Ιστορική ευκαιρία χαρακτηρίζει ο αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Νίκος Παπαθανάσης, τους πόρους συνολικού ύψους 80 δισ. ευρώ μέχρι το 2029 που θα εισρεύσουν στη χώρα από Ταμείο Ανάκαμψης, ΕΣΠΑ, Ταμείο Κοινής Αγροτικής Πολιτικής και Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης.
Παράλληλα, σε συνέντευξη που παραχώρησε στο Finance Pro, επισημαίνει πως η πρόσφατη ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας σηματοδοτεί σημαντική βελτίωση στους όρους δανεισμού για το Δημόσιο και στο κόστος χρήματος για τις επιχειρήσεις, στις δυνατότητες τοποθετήσεων θεσμικών επενδυτών σε επενδυτικά προϊόντα της χώρας.
Σε βάθος χρόνου, η επενδυτική βαθμίδα «μεταφράζεται» σε ανάπτυξη και σε νέες καλοπληρωμένες δουλειές για τους Έλληνες και τις Ελληνίδες, προαναγγέλλει ο Νίκος Παπαθανάσης.
Ακολουθεί ολόκληρη η συνέντευξη του υπουργού:
Προσφάτως, διεθνείς οίκοι αξιολόγησης αναβάθμισαν την ελληνική οικονομία, ανοίγοντας ακόμα περισσότερο το δρόμο για την επενδυτική βαθμίδα. Τι σηματοδοτούν αυτές οι εξελίξεις;
Οι συνεχείς αναβαθμίσεις της πιστοληπτικής ικανότητας της ελληνικής οικονομίας από πιστοποιημένους διεθνείς οίκους αξιολόγησης και η ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας,μετά από δεκατρία συναπτά έτη, δικαιώνει την αποτελεσματική οικονομική πολιτική ευθύνης των κυβερνήσεων της Νέας Δημοκρατίας. Πυλώνες αυτής της πολιτικής είναι η σταθερότητα, η μεταρρυθμιστική σοβαρότητα και η εντός των δημοσιονομικών πλαισίων στήριξη των πλέον ευάλωτων, με παράλληλη αντιμετώπιση των έκτακτων αναγκών που δημιουργεί η κλιματική κρίση. Αυτές οι συνεχείς διεθνείς θετικές αξιολογήσεις δεν αποτελούν ένα τυπικό τεχνοκρατικό επίτευγμα. Σηματοδοτούν σημαντική βελτίωση στους όρους δανεισμού για το Δημόσιο και στο κόστος χρήματος για τις επιχειρήσεις, στις δυνατότητες τοποθετήσεων θεσμικών επενδυτών σε επενδυτικά προϊόντα της χώρας, στην ευρύτερη ενίσχυση των προϋποθέσεων για ακόμα περισσότερες άμεσες ξένες επενδύσεις, στη διεθνή αξιοπιστία της Ελλάδας - η οποία παύει να αποτελεί «ειδική αρνητική περίπτωση». Με άλλα λόγια, η επενδυτική βαθμίδα, σημαίνει ανάπτυξη και, κυρίως, νέες και καλύτερα αμειβόμενες θέσεις εργασίας. Ωστόσο, θα ήθελα να τονίσω ότι οι έως τώρα αναβαθμίσεις της ελληνικής οικονομίας, όσο και αυτές που ευελπιστούμε ότι θα ακολουθήσουν, μόνο εφησυχασμό δεν προκαλούν στην Κυβέρνηση και στο Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών. Το αντίθετο, μεγεθύνουν το αίσθημα ευθύνης με στόχο την αταλάντευτη πορεία στο δρόμο της πειθαρχίας και των διαρθρωτικών αλλαγών που απαιτούνται προκειμένου να ενισχύσουμε περαιτέρω την ανθεκτικότητα και τη δυναμική της οικονομίας και τη βελτίωση των συνθηκών ευημερίας για την κοινωνία.
