Σε σημαντική μείωση της επιβάρυνσης του αερίου, τόσο για τους προστατευόμενους καταναλωτές όσο και για τους ηλεκτροπαραγωγούς, «μεταφράζεται» απόφαση της Ρυθμιστικής Αρχής Αποβλήτων Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ) για αναπροσαρμογή του Τέλους Ασφάλειας Εφοδιασμού για το υπόλοιπο 2023.
Πιο συγκεκριμένα, για τους προστατευόμενους καταναλωτές (νοικοκυριά, μικρές επιχειρήσεις, νοσοκομεία, σχολεία) το Τέλος μειώνεται κατά 80% περίπου, από τα 2,84 ευρώ ανά Μεγαβατώρα, στα 0,57 ευρώ ανά Μεγαβατώρα. Ανάλογη είναι η ποσοστιαία μείωση για τους ηλεκτροπαραγωγούς, στην περίπτωση των οποίων το «καπέλο» αποκλιμακώνεται στα 0,5 ευρώ ανά Μεγαβατώρα αερίου, από 2,49 ευρώ ανά Μεγαβατώρα που ίσχυε έως τώρα για το 2023.
Η αναπροσαρμογή περιλαμβάνεται σε απόφαση της ΡΑΑΕΥ, η οποία δημοσιεύθηκε χθες στη Διαύγεια. Όπως είχε γράψει το Insider.gr, αποκαλύπτοντας την πρωτοβουλία του Αρχής, στόχος είναι να αντιμετωπιστούν μία σειρά από παρενέργειες που έχουν προκληθεί στην εγχώρια αγορά από το αυξημένο Τέλος. Έτσι, μεταξύ άλλων, το υψηλό «καπέλο» στο καύσιμο που προορίζεται για ηλεκτροπαραγωγή είχε ως συνέπεια να αυξηθεί σημαντικά και το κόστος λειτουργίας των μονάδων αερίου. Το γεγονός αυτό συνέτεινε στη διατήρηση των εγχώριων χονδρεμπορικών τιμών ηλεκτρισμού σε υψηλά επίπεδα, ενώ επίσης ενίσχυσε τις εισαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας.
«Τσουχτερά» τα περσινά μέτρα ασφαλείας
Σκοπός του Τέλους Ασφαλείας Εφοδιασμού είναι να καλυφθεί το κόστος των μέτρων που λαμβάνονται για να διασφαλισθεί η επάρκεια τροφοδοσίας της χώρας με αέριο. Ωστόσο, τα μέτρα που εφαρμόστηκαν ενόψει του περσινού χειμώνα (για να αποσοβηθούν οι κίνδυνοι από μία ενδεχόμενη πλήρη διακοπή των ρωσικών εισαγωγών) εκτίναξαν το κόστος. Με κύρια αιτία, όπως έχει ήδη γράψει το Insider.gr, την εκτίναξη των ποσών για την αποζημίωση των εταιρειών που ήταν υποχρεωμένες να αποθηκεύσουν αέριο στην Ιταλία.
Μάλιστα, στην ίδια απόφαση η ΡΑΑΕΥ προχωρά στην επικαιροποίηση των σχετικών ποσών, η οποία δείχνει πως ο σχετικός λογαριασμός κυριολεκτικά εκτινάχθηκε. Έτσι, αν και η αποζημίωση είχε προϋπολογιστεί στα 99 εκατ. ευρώ, ωστόσο απολογιστικά διαμορφώνεται στα επίπεδα των 127 εκατ. Κάτι που οφείλεται στο γεγονός ότι οι εταιρείες αποθήκευσαν το καύσιμο το φθινόπωρο του 2022, σε μία περίοδο όπου η τιμή του αερίου κινιόταν σε υψηλά επίπεδα, ενώ το άντλησαν την άνοιξη του 2023, όταν η τιμή είχε καταβαραθρωθεί.
