Τους τρεις λόγους για την αύξηση των αποδόσεων των αμερικανικών ομολόγων αναλύει με δημοσίευμα της η Handelsblatt.
Σύμφωνα με τη γερμανική εφημερίδα, αυτοί μπορεί να είναι:
- Οι αγοραστές έμειναν μακριά από τα αμερικανικά κρατικά ομόλογα.
-Οι αγορές στοιχηματίζουν ότι η Fed θα μπορούσε να αυξήσει κι΄άλλο τα επιτόκια.
-Η τρέχουσα γεωπολιτική κατάσταση και η σχετική εξέλιξη του δημόσιου χρέους στις ΗΠΑ.
Όποια εξήγηση και αν είναι σωστή, γεγονός είναι ότι η άνοδος των αποδόσεων των ομολόγων ασκεί πίεση στις αγορές μετοχών, τονίζει πάντως η Handelsblatt.
Το ίδιο δημοσίευμα, πριν προχωρήσει στην εξήγηση της αύξησης των αποδόσεων των αμερικανικών ομολόγων, επισημαίνει πως οι ασφαλείς επενδύσεις έχουν πράγματι ζήτηση στη χρηματοπιστωτική αγορά ενόψει του πολέμου στη Μέση Ανατολή:
- Η τιμή του χρυσού έχει αυξηθεί κατά περισσότερο από 6% μετά την επίθεση της ριζοσπαστικής ισλαμικής Χαμάς στο Ισραήλ.
- Το ελβετικό φράγκο έχει κερδίσει σχεδόν 2% έναντι του ευρώ
- Το δολάριο ΗΠΑ αυξάνεται επίσης έναντι των περισσότερων άλλων νομισμάτων. Μόνο ίσως η ασφαλέστερη κατηγορία περιουσιακών στοιχείων δέχεται πιέσεις, δηλαδή τα κρατικά ομόλογα των ΗΠΑ.
Οι τιμές των αμερικανικών κρατικών ομολόγων μειώνονται και οι αποδόσεις αυξάνονται.
Το δεκαετές ομόλογο των ΗΠΑ έσπασε για λίγο το όριο του 5% το βράδυ της Τετάρτης. Την Πέμπτη, είχαν ήδη φτάσει στο υψηλότερο επίπεδό τους από τον Ιούλιο του 2007. Πριν από αυτό, τα 30ετή αμερικανικά κρατικά ομόλογα είχαν ήδη φτάσει στο επίπεδο του 5% για πρώτη φορά μετά από 16 χρόνια το βράδυ της Τετάρτης και διατηρήθηκαν πάνω από αυτό για μεγάλο χρονικό διάστημα την Πέμπτη.
Αυτό έχει μεταδοτική επίδραση στους ευρωπαϊκούς τίτλους: Η απόδοση των δεκαετών Bunds πλησίασε και πάλι το επίπεδο του 3% την Πέμπτη, οι ιταλικοί κρατικοί τίτλοι με την ίδια διάρκεια ανέβηκαν πάνω από το όριο του 5% - το υψηλότερο επίπεδο εδώ και περισσότερα από δέκα χρόνια.
Οι ειδικοί βλέπουν τρεις εξηγήσεις για την ταχεία άνοδο των αποδόσεων στις ΗΠΑ:
1. Οι επενδυτές έμειναν μακριά από τα αμερικανικά κρατικά ομόλογα
Η Κίνα μείωσε τις τοποθετήσεις της σε αμερικανικά κρατικά ομόλογα κατά 21 δισ. δολάρια τον Αύγουστο, όπως ανακοινώθηκε το βράδυ της Πέμπτης - τα περισσότερα εδώ και τέσσερα χρόνια.
«Αυτός είναι ο σημαντικότερος λόγος για την πρόσφατη άνοδο των αποδόσεων», δήλωσε ο ειδικός της κεφαλαιαγοράς Μοχάμεντ Ελ-Εριάν στο αμερικανικό χρηματιστηριακό κανάλι CNBC. Η Ιαπωνία έχει επίσης πρόσφατα μειώσει σημαντικά τις συμμετοχές της σε κρατικούς τίτλους των ΗΠΑ.
Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ, η οποία είχε αγοράσει κρατικά ομόλογα σε μεγάλη κλίμακα κατά τη διάρκεια της πανδημίας, έχει επίσης αποχωρήσει.
Η Fed μειώνει επί του παρόντος και πάλι τις τοποθετήσεις της σε ομόλογα. «Έχουμε χάσει τους αξιόπιστους αγοραστές», διευκρίνισε ο Ελ-Αριάν.
Ο ίδιος ανησυχεί ιδιαίτερα για την ταχύτητα με την οποία αυξήθηκαν οι αποδόσεις πρόσφατα. Αυτό αυξάνει τον κίνδυνο ατυχήματος στις αγορές.
2. Οι αγορές στοιχηματίζουν ότι η Fed θα μπορούσε να αυξήσει κι΄άλλο τα επιτόκια
Ο δεύτερος λόγος για την άνοδο των αποδόσεων είναι ότι οι αγορές στοιχηματίζουν ότι η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ θα μπορούσε να αυξήσει ακόμη περισσότερο τα επιτόκια ή τουλάχιστον να τα διατηρήσει στο σημερινό υψηλό επίπεδο για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
Επί του παρόντος, το βασικό επιτόκιο κυμαίνεται μεταξύ 5,25% και 5,50%. Ο πρόεδρος της Fed Τζερόμ Πάουελ διατήρησε όλες τις επιλογές ανοιχτές σε ομιλία του την Πέμπτη. Ωστόσο, τόνισε ότι η Fed θα «προχωρήσει προσεκτικά», ιδίως ενόψει των «γεωπολιτικών εντάσεων που εγκυμονούν κινδύνους για την παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη».
Εάν η Fed αυξήσει τα επιτόκια, η κυβέρνηση θα πρέπει επίσης να εκδώσει νέα ομόλογα με υψηλότερα κουπόνια επιτοκίου. Αυτό διασφαλίζει ότι τα ομόλογα με χαμηλότερα κουπόνια επιτοκίου που βρίσκονται σε κυκλοφορία για κάποιο χρονικό διάστημα καθίστανται μη ελκυστικά. Τα ομόλογα αυτά πωλούνται και οι τιμές πέφτουν. Σε αντάλλαγμα, οι αποδόσεις αυξάνονται.
Ο Νταμιέν Μακ Κόλοου, επικεφαλής της στρατηγικής επιτοκίων της αυστραλιανής τράπεζας Westpac, θεωρεί ότι αυτός είναι ο λόγος για την άνοδο των αποδόσεων. «Δεν νομίζω ότι κανείς είναι έτοιμος να μπει στην αγορά και να αγοράσει», δήλωσε στο πρακτορείο Bloomberg. «Αν υποθέσουμε ότι τα (βραχυπρόθεσμα) επιτόκια παραμένουν υψηλά και ότι η οικονομία δεν καταρρέει, τότε μια απόδοση 10ετίας κάτω από το 5% δεν φαίνεται πραγματικά καλή».
Η αγορά προθεσμιακών συμβολαίων αντανακλά εν μέρει αυτή την εκτίμηση, όπως δείχνει το εργαλείο Fed Watch του μεγαλύτερου παγκοσμίως χρηματιστηρίου προθεσμιακών συμβολαίων στο Σικάγο. Το εργαλείο μετρά πόσο υψηλά εκτιμούν οι διαπραγματευτές επιτοκίων την πιθανότητα περαιτέρω εξελίξεων των επιτοκίων.
Επί του παρόντος, οι έμποροι επιτοκίων βλέπουν μια πιθανότητα 60% ότι το βασικό επιτόκιο θα εξακολουθήσει να βρίσκεται στο τρέχον επίπεδο ή υψηλότερα τον Ιούνιο του επόμενου έτους. Βλέπουν την πιθανότητα χαμηλότερων επιτοκίων μόλις στο 40%. Πριν από έναν μήνα, το ποσοστό ήταν 47%.
