Μέτρα για την προοπτική «ξεπαγώματος» των ρητρών αναπροσαρμογής από την 1η Οκτωβρίου έχει στα σκαριά η Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ), με στόχο κατά τη μετάβαση στον «παλιό» τρόπο τιμολόγησης, οι καταναλωτές να έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν τιμολόγιο που θα καλύπτει καλύτερα τις ανάγκες τους.
Σε αυτό το πλαίσιο, σύμφωνα με πληροφορίες του Insider.gr, η ΡΑΕΕΥ (πρώην ΡΑΕ) έχει καταρχάς στα σκαριά ένα Παρατηρητήριο τιμών λιανικής, στο οποίο θα καταχωρισθούν οι τελικές επιβαρύνσεις όλων των τιμολογίων όλων των προμηθευτών ρεύματος, από τον Ιανουάριο του 2021. Για αυτό τον σκοπό, σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, ήδη από την προηγούμενη εβδομάδα βρίσκεται στους παρόχους σχετική επιστολή της Ρυθμιστικής Αρχής, με την οποία τους ζητά να της αποστείλουν τις τελικές τιμές όλων των προϊόντων τους, από τις αρχές του προηγούμενου έτους.
Επίσης, η Ρυθμιστική Αρχή καταρτίζει Κατευθυντήριες Οδηγίες προς τους προμηθευτές, στις οποίες θα προβλέπει τον τρόπο (και τον χρόνο) στον οποίο θα ενημερώσουν τους πελάτες τους για το καθεστώς τιμολόγησής τους από την 1η Οκτωβρίου.
Υπενθυμίζεται ότι, έπειτα από την παράταση που δόθηκε πρόσφατα από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, στις 30 Σεπτεμβρίου εκπνέει το προσωρινό πλαίσιο που ισχύει στην εγχώρια λιανική από την 1η Αυγούστου. Κάτι που σημαίνει ότι αν δεν υπάρξει νέα παράταση, θα αρθεί η αναστολή των ρητρών αναπροσαρμογής, ενώ οι προμηθευτές θα πάψουν να ανακοινώνουν τις 20 κάθε μήνα τις χρεώσεις του επόμενου μήνα. Ως συνέπεια, με τις παραπάνω πρωτοβουλίες, η ΡΑΑΕΥ θέλει να διασφαλίσει πως η μετάβαση θα γίνει με τις μικρότερες αναταράξεις για την αγορά και με διαφάνεια για τους καταναλωτές.
Οι πολιτικές των εταιρειών με το «πάγωμα» της ρήτρας
Με το «πάγωμα» των ρητρών αναπροσαρμογής από τον προηγούμενο Αύγουστο, ορισμένοι προμηθευτές επέλεξαν να διατηρήσουν τους υφιστάμενους πελάτες τους στα κυμαινόμενα τιμολόγια που διέθεταν έως τότε, «απενεργοποιώντας» απλώς τις ρήτρες – και ανακοινώνοντας πλέον τελικές χρεώσεις σε μηνιαία βάση. Επομένως, από την 1η Οκτωβρίου είναι πιθανό οι συγκεκριμένοι πάροχοι να διατηρήσουν τους πελάτες τους συμβεβλημένους σε αυτά τα παλιά τιμολόγια, στα οποία θα ενεργοποιηθούν εκ νέου οι ρήτρες.
Από την άλλη πλευρά, ορισμένοι πάροχοι δημιούργησαν ειδικά τιμολόγια από τον Αύγουστο του 2022 (τα λεγόμενα «προϊόντα μετάπτωσης») και για όσο θα ήταν στον «πάγο» οι ρήτρες αναπροσαρμογής, μεταφέροντας σε αυτά τους πελάτες τους. Κατά συνέπεια, μετά τις 30 Σεπτεμβρίου, θα χρειαστεί να «μετακινήσουν» τους πελάτες τους από τα «προϊόντα μετάπτωσης» σε νέα τιμολόγια – ενδεχομένως, προτείνοντάς τους κάποιο από τα «παλιά» κυμαινόμενα προϊόντα τους, το οποίο περιλάμβανε ρήτρα αναπροσαρμογής.
Και στις δύο όμως παραπάνω περιπτώσεις, όμως, οι καταναλωτές θα βρεθούν εκ νέου σε ένα «παλιό» κυμαινόμενο τιμολόγιο, χωρίς να μπορούν να εκτιμήσουν με σαφήνεια αν οι χρεώσεις του τους ικανοποιούν ή όχι. Κι αυτό γιατί για το διάστημα πριν από τον Αύγουστο (που ήταν «ενεργοποιημένες» οι ρήτρες), δεν υπάρχουν δημοσιευμένα στοιχεία για τις τελικές επιβαρύνσεις των κυμαινόμενων προϊόντων – δηλαδή για το άθροισμα της βασικής χρέωσης και της προσαύξησης που προκαλούσε κάθε μήνα η ρήτρα.