Ως συνέπεια, η αύξηση του κόστους για το απόθεμα ήταν ο κύριος λόγος που προκύπτει αυξημένος και ο λογαριασμός για το σύνολο των μέτρων που εφαρμόστηκαν πέρυσι. Έτσι, ο προϋπολογισμός όλων των μέτρων διαμορφώνεται τελικά στα 160 εκατ., αυξημένος κατά περίπου 23,4 εκατ. από την αρχική εκτίμηση, η οποία ήταν 136,41 εκατ.
Μάλιστα, παρά το έως τώρα «τσουχτερό» Τέλος Ασφάλειας, το ποσό που συγκεντρώνεται δεν επαρκεί για την κάλυψη του κόστους των μέτρων, με συνέπεια ο σχετικός Λογαριασμός να είναι ελλειμματικός. Ως συνέπεια, ο ΔΕΣΦΑ καλείται να εισφέρει φέτος στον Λογαριασμό ένα ποσό 100 εκατ., το οποίο θα αποπληρωθεί από το 2025 έως το 2027.
Ανάγκη για περιορισμένο απόθεμα αερίου φέτος
Παρά τις χρηματοδοτικές ανάγκες του Λογαριασμού, το Τέλος της Ασφάλειας Εφοδιασμού μπόρεσε να μειωθεί καθώς αποφασίστηκε πως μέσω της συγκεκριμένης επιβάρυνσης δεν θα συγκεντρωθούν φέτος στο σύνολό τους τα 160 εκατ., επιμηκύνοντας το χρονικό αυτό διάστημα κατά μία 4ετία. Έτσι, για να καλυφθεί το «κενό» που θα μείνει για το 2023 (αλλά και να πάρει πίσω ο ΔΕΣΦΑ τα 100 εκατ.), θα «μεταφερθεί» μέρος της επιβάρυνσης (με τη μορφή διαφορικής προσαύξησης) στα έτη 2024, 2025, 2026 και 2027.
Όπως είναι φυσικό, η λύση αυτή δεν θα προκαλέσει παρενέργειες τα επόμενα χρόνια, «φουσκώνονταν» εκ νέου τις επιβαρύνσεις στο αέριο, υπό την προϋπόθεση πως τα επόμενα μέτρα ασφάλειας θα έχουν πολύ περιορισμένο κόστος. Η προϋπόθεση αυτή είναι κρίσιμη στη δεδομένη συγκυρία, καθώς όλα τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. καλούνται να αποθηκεύσουν εκ νέου αέριο ενόψει του επόμενου χειμώνα.
Με δεδομένο ότι δεν υπάρχει εγχώρια αποθήκη αερίου, η Ελλάδα θα επαναδιαπραγματευτεί με την Κομισιόν, για τις ποσότητες αερίου που θα πρέπει να «στοκάρει» ξανά στην Ιταλία. Όπως έχουν επισημάνει στο Insider.gr παράγοντες της αγοράς, είναι αναγκαίο να μειωθούν δραστικά (ή και να εξαλειφθούν πλήρως αν δεν είναι απαραίτητες) οι ποσότητες καυσίμου που θα αποθηκευτούν ενόψει του επόμενου χειμώνα. Μάλιστα, φέτος ένα επιπλέον επιχείρημα της χώρας μας είναι ότι πρακτικά δεν θα μπορεί να αντλήσει το «στοκαρισμένο» αέριο, αφού δεν υπάρχει διαθέσιμη χωρητικότητα στο αντίστοιχο σημείο εισόδου (Νέα Μεσημβρία).
Σε αντίθετη περίπτωση, όπως σημειώνουν χαρακτηριστικά τα ίδια στελέχη, το κόστος της αποθήκευσης θα μετακυλισθεί ξανά στις εγχώριες αγορές ρεύματος και αερίου, μέσω ενός «τσουχτερού» Τέλους Ασφάλειας Εφοδιασμού και πάλι το 2024, διατηρώντας τις εγχώριες τιμές των δύο προϊόντων «τσιμπημένες» για όλο το επόμενο έτος.
