Πολύ πιο φιλόδοξους κλιματικούς στόχους, με περισσότερες ΑΠΕ, πιο ενισχυμένη αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας, μεγαλύτερη εξοικονόμηση, καθώς και εισαγωγή στο εγχώριο ενεργειακό μίγμα των ανανεώσιμων αερίων και του «πράσινου» υδρογόνου, προβλέπει η πρόταση του ΥΠΕΝ για την αναθεώρηση του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), όπως ανέφερε πριν από λίγο ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας, σε συνέντευξη Τύπου για το ΕΣΕΚ.
«Οι δράσεις που δρομολογούνται θα κινητοποιήσουν σχεδόν διπλάσιες επενδύσεις, συγκριτικά με το υφιστάμενο ΕΣΕΚ, σε όλους τους τομείς που εμπλέκονται στην επιτάχυνση της ενεργειακής μετάβασης», σημείωσε ο υπουργός. Όπως πρόσθεσε, η Ελλάδα θα είναι από τα πρώτα κράτη-μέλη που θα καταθέσουν Εθνικό Σχέδιο στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το οποίο αναμένεται να γίνει μέχρι τον Απρίλιο του 2023.
Το νέο Σχέδιο προβλέπει τη μείωση εκπομπών αερίου του θερμοκηπίου κατά 55% το 2030, σε σχέση με το επίπεδο εκπομπών του 1990 και επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας το 2050. Επιβεβαιώνοντας το ρεπορτάζ του Insider.gr, για τον σκοπό αυτό επελέγη το πιο ισορροπημένο σενάριο, από τις τρεις εναλλακτικές που μελετήθηκαν.
Έτσι, ακολουθώντας μία ισορροπημένη προσέγγιση ανάμεσα στην «πράσινη» διείσδυση και την ενεργειακή εξοικονόμηση, το σενάριο αυτό προβλέπει την αύξηση στο 45% του μεριδίου των ΑΠΕ στην τελική κατανάλωσης ενέργειας (ή στο 80% στην ηλεκτροπαραγωγή). Όσον αφορά την εξοικονόμηση, θέτει ως στόχο τη μείωση κατά 6% συγκριτικά με την προβολή για το 2030 του Σεναρίου Αναφοράς 2020.
Για την επίτευξη αυτής της μεγαλύτερης φιλοδοξίας, θα χρειαστεί να πραγματοποιηθούν μέχρι το τέλος της 10ετίας επενδύσεις 139 δισ. ευρώ για όλους τους κλάδους που εμπλέκονται στο ΕΣΕΚ (πλην των μεταφορών), τα οποία είναι αυξημένα κατά 80% σε σχέση με το υφιστάμενο Εθνικό Σχέδιο. Από αυτά τα κεφάλαια, τα 30 δισ. αφορούν επενδύσεις σε ηλεκτροπαραγωγή και δίκτυα, όπως έχει ήδη γράψει το Insider.gr, έναντι των 21 δισ. του υφιστάμενου ΕΣΕΚ.
Αν μάλιστα προστεθούν στα 139 δισ. ευρώ και οι δαπάνες στον κλάδο των μεταφορών (όπως για παράδειγμα για τη σταδιακή ενίσχυση του στόλου των ηλεκτρικών οχημάτων), οι στόχοι του νέου ΕΣΕΚ «μεταφράζονται» συνολικά στην κινητοποίηση δημόσιων και ιδιωτικών πόρων στα επίπεδα των 270 δισ. ευρώ. Το νούμερο αυτό είναι αυξημένο κατά 50% σε σχέση με το τρέχον Εθνικό Σχέδιο.
Όπως είναι φυσικό, οι ενισχυμένες επενδύσεις θα έχουν και αυξημένο αποτύπωμα στην ενίσχυση της απασχόλησης. Επομένως, αναμένεται να δημιουργηθούν 38.000 νέες θέσεις εργασίας με ορίζοντα το 2030, από 26.000 που προβλέπει το ισχύον ΕΣΕΚ.
Στην εμπροσθοφυλακή της ενεργειακής μετάβασης βρίσκεται η επιτάχυνση των ΑΠΕ ώστε, όπως είχε γράψει το Insider.gr, να φτάσουν το 2030 σε συνολική ισχύ στα επίπεδα των 28 GW (για την ακρίβεια 28,7 GW). Στην περίπτωση των φωτοβολταϊκών αυτό σημαίνει έως το 2030 ένα εν λειτουργία χαρτοφυλάκιο 14,1 GW (σήμερα περίπου 5,5 με 6 GW).
