Ο μήνας Μάρτιος μπήκε χωρίς μεγάλες αναταράξεις στις χρηματαγορές, αλλά τα «γεγονότα» παράλληλα τρέχουν, από την πρώτη στιγμή. Και δρομολογούν εξελίξεις που μέχρι το τέλος του μήνα είναι πιθανό να αλλάξουν δραματικά το διεθνές περιβάλλον.
Από τον Μάρτιο αρχίζει το περιβόητο QT της ΕΚΤ με 15 δισ. ευρώ μηνιαία μείωση της επενεπένδυσης των πόρων του APP, ενώ ταυτόχρονα στις 16 του μήνα αναμένεται νέα αύξηση επιτοκίων κατά 0,5% στο ευρώ. Και όλα αυτά σε ένα περιβάλλον στο οποίο οι υπηρεσίες της ΕΚΤ επιβεβαιώνουν τα πρώτα βήματα συρρίκνωσης της νομισματικής κυκλοφορίας στο τραπεζικό σύστημα.
- ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: «Παταγώδες λάθος» η διακοπή ή χαλάρωση της νομισματικής σύσφιξης
Οι αντιδράσεις στις αγορές ομολόγων αποτυπώνονται στις διαρκώς αυξανόμενες αποδόσεις των ευρωπαϊκών ομολόγων. Και αυτή την φορά, η «αποτύπωση», δεν αφορά μόνο τον ευρωπαϊκό νότο (Ιταλία, Ελλάδα, Ισπανία, Πορτογαλία) αλλά και τον ευρωπαϊκό «ισχυρό» Βορρά (Γερμανία αλλά και Γαλλία).
Ήδη τα επίπεδα κόστους δανεισμού για τον ευρωπαϊκό Νότο και ειδικά για την Ιταλία έχουν αγγίξει ή και ξεπεράσει τα όρια αντοχής της, καθώς κινούνται σε επίπεδα πάνω από το 4,5%. Μεταξύ 6 και 9 Μαρτίου το ιταλικό δημόσιο θα πρέπει να δοκιμάσει τις αντοχές του για το αν μπορεί να συνεχίσει να δανείζεται από τις αγορές, ανάλογα με την «υποδοχή» που θα έχει η έκδοση δημόσιου χρέους που πρόκειται να γίνει.
Κάποιοι αναλυτές μιλάνε «φωναχτά» πλέον για το ενδεχόμενο μιας νέας κρίσης χρέους για την Ευρωζώνη, αν η Κεντρική Τράπεζα συνεχίσει να αυξάνει τα επιτόκια όπως ήδη προαγγέλουν οι γερμανοί στην Φρανκφούρτη πριν καν απόφασίσει η ΕΚΤ…
- ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Το ύψος στο «κόστος» του χρήματος στην Ευρωζώνη θα συνεχίσει να αυξάνεται και μετά τον Μάρτιο
Για την Ελλάδα, η πίεση αυτή δεν την αφήνει απ’ έξω, με μόνη διαφορά ότι αντίθετα από όλους τους άλλους δεν χρειάζεται να δανειστεί «πολλά» από τις αγορές. Το αντίθετο, μάλιστα. Έχει προβλεφθεί ο δανεισμός από τις αγορές να είναι τόσο μικρός που να είναι σχεδόν «αόρατος» (μόλις 7 δισ. ευρώ) μέσα σ’ αυτή την καταιγίδα που έχει αρχίσει να εμφανίζεται στον ορίζοντα.
Τα ακόλουθα διαγράμματα του Βloomberg καταγράφουν αυτή την «τάση» στην Ευρωζώνη και μαζί της τον κίνδυνο ενός νέου κύκλου κρίσης χρέους στο ευρωπαϊκό περιβάλλον.
Η διαφορά αυτή την φορά σε σχέση με το 2010 – 2012 είναι ότι στο μάτι του τυφώνα δεν βρίσκεται η «μικρή» και μνημονιακά διαχειρήσιμη Ελλάδα αλλά η «γιγάντια» όσον αφορά τις ανάγκες αναχρηματοδότησης του χρέους της Ιταλία.
Μια οικονομία, της οποίας το κρατικό χρέος χρειάζεται φέτος περί τα 400 τουλάχιστον δισ. ευρώ νέο δανεισμό για να αναχρηματοδοτήσει το χρέος της. Και της οποίας πολύ μεγάλο μέρος αυτού του χρέους – με τις σχετικά υψηλές αποδόσεις – βρίσκεται πακεταρισμένο στα χαρτοφυλάκια των γαλλικών κατά πρώτο λόγο και των γερμανικών τραπεζών, όπως και των ισπανικών.
- ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Ελληνικά ομόλογα: Γιατί οι αποδόσεις αυξάνονται (αργά), ενώ τα spreads μειώνονται (αργά)
Αν σ’ αυτό προσθέσει κανείς και το εταιρικό ομολογιακό χρέος που βρίσκεται διάχυτο μέσα στο ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα και στα χαρτοφυλάκια των ασφαλιστικών εταιρειών, γίνεται ξεκάθαρο για ποια «τέλεια καταιγίδα» χρέους μιλάει ο κ. Ρουμπινί. Ένα μικρό δείγμα του «σεισμού» που θα μπορούσε να προκαλέσει αυτή η «καταιγίδα» το είχαμε πρόσφατα με την κρίση χρέους που προκάλεσε η δημοσιονομική φορολογική έμπνευση της εξοστρακισμένης άρον – άρον από την βρετανική κυβέρνηση, Λιζ Τρας.
Βέβαια, στην Φρανκφούρτη, στην έδρα της ΕΚΤ όπως και στην γειτονική «έδρα» της Bundesbank επιμένουν ότι τα επιτόκια θα συνεχίσουν να σηκώνονται σαν ανάχωμα στον πληθωρισμό. Και στις προειδοποιήσεις για την επικείμενη, σύμφωνα με ορισμένους οικονομικούς αναλυτές, κρίση χρέους απαντούν (στην Φρανκφούρτη) ότι η ΕΚΤ έκανε ότι ήταν δυνατόν και τώρα είναι δουλειά των Κυβερνήσεων.
Όλοι ξέρουν ότι η απάντηση αυτή, δεν μπορεί να είναι απάντηση. Και οι επόμενες εβδομάδες ίσως γίνουν αφορμή για να καταλάβουν όλοι πλέον το γιατί… Αυτό το νέο περιβάλλον ίσως αποτελεί και τον ουσιαστικότερο ρόλο «καθυστερήσης» της αναβάθμισης του ελληνικού χρέους.