«Δυνατό χαρτί» θεωρείται πλέον το ελληνικό χρέος, μαζί με άλλων κρατών του ευρωπαϊκού Νότου, την στιγμή που βρίσκεται σε εξέλιξη μια αξιοσημείωτη αντιστροφή ρόλων σε ολόκληρη την Ευρωζώνη, με τη Γερμανία και την Γαλλία να μπαίνουν πλέον στο μικροσκόπιο των αγορών.
Όπως αναφέρει δημοσίευμα του Bloomberg, το νέο δημοσιονομικό τοπίο έχει ήδη αλλάξει τη συμπεριφορά των επενδυτών που πλέον κλίνουν στα περιφερειακά κρατικά ομόλογα περισσότερο από παραδοσιακά πιο ασφαλείς τίτλους, υπολογίζοντας σε καλύτερες αποδόσεις.
Η JPMorgan Asset Management αγοράζει ισπανικό χρέος μαζί με τη Neuberger Berman, της οποίας οι διαχειριστές κεφαλαίων ευνοούν επίσης την Πορτογαλία και την Ελλάδα. Η Goldman Sachs και η Societe Generale προβλέπουν ότι τμήματα της περιφέρειας της Ευρώπης θα συνεχίσουν να έχουν καλύτερη απόδοση το επόμενο έτος.
Είναι τέτοια η αλλαγή που η Commerzbank υποστηρίζει ότι οι παλιές «ταμπέλες» των χωρών έχουν καταστεί παρωχημένες.
Aυτό θα σήμαινε ένα τέλος όχι μόνο στο πώς ορίζεται ο «πυρήνας» και η «περιφέρεια», αλλά και στο αρκτικόλεξο PIIGS, που επινοήθηκε κατά τη διάρκεια της κρίσης χρέους που άφησε οδήγησε χώρες να χρειαστούν τεράστια προγράμματα διάσωσης, με την Ελλάδα προεξάρχουσα.
Καθώς ένα σφοδρό selloff πέρασε από τα αμερικανικά ομόλογα στα ευρωπαϊκά κρατικά χρέη, μικρότεροι εκδότες όπως η Πορτογαλία, η Ιρλανδία και η Ελλάδα ευνοήθηκαν, με τα spreads τους απέναντι σε μεγαλύτερους ομολόγους τους, όπως η Γερμανία, να μειώνονται. Οι αποδόσεις των 10ετών ομολόγων της Πορτογαλίας μειώνονται σχεδόν κατά 40 μονάδες βάσης φέτος, ενώ η Ελλάδα είναι στο διπλάσιο αυτού του ποσοστού.
Η Γερμανία, εντωμεταξύ, υπόκειται σε μια σειρά από δυσμενείς καταστάσεις, με την οικονομία της να προβλέπεται να συρρικνωθεί φέτος και οι προοπτικές να έχουν υπονομευτεί περαιτέρω από μια δημοσιονομική κρίση.
Η γειτονική Γαλλία, επιπλέον, έλαβε ένα «σήμα» από την Κομισιόν για να περιορίσει τις δαπάνες και να τηρήσει τους δημοσιονομικούς κανόνες της ένωσης.
«Πολύ από την ευρωπαϊκή απαισιοδοξία προέρχεται πραγματικά από τη γερμανική οικονομία», δήλωσε ο Robert Dishner, ανώτερος διευθυντής χαρτοφυλακίου στη Neuberger Berman. «Στην πραγματικότητα, οι περιφερειακές οικονομίες είναι αυτές που αντέχουν καλύτερα από τον πυρήνα».
Η θετική άποψη για τις χώρες του περιφερειακού Νότου, ήρθε παράλληλα με τις αναβαθμίσεις του αξιόχρεου τους, αφού τις τελευταίες εβδομάδες, εκτός από την Ελλάδα που ανέβηκε στην επενδυτική βαθμίδα της S&P Global Ratings και η Πορτογαλία αναβαθμίστηκε από τη Moody's.
Ακόμη και η Ιταλία, το επί μακρόν «προβληματικό» παιδί της Ευρώπης για τα ανεύθυνα δημοσιονομικά της σχέδια, κέρδισε με επιτυχία αυτόν τον μήνα όταν η Moody's απέσυρε την αρνητική προοπτική, αποσύροντάς την από το χείλος της βαθμίδας junk.
«Οι μικρότερες χώρες της ζώνης του ευρώ έχουν βελτιώσει σημαντικά τις δημοσιονομικές τους μετρήσεις και οι θετικές προοπτικές τους έχουν αντικατοπτριστεί στις ευρωπαϊκές αγορές κρατικών ομολόγων», δήλωσε ο Sean Kou, στρατηγικός αναλυτής επιτοκίων της SocGen. «Η αποκλίνουσα δυναμική θα πρέπει να συνεχιστεί τόσο στις αξιολογήσεις όσο και στις τιμές της αγοράς».
