Την είσοδο σε μία περίοδο σημαντικής ύφεσης της ενεργειακής κρίσης και στη χώρα μας πιστοποιεί το δελτίο του Ελληνικού Χρηματιστηρίου Ενέργειας για τον Φεβρουάριο, σύμφωνα με το οποίο η εγχώρια αγορά Επόμενης Ημέρας σημείωσε σημαντική αποκλιμάκωση τόσο σε ετήσια όσο και σε μηνιαία βάση.
Πιο συγκεκριμένα, η αγορά έκλεισε τον προηγούμενο μήνα στα 156,24 ευρώ ανά Μεγαβατώρα, μειωμένη κατά 26% περίπου έναντι του Φεβρουαρίου του 2022. Σε απόλυτο νούμερο, η μείωση αγγίζει τα 55,47 ευρώ ανά Μεγαβατώρα, καθώς τον αντίστοιχο περσινό μήνα είχε διαμορφωθεί στα 211,71 ευρώ ανά MWh.
Αρνητικό όμως πρόσημο έχει η χονδρεμπορική τιμή και σε μηνιαία βάση, δηλαδή συγκριτικά με τον πρώτο μήνα του έτους. Με τον Ιανουάριο ως μήνα αναφοράς, όταν η τιμή είχε διαμορφωθεί στα 191,71 €/MWh, η υποχώρηση του Φεβρουαρίου είναι 19%.
Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι η αποκλιμάκωση κάθε άλλο παρά σημαίνει ότι έχουμε αφήσει πίσω μας την ενεργειακή κρίση, καθώς τα επίπεδα των τιμών μπορούν να είναι χαμηλότερα μεν από το απόγειο της εκτίναξής τους, ωστόσο ακόμη και τώρα απέχουν αισθητά από την «κανονικότητα». Είναι ενδεικτικό ότι τον Φεβρουάριο του 2021 η εγχώρια χονδρεμπορική τιμή ήταν 50,37 €/MWh.
«Βουτιά» στο αέριο
Όπως και στην υπόλοιπη Ευρώπη, η υποχώρηση του προηγούμενου μήνα οφείλεται κατά κύριο λόγο στην αποκλιμάκωση των τιμών του αερίου, με το συμβόλαιο στον εικονικό ολλανδικό κόμβο να σημειώνει εδώ και λίγες ημέρες «βουτιά» κάτω από τα επίπεδα των 50 ευρώ ανά Μεγαβατώρα, κάτι που είχε να συμβεί από την έναρξη της ενεργειακής κρίσης. Παράλληλα, η μείωση της ζήτησης για ρεύμα είχε ως συνέπεια να μπαίνουν στην αγορά λιγότερες και πιο οικονομικές μονάδες ηλεκτροπαραγωγής, γεγονός που επίσης επηρέασε τη χονδρεμπορική τιμή.
Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι αν και η ελληνική αγορά ακολουθεί πτωτική πορεία όπως και οι υπόλοιπες ευρωπαϊκές, συνέχισε και τον Φεβρουάριο να συγκαταλέγεται στις ακριβότερες στην Ε.Ε. Πιο συγκεκριμένα, κατέλαβε τη 2η θέση, καθώς μόνο η αγορά της Ιταλίας κινήθηκε υψηλότερα και έκλεισε τον προηγούμενο μήνα στα 161,03 €/MWh.
Σημαντικό ρόλο στις υψηλές εγχώριες τιμές παίζει το εγχώριο μοντέλο τιμολόγησης του αερίου (month-ahead), λόγω του οποίου το κόστος των ηλεκτροπαραγωγικών μονάδων αερίου (και κατά συνέπεια τις χονδρεμπορικές τιμές ρεύματος) δεν μπορεί να ευνοηθεί από αποκλιμακώσεις των τιμών του καυσίμου που καταγράφονται κατά τη διάρκεια ενός μήνα. Πάντως, το γεγονός ότι η ελληνική αγορά ήταν η 3η ακριβότερη στην Ε.Ε. όλο το 2022, δείχνει πως υπάρχουν και άλλες παράμετροι που αυξάνουν το εγχώριο κόστος.
Σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, μία τέτοια αιτία είναι η συγκρατημένη διείσδυση των ΑΠΕ, συγκριτικά με τις επιδόσεις άλλων χωρών, όπως και μία σειρά στρεβλώσεων που εξακολουθούν να υπάρχουν στην ελληνική αγορά. Επίσης, για τα ευρωπαϊκά δεδομένα είναι περιορισμένη η διασυνδεσιμότητα της χώρας μας με τις όμορες αγορές ηλεκτρισμού, η μία από τις οποίες (Ιταλία) συν τοις άλλοις είναι επίσης από τις ακριβότερες πανευρωπαϊκά.
Τα μερίδια των προμηθευτών
Η διαμόρφωση των εγχώριων τιμών σε υψηλά επίπεδα τον Φεβρουάριο, όπως είναι φυσικό, ευνόησε τις αθρόες εισαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας. Έτσι, οι εισαγωγές είχαν μαζί με το φυσικό αέριο τη δεύτερη μεγαλύτερη συμμετοχή στο ενεργειακό μίγμα, από 22% κάθε μία «συνιστώσα». Στην πρώτη θέση βρέθηκαν οι ΑΠΕ, με μερίδιο 30%.
Μάλιστα, αν σε αυτό το ποσοστό προστεθεί και η συμμετοχή των υδροηλεκτρικών (5%), τότε οι ανάγκες για ρεύμα καλύφθηκαν τον προηγούμενο μήνα κατά 35% από μονάδες μηδενικών ρύπων. Σημαντική ήταν όμως τον Φεβρουάριο και η συμμετοχή των λιγνιτικών μονάδων, καταλαμβάνοντας ποσοστό 17%.
Όσον αφορά τα μερίδια των προμηθευτών, καταγράφηκε μία μικρή αύξηση κατά 3% του ποσοστού της ΔΕΗ, το οποίο διαμορφώθηκε σε 63% από 60,03% τον Ιανουάριο. Ανάλογη ήταν η μείωση του συνολικού μεριδίου των ιδιωτών προμηθευτών, το οποίο άγγιξε το 37%.
Στην κατάταξη των ιδιωτών προμηθευτών δεν υπήρξαν αλλαγές, με τη Mytilineos να βρίσκεται στην πρώτη θέση με 7,49% και να ακολουθούν η ΗΡΩΝ (7,24%) και η Elpedison (6%). Την πρώτη 10άδα συμπλήρωσαν οι NRG (4,85%), η Αέριο Αττικής 2,97%, η ZeniΘ (2,14%), η Watt & Volt (2,08%), η Volterra (1,92%) και η Volton (0,98%).
10ος μήνας μείωσης της κατανάλωσης
Την ίδια στιγμή, ο όγκος των συναλλαγών στην αγορά Επόμενης Ημέρας δείχνει ότι και τον Φεβρουάριο συνεχίστηκε η μείωση της κατανάλωσης ηλεκτρισμού από τα ελληνικά νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Χρηματιστηρίου Ενέργειας, ο όγκος τον περασμένο μήνα διαμορφώθηκε σε 4.149 Γιγαβατώρες (GWh), μειωμένος συγκριτικά τόσο με τον αντίστοιχο μήνα του 2022 (4.590 GWh), όσο και με τον Ιανουάριο του 2023 (4.188 GWh).
Όπως έχει γράψει το Insider.gr, καθώς όλη η ηλεκτρική ενέργεια που πωλείται και αγοράζεται στη χώρα μας «περνά» αναγκαστικά μέσα από το Χρηματιστήριο Ενέργειας, οι αυξομειώσεις του όγκου ακολουθούν τις αυξομειώσεις στην κατανάλωση. Επομένως, η μείωση των ποσοτήτων ενέργειας που διαπραγματεύθηκαν στην αγορά Επόμενης Ημέρας «μεταφράζεται» και σε μείωση της ζήτησης.
Υπενθυμίζεται ότι η «βουτιά» στην εγχώρια κατανάλωση έχει ξεκινήσει από τον προηγούμενο Ιούλιο και συνεχίζεται αδιάπτωτα. Επομένως, ο Φεβρουάριος σηματοδοτεί τον 10ο συνεχόμενο μήνα περιορισμού της ζήτησης.
