Λίγο πριν να βρεθεί σε κατάσταση αδυναμίας κοινής δράσης των χωρών -μελών του βρίσκεται η ομάδα των G20 (η σύνοδος κορυφής του οποίου πραγματοποιήθηκε το περασμένο σαββατοκύριακο στο Νέο Δελχί), σύμφωνα με την Handelsblatt.
Και αυτό λόγω της όξυνσης των ανταγωνισμών μεταξύ των βασικότερων συντελεστών του: Των ΗΠΑ, οι οποίες είναι η επικεφαλής χώρας της “Δύσης” και της Κίνας, η οποία ηγείται των BRICS, (συμμαχία Βραζιλίας, Ρωσίας, Ινδίας, Κίνας και Νότιας Αφρικής)
Να σημειωθεί πως η οικοδέσποινα της συνόδου κορυφής του G20, Ινδία επέμεινε να συμπεριληφθεί η Ρωσία στην τελική δήλωση. Αυτό έθεσε τη Δύση μπροστά σε μια δυσάρεστη επιλογή: να αφήσει τη σύνοδο κορυφής να αποτύχει, σνομπάρωντας την οικοδέσποινα Ινδία και άλλες χώρες του παγκόσμιου Νότου ή να υπογράψει μια μειωμένη κοινή δήλωση με τους Ρώσους εγκληματίες πολέμου; Η Δύση επέλεξε την πρώτη επιλογή, για να σώσει την G20 και έτσι εκδόθηκε μία γενικόλογη ανακοίνωση κατά της χρήσης βίας για την κατάληψη εδαφών.
Εκτός από τις διαμάχες για μια δήλωση σχετικά με τον πόλεμο στην Ουκρανία, οι ΗΠΑ και η Κίνα περιπλέκουν την πρόοδο χρησιμοποιώντας όλο και περισσότερο την G20 ως φόρουμ για να εκθέσουν τις διμερείς εντάσεις τους:
- Από τη μια μεριά, η Κίνα έθεσε σε ομηρία την πολιτική για το κλίμα στις διαπραγματεύσεις της G20 προκειμένου να επιτύχει τη χαλάρωση του εμπάργκο των ΗΠΑ για τα τσιπ. Μπροστά σε τέτοια παιχνίδια, το θεμελιώδες ερώτημα είναι σε ποιο βαθμό η Δύση μπορεί να συνεργαστεί με την Κίνα σε θέματα κλίματος.
- Από την άλλη μεριά, οι ΗΠΑ, παρείχαν ανοιχτά καλύτερη χρηματοδότηση στους παγκόσμιους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς ΔΝΤ και Παγκόσμια Τράπεζα, η οποία αποφασίστηκε στη σύνοδο κορυφής της G20, κάτι που σημαίνει πως όχι μόνο θα ενισχύσει την παγκόσμια αναπτυξιακή πολιτική, αλλά κυρίως θα αποδυνάμωνε τις προσπάθειες της Κίνας για τη διείσδυση της στον «Παγκόσμιο Νότο».
Η G20 απειλεί έτσι να μετατραπεί σε ένα φόρουμ στο οποίο η αναζήτηση λύσεων στα πιο πιεστικά παγκόσμια ζητήματα επισκιάζεται από τη διεκδίκηση των συμφερόντων των κρατών μελών, ενώ ταυτόχρονα, λόγω των διαφορετικών συμφερόντων των μελών της G20, προκύπτει το πολύ η ελάχιστη δυνατή συναίνεση.
Ως εκ τούτου, η G20 θα πρέπει να χρησιμοποιήσει τη διεύρυνση με τη συμμετοχή της Αφρικανικής Ένωσης για να δώσει στον εαυτό της νέους κανόνες του παιχνιδιού, σύμφωνα με την Handelsblatt. Και στο μέλλον, θα πρέπει να επικεντρωθεί στο πώς όλα τα κράτη μπορούν να επωφεληθούν καλύτερα από μια μετριοπαθή παγκοσμιοποίηση.