Υπάρχουν άλλα ζητήματα που προσελκύουν τους επενδυτές στο περιφερειακό χρέος. Η Goldman Sachs επισημαίνει τους ρυθμούς ανάπτυξης στην Ισπανία, την Πορτογαλία και την Ελλάδα που θα στηρίξουν τα ομόλογά τους το επόμενο έτος, παράλληλα με πιο ομαλά καθαρά επίπεδα έκδοσης.
Υπάρχουν περίπου 50 δισ. ευρώ που προέρχονται από τις τρεις περιφερειακές χώρες το 2024 σε σύγκριση με τα σχεδόν τετραπλάσια από τη Γαλλία και τη Γερμανία, σύμφωνα με την Goldman Sachs. Η Ισπανία πούλησε γραμμάτια τριών και εννέα μηνών αυτόν τον μήνα με χαμηλότερες αποδόσεις από αυτές που πληρώθηκαν στα ισοδύναμα γερμανικά «χαρτιά» τη στιγμή της δημοπρασίας.
Ωστόσο, η πρόσφατη επικίνδυνη ιστορία της κρίσης χρέους της προηγούμενης δεκαετίας εξακολουθεί να αφήνει τα περιφερειακά ομόλογα στο έλεος των διακυμάνσεων της παγκόσμιας διάθεσης ανάληψης ρίσκου. Η ΕΚΤ, της οποίας η συστηματική αγορά ομολόγων συνέβαλε στη διατήρηση των περιθωρίων υπό έλεγχο, έχει θέσει σε εφαρμογή ένα νέο «εργαλείο» -το Μηχανισμό Προστασίας Μεταφοράς- για όταν τελειώσουν τα τρέχοντα προγράμματα της.
Αλλά για την Dishner, οποιαδήποτε πώληση θα παρείχε ένα ελκυστικό σημείο εισόδου για να προσθέσει μεγαλύτερη έκθεση στις αγορές χρέους της Πορτογαλίας, της Ελλάδας και της Ισπανίας.
Η JPMorgan Asset Management, η οποία είναι «φορτωμένη» χρέος της Ισπανίας σε όλα τα χαρτοφυλάκια της, λέει ότι τα περιφερειακά ομόλογα κινδυνεύουν λιγότερο από σημαντική διεύρυνση από ό,τι στο παρελθόν. Το spread μεταξύ της Ισπανίας και της Γερμανίας, μειώνεται ακόμη και εν μέσω πρόσφατης αβεβαιότητας σχετικά με το σχηματισμό νέας κυβέρνησης.
Λιτότητα
Πολλές χώρες της περιφέρειας πλήρωσαν υψηλό τίμημα για να βελτιώσουν τη δημοσιονομική τους θέση, επιβάλλοντας χρόνια λιτότητας που μείωσαν σοβαρά τις δαπάνες για τις δημόσιες υπηρεσίες.
Ενώ οι νέοι δημοσιονομικοί κανόνες παραμένουν υπό συζήτηση, οι εξελίξεις έβαλαν χώρες όπως η Πορτογαλία, η Ιρλανδία και η Ελλάδα σε τροχιά για πρωτογενή πλεονάσματα το επόμενο έτος ενώ η Γαλλία και το Βέλγιο οδεύουν προς τα μεγαλύτερα ελλείμματα.
Ωστόσο, υπάρχουν λιγότερες ευκαιρίες για τους επενδυτές να αγοράσουν κρατικά ομόλογα σε χώρες όπως η Ελλάδα, λόγω του ότι μεγάλο μέρος του χρέους εξακολουθεί να ανήκει σε επίσημους πιστωτές. Η Ελλάδα επωφελείται από τον ESM με τον μηχανισμό να χρηματοδοτεί το 76% του χρέους της, σύμφωνα με την S&P.
Ωστόσο, τελικά, ο συνδυασμός της επιθετικής σύσφιξης της ΕΚΤ και των ποικίλων ευαισθησιών στον πόλεμο της Ουκρανίας έχουν αλλάξει τη θεμελιώδη δυναμική στις ευρωπαϊκές αγορές κρατικού χρέους, σύμφωνα με την Commerzbank. Οι συναλλαγές σχετικής αξίας επιστρέφουν και το σύστημα βαθμίδων κάθε χώρας έχει καταστεί περιττό.
Οι αγορές δεν λαμβάνουν υπόψη τους παραδοσιακούς ορισμούς των χωρών, δήλωσε ο Michael Leister, επικεφαλής στρατηγικής επιτοκίων στην Commerzbank. «Τα θεμελιώδη στοιχεία δεν δικαιολογούν πλέον τις εδραιωμένες βαθμίδες πυρήνα, ημιπυρήνα και περιφέρειας».
