«Οι στόχοι του Μάαστριχτ για το χρέος δεν αλλάζουν, αυτό που θα αλλάξει είναι ο τρόπος με τον οποίο φτάνουμε σ' αυτούς».
Με την φράση αυτή η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, έδωσε την επιτομή της λογικής με την οποία θα γίνει η αναπροσαρμογή των κανόνων του Συμφώνου Σταθερότητας. Δηλαδή οι κανόνες δεν αλλάζουν... γι΄ αυτό θα αλλάξουμε τον τρόπο που εφαρμόζονται.
Πρόκειται για την παλιά καλή μέθοδο της γνωστής παροιμίας «και η πίτα ολόκληρη και το σκυλί... χορτάτο» με την οποία η Κομισιόν έχει μάθει εδώ και χρόνια να ελίσσεται και να προσαρμόζεται ανάμεσα στα διαφορετικά συμφέροντα και δυνάμεις στο εσωτερικό της Ε.Ε.
Πράγματι ο στόχος του ορίου 60% του ΑΕΠ για το χρέος θα παραμείνει ως έχει παρ' ότι το χρέος της ΕΕ έχει ήδη αγγίξει στο σύνολό της το 100% του ευρωπαϊκού ΑΕΠ...
Ο μαγικός τρόπος τετραγωνισμού του κύκλου σύμφωνα με τα όσα είπε η κ. φον ντερ Λάιεν στο ιταλικό ακροατήριό της προχθές, στο πολύ γνωστό, ιδιαίτερα για τις οικονομικές σχολές του, Πανεπιστήμιο Bocconi στο Μιλάνο, θα γίνει ως εξής:
Θα υπάρξει ένα κοινό πλαίσιο για όλες τις χώρες της ΕΕ εντός του οποίου κάθε χώρα μέλος θα σχεδιάσει και θα ακολουθήσει το δικό της πρόγραμμα μείωσης του χρέους στο 60% του ΑΕΠ, αφού βέβαια το συζητήσει και το συμφωνήσει με την Κομισιόν.
Αυτό σημαίνει πως σε κάθε πρόγραμμα μείωσης του δημόσιου χρέους θα είναι διαφορετικός ο τρόπος και ο χρόνος επίτευξης των στόχων.
Θα εξαρτάται από την οικονομική κατάσταση της χώρας, το ύψος του δημοσίου χρέους, την κατάσταση του τραπεζικού συστήματος, το πως επηρεάζεται από την νομισματική πολιτική της ΕΚΤ, την «προθυμία» της κυβέρνησης, κλπ.
Και βέβαια θα συνοδεύεται από ένα πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων το οποίο θα παρακολουθεί και θα ελέγχει η Κομισιόν, έχοντας η ίδια το δικαίωμα να παρεμβαίνει με τις προβλεπόμενες από το Σύμφωνο Σταθερότητας «κυρώσεις».
Με άλλα λόγια κάθε χώρα με το δικό της «Μνημόνιο» και τον δικό της βηματισμό όσον αφορά την υποχρέωση μείωσης του χρέους της.
Όπως υποστήριξε η πρόεδρος της Κομισιόν «θα υπάρξει έτσι περισσότερη ελευθερία για επενδύσεις αλλά και μεγαλύτερος έλεγχος στην πρόοδο του προγράμματος από την στιγμή που το πρόγραμμα αυτό θα συμφωνηθεί και θα απαιτείται η αυστηρή εφαρμογή του...».
Όπως δήλωσε με έμφαση «θα μπορέσουμε έτσι να ξεπεράσουμε τις διχογνωμίες και τις διαφωνίες μιας δεκαετίας όσον αφορά την οικονομική διακυβέρνηση. Θα πρόκειται για μια οικονομική διακυβέρνηση η οποία θα εφαρμόζεται σ' ολόκληρη την ΕΕ αφού θα εφαρμόζεται σε κάθε χώρα μέλος της».
Με τον τρόπο αυτό η Κομισιόν ελπίζει πως αφομοιώνει την γραμμή της απαίτησης των σκληρών της Β. Ευρώπης για την αυστηρή δημοσιονομική πολιτική και ταυτόχρονα ικανοποιεί τις απαιτήσεις των «φτωχών» του ευρωπαϊκού Νότου για μεγαλύτερη ελευθερία όσον αφορά τους δημοσιονομικούς στόχους του χρέους.
Βέβαια όπως έχει δείξει η μέχρι τώρα ιστορία αυτά τα αλα καρτ «Μνημόνια» διαμορφώνονται πάντα ανάλογα με την διαπραγματευτική ισχύ κάθε χώρας.
Το παράδειγμα των αποδεδειγμένων «υπερβολών» που έγιναν με τα τρία σκληρά και λάθος μνημόνια με την Ελλάδα, είναι ενδεικτικό της ελαστικότητας με την οποία εφαρμόζεται αυτή η αλα καρτ προσαρμογή, αν σκεφτεί κανείς το τι έκανε η κάθε χώρα μέλος μετά το 2008 και πως αντέδρασε η Κομισιόν, ανάλογα με το «βάρος» της χώρας στην Ευρω-οικονομία.
Σε κάθε περίπτωση πάντως η Κομισιόν με τον σχεδιασμό αυτό δρομολογεί από αυτό τον μήνα την αλλαγή ρότας στην ΕΕ που θα υιοθετηθεί εκτός απροόπτου στο τελευταίο Συμβούλιο Κορυφής του 2022.