Έως το τέλος της 10ετίας, θα έχουν επίσης αναπτυχθεί offshore αιολικά 2,7 GW, χερσαία αιολικά 7 GW, ενώ οι υδροηλεκτρικοί σταθμοί θα φτάνουν σε συνολική ισχύ τα 4 GW. Η επέκταση των αιολικών προβλέπεται να πραγματοποιηθεί με μειωμένο ρυθμό αύξησης, γιατί περιορίζονται οι διαθέσιμες περιοχές με αξιοποιήσιμο αιολικό δυναμικό.
Όσον αφορά τις μονάδες αερίου, ο στόχος είναι να βρίσκονται σε λειτουργία μονάδες 6,9 GW, όπως και στο υφιστάμενο ΕΣΕΚ. Ωστόσο, προβλέπεται κατακόρυφη μείωση της κατανάλωσης αερίου στην ηλεκτροπαραγωγή, αγγίζοντας το 2030 τις 22 TWh (τεραβατώρες), από 33,7 που προβλέπει το υφιστάμενο σχέδιο.
Συγκριτικά με το τρέχον ΕΣΕΚ, ο πήχυς για την κατανάλωση αερίου είναι μειωμένος για όλους τους τομείς, με εξαίρεση τη βιομηχανία. Έτσι, η ζήτηση αναμένεται πλέον να διαμορφωθεί το 2030 στις 37,3 Τεραβατώρες, από 57,2 που προβλέπει ο ισχύων ενεργειακός οδικός χάρτης.
Σύμφωνα με τον κ. Σκρέκα, τον «πυρήνα» του νέου ΕΣΕΚ αποτελούν 7 παρεμβάσεις:
- Ραγδαία ανάπτυξη των ΑΠΕ: Ανάπτυξη φωτοβολταϊκών και αιολικών (και επιτάχυνση ανάπτυξης υπεράκτιων αιολικών) πάνω από 12 GW μέχρι το 2030, αλλά και εκμετάλλευση του εναπομείνοντος υδροηλεκτρικού δυναμικού της χώρας.
- Αποθήκευση ενέργειας: Όπως ανέφερε ο υπουργός, η υψηλή διείσδυση των ΑΠΕ θα πρέπει να συνοδευτεί με την ανάπτυξη της απαιτούμενης αποθήκευσης, για την εξισορρόπηση και τη σταθεροποίηση του ηλεκτρικού συστήματος.
- Ενεργειακή αποδοτικότητα: Προβλέπεται αύξηση των κτιρίων (κατοικιών και υπηρεσιών) τα οποία θα αναβαθμισθούν ενεργειακά. Προς αυτή την κατεύθυνση θα αξιοποιηθεί και η «έξυπνη» διαχείριση της ενεργειακής κατανάλωσης.
- Εξηλεκτρισμός των «ελαφρών» μεταφορών: Βασικός πυλώνας στη συγκεκριμένη περίπτωση θα είναι η ενίσχυση της διείσδυσης της ηλεκτροκίνησης στα ελαφριά και μεσαία οχήματα. Για την υποστήριξη αυτού του στόλου, προβλέπει η «πύκνωση» των δικτύων φόρτισης ανά την επικράτεια.
- Δημιουργία οικονομίας «πράσινου» υδρογόνου: Στόχος είναι το ανανεώσιμο αέριο να αρχίσει να χρησιμοποιείται στις μεταφορές (βαριά οχήματα, ναυτιλία, αεροπορικές μεταφορές), με σκοπό τη μείωση των εκπομπών ρύπων.
- Ανάπτυξη συνθετικών «πράσινων» καυσίμων: Αυτά τα ανανεώσιμα καύσιμα νέας «γενιάς» θα βοηθήσουν στην απανθρακοποίηση των οχημάτων που θα συνεχίσουν να κυκλοφορούν με κινητήρες εσωτερικής καύσης.
- Καινοτομία στις λύσεις για δέσμευση και αποθήκευση άνθρακα: Η δέσμευση και αποθήκευση άνθρακα θα επιτρέψει τον περιορισμό των εκπομπών.
