Υπό αμφισβήτηση βρίσκονται οι ελπίδες της γερμανικής εξαγωγικής βιομηχανίας για ανάκαμψη των σχέσεων με την Κίνα μετά το τέλος της πολιτικής του Covid-Zero από πλευράς του Πεκίνου.
Μετά τη μείωση του γερμανικού εμπορίου με το Πεκίνο κατά τη διάρκεια της πανδημίας, εμφανίζονται πλέον κάποια σημάδια ανάκαμψης αλλά υπάρχουν ακόμα σημαντικά βαρίδια. Τέσσερα από αυτά, σύμφωνα με ρεπορτάζ της Handelsblatt, είναι:
- Η αργή ανάκαμψη της κινεζικής οικονομίας (μετά την πολιτική του Covid-Zero)
- Η συνεχιζόμενη κρίση στην κινεζική αγορά ακινήτων
- Η αύξηση της κινέζικης ζήτησης ιδίως για υπηρεσίες και όχι για γερμανικά προϊόντα
l Η υποκατάσταση των γερμανικών από κινεζικά προϊόντα
Τα ζητήματα αναμένεται -μεταξύ άλλων - να αποτελέσουν το φόντο της συνάντηση μεταξύ του Γερμανού Καγκελαρίου Όλαφ Σολτς και του Κινέζου Πρωθυπουργού Λι Τσιανγκ στις 20 Ιουνίου στο Βερολίνο.
Πού βρίσκονται σήμερα οι γερμανικές εξαγωγές προς την Κίνα
Το τέλος της αυστηρής πολιτικής Covid-Zero στην Κίνα τον Δεκέμβριο του 2022 δεν γιορτάστηκε μόνο από τον εγχώριο πληθυσμό, αλλά και οι γερμανικές εξαγωγικές εταιρείες ήλπιζαν επίσης σε καλύτερες δουλειές, σχολιάζει το ίδιο δημοσίευμα.
Η Κίνα έγινε ο μεγάλος φάρος ελπίδας για τη σημαντική γερμανική εξαγωγική βιομηχανία, η οποία βρίσκεται σε τεταμένη κατάσταση εδώ και τρία χρόνια εξαιτίας της πανδημίας τoυ κορονοϊού και του πολέμου στην Ουκρανία.
Όμως τίποτα τέτοιο δεν έχει προκύψει μέχρι στιγμής. Αντιθέτως, το εμπόριο με την Κίνα συνέχισε να καταρρέει τους πρώτους μήνες του 2023. Μεταξύ Ιανουαρίου και Απριλίου, οι εξαγωγές από τη Γερμανία προς τη Λαϊκή Δημοκρατία ανήλθαν σε 32,5 δισεκατομμύρια ευρώ, σύμφωνα με τα στοιχεία της Ομοσπονδιακής Στατιστικής Υπηρεσίας - 10% χαμηλότερες σε σχέση με την ίδια περίοδο πέρυσι. Η σύγκριση με τους τελευταίους τέσσερις μήνες του 2022 δείχνει επίσης μείωση κατά 5,4%.
Η αδύναμη εξέλιξη τροφοδοτεί τις ανησυχίες ότι η γερμανική οικονομία δεν θα πάρει μπρος ούτε τους επόμενους μήνες. Από το γερμανικό Ινστιτούτο για την Παγκόσμια Οικονομία (IfW), αναφέρεται πως "οι εξαγωγές προς την Κίνα ήταν πολύ αδύναμες τους τελευταίους μήνες και έχουν επιβραδύνει αισθητά την ανάπτυξη των εξαγωγών συνολικά".
Κατά το χειμερινό εξάμηνο, η γερμανική οικονομία είχε ήδη διολισθήσει σε τεχνική ύφεση. Η οικονομική παραγωγή συρρικνώθηκε για δύο συνεχόμενα τρίμηνα. Αυτό προκλήθηκε κυρίως από την αδύναμη ζήτηση από τα ιδιωτικά νοικοκυριά ως αποτέλεσμα του υψηλού πληθωρισμού.
Η βιομηχανία το αντιστάθμισε κάπως και απέτρεψε μια πιο σοβαρή ύφεση. Με τη συνεχιζόμενη μείωση του πληθωρισμού, υπήρξαν πρόσφατα σημάδια ελαφράς ανάπτυξης και πάλι.
