Νέα αύξηση σημειώθηκε κατά το μήνα Οκτώβριο στις ληξιπρόθεσμες οφειλές των νοσοκομείων, σπάζοντας για πρώτη φορά το «φράγμα» των 1,4 δισ. ευρώ. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα Μηνιαία Στοιχεία Γενικής Κυβέρνησης, τον Οκτώβριο τα ληξιπρόθεσμα ανήλθαν σε 1,403 δισ. ευρώ, ενώ ακολουθεί ο Σεπτέμβριος με 1,374 δισ. ευρώ. Το 2022, τα αντίστοιχα ποσά διαμορφώθηκαν σε 1,226 και 1,255 δισ. ευρώ.
Τα «φέσια» των δημόσιων νοσοκομείων αποτελούν «πονοκέφαλο» για τα υπουργεία Υγείας και Οικονομικών, δεδομένου ότι κατά την τελευταία πενταετία αυξάνονται με ταχείς ρυθμούς. Είναι χαρακτηριστικό ότι το Σεπτέμβριο του 2018 οι ληξιπρόθεσμες οφειλές διαμορφώθηκαν σε 409 εκατ. ευρώ, τον Οκτώβριο σε 478 εκατ. ευρώ, ενώ το έτος «έκλεισε» με ληξιπρόθεσμα 289 εκατ. ευρώ.
Υπενθυμίζεται ότι τον προηγούμενο μήνα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να παραπέμψει την Ελλάδα (μαζί με το Βέλγιο, και την Ιταλία) στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης λόγω υπερβολικών καθυστερήσεων στις πληρωμές των δημόσιων νοσοκομείων (πολιτικών και στρατιωτικών) προς τους προμηθευτές τους, με την Επιτροπή να έχει κινήσει τη διαδικασία επί παραβάσει το 2019.
Πάντως, σύμφωνα με το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, οι ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις των νοσοκομείων αφορούν σε μεγάλο βαθμό τα clawback και rebate, που δεν έχουν συμψηφιστεί.
Χρυσοχοΐδης: Διαρκές ζήτημα οι ληξιπρόθεσμες οφειλές
Απαντώντας σε σχετική ερώτηση, σε πρόσφατη συνέντευξή του στο Insider, ο Υπουργός Υγείας, Μιχάλης Χρυσοχοΐδης, τόνισε ότι οι ληξιπρόθεσμες οφειλές, είναι ένα διαρκές ζήτημα που απασχολεί το υπουργείο Υγείας, εδώ και αρκετό καιρό, καθώς υπάρχουν νοσοκομεία πολλών ταχυτήτων ως προς την τακτοποίηση των οικονομικών τους υποχρεώσεων. Όπως επεσήμανε ο Υπουργός, η περίοδος της πανδημίας Covid19, η οποία μεγιστοποίησε τις ανάγκες των νοσοκομείων και του συστήματος, η χρονοβόρα γραφειοκρατία, που πολλές φορές καθυστερεί την νομιμοποίηση των δαπανών, όπως επίσης και ο καθορισμός των επιστροφών από την φαρμακευτική δαπάνη, ο οποίος γίνεται μια φορά και συνολικά για το προηγούμενο έτος, δυσχεραίνουν την κατάσταση.
«Στο πλαίσιο αυτό, όπως ήδη γνωρίζετε, δρομολογούμε νέους τρόπους διοίκησης στα νοσοκομεία, ώστε να πετύχουμε τη βελτίωση των συνθηκών και τη χρηστή ανταπόκριση στα εκτεταμένα καθήκοντα, τα οποία περιλαμβάνουν και τη βέλτιστη διαχείριση των πόρων και των οικονομικών εκκρεμοτήτων. Επιπλέον, μέσα από τη λειτουργία της ΕΚΑΠΥ και την εφαρμογή των DRG’s (Diagnosis Related Groups), θα επιτευχθεί τόσο η ορθολογικότερη κατανομή και διαχείριση των πόρων και των παραγγελιών σε κάθε νοσοκομείο, όσο και η ταχύτερη έκδοση και αποπληρωμή των εκάστοτε τιμολογίων. Τέλος, το υπουργείο Υγείας, βρίσκεται σε ανοιχτή επικοινωνία με όλους του εμπλεκόμενους φορείς, όπως είναι το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, ο ΕΟΠΥΥ και οι εκάστοτε διοικήσεις, ούτως ώστε να υπάρχει διαρκής ενημέρωση για τις ανάγκες και αγαστή συνεργασία στην εξεύρεση λύσεων με βάση και τα δημοσιονομικά δεδομένα», δήλωσε ο κ. Χρυσοχοΐδης, αναφερόμενος στις παρεμβάσεις που θα συμβάλουν στην αποτελεσματικότερη διαχείριση των πόρων.
