αρχίζουν και …αχνο-φαίνονται κάποιες κρίσιμες αλλαγές που αφορούν στην ενίσχυση της συγκεντροποίησης του τρόπου λειτουργείας ιδιαίτερα της Ευρωζώνης.
Τόσο στο κείμενο των προτάσεων της Κομισιόν όσο και σε άλλα working papers που έχουν κατατεθεί από επιτελικά στελέχη του Κολεγίου των Επιτρόπων καταλήγουν σε δύο βασικές αλλαγές.
Και οι δύο αλλαγές οδηγούν στην ισχυροποίηση του ρόλου της Κομισιόν σαν όργανο που ξεπερνά πλέον τον αποκλειστικό ρόλο του εισηγητή αποφάσεων και επεκτείνεται στον ρόλο του «αξιολογητή» και μάλιστα με δικό του αυξημένο «ταμείο».
Συγκεκριμένα η μία εκ των προτάσεων καταλήγει στο να αναθέτει στην Κομισιόν τον ρόλο της αξιολόγησης της βιωσιμότητας του χρέους των κρατών μελών. Που αν συνδυαστεί με την ευθύνη της για εισήγηση μέτρων που αφορούν στην βιωσιμότητα του χρέους, την καθιστά ένα πανίσχυρο θεσμό στην Ε.Ε.
Η δεύτερη «αλλαγή» που προτείνεται στον διάλογο που έχει ξεκινήσει, αφορά στην δυνατότητα της Κομισιόν να αυτοχρηματοδοτείται μέσω των αγορών, χωρίς αυτό να συνδέεται με συγκεκριμένο στόχο, όπως για παράδειγμα συμβαίνει τώρα με τα ευρω-ομόλογα που εκδίδει και αφορούν αποκλειστικά στην χρηματοδότηση του NGEU.
Με άλλα λόγια οι δύο αυτές αλλαγές εφ’ όσον τελικά εγκριθούν μπορούν να καταλήξουν στην ανάδειξη της Κομισιόν σε ένα κεντρικό θεσμό ο οποίος κατά την κρίση του θα διατυπώνει άποψη που θα καθορίζει σε τελική ανάλυση τα όρια ευθύνης των κυβερνήσεων στην δημοσιονομική πολιτική. Και κατά συνέπεια θα μπορεί στην βάση της δικής της αξιολόγησης να εισηγηθεί τα «μέτρα» που θα επαναφέρουν το χρέος σε βιώσιμη τροχιά.
Μέχρι σήμερα την σχετική αξιολόγηση έκαναν το ΔΝΤ και η ΕΚΤ. Ευθύνη για το ίδιο θέμα έχει και ο ESM αλλά μόνο όσο αφορά οικονομίες τις οποίες έχει δανείσει και έχει δάνεια σε εκκρεμότητα μαζί τους.
Όσο δε για την δυνατότητα να εκδίδει χωρίς συγκριμένη δέσμευση/σκοπό ευρωπαϊκό χρέος με δική της διαχείριση, αν εγκριθεί, αφ’ ενός δίνει στην Κομισιόν πολύ μεγαλύτερη ισχύ παρέμβασης στο εσωτερικό της Ε.Ε. και αφ’ εταίρου την αναδεικνύει σε ισχυρό «παίχτη» στις αγορές χρήματος, ιδιαίτερα αν προχωρήσει η δημιουργία της ευρωπαϊκής αγοράς κεφαλαίων. Ένας «παίχτης» δίπλα στην ΕΚΤ και τον ESM.