Έτσι, οι αγορές αναθεωρούν σταδιακά την αρχική τους εκτίμηση ότι η Fed θα πρέπει σύντομα να μειώσει και πάλι τα επιτόκια. Ο πρόεδρος της Fed Τζερόμ Πάουελ επαναλαμβάνει αυτό το μήνυμα εδώ και μήνες, αλλά η αγορά μόλις τώρα αρχίζει να τον πιστεύει, όπως εξηγεί ο Τζιμ Σιελίνσκι του αμερικανικού διαχειριστή περιουσιακών στοιχείων Janus Henderson Investors: «Οι πρόσφατες προσδοκίες της αγοράς για επικείμενες μειώσεις των επιτοκίων έχουν μετατραπεί σε μάντρα του «ψηλότερα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα»».
Για μεγάλο χρονικό διάστημα, η πλειονότητα των επενδυτών ήταν της γνώμης ότι η οικονομία των ΗΠΑ θα διολισθαίνει σε ύφεση ως αποτέλεσμα των απότομων αυξήσεων των επιτοκίων από 0,25 έως και πάνω από 5% και ότι η Fed θα έπρεπε να μειώσει τα επιτόκιά της και πάλι γρήγορα για να αναζωογονήσει την οικονομία.
Ωστόσο, οι ΗΠΑ δεν βρίσκονται ακόμη σε ύφεση - το αντίθετο μάλιστα. Οι αναλυτές της αμερικανικής τράπεζας JP Morgan αύξησαν πρόσφατα την πρόβλεψή τους για την αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ στις ΗΠΑ για το σύνολο του έτους από 3,5% σε 4,3%. Ως εκ τούτου, ο Μαρκ Χεφέλε, επικεφαλής επενδυτικός στρατηγικός αναλυτής της UBS Global Wealth Management, είναι βέβαιος: «Η εύρωστη ανάπτυξη στις ΗΠΑ ήταν ένας σημαντικός λόγος για την πρόσφατη άνοδο των αποδόσεων».
Η ισχυρή οικονομία των ΗΠΑ διασφαλίζει ότι ο πληθωρισμός παραμένει πεισματάρης. Τον Σεπτέμβριο, ο πληθωρισμός αυξήθηκε και πάλι ελαφρά, από 3,6% σε 3,7%. Αυτό είναι σαφώς πάνω από τον στόχο της Fed για 2,0%.
Οι αποδόσεις των αμερικανικών ομολόγων προσαρμόζονται σε αυτή την κατάσταση: Όταν οι επενδυτές αναμένουν ύφεση, οι αποδόσεις των βραχυπρόθεσμων ομολόγων είναι υψηλότερες από εκείνες των μακροπρόθεσμων ομολόγων - διότι σε περίπτωση ύφεσης η Fed θα πρέπει να μειώσει εκ νέου τα επιτόκια για να σταθεροποιήσει την οικονομία. Ως εκ τούτου, τα βραχυπρόθεσμα ομόλογα έχουν αποδώσει σημαντικά υψηλότερες αποδόσεις τους τελευταίους μήνες σε σχέση με τα πιο μακροπρόθεσμα χαρτιά. Αυτό ονομάζεται αντίστροφη καμπύλη αποδόσεων.
Τώρα η καμπύλη αποδόσεων των ΗΠΑ γίνεται και πάλι απότομη, επειδή μειώνεται η πιθανότητα μείωσης των επιτοκίων στο εγγύς μέλλον. Επομένως, οι αποδόσεις των ομολόγων με μεγαλύτερη διάρκεια αυξάνονται εντονότερα από εκείνες των ομολόγων με μικρή διάρκεια.
3. Η τρέχουσα γεωπολιτική κατάσταση και η σχετική εξέλιξη του δημόσιου χρέους στις ΗΠΑ
Υπάρχει όμως και μια τρίτη πιθανή εξήγηση για την ταχεία αύξηση των αποδόσεων: Η τρέχουσα γεωπολιτική κατάσταση και η σχετική εξέλιξη του δημόσιου χρέους στις ΗΠΑ. Ο οικονομολόγος Ντάλεπ Σάινγκ από τον αμερικανικό διαχειριστή περιουσιακών στοιχείων PGIM Fixed Income, ο οποίος εργαζόταν ως σύμβουλος ασφαλείας της σημερινής αμερικανικής κυβέρνησης μέχρι τον Απρίλιο του 2022, επισημαίνει αυτή τη σύνδεση.