Η ελληνική οικονομία έχει στη διάθεσή της σημαντικούς πόρους από το ΕΣΠΑ και το Ταμείο Ανάπτυξης. Μπορεί το κράτος να ανταποκριθεί στα σφικτά χρονοδιαγράμματα ώστε να μην υπάρξει απώλεια πόρων;
Πράγματι, χάρη στην ακολουθούμενη οικονομική πολιτική και τα αποτελέσματα των διαπραγματεύσεων του Πρωθυπουργού και του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών με την ηγεσία της Ε.Ε., την πιστή υλοποίηση των δεσμεύσεων και την έμπρακτη εφαρμογή των χρονοδιαγραμμάτων, η χώρα έχει πλέον στη διάθεσή της άνω των 80 δισ. ευρώ συνολικά, που θα διατεθούν ως το 2029.
Μιλώ για τα 36 δισ. ευρώ του νέου ΕΣΠΑ, τα 26 δισ. του Ταμείου Ανάκαμψης και τα άνω των 18 δισ. ευρώ από το Ταμείο Κοινής Αγροτικής Πολιτικής και το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης.
Ωστόσο, η διάθεση αυτών των πόρων και πρωτίστως των δράσεων που έχουν συμπεριληφθεί στο αναθεωρημένο Ταμείο Ανάκαμψης συνοδεύεται από ορόσημα και αυστηρές προθεσμίες υλοποίησης επενδύσεων και μεταρρυθμίσεων.
Συνοδεύονται από χρονοδιαγράμματα, τα οποία επουδενί μπορεί να ανατρέψει η ευελιξία που εξασφαλίστηκε από τον Πρωθυπουργό με αφορμή τις καταστροφές στη Θεσσαλία και τον Έβρο.
Στην κατεύθυνση αυτή, υπάρχει συνεχής συνεργασία με όλα τα εμπλεκόμενα υπουργεία και φορείς για την καταγραφή της πορείας υλοποίησης και της απορρόφησης των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης -αλλά και των υπόλοιπων χρηματοδοτικών και επενδυτικών εργαλείων- με στόχο τη βέλτιστη και την εντός των χρονοδιαγραμμάτων αξιοποίηση κάθε πόρου, που τόσο
χρειάζεται η οικονομία και η κοινωνία.
Η πρόκληση είναι ιστορική. Όμως, έχουμε στα χέρια μας ένα σαφές δείγμα γραφής, ένα εχέγγυο αποτελεσματικότητας για το μέλλον: τα μετρήσιμα αποτελέσματα της ακολουθούμενης πολιτικής στο ΕΣΠΑ, που οδήγησε εφ΄ ενός στην πλήρη απορρόφηση των διαθέσιμων πόρων για την περίοδο 2014-2020, αφ’ ετέρου ανεβάζει την Ελλάδα στις πρώτες θέσεις μεταξύ των 27 στην απορρόφηση κονδυλίων του ΕΣΠΑ 2021-2027.
Μια κρίσιμη παράμετρος για την αναπτυξιακή προοπτική της ελληνικής οικονομίας είναι οι επενδύσεις με συμπράξεις Δημοσίου και Ιδιωτικού τομέα. Ποια είναι η κατάσταση σε αυτόν τον τομέα;
Και στις Συμπράξεις Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα το αποτέλεσμα της πολιτικής μας είναι απολύτως μετρήσιμο. Την χρονική περίοδο 2019-2023 εγκρίθηκαν 37 έργα ΣΔΙΤ- έναντι 13 έργων την περίοδο 2013-2019. Τα έργα αυτά αφορούν την καθημερινότητα και την ποιότητα ζωής των πολιτών.
Ενδεικτικά να σας αναφέρω τις υποδομές σε σχολεία και φοιτητικές εστίες, αρδευτικά έργα και έργα διαχείρισης απορριμμάτων, σιδηροδρομικές και οδικές υποδομές.
Μάλιστα πρόσφατα, παρουσία του Πρωθυπουργού, υπεγράφη η σύμβαση για τη συντήρηση και λειτουργία του Μετρό Θεσσαλονίκης. Μόνο εντός του 2023 συμβασιοποιήθηκαν συνολικά 8 έργα ΣΔΙΤ και έως το 1ο τρίμηνο του 2024 θα συμβασιοποιηθούν ακόμη 9 έργα. Αυτό, θεωρώ, αποτελεί την καλύτερη έμπρακτη πιστοποίηση της κεντρικής θέσης του Πρωθυπουργού: «Το είπαμε, το κάναμε πράξη». Αυτής που δημιούργησε και ενισχύει τη σχέση εμπιστοσύνης με τους εταίρους
μας, τους επενδυτές και τις αγορές, πρωτίστως βεβαίως με τους πολίτες.
