Θέση στο θέμα των πλειστηριασμών και της αντιμετώπισης του ιδιωτικού χρέους φυσικών προσώπων και επιχειρήσεων, παίρνει η ΟΤΟΕ, με επικαιροποιημένες προτάσεις που αναμένεται να παρουσιάσει στα πολιτικά κόμματα και να θέσει σε δημόσιο διάλογο.
Στην ατζέντα της ΟΤΟΕ με τις 11 προτάσεις για τα κόκκινα δάνεια γίνεται διαχωρισμός μεταξύ πραγματικών και στρατηγικών χρεοκοπιών και ύπαρξης ηθικού κινδύνου, όπως επίσης και μεταξύ επιχειρήσεων που είναι βιώσιμες και μη. Θέση της ΟΤΟΕ, όπως αναφέρει στο insider.gr το μέλος Διοίκησης της ΟΤΟΕ, Μάρκος Τσατσούλης είναι ότι η στρατηγική επίλυσης των κόκκινων δανείων πρέπει να έχει στοιχεία κοινωνικής ευαισθησίας για την πρώτη κατοικία και βιώσιμη αναπτυξιακή προοπτική για τις κάθε είδους επιχειρήσεις – μικρομεσαίες, μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις -, καθώς αποτελούν το μεγαλύτερο συντριπτικά τμήμα όλων των επιχειρήσεων της χώρας.
Προπαιτούμενο, ωστόσο, για την διευθέτηση του μη εξυπηρετούμενου ιδιωτικού χρέους από τις εταιρείες διαχείρισης και τις τράπεζες, είναι η επίσημη καταγραφή και δημοσιοποίηση προς τους αρμόδιους φορείς και τον δημόσιο διάλογο των εξής δεδομένων: Αριθμός των συνολικών οφειλετών ανά κατηγορία δανείου (στεγαστικά, καταναλωτικά, ανά κατηγορία επιχείρησης), ανά κατηγορία περιουσιακού στοιχείου εξασφάλισης και ύψος της αντίστοιχης συνολικής οφειλής με όσα περισσότερα εξειδικευμένα κι αναλυτικά στοιχεία απαιτούνται ώστε να δημιουργηθεί μια πλήρης και σαφής διάσταση σε όλες τις πτυχές του θέματος.
Μόνο έτσι, όπως επισημαίνει ο κ. Τσατσούλης ο διάλογος θα μπορεί να είναι σε κοινή βάση και στις σωστές διαστάσεις του ζητήματος, χωρίς λαϊκισμούς.
Οι προτάσεις της ΟΤΟΕ για την επίλυση των μη εξυπηρετούμενων δανείων είναι:
- Ως πρώτη και άμεση δράση από τις εταιρείες διαχείρισης και τις τράπεζες, είναι να εστιάσουν στην κατηγορία των μεγάλων, επιχειρηματικών και στεγαστικών μη εξυπηρετούμενων δανείων όπου υπάρχουν σημαντικά ποσά και περιπτώσεις στρατηγικών χρεοκοπιών και ύπαρξης ηθικού κινδύνου.
- Η απρόσκοπτη και εξαντλητική εφαρμογή προς τους δανειολήπτες από τις εταιρείες διαχείρισης και τις τράπεζες, δυναμικών προϊόντων ρύθμισης των δανείων τους, με την αξιοποίηση στο μέγιστο των Μακροπρόθεσμων Εργαλείων του Κώδικα Δεοντολογίας (επιμήκυνση διάρκειας, διαχωρισμός οφειλής,μείωση επιτοκίου, μερική διαγραφή οφειλής) και στόχο το ποσό της μηνιαίας δόσης εξόφλησης της οφειλής να μην ξεπερνά το 40% του διαθέσιμου εισοδήματος.
Τέτοια σύνθετα και παραμετρικά προγράμματα ρύθμισης, θα έχουν θετική επίδραση στη σταθερή διευθέτηση του πιστωτικού κινδύνου, στην διασφάλιση της κοινωνικής συνοχής και στην κάλυψη των αναγκών της ελληνικής οικονομίας. - Αύξηση των εισοδηματικών κριτηρίων των εύλογων δαπανών διαβίωσης και των ορίων που έχουν τεθεί για τα ευάλωτα νοικοκυριά, με βάση τις πρόσφατες εξελίξεις του υψηλών επιπέδων πληθωρισμού που επικρατούν καθώς έχουν ξεπεραστεί τα πραγματικά και καθορισμένα όρια.