Σύμφωνα με τη Welt, οι αναδυόμενες χώρες γύρω από την Κίνα και την Ινδία έχουν αναπτυχθεί ραγδαία σε όλους σχεδόν τους τομείς, η ισορροπία δυνάμεων έχει μετατοπιστεί υπέρ των μη δυτικών κρατών - μελών του G20 (σ.σ. γεγονός που αντανακλάται στην δυσκολία της “Δύσης” να περάσει τις θέσεις της) , όπως δείχνει μια επισκόπηση:
Οικονομία
Κατά το ιδρυτικό έτος της G20, η οικονομική υπεροχή των δυτικών κρατών ήταν ακόμη τεράστια. Μετρούμενες σε όρους πραγματικού ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος (ΑΕΠ), οι χώρες της G7 ΗΠΑ, Ιαπωνία, Γερμανία, Μεγάλη Βρετανία, Γαλλία, Ιταλία και Καναδάς, καθώς και οι στενά συνδεδεμένες βιομηχανικές χώρες Αυστραλία και Νότια Κορέα αντιπροσώπευαν μαζί σχεδόν το 80% της οικονομικής παραγωγής το 1999.
Το υπόλοιπο πέμπτο κατανεμήθηκε στις αναδυόμενες χώρες της G20: Κίνα, Ινδία, Ρωσία, Βραζιλία, Μεξικό, Αργεντινή, Ινδονησία, Τουρκία, Σαουδική Αραβία και Νότια Αφρική. Η ΕΕ, ως το εικοστό μέλος της ένωσης κρατών, εξαιρείται από αυτόν τον υπολογισμό.
Εν τω μεταξύ, το μερίδιο των μη δυτικών χωρών στην οικονομική παραγωγή έχει διπλασιαστεί. Αυτό σημαίνει ότι η “Δύση” εξακολουθεί να αντιπροσωπεύει περισσότερο από το ήμισυ. Αν όμως οι αναδυόμενες χώρες συνεχίσουν να αναπτύσσονται με αυτόν περίπου το ρυθμό, θα έχουν ξεπεράσει τις βιομηχανικές χώρες σε μόλις δέκα χρόνια.
Το ΑΕΠ των μη δυτικών χωρών της G-20 έχει αυξηθεί κατά μέσο όρο σχεδόν 6% ετησίως από το 1999. Στις δυτικές χώρες, αυξήθηκε μόνο κατά 1,7%. Ακόμη και κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης του 2009, όταν η οικονομική παραγωγή των βιομηχανικών χωρών κατέρρευσε κατά περισσότερο από 3%, στις άλλες χώρες αυξήθηκε κατά σχεδόν 3,5%.
Ακόμη και η μείωση κατά τη διάρκεια της πανδημίας του κορονοϊού το 2020 ήταν ελάχιστη στο λιγότερο ανεπτυγμένο τμήμα του κόσμου, με -0,6%. Η οικονομία σταθεροποιήθηκε κυρίως από την Κίνα, η οποία εξαπλασίασε το πραγματικό ΑΕΠ της μεταξύ 1999 και 2022, καθιστώντας την τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου.
Η Ινδία, η Τουρκία και η Ινδονησία έχουν επίσης τριπλασιάσει την οικονομική τους παραγωγή από την ίδρυση της G20. Αντίθετα, το αμερικανικό ΑΕΠ αυξήθηκε μόνο κατά 50%, αλλά με περίπου 25 τρισεκατομμύρια δολάρια εξακολουθεί να είναι το μεγαλύτερο στον κόσμο. Η οικονομία της Γερμανίας αυξήθηκε κατά περίπου 30% την ίδια περίοδο και τώρα κατατάσσεται στην τέταρτη θέση, ακριβώς μπροστά από την Ινδία. Η Ιαπωνία βρίσκεται στην τρίτη θέση.
