Έχουν περάσει μόλις 3,5 μήνες από την εφαρμογή του διπλασιασμού του κατώτατου ορίου επένδυσης σε ακίνητα, από τα 250 χιλ. ευρώ στα 500 χιλ. ευρώ, για την απόκτηση άδειας διαμονής στη χώρα μας σε συγκεκριμένες περιοχές και τώρα εξετάζονται νέες αλλαγές στη Golden Visa. Μόνο που αυτή τη φορά οι αλλαγές αυτές θα είναι δομικές, αλλάζοντας ουσιαστικά όλη την φιλοσοφία του προγράμματος.
Σχετική αναφορά έκανε ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης. «Είναι γεγονός πως η Golden Visa, έτσι όπως είχε δρομολογηθεί, ουσιαστικά έχει εξαντλήσει τη χρησιμότητα της. Αλλά, σκέφτομαι, γιατί να μην δώσουμε τη δυνατότητα απόκτησης Golden Visa σε όποιον αγοράζει ένα διατηρητέο με υποχρέωση να το επισκευάσει. Αυτόματα, κατευθύνουμε επενδυτικά κεφάλαια σε μια κατηγορία ακινήτων», ανέφερε ο πρωθυπουργός στο ραδιόφωνο του ΣΚΑΙ το πρωί της Πέμπτης, δίνοντας ένα στίγμα για τις προθέσεις της κυβέρνησης.
Τα δεδομένα, όπως εξηγούν αρμόδιοι κύκλοι είναι δύο:
- Πρώτον, το πρόγραμμα Golden Visa στη χώρα μας ξεκίνησε κατά τη διάρκεια της κρίσης με την οικοδομή παγωμένη και την αγορά ακινήτων να έχει καταρρεύσει και είχε αποτελέσματα αναθερμαίνοντας τις αγοραπωλησίες, ειδικά από το 2016 και έπειτα. Υπολογίζεται πως από το 2014 έχουν εισρεύσει στη χώρα μας πάνω από 5 δισ. ευρώ, μόνο λόγω της Golden Visa. Το 2022 ήταν χρονιά-ρεκόρ με πάνω από 2 δισ. ευρώ επενδύσεις και όπως φαίνεται από τις αιτήσεις που έχουν κατατεθεί μέχρι στιγμής φέτος, το 2023 το ποσό αυτό θα ξεπεραστεί.
- Δεύτερον, τα προγράμματα Golden Visa δεν έρχονται χωρίς προβλήματα. Από τη μια δημιουργούνται στρεβλώσεις στην αγορά κατοικίας, στρεβλώσεις οι οποίες είναι εμφανείς και στη χώρα μας, με τις τιμές στο κέντρο της Αθήνας, τα Νότια Προάστεια και άλλου να έχουν εκτοξευθεί και να είναι απλησίαστες για τα ελληνικά εισοδήματα, για αυτό άλλωστε διπλασιάστηκε και το όριο της ελάχιστης επένδυσης. Από την άλλη έχει ασκηθεί έντονη κριτική στους κόλπους της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τα συγκεκριμένα προγράμματα για ζητήματα που έχουν να κάνουν με την διαφθορά και το ξέπλυμα μαύρου χρήματος.
Δεν είναι άλλωστε τυχαίο πως σε άλλες χώρες της ΕΕ όπως η Ιρλανδία και η Πορτογαλία τα σχετικά προγράμματα καταργούνται, καθώς οι οικονομίες έχουν επανέλθει σε μια μορφή κανονικότητας. Όπως άφησε να εννοηθεί ο πρωθυπουργός η κατεύθυνση που σκέφτεται η Ελλάδα είναι όχι αυτή της πλήρους κατάργησης της Golden Visa, αλλά αυτή της «εργαλοποίησής» της ως επιπλέον κίνητρο για συγκεκριμένες επενδύσεις, ανάλογα με τις ανάγκες όπως για παράδειγμα την ανακαίνιση.
Από την άλλη, η κυβέρνηση καλείται να διατηρήσει τις ισορροπίες καθώς η Golden Visa, οι ελκυστικές αποδόσεις του Airbnb αλλά και η σχετικά με την υπόλοιπη Ευρώπη χαμηλή τιμή των ακινήτων στη χώρα μας, συνεχίζουν να φέρνουν ξένο χρήμα στην αγορά. Σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδας το πρώτο εξάμηνο του έτους οι ξένες επενδύσεις για την απόκτηση ακινήτων στην Ελλάδα έφτασαν τα 1,1 δισ. ευρώ, αυξημένες κατά 39,5% σε σχέση με το αντίστοιχο εξάμηνο του 2022 που οι αντίστοιχες επενδύσεις ήταν 788 εκατ. ευρώ.
- ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: To μεγάλο στοίχημα των 3 δισ. της CPLP του Β. Μαρινάκη στο LNG – Οι προοπτικές της αγοράς και η νέα σελίδα
Το στεγαστικό ζήτημα και οι ρυθμίσεις για το Airbnb
Όποιες αλλαγές τελικά προωθηθούν θα πρέπει να υπηρετούν τον σκοπό της επίλυσης του στεγαστικού προβλήματος, το οποίο είναι πέρα από την ακρίβεια μια από τις βασικές πληγές της οικονομίας που καλείται να κλείσει η κυβέρνηση, αναφέρουν οι ίδιοι κύκλοι. Και αυτό γιατί αναγνωρίζεται από τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής πως οι όποιες πρωτοβουλίες έχουν αναληφθεί μέχρι στιγμής, όπως το πρόγραμμα «Σπίτι μου» για την παροχή χαμηλότοκων στεγαστικών σε νέους, αν και βοηθάνε δεν αρκούν για να λύσουν το πρόβλημα.
Οι τιμές κατοικίας αυξάνονται με ραγδαίους ρυθμούς ακόμη και στις πιο οικονομικές περιοχές των αστικών κέντρων, ενώ η άνοδος των επιτοκίων έχει κάνει τα στεγαστικά μακρινό όνειρο για τους περισσότερους. Απλησίαστά για τους περισσότερους είναι και τα ενοίκια κατοικίας τα οποία αυξάνονται με διψήφιους ρυθμούς τα τελευταία χρόνια.
Στο πλαίσιο αυτό προωθείται και μια σειρά από παρεμβάσεις και στην αγορά των βραχυχρόνιων μισθώσεων μέσω πλατφόρμων τύπου Airbnb, οι οποίες θεωρούνται και ο βασικός λόγος της εκτόξευσης των ενοικίων. Με βασικό στόχο την εξίσωση όσων διαχειρίζονται πολλά ακίνητα με τα ξενοδοχεία, διατάξεις του φορολογικού νομοσχεδίου που βρίσκεται σε διαβούλευση καθορίζουν μεταξύ άλλων πως φυσικά πρόσωπα που διαθέτουν τρία η περισσότερα ακίνητα σε βραχυχρόνια μίσθωση υποχρεούνται να κάνουν έναρξη επιχειρηματικής δραστηριότητας και να πληρώνουν τους αντίστοιχους φόρους εισοδήματος και ΦΠΑ. Ακόμη επεκτείνεται και στις βραχυχρόνιες μισθώσεις το τέλος διαμονής παρεπιδημούντων και επιβάλλεται και σε αυτές το «τέλος ανθεκτικότητας στην κλιματική κρίση».
H «γεωγραφία» της Golden Visa
Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου έως και τον Αύγουστο οι ισχύουσες άδειες μόνιμου επενδυτή Golden Visa (αρχική χορήγηση) ήταν 11.148, όταν ένα χρόνο πριν ήταν 9.178, αυξήθηκαν δηλαδή κατά 21% μέσα σε ένα χρόνο. Μάλιστα, μέχρι και τον Αύγουστο.
Οι περισσότεροι «πελάτες» της Golden Visa είναι παραδοσιακά οι Κινέζοι στους οποίους έχουν πάει 6 στις 10 άδειες παραμονής (61,1%). Ακολουθούν, με μεγάλη διαφορά οι Τούρκοι με 715 άδειες (6,4% του συνόλου), οι Λιβανέζοι με 561 άδειες (5%), αγοραστές από το Ιράν (3,1%) και 342 άδειες διαμονής και τη Ρωσία (3%).
Ο αριθμός των αδειών Golden Visa στο τέλος του έτους θα είναι αρκετά μεγαλύτερος, καθώς το πρώτο εξάμηνο του έτους αυξήθηκαν σημαντικά οι αιτήσεις επειδή πολλοί έσπευσαν να προλάβουν τα νέα όρια που ίσχυσαν από 1η Αυγούστου για την ελάχιστη επένδυση σε Αθήνα, Βόρεια και Νότια Προάστεια, Θεσσαλονίκη και Μύκονο.
