Ανατροπές στον χάρτη της παγκόσμιας ναυτιλίας μπορεί να φέρουν οι αυξημένες περιβαλλοντικές υποχρεώσεις και η στροφή στα εναλλακτικά καύσιμα, με την ελληνόκτητη ναυτιλία να προχωρά σε σημαντικές παραγγελίες νέων πλοίων, υστερώντας ωστόσο έναντι των ανταγωνιστών της στην Ασία.
Το 2023, η ελληνόκτητη ποντοπόρος ναυτιλία εξακολουθεί να κατέχει ηγετική θέση παγκοσμίως σε όρους deadweight tonnage (DWT), βρισκόμενη σε απόσταση από την Κίνα και την Ιαπωνία. Στο ίδιο διάστημα, οι ελληνικές πλοιοκτήτριες εταιρείες υλοποιούν το τρίτο μεγαλύτερο πρόγραμμα παραγγελιών το οποίο ωστόσο υστερεί από τις πρώτες δύο ναυτιλιακές δυνάμεις.
Έως τον Ιούνιο του 2023, ο ελληνόκτητος στόλος (περίπου 5,5 χιλ. ποντοπόρα πλοία) παρέμενε πρώτος κατέχοντας το 15,9% της παγκόσμιας χωρητικότητας (αφορά πλοία μεγαλύτερα των 100 GT), μπροστά από την Κίνα (15,7%) και σε σχετική απόσταση από την Ιαπωνία που καταλάμβανε την 3η θέση (11,5%).
Με βάση τα πιο πρόσφατα στοιχεία που αφορούν τον Αύγουστο του 2023, ο ελληνικός στόλος υποχώρησε στη 2η θέση σε όρους χωρητικότητας, ακολουθώντας την Κίνα, με μικρή ωστόσο διαφορά (249,2 εκατ. GT για την Κίνα έναντι 249,0 εκατ. GT για την Ελλάδα).
Σύμφωνα με τα στοιχεία του UNCTAD που αφορούν ως τον Αύγουστο του 2023, ο ελληνόκτητος στόλος καταλαμβάνει την 1η θέση σε όρους DWT, καθώς η συνολική του χωρητικότητα διαμορφώνεται στα 393 εκατ. τόνους DWT, σε σημαντική απόσταση από την Κίνα (302 εκατ. τόνοι DWT) και την Ιαπωνία (238 εκατ. τόνοι DWT).
Σε όρους αξίας, ο ελληνόκτητος στόλος είναι δεύτερος παγκοσμίως ($163,3 δισεκ.) ακολουθώντας τον στόλο της Κίνας ($179,7 δισεκ.), με τη μέση ηλικία του να διαμορφώνεται χαμηλότερα από τον παγκόσμιο μέσο όρο (σχεδόν 10 έτη).
Οι παραγγελίες των Ελλήνων
Οι Έλληνες εφοπλιστές κατατάσσονται τρίτοι στον παγκόσμιο κατάλογο παραγγελιών νεότευκτων πλοίων σε όρους ολικής χωρητικότητας (20 εκατ. GT τον Αύγουστο του 2023). Οι παραγγελίες της Ελλάδας είναι χαμηλότερες από αυτές της Κίνας κατά 41,1% (34,1 εκατ. GT) και της Ιαπωνίας κατά 28,9% (28,9 εκατ. GT) γεγονός που μεσοπρόθεσμα ίσως αναδιαμορφώσει τις ισορροπίες μεταξύ των ισχυρότερων πλοιοκτησιών.
Η ελληνόκτητη ναυτιλία συνεχίζει το μπαράζ παραγγελιών που ξεκίνησε πριν από μια δεκαετία. Από το 2013 έως και το 2022, ο ελληνόκτητος στόλος έχει αυξηθεί κατά 40,1% ή κατά 1.836 πλοία. Το μεγάλο ερώτημα είναι τι συμβαίνει από εδώ και πέρα. Σύμφωνα με το ΙΟΒΕ, το μέγεθος του ελληνόκτητου στόλου, αλλά και κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του, όπως για παράδειγμα το γεγονός ότι η ελληνική ναυτιλία είναι κατακερματισμένη σε πολλές μικρές ιδιοκτησίες που διαθέτουν μικρό αριθμό πλοίων, σε συνδυασμό με περιορισμούς σε πρόσβαση σε επενδυτικά κεφάλαια, ταυτόχρονα με την αβεβαιότητα για την αποτελεσματικότητα νέων τεχνολογιών που συνδέονται με παγκόσμιες προκλήσεις (π.χ. απανθρακοποίηση της ναυτιλίας) οδηγούν εν μέρει σε βραδύτερο ρυθμό παραγγελιών, σε σχέση με άλλες μεγάλες ναυτιλιακές δυνάμεις.