Καινοτομία
Εκτός από τον ρυθμό ανάπτυξης, η καινοτομική ισχύς αποτελεί σημαντικό δείκτη της μελλοντικής ανάπτυξης μιας χώρας. Ο Παγκόσμιος Δείκτης Καινοτομίας του Παγκόσμιου Οργανισμού Διανοητικής Ιδιοκτησίας (WIPO), που δημοσιεύεται από το 2009, το εξετάζει με βάση δεκάδες παράγοντες.
Στην κατάταξη για το 2022, οι ΗΠΑ βρίσκονται στη δεύτερη θέση πίσω από την Ελβετία. Με τη Μεγάλη Βρετανία, τη Νότια Κορέα και τη Γερμανία, άλλες τρεις δυτικές χώρες της G-20 βρίσκονται στην πρώτη δεκάδα.
Η Κίνα ακολουθεί στην 11η θέση, ενώ οι υπόλοιπες αναδυόμενες οικονομίες κατατάσσονται μεταξύ 37ης και 75ης θέσης. Ωστόσο, η μελέτη πιστοποιεί στη Βραζιλία, τη Νότια Αφρική, την Ινδία και την Ινδονησία μια καινοτόμο δύναμη πάνω από το μέσο όρο για τα αντίστοιχα επίπεδα ανάπτυξής τους.
Ειδικά η Κίνα πλησιάζει με αλματώδη πρόοδο: Στην πρώτη κατάταξη το 2009, η χώρα βρισκόταν ακόμη στην 37η θέση. Εν τω μεταξύ, η Λαϊκή Δημοκρατία βρίσκεται ήδη στην πρώτη θέση σε επιμέρους κατηγορίες. Αυτό που προκαλεί ιδιαίτερη εντύπωση είναι ότι η Κίνα προηγείται κατά πολύ των άλλων χωρών όσον αφορά τις αιτήσεις για διπλώματα ευρεσιτεχνίας.
Σχεδόν 1,6 εκατομμύρια διπλώματα ευρεσιτεχνίας καταγράφηκαν στην Κίνα το 2021 - υπερδιπλάσια από ό,τι στις ΗΠΑ. Η Ιαπωνία, η Νότια Κορέα και η ΕΕ ακολουθούν με μεγάλη διαφορά. Έτσι, η Κίνα αντιπροσωπεύει σχεδόν τις μισές αιτήσεις παγκοσμίως. Πριν από δέκα χρόνια, το μερίδιο της Λαϊκής Δημοκρατίας ήταν ακόμη το μισό.
Στρατός
Μια άλλη διάσταση της ισχύος είναι η στρατιωτική ισχύς μιας χώρας. Όσον αφορά το προσωπικό, τα μη δυτικά κράτη έχουν συντριπτική υπεροχή. Συνολικά, οι στρατοί τους αριθμούν σχεδόν έξι εκατομμύρια στρατιώτες, σχεδόν διπλάσιοι από εκείνους της Δύσης.
Μόνο η Κίνα και η Ινδία αντιπροσωπεύουν περισσότερο από το ήμισυ αυτού του αριθμού, με δύο εκατομμύρια και 1,45 εκατομμύρια στρατιώτες αντίστοιχα. Οι στρατοί της Ρωσίας, της Τουρκίας, της Ινδονησίας, της Βραζιλίας και του Μεξικού είναι επίσης μεταξύ των δέκα μεγαλύτερων στον κόσμο. Από τη δυτική πλευρά, οι ΗΠΑ κατέχουν το μεγαλύτερο μερίδιο με λίγο λιγότερο από 1,4 εκατομμύρια στρατιώτες και μόνο η Νότια Κορέα και η Ιαπωνία βρίσκονται στην πρώτη δεκάδα.
Η παγκόσμια κατάταξη ισχύος πυρός εξετάζει επίσης 60 άλλους παράγοντες, όπως ο προϋπολογισμός και ο τεχνικός εξοπλισμός. Οι ΗΠΑ ήταν πάντα στην πρώτη θέση, ακολουθούμενες από τη Ρωσία, την Κίνα και την Ινδία, τρεις αναδυόμενες χώρες.