Και αυτό διότι οι ΗΠΑ υποστηρίζουν ήδη την Ουκρανία στον αμυντικό της πόλεμο κατά της Ρωσίας. Τώρα θα μπορούσαν να προσθέσουν βοήθεια στο Ισραήλ στον αγώνα του κατά της Χαμάς. Οι ΗΠΑ μπορεί επίσης να χρειαστεί να στηρίξουν την Ταϊβάν εάν η Κίνα θέλει να προσαρτήσει το νησιωτικό κράτος.
Σύμφωνα με τον Σάινγκ, η συζήτηση μεταξύ των εμπειρογνωμόνων σε θέματα ασφάλειας είναι επομένως κατά πόσον η αμυντική βιομηχανία των ΗΠΑ διαθέτει επαρκείς δυνατότητες για να υποστηρίξει την Ουκρανία, το Ισραήλ και ενδεχομένως την Ταϊβάν σε ένα σενάριο ταυτόχρονης και εκτεταμένης σύγκρουσης. "Η ομόφωνη και εμφατική απάντηση των εμπειρογνωμόνων είναι "όχι"", αναφέρει ο Σάινγκ.
Έτσι, οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν υψηλότερο χρέος για να χρηματοδοτήσουν τις απαραίτητες στρατιωτικές δαπάνες. "Αυτό υπογραμμίζει την πιθανότητα μιας περιόδου δημοσιονομικής κυριαρχίας κατά την οποία τα ελλείμματα θα αγνοηθούν σε μεγάλο βαθμό και τα επιτόκια θα εγκατασταθούν σε υψηλότερα επίπεδα", εξηγεί ο Σάινγκ.
Ήδη, οι ΗΠΑ έχουν δαπανήσει περισσότερα από 880 δισεκατομμύρια δολάρια για τόκους κατά τους 12 μήνες έως τα τέλη Σεπτεμβρίου. Ο εμπειρογνώμονας της Janus Henderson, Σιελίνσκι προειδοποιεί, ως εκ τούτου: "Η κυβέρνηση των ΗΠΑ βρίσκεται σε καλό δρόμο για να δανειστεί περισσότερα το 2023 από ό,τι το 2022. Σύμφωνα με τις τελευταίες προβλέψεις, το έλλειμμα των ΗΠΑ θα φτάσει το 5,8% του ΑΕΠ το 2023".
Ο Σιελίνσκι θεωρεί ότι πρόκειται για απερίσκεπτη δημοσιονομική πολιτική, καθώς η μεγαλύτερη προσφορά κρατικών ομολόγων συμπιέζει τις τιμές και προκαλεί αύξηση των αποδόσεων.
Τα ομόλογα ανταγωνίζονται τις μετοχές
Όποια εξήγηση και αν είναι σωστή, γεγονός είναι ότι η άνοδος των αποδόσεων των ομολόγων ασκεί πίεση στις αγορές μετοχών. «Η επαναφορά των αποδόσεων έχει αποκαταστήσει την ελκυστικότητα της κατηγορίας περιουσιακών στοιχείων. Οι αποδόσεις βρίσκονται τώρα σε επίπεδα που είναι ελκυστικά από τη δική μας οπτική γωνία», επισημαίνει ο Σιελίνσκι.
«Η μεταβλητότητα παραμένει υψηλή και περαιτέρω ακραίες τιμές είναι σίγουρα πιθανές, αλλά οι μακροπρόθεσμοι επενδυτές είναι πιθανό να εκτιμήσουν την αξία των σημερινών αγορών», προβλέπει ο Σιελίνσκι.
Εάν περισσότερα κεφάλαια εισρέουν στην αγορά ομολόγων, λιγότερα είναι διαθέσιμα για τις χρηματιστηριακές αγορές. Ο κορυφαίος δείκτης της Γερμανίας, ο Dax, έχει χάσει σχεδόν το δέκα τοις εκατό της αξίας του από το υψηλό ρεκόρ του τον Ιούλιο, αλλά επί του παρόντος εξακολουθεί να διατηρείται πάνω από το ψυχολογικά σημαντικό όριο των 15.000 μονάδων. Ο κορυφαίος δείκτης των ΗΠΑ, ο S&P 500, ήταν πρόσφατα κάπως πιο σταθερός και βρίσκεται μόλις έξι τοις εκατό κάτω από το υψηλό του έτους τον Ιούλιο.