Ιστορικό των συνολικών επιβαρύνσεων
Ως συνέπεια, με το Παρατηρητήριο θα δημιουργηθεί ένα επαρκές ιστορικό τελικών επιβαρύνσεων για κάθε μήνα από τον Ιανουάριο του 2021 και για όλα τα προϊόντα που διατίθεντο στην αγορά πριν την αναστολή της ρήτρας. Στο Παρατηρητήριο θα υπάρχουν οι τιμές και των σταθερών συμβολαίων (που όμως ήταν έτσι κι αλλιώς δημοσιευμένες), όπως και οι χρεώσεις των παρόχων μετά τον Αύγουστο (οι οποίες ωστόσο ανακοινώνονταν).
Έτσι, η βασική του χρησιμότητα θα αφορά τα «παλιά» κυμαινόμενα τιμολόγια, με τις ρήτρες αναπροσαρμογής, στα οποία είναι πιθανόν να «επιστρέψουν» κάποιοι καταναλωτές. Έτσι, έχοντας πλέον ένα ιστορικό της συνολικής μηνιαίας επιβάρυνσης που είχε αυτό το προϊόν πριν ανασταλούν οι ρήτρες, αλλά και τις συνολικές επιβαρύνσεις των ανάλογων προϊόντων της ίδιας εταιρείας ή των υπόλοιπων προμηθευτών, νοικοκυριά και μικρές επιχειρήσεις θα έχουν πλέον ξεκάθαρη εικόνα για το κατά πόσο αυτό είναι ή όχι συμφέρον.
Αξίζει να σημειωθεί ότι πρόθεση της ΡΑΑΕΥ είναι με το Παρατηρητήριο να γίνει μία πλήρης «ακτινογραφία» της λιανικής ρεύματος τα τελευταία 2,5 χρόνια, καταγράφοντας ακόμη και τα προϊόντα που οι εταιρείες απέσυραν στην πορεία. Έτσι, σύμφωνα με πληροφορίες του Insider.gr, η επιστολή είναι εξατομικευμένη για κάθε πάροχο, περιλαμβάνοντας όλα τα τιμολόγια που ειδικά εκείνος έχει λανσάρει στην αγορά από τις αρχές του 2021 και για τα οποία πρέπει να καταγράψει τις μηνιαίες τελικές χρεώσεις.
Ενημέρωση για νέα τιμολόγια ή «παλιά» προϊόντα με αλλαγές
Για την όσο το δυνατόν πιο ομαλή μετάβαση στον προηγούμενο τρόπο τιμολόγησης, η Ρυθμιστική Αρχή έχει επίσης στα σκαριά και Κατευθυντήριες Οδηγίες προς τους παρόχους, με σκοπό την έγκαιρη ενημέρωση των πελατών τους. Βασικός σκοπός των Κατευθυντήριων θα είναι να διασφαλισθεί εξίσου επαρκής διαφάνεια και στο ενδεχόμενο που κάποιοι προμηθευτές επιλέξουν να δημιουργήσουν εντελώς νέα προϊόντα, ώστε να μεταφέρουν σε αυτά τους πελάτες τους.
Το ίδιο ισχύει και στο σενάριο που κάποιος πάροχος αποφασίσει να επαναφέρει τους πελάτες τους σε κάποιο «παλιό» προϊόν, στο οποίο ωστόσο θα αλλάξει κάποιον από τον όρο του συμβολαίου (όπως π.χ. τις παραμέτρους της ρήτρας αν το προϊόν είναι κυμαινόμενο).
Για τις παραπάνω περιπτώσεις, η ΡΑΑΕΥ θα επισημαίνει στις Κατευθυντήριες Οδηγίες πως η εταιρεία θα πρέπει να προχωρήσει έγκαιρα σε ατομική ενημέρωση προς κάθε αντίστοιχο πελάτη της, με αναλυτική περιγραφή των όρων που πρόκειται να τροποποιηθούν (ή των νέων όρων). Σύμφωνα με σχετική παρατήρηση της Αρχής στην πρόσφατη Αναφορά για τη λιανική ρεύματος τον Απρίλιο, η ενημέρωση των καταναλωτών καθώς και της ΡΑΑΕΥ θα πρέπει να γίνει τουλάχιστον δύο μήνες πριν την επικείμενη τροποποίηση, δηλαδή μέχρι την 31η Ιουλίου 2023, με ατομική επιστολή και όχι μέσω του λογαριασμού κατανάλωσης.
Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, η ατομική ενημέρωση θα ισχύσει και στην περίπτωση πελατών που θα μετακινηθούν από κάποιο «προϊόν μετάπτωσης» σε άλλο συμβόλαιο, ακόμη κι αν αυτό θα είναι «παλιό». Επίσης, ανοικτό μένει αν έστω και για τυπικούς λόγους θα χρειαστεί να ενημερωθούν από τον προμηθευτή τους οι καταναλωτές που θα παραμείνουν σε κάποιο από τα «παλιά» κυμαινόμενα τιμολόγια, για το γεγονός ότι από την 1η Οκτωβρίου θα ενεργοποιηθεί σε αυτό εκ νέου η ρήτρα αναπροσαρμογής που είχε «παγώσει» από την 1η Αυγούστου.