Η Γερμανία αντιμετωπίζει συρρίκνωση το 2023
Αλλά αυτό γίνεται όλο και πιο απίθανο, επίσης λόγω της Κίνας. Η έλλειψη ζήτησης από τη Λαϊκή Δημοκρατία απειλεί επίσης να συμπαρασύρει τον τομέα της μεταποίησης στο καθοδικό σπιράλ. Μια ένδειξη είναι το επίπεδο των εισερχόμενων παραγγελιών στη βιομηχανία, ένας σημαντικός πρόδρομος δείκτης. Οι παραγγελίες από χώρες εκτός της ζώνης του ευρώ - αυτό αφορά κυρίως την Κίνα και τις ΗΠΑ - μειώθηκαν κατά 1,1% τον Μάιο.
Οι περισσότεροι οικονομικοί ερευνητές προέβλεπαν πρόσφατα ακόμη μια μίνι ανάπτυξη για τη Γερμανία το 2023 στο σύνολό της:
-Το IfW, για παράδειγμα, προέβλεπε ένα συν 0,5%. Ωστόσο, δεδομένων των τελευταίων εξελίξεων, μεταξύ άλλων όσον αφορά την εξαγωγική οικονομία, αυτό δύσκολα θα είναι βιώσιμο. Οι οικονομολόγοι αρέσκονται να λένε ότι πρέπει να αναμένεται αναθεώρηση προς τα κάτω.
- Ο ΟΟΣΑ δημοσίευσε την Τετάρτη τη νέα του πρόβλεψη: η Γερμανία αναμένεται να παραμείνει στάσιμη το 2023.
Τα νέα στοιχεία για τις εξαγωγές δείχνουν βελτίωση
Αλλά αυτό δεν είναι ακόμη ένα δεδομένο συμπέρασμα. Υπάρχει ελπίδα ότι οι εξαγωγές προς την Κίνα θα αποτελέσουν τελικά μοχλό ανάπτυξης. Την Τετάρτη, η κινεζική τελωνειακή αρχή δημοσίευσε ήδη στοιχεία για τις εισαγωγές από τη Γερμανία τον Μάιο. Σε επίπεδο δολαρίου, οι εισαγωγές αυξήθηκαν κατά σχεδόν 7% σε σύγκριση με τον προηγούμενο μήνα.
Ήδη τον Απρίλιο, οι εξαγωγές προς την Κίνα είχαν ανακάμψει κατά 10,1% σε σύγκριση με τον προηγούμενο μήνα, σύμφωνα με την Ομοσπονδιακή Στατιστική Υπηρεσία. Τα στοιχεία της ίδιας υπηρεσίας δεν είναι άμεσα συγκρίσιμα με εκείνα των κινεζικών αρχών λόγω διαφορετικών μεθόδων υπολογισμού. Αλλά και οι δύο εξελίξεις δείχνουν ότι οι πιθανότητες βελτίωσης της κατάστασης για τη γερμανική εξαγωγική βιομηχανία αυξάνονται όλο και περισσότερο.
«Τα τελευταία στοιχεία για το εξωτερικό εμπόριο από τη Γερμανία δείχνουν ότι το φαινόμενο της αναπλήρωσης αρχίζει τώρα από το δεύτερο τρίμηνο», λένε από το Γερμανικό Ινστιτούτο Οικονομικών Ερευνών (DIW). Πολλές από τις εξαγωγές που δεν υλοποιήθηκαν λόγω της πολιτικής μηδενικού συντελεστή θα μπορούσαν τώρα να αναπληρωθούν.
Ακόμη και αν συμβεί αυτό, ωστόσο, δεν είναι σαφές αν η καθυστερημένη ανάκαμψη μπορεί πράγματι να σώσει τη γερμανική οικονομία από -1% το 2023 στο σύνολό της.