Σε σύγκριση με την πρώτη έρευνα, ορισμένες μη δυτικές χώρες έχουν ανέβει σημαντικά. Η Τουρκία βελτιώθηκε από την 20η θέση στην 11η, η Βραζιλία από την 25η θέση στην 12η και η Ινδονησία από την 24η θέση στην 13η. Η Γερμανία, από την άλλη πλευρά, έπεσε από την 9η θέση στην 25η.
Δημογραφία
Το ανθρώπινο κεφάλαιο θεωρείται επίσης όλο και περισσότερο ως παράγοντας ισχύος. Εδώ, οι μη δυτικές χώρες ήταν ήδη ανώτερες κατά την ίδρυση της G20. Μόνο η Κίνα και η Ινδία, οι δύο πολυπληθέστερες χώρες του πλανήτη, αριθμούν από 1,4 δισεκατομμύρια ανθρώπους η καθεμιά. Η Ινδονησία, η Βραζιλία, το Μεξικό και η Τουρκία έχουν επίσης αναπτυχθεί έντονα από το 1999.
Αντίθετα, οι αριθμοί στη Δύση είναι σχεδόν στάσιμοι- μόνο οι ΗΠΑ, ο Καναδάς και η Αυστραλία έχουν καταγράψει σημαντική αύξηση τα τελευταία χρόνια. Αυτό συμβαδίζει με το γεγονός ότι οι δυτικές χώρες γερνούν κατά μέσο όρο.
Στην Ιαπωνία, μόνο το 58% του πληθυσμού βρίσκεται σε ηλικία εργασίας, ενώ στη Σαουδική Αραβία είναι 71%. Το γεγονός αυτό θα θέσει τις αγορές εργασίας και τα κοινωνικά συστήματα της Δύσης ενώπιον όλο και μεγαλύτερων προκλήσεων στο μέλλον.
Soft power
Τέλος, θα πρέπει επίσης να ληφθούν υπόψη διαστάσεις ισχύος πέραν της οικονομικής και στρατιωτικής ισχύος. Ο δείκτης Soft Power Index της βρετανικής συμβουλευτικής εταιρείας Brand Finance συγκρίνει 40 διαφορετικούς δείκτες. Σε αυτούς περιλαμβάνονται η εκπαίδευση, ο πολιτισμός, η βιωσιμότητα και η πολιτική επιρροή.
Η κατάταξη τοποθετεί όλες τις δυτικές χώρες της G-20 στις 15 πρώτες θέσεις. Από τις αναδυόμενες χώρες, μόνο η Κίνα και η Ρωσία βρίσκονται ανάμεσά τους. Σε σύγκριση με την πρώτη έκθεση του 2020, ωστόσο, η Σαουδική Αραβία και η Τουρκία έχουν βελτιωθεί ελαφρώς. Έτσι, όσον αφορά την ήπια ισχύ, η Δύση εξακολουθεί να έχει ένα αρκετά σαφές προβάδισμα.
Οι ΗΠΑ συνεχίζουν επίσης να ηγούνται οικονομικά και στρατιωτικά. Αλλά τα στοιχεία δείχνουν: Οι αναδυόμενες οικονομίες της G-20 καλύπτουν όλο και πιο γρήγορα την απόσταση. Παράγοντες που καθορίζουν τις τάσεις, όπως η αύξηση του ΑΕΠ και τα δημογραφικά στοιχεία, είναι σαφώς υπέρ των μη δυτικών χωρών.
Επιπλέον, διευρύνουν την πολιτική τους επιρροή, με πιο πρόσφατη την επέκταση της ομάδας των BRICS (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα, Νότια Αφρική) κατά έξι χώρες ως εναλλακτική λύση στην ομάδα G-7. Έτσι, θα γίνεται όλο και πιο δύσκολο για τις ΗΠΑ να διατηρήσουν τον ηγετικό τους ρόλο στο πλαίσιο της G20.