Τι σκοπεύετε να κάνετε ώστε να αυξηθεί ο αριθμός των ΜμΕ που θα μπορούν να χρηματοδοτηθούν από τους πόρους του ΕΣΠΑ και του Ταμείου Ανάκαμψης;
Η βέλτιστη αξιοποίηση κάθε διαθέσιμου πόρου προς όφελος της οικονομίας και της κοινωνίας, η ενίσχυση της υγιούς επιχειρηματικότητας και της δημιουργίας νέων και καλά αμειβόμενων θέσεων εργασίας, κυρίως σε μικρομεσαίες και νεοσύστατες επιχειρήσεις, παράλληλα με τη διεύρυνση της πρόσβασης των επιχειρήσεων στη χρηματοδότηση από τις τράπεζες, αποτελούν προτεραιότητες της Κυβέρνησης και του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών.
Στην κατεύθυνση αυτή, στη συνέχεια προηγούμενων πρωτοβουλιών, προδημοσιεύσαμε πριν από λίγες μέρες δύο νέες δράσεις που θα χρηματοδοτηθούν μέσω του ΕΣΠΑ 2021-2027 για την ενίσχυση της ίδρυσης και λειτουργίας νέων ΜμΕ- προϋπολογισμού 190 εκατ. ευρώ- και την ενίσχυση της ίδρυσης και λειτουργίας νέων ΜμΕ τουριστικών επιχειρήσεων- προϋπολογισμού 160 εκατ. ευρώ.
Ο επιχορηγούμενος προϋπολογισμός κάθε επενδυτικού σχεδίου μπορεί να ανέλθει έως τις 200.000 ευρώ σε επιλέξιμες δαπάνες έως και 400.000 ευρώ. Η επιχορήγηση θα ανέρχεται σε ποσοστό 45% επί των υποβαλλόμενων δαπανών. Και το ποσοστό ενίσχυσης δύναται να προσαυξάνεται κατά 10% εφόσον η επένδυση πραγματοποιηθεί σε απομακρυσμένη ή πυρόπληκτη ή πλημμυροπαθή περιοχή ή μικρά νησιά. Και κατά 5% επιπλέον με την επίτευξη του στόχου της απασχόλησης τουλάχιστον μιας Ετήσιας Μονάδας Εργασίας τον πρώτο χρόνο μετά την ολοκλήρωση της επένδυσης.
Να σημειώσω και μια σημαντική αλλαγή έναντι του παρελθόντος. Η μεθοδολογία που θα εφαρμοστεί για την αξιολόγηση των αιτήσεων είναι η συγκριτική αξιολόγηση και όχι η σειρά προτεραιότητας στην κατάθεση της αίτησης.
Επίσης, στο πλαίσιο των ευρύτερων επενδυτικών εργαλείων που έχει στη διάθεσή του το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, η Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα (Ε.Α.Τ) έχει ήδη δώσει πάνω από 4.400 νέα δάνεια στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις μόνο εντός του 2023. Και μάλιστα, το 75% των επιχειρήσεων που λαμβάνουν τη στήριξη μέσω των προγραμμάτων της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας, είναι επιχειρήσεις με προσωπικό έως 10 άτομα.
Αξιοσημείωτο είναι και το γεγονός ότι τα ΑΦΜ που κατάφεραν να εξασφαλίσουν τραπεζικό δανεισμό, αυξήθηκαν ήδη κατά 30%. Τα ανωτέρω επουδενί μας εφησυχάζουν. Έχουμε να απορροφήσουμε πολλά δισεκατομμύρια τα επόμενα χρόνια, χρειαζόμαστε περισσότερες επιχειρήσεις, υγιείς επιχειρήσεις. Αναγνωρίζουμε ότι οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις έχουν ένα πρόβλημα ως προς την πρόσβασή τους στο τραπεζικό σύστημα.