Εσωτερικές και εξωτερικές αδυναμίες
Η κατάσταση της κινεζικής οικονομίας παραμένει ασταθής και η αδύναμη εξαγωγική ζήτηση εκ μέρους των γερμανών επιχειρηματικών εταίρων δεν θα εξαφανιστεί από τη μια μέρα στην άλλη. Ορισμένοι από τους λόγους της αδυναμίας παραμένουν:
1. Η Κίνα ανακάμπτει μόνο αργά από την πανδημία του κορονοϊού
Μετά τη λήξη της πολιτικής του Covid-Zero, τα υψηλά ποσοστά μόλυνσης βάρυναν αρχικά την οικονομική δραστηριότητα. Αυτό έχει ξεπεραστεί σε μεγάλο βαθμό, αλλά η κινεζική οικονομία εξακολουθεί να αναπτύσσεται ασθενέστερα από ό,τι αναμενόταν.
2. H συνεχιζόμενη κρίση των ακινήτων στη χώρα
Ο τομέας αποτέλεσε βασικό μοχλό ανάπτυξης τις τελευταίες δύο δεκαετίες, αλλά είναι απίθανο να αναπτύξει μεγάλη δυναμική στο άμεσο μέλλον, παρά τα κυβερνητικά μέτρα για τη σταθεροποίησή του. "Οι εργολάβοι ακινήτων είναι υπερχρεωμένοι και ως εκ τούτου οι επενδύσεις είναι αποδυναμωμένες", λένε από το Γερμανικό Ινστιτούτο για την Οικονομική Έρευνα (DIW).
3. Οι ελπίδες της γερμανικής εξαγωγικής βιομηχανίας μπορεί να ήταν υπερβολικές
Σύμφωνα με το γερμανικό Ινστιτούτο για την Παγκόσμια Οικονομία (IfW), το τέλος της κινεζικής πολιτικής του Covid-Zero δεν αποτελεί οικονομικό κίνητρο που έχει την ίδια επίδραση σε όλους τους τομείς.
Ο ίδιος εξηγεί πως «κατά την περίοδο του κορονοϊού, τα αγαθά παραγγέλλονταν όλο και περισσότερο παγκοσμίως - από ηλεκτρονικά προϊόντα έως υλικά υγείας - ενώ η κατανάλωση υπηρεσιών έντασης επαφής περιορίστηκε ιδιαίτερα». Αυτό ακριβώς ομαλοποιείται και πάλι τώρα, λέει, οπότε η κινεζική ζήτηση αυξάνεται ιδίως για υπηρεσίες - λιγότερο για βιομηχανικά προϊόντα από τη Γερμανία.
4. Η συγκρατημένη ζήτηση για γερμανικά εξαγωγικά αγαθά είναι επίσης συνέπεια της στρατηγικής της κινεζικής ηγεσίας
Το Πεκίνο ζητά όλο και περισσότερο από τις εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην Κίνα να προμηθεύονται από τοπικούς προμηθευτές.
Αυτό προκύπτει από το γεγονός ότι ακόμη και αν υπάρξει ανάκαμψη των γερμανικών εξαγωγών προς την Κίνα τους επόμενους μήνες, η εμπορική αυτή σχέση είναι πιθανό να ψυχρανθεί μακροπρόθεσμα. "Οι γερμανικές εξαγωγές προς την Κίνα αντικαθίστανται όλο και πιο εύκολα από την κινεζική παραγωγή", λένε από τη γαλλική επενδυτική τράπεζα Natixis.
Ένα παράδειγμα, είπε, είναι τα ανταλλακτικά αυτοκινήτων. "Αυτό που συμβαίνει τώρα είναι αυτό που θα έπρεπε να περιμένουμε δεδομένης της βιομηχανικής πολιτικής που ακολουθεί η Κίνα",σύμφωνα με την ίδια πηγή. Η Κίνα είχε ήδη υιοθετήσει τη στρατηγική "Made in China 2025" το 2015. Σύμφωνα με τη στρατηγική αυτή, βασικές βιομηχανίες υποστηρίζονται με δισεκατομμύρια δολάρια από το κράτος, προκειμένου να γίνουν λιγότερο εξαρτημένες από το εξωτερικό.
Από τη γαλλική επενδυτική τράπεζα Natixis υποστηρίζουν πως ο τομέας της αυτοκινητοβιομηχανίας είναι μόνο η αρχή: «Θα υπάρξουν πολλοί ακόμη τομείς στους οποίους η Κίνα θα επιβάλει τη δική της παραγωγή».