Έχοντας αντιμετωπίσει την οικονομική κρίση του 2008, ο Νιλ Κασκάρι της Fed ανησυχεί για «συστημικούς κινδύνους», αλλά τώρα, ως υπεύθυνος χάραξης νομισματικής πολιτικής των ΗΠΑ, στρέφει την αγωνία του για τον πληθωρισμό.
«Νομίζω ότι αν έκανα ένα λάθος, ήταν ότι ήμουν λιγότερο επιθετικός (hawkish) όσον αφορά την αποκλιμάκωση του πληθωρισμού», δήλωσε ο πρόεδρος της Fed της Μινεάπολις.
Έκπληκτοι από την επιμονή του πληθωρισμού ενόψει του ταχύτερου κύκλου αύξησης των επιτοκίων από τη δεκαετία του 1980, ο Κασκάρι και κάποιοι άλλοι αξιωματούχοι της Fed ανέβασαν ξανά το... θερμόμετρο τις τελευταίες ημέρες, αφήνοντας να εννοηθεί πως θα υπάρξει επιθετικότερη σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής. Η προοπτική μιας επιπλέον αύξησης των επιτοκίων «γεννά» μια νέα «κρίση» στην αγορά εν μέσω του αγώνα της καταπολέμησης του πληθωρισμού και την επαναφορά του στον στόχο του 2%.
Έτσι, ενώ στην προσπάθειά της η Fed να καθοδηγήσει την οικονομία σε μια «ήπια προσγείωση» διατηρώντας παράλληλα τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα, αντιθέτως, αυξάνει τις πιθανότητες για την έλευση μίας ύφεσης και την απότομη επιβράδυνση της αμερικανικής οικονομίας. «Βρίσκονται λίγο σε μια κατάσταση όπου είναι καταδικασμένου εάν το κάνουν (σσ: αν αυξήσουν τα επιτόκια), και καταδικασμένοι αν δεν το κάνουν», τονίζει ο Ραγκουράμ Ρατζάν, πρώην διοικητής της ινδικής κεντρικής τράπεζας και καθηγητής οικονομικών στο Chicago Booth. «Αν όντως αυξήσουν τα επιτόκια, σαφώς, κάποια στιγμή, όλο και κάτι περισσότερο θα σπάσει. Η πιθανότητα μιας ήπιας προσγείωσης είναι πολύ μικρή» πρόσθεσε.
Κατά τη διάρκεια του περασμένου έτους, η ραγδαία αύξηση των επιτοκίων μετά από πάνω από μια δεκαετία εξαιρετικά φθηνού δανεισμού και νομισματικού πληθωρισμού, έφερε στην επιφάνεια επικίνδυνα στοιχήματα και κακά επιχειρηματικά μοντέλα. Το stress έχει φουντώσει σε διάφορα μέρη του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος, από το σκάσιμο της φούσκας των κρυπτονομισμάτων πριν από ένα χρόνο έως την αναταραχή στον περιφερειακό τραπεζικό τομέα των ΗΠΑ τον Μάρτιο. Αν και δεν είναι σαφές ποιος τομέας της οικονομίας θα πληγεί από την επόμενη καταιγίδα, τα ευάλωτα και εύθραυστα μέτωπα είναι πολλά, από τα εμπορικά ακίνητα μέχρι τις μετοχές.
Παράλληλα, αρκετοί αναλυτές εκτιμούν πως παρά τη σχετική νηνεμία, οι περιφερειακές αμερικανικές τράπεζες εξακολουθούν να τελούν υπό τρομακτική πίεση, ενώ πολλοί άλλοι κίνδυνοι για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα δείχνουν τα δόντια τους. Η αυστηρότερη νομισματική πολιτική θα μπορούσε κάλλιστα να οδηγήσει σε ξέσπασμα νέων αποσταθεροποιητικών καταστάσεων ή να επιδεινώσει τον αντίκτυπο υπάρχοντων κραδασμών.
«Η Fed δεν επιθυμεί να ασκήσει νομισματική πολιτική μέσω χρηματοπιστωτικών κρίσεων», επισημαίνει η Γουέντι Έντελμπεργκ, διευθύντρια του The Hamilton Project στο Brookings Institution. «Και έτσι οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής, καλούνται να πάρουν αποφάσεις πατώντας πάνω σε λεπτό πάγο. Εάν δουν τις ενέργειές τους να δημιουργούν κρίσεις, πρέπει να μετριάσουν την ένταση των δράσεών τους» έσπευσε να συμπληρώσει.
«Η αγορά είναι μπερδεμένη ως προς το εάν η Fed τελικά σφίγγει ή χαλαρώνει» υπογραμμίζει ο Τζέιμς Ταμπάκι, διευθύνων σύμβουλος της χρηματιστηριακής εταιρείας South Street Securities. «Προσπαθούμε να παρακολουθήσουμε τι πρόκειται να κάνουν. Και αυτή τη στιγμή, η αγορά δεν ξέρει ποιο από τα δύο "πρόσωπα" της Fed θα κάνει την επόμενη κίνηση» προειδοποίησε.
Τα συστημικά σοκ θα μπορούσαν να προέλθουν τόσο από γνωστές όσο και από απροσδόκητες οδούς. Στην πιο πρόσφατη έκθεσή της για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα νωρίτερα αυτόν τον μήνα, η Fed απαρίθμησε διάφορους τομείς ανησυχίας, συμπεριλαμβανομένων των ασφαλίσεων ζωής και ορισμένων τύπων ομολογιακών και δανειακών κεφαλαίων.