Γι’ αυτό, με την Αναπτυξιακή Τράπεζα, δημιουργούμε τις συνθήκες έτσι ώστε να διευρύνουμε την περίμετρο πρόσβασης στον τραπεζικό δανεισμό κατά 60.000 επιχειρήσεις. Σημειώνω ότι η Αναπτυξιακή Τράπεζα δίνει πρόσβαση σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις, δημιουργώντας εγγυοδοτικά εργαλεία τα οποία επιδοτούν το επιτόκιο.
Η καταπολέμηση της φοροδιαφυγής είναι ένας διακηρυγμένος στόχος για την κυβέρνηση. Έχει το κράτος τη δυνατότητα να επιτύχει αυτόν το στόχο και τι είναι αυτό που άλλαξε σε σχέση με το παρελθόν;
Κατ΄ αρχάς, η μάχη για τη μείωση της φοροδιαφυγής δεν ξεκινά τώρα. Σημαντικά βήματα έχουν γίνει και κατά τη διάρκεια της πρώτης τετραετίας διακυβέρνησης της χώρας από τη Νέα Δημοκρατία και τον Κυριάκο Μητσοτάκη.
Ενδεικτικά να σας θυμίσω ότι περιορίστηκε στο ήμισυ το λεγόμενο «κενό ΦΠΑ» -δηλαδή, όσα εισπράττουμε από τον ΦΠΑ σε σχέση με αυτά που θα έπρεπε να εισπράττουμε.
Φυσικά, η επίτευξη αυτού του στόχου δεν αρκεί. Προς επίρρωση, προσφάτως, το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών εξήγγειλε δέκα επιπλέον μέτρα για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής. Την ολοκλήρωση της διασύνδεσης των ταμειακών μηχανών με τα POS εντός των πρώτων μηνών του 2024. Τα ηλεκτρονικά τιμολόγια, που θα γίνουν υποχρεωτικά εντός του επόμενου έτους. Την υποχρεωτική κατοχή συστήματος ηλεκτρονικών πληρωμών και από τους υπόλοιπους
κλάδους της λιανικής. Την υποχρεωτική αγοραπωλησία ακινήτων μόνο με τραπεζικά μέσα πληρωμής. Την ενεργοποίηση του ψηφιακού δελτίου αποστολής. Την αύξηση του προστίμου χρήσης μετρητών άνω των 500 ευρώ σε ποσό διπλάσιο της συναλλαγής. Τη θεσμοθέτηση της πληρωμής των προνοιακών επιδομάτων μέσω χρεωστικών καρτών, πάλι εντός του 2024. Τον αποκλεισμό παραβατών λαθρεμπορίας από συνεργασία με όλες τις εταιρείες εμπορίας καυσίμων. Τις παρεμβάσεις στις
βραχυχρόνιες μισθώσεις.
Δίπλα στον κοινό παρονομαστή των ψηφιακών τεχνολογιών και του περιορισμού της χρήσης των μετρητών, υπάρχει, πλέον, η πολιτική βούληση να αμβλυνθούν κι άλλο οι συνέπειες της φοροδιαφυγής. Το αποδεικνύουν οι συνεχείς έλεγχοι και τα πρόστιμα ακόμα και σε μεγάλες αλυσίδες εμπορίου.
Το πιστοποιεί το γεγονός ότι στο προσχέδιο του προϋπολογισμού του 2024, αναγράφεται ο στόχος το κενό του ΦΠΑ να μειωθεί περαιτέρω στο μέσο επίπεδο των χωρών της ΕΕ έως το 2026, που σύμφωνα με τις πρόσφατες μετρήσεις ανέρχεται σε περίπου 9%. Η μάχη εναντίον της φοροδιαφυγής αποτελεί κορυφαία προτεραιότητα αυτής της τετραετίας και δέσμευση μας
προς τους πολίτες.
Συμπερασματικά, στο Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών με την ίδια σοβαρότητα και πειθαρχία, συνεχίζουμε την προσπάθεια για μια δυναμική οικονομία που μεγεθύνει το ΑΕΠ, εξασφαλίζει τη βιώσιμη ανάπτυξη για όλους, δημιουργεί νέες θέσεις εργασίας και υψηλότερους μισθούς, κυρίως για τις νέες και τους νέους.