- Πιστή και εξαντλητική τήρηση όλων των προβλεπομένων διαδικασιών του Κώδικα Δεοντολογίας που αφορούν τους όρους επικοινωνίας και τις διαδικασίες εξέτασης ενστάσεων για τους δανειολήπτες, από τις εταιρείες διαχείρισης και τα πιστωτικά ιδρύματα, ώστε να προστατεύονται πραγματικά οι οφειλέτες και να υπάγονται σε βιώσιμες ρυθμίσεις των δανείων τους.
- Προστασία της πρώτης και μόνης κατοικίας για τα νοικοκυριά, για λόγους κοινωνικής συνοχής και αποτροπής ακραίων φαινομένων στην αγορά ακινήτων.
- Επανακαθορισμός και εμπλουτισμός των όρων λειτουργίας του Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης Ακινήτων, στην κατεύθυνση της απόκτησης από τον δανειολήπτη της πρώτης κατοικίας του, σε τιμή που να λαμβάνει υπόψη τις μέχρι σήμερα αποπληρωμές του και τελικά να μην υπερβαίνει η συνολική αξία αποπληρωμής που θα κατέβαλλε στην περίπτωση που το δάνειο του δεν είχε γίνει μη εξυπηρετούμενο.
Ειδικότερα, για τα μη εξυπηρετούμενα επιχειρηματικά δάνεια κάθε είδους, και πέραν των όποιων εμφανιζόμενων στρατηγικών χρεοκοπιών, η διαδικασία και τα σημαντικά κριτήρια αξιολόγησής τους, απαιτεί να περιέχει τις εξής προβλέψεις:
- Ο τρόπος διευθέτησης δεν πρέπει να οδηγεί σε ριζικές αναδιαρθρώσεις στην κατεύθυνση της υπέρμετρης συγκεντροποίησης επιχειρηματικών κλάδων.
- Οι επιχειρήσεις χρειάζεται να αξιολογηθούν για τη διατήρηση των θέσεων εργασίας κατά το πρόσφατο παρελθόν αλλά και να δεσμευτούν στα όποια πλάνα αναδιάρθρωσής τους, για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.
- Οι επιχειρήσεις πρέπει να αξιολογηθούν για την άμεση θετική συμβολή του κλάδου και της επιχείρησης στη στήριξη του νέου αναπτυξιακού και παραγωγικού πλαισίου για την ελληνική οικονομία.
- Οι οικονομοτεχνικοί δείκτες βιωσιμότητας που θα χρησιμοποιηθούν θα πρέπει να εμπλουτιστούν με αναπτυξιακά κριτήρια, ώστε να μη δημιουργηθούν αυτοματοποιημένες-ισοπεδωτικές λύσεις, που κινδυνεύουν τελικά να οδηγήσουν στον αφανισμό επιχειρήσεων ή και ολόκληρων κλάδων της ελληνικής οικονομίας.
- Σε περιπτώσεις επιχειρήσεων (ειδικά μεσαίων, μικρομεσαίων και ελευθέρων επαγγελματιών) που θα κριθούν οριακά βιώσιμες, θα πρέπει να προταθούν και να εξεταστούν λύσεις συνεργασιών μεταξύ τους, με στόχο αφενός τη διατήρηση της απασχόλησης και αφετέρου τη δημιουργία ενός νέου επιχειρηματικού μοντέλου λειτουργίας που θα μπορεί να βασίζεται ακόμα και στις παραδοσιακές συνεργατικές αρχές και στις αρχές της κοινωνικής οικονομίας λαμβάνοντας απαραίτητα υπόψη τις προαναφερόμενες προβλέψεις του νέου αναπτυξιακού και παραγωγικού πλαισίου της ελληνικής οικονομίας.
Σημειώνεται ότι η ΟΤΟΕ είχε υποβάλει προτάσεις για την αντιμετώπιση των μη εξυπηρετούμενων δανείων και στην προηγούμενη κυβέρνηση, εισηγούμενη, από το 2015, την ίδρυση Εθνικού Διατραπεζικού Φορέα μη Εξυπηρετούμενων Επιχειρηματικών Δανείων, με αναπτυξιακή προοπτική και κοινωνική ευαισθησία, με τη συμμετοχή όλων των τραπεζών, του ΤΧΣ, της ΤτΕ, και ιδιωτικών κεφαλαίων, υπό την στρατηγική επίβλεψη του Κυβερνητικού Συμβουλίου Ιδιωτικού Χρέους.
Εντούτοις, η πολιτική που τελικά επιλέχθηκε από την ελληνική κυβέρνηση το 2015 ήταν η εξωτερική ανάθεση του προβλήματος που κατείχαν μέχρι τότε τα πιστωτικά ιδρύματα, σε νέες εταιρείες του χρηματοπιστωτικού κλάδου.