Οι στρεβλώσεις
Στα οικονομικά των νοσοκομείων αναφέρθηκε πρόσφατα και η γενική γραμματέας Υπηρεσιών Υγείας, Λίλιαν Βενετία Βιλδιρίδη, από το βήμα του 23ου Πανελλήνιου Συνεδρίου για τα Οικονομικά και τις Πολιτικές της Υγείας. «Ο τρόπος χρέωσης των νοσοκομειακών υπηρεσιών, οι υπερτιμολογημένες αγορές νοσοκομειακού και άλλου υλικού και οι σπατάλες εντός του συστήματος υγείας έχουν ως αποτέλεσμα τη δημιουργία ελλειμμάτων στον χώρο της υγείας, καθώς κατανέμονται πόροι σε φορείς που δεν αξιοποιούνται, ενώ άλλοι φορείς που δυνητικά έχουν την δυνατότητα να παράγουν επιπλέον έργο, μένουν υποχρηματοδοτημένοι», ανέφερε η κ. Βιλδιρίδη, σημειώνοντας ότι εξαιτίας της σπατάλης αυτής, παρατηρείται σημαντική αύξηση των ληξιπρόθεσμων οφειλών. «Πλέον το ύψος των ληξιπρόθεσμων οφειλών έχει ανέλθει περίπου στα 1,350 δις. ευρώ. Ωστόσο, αξίζει να σημειωθεί ότι τα μισά περίπου αφορούν σε δαπάνες φαρμάκου, και αυτό κυρίως λόγω της καθυστέρησης υπολογισμού του clawback», διευκρίνισε.
Προϋπολογισμοί βάσει ιστορικών στοιχείων
Αναφερόμενη στα αίτια, η γενική γραμματέας Υπηρεσιών Υγείας, επεσήμανε ότι μέχρι και σήμερα, οι προϋπολογισμοί των νοσοκομείων καταρτίζονται βάσει ιστορικών στοιχείων, χωρίς να λαμβάνουν υπόψη όχι μόνο το παραγόμενο έργο αλλά και τις αλλαγές που συμβαίνουν στο νοσοκομείο, όπως π.χ. την ανάπτυξη νέων κλινών. «Αυτό έχει ως αποτέλεσμα όποιος ξοδεύει τα περισσότερα, να παίρνει και τα περισσότερα, χωρίς να αξιολογείται το έργο που παράγει ή η ανάγκη για κτιριολογικές ή υλικοτεχνικές παρεμβάσεις σε αυτά. Δηλαδή, υπάρχει επιβράβευση του πιο σπάταλου», εξήγησε η κ. Βιλδιρίδη. Και πρόσθεσε: «Αυτή είναι μια λογική, η οποία επιβάλλεται να σταματήσει. Οι προϋπολογισμοί των νοσοκομείων πρέπει να καταρτίζονται βάσει του έργου που παράγουν και όχι των δαπανών που έκαναν στο παρελθόν. Μόνο με αυτό τον τρόπο θα κατανεμηθούν οι πόροι με τον πλέον αποδοτικό τρόπο, ώστε να έχουμε εν τέλει την αύξηση του παραγόμενου έργου των νοσοκομείων.
Μιλώντας για τις ενέργειες και τα εργαλεία που θα βοηθήσουν να διορθωθούν οι στρεβλώσεις και να εξασφαλιστεί η οικονομική βιωσιμότητα του συστήματος υγείας, και η κ. Βιλδιρίδη, αναφέρθηκε στο νέο σύστημα κοστολόγησης των νοσοκομειακών υπηρεσιών DRG , στη συμμετοχή της ΕΚΑΠΥ στην αγορά φαρμάκων και στην επιτάχυνση υπολογισμού του clawback (μέσω της ΕΚΑΠΥ).
Ειδική ομάδα εργασίας
Προς την ίδια κατεύθυνση τον Οκτώβριο συγκροτήθηκε στο υπουργείο Υγείας ομάδα εργασίας, με έργο την εξέταση θεμάτων οικονομικής φύσεως των νοσοκομείων και των Υγειονομικών Περιφερειών και τη σύνταξη σχετικών προτάσεων/εισηγήσεων. Επιπλέον, πρόκειται να εξεταστούν όλα τα ζητήματα που θα ανακύψουν για την καλύτερη μετάβαση στην πλήρη εφαρμογή του συστήματος κοστολόγησης των νοσοκομειακών υπηρεσιών όλων των νοσοκομείων της Ελλάδας και την αποζημίωσή τους βάσει του νέου συστήματος.
Ως σημείο καθολικής έναρξης λειτουργίας του συστήματος DRG, αρχικά στον δημόσιο τομέα, ορίζεται το πρώτο τρίμηνο του 2024, ενώ αναμένεται άμεσα η έναρξη αποζημίωσης όλων των Νοσοκομείων της 7ης και 3ης Υγειονομικής Περιφέρειας βάσει αυτού.
Σημειώνεται ότι στη σύνθεση της ομάδας εργασίας συμμετέχουν εκπρόσωποι των οικονομικών διευθύνσεων όλων των Υγειονομικών Περιφερειών, του ΚΕΤΕΚΝΥ, του ΕΟΠΥΥ, της ΕΚΑΠΥ και των οικονομικών υπηρεσιών του Υπουργείου Υγείας.
