Στην τελική ευθεία για την ψήφιση του Προϋπολογισμού 2024 μπαίνει πλέον η ελληνική κυβέρνηση με την εισαγωγή του στην Ολομέλεια της Βουλής σήμερα, και μέχρι την λήξη της διαδικασίας την Κυριακή, ενώ αναμένονται με ενδιαφέρον και οι ομιλίες του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, του υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστή Χατζηδάκη, του αρμόδιου υφυπουργού Θάνου Πετραλιά αλλά και των υπολοίπων ομιλητών, την ίδια στιγμή που την επόμενη εβδομάδα και πριν κλείσει το κοινοβούλιο ενδέχεται να ακολουθήσει πιθανά η ψήφιση του μίνι ασφαλιστικού αλλά και του λεγόμενου ερανιστικού νομοσχέδιου.
Ο Προϋπολογισμός που κατήρτισε το οικονομικό επιτελείο έχει πλέον και την «βούλα» της ΕΕ καθώς μόλις την προηγούμενη εβδομάδα απέσπασε την έγκριση από τους υπουργούς Οικονομικών του Eurogroup, με την Ελλάδα να αποτελεί μια από τις 7 χώρες των οποίων ο Προϋπολογισμός κρίθηκε ως πλήρως ευθυγραμμισμένος με τις κατευθυντήριες γραμμές της πολιτικής της Ευρωζώνης.
Με το «δόγμα» του οικονομικού επιτελείου να θέτει ως γνώμονα την διατήρηση της δημοσιονομικής σταθερότητας σε συνδυασμό με την στήριξη της κοινωνίας και της ανάπτυξης, ο προϋπολογισμός του 2024 κομίζει παρεμβάσεις 2,54 δισ. ευρώ που απαρτίζονται από αυξήσεις μισθών (οι πρώτες σε δημοσίους υπαλλήλους μετά από 14 χρόνια), συντάξεων, και ένα ευρύ πλέγμα φορολογικών και κοινωνικών μεταρρυθμίσεων.
Ανάπτυξη, πληθωρισμός, επενδύσεις
Οι εισοδηματικές και φορολογικές ενισχύσεις έχουν ως στόχο να κρατήσουν «ζωντανούς» τους ελληνικούς ρυθμούς ανάπτυξης και το 2024, συνεχίζοντας να τοποθετούν την Ελλάδα ανάμεσα στις χώρες με τις καλύτερες αναπτυξιακές επιδόσεις. Έτσι, ο ρυθμός ανάπτυξης αναμένεται να κυμανθεί σε 2,4% το 2023 και 2,9% το 2024, με το ΑΕΠ σε ονομαστικούς όρους να αυξάνεται σε 222,8 δισ. ευρώ το 2023 και 233,8 δισ. ευρώ το 2024. Για την ανεργία, προβλέπεται μείωση σε 9,3% το 2024 από 9,9% το 2023.
Το πρωτογενές αποτέλεσμα για το έτος 2024 προβλέπεται να διαμορφωθεί σε 2,1% του ΑΕΠ σύμφωνα με τους στόχους του Προγράμματος Σταθερότητας ενώ εντυπωσιακή αναμένεται η μείωση του χρέους, από 172,6% του ΑΕΠ το 2022 σε 160,3% το 2023 και σε 152,3% το 2024.
Την ίδια στιγμή, οι προβλέψεις για τον πληθωρισμό «βλέπουν» να διαμορφώνεται σε 4,1% έναντι 4,5% που προβλεπόταν στο Πρόγραμμα Σταθερότητας για το 2023 και περαιτέρω επιβράδυνση σε 2,6% το 2024.
Όσον αφορά στις επενδύσεις προβλέπεται να αυξηθεί κατά 15,1% το 2024, ενώ η ανεργία αναμένεται να μειωθεί από 11,2% το 2023 σε 10,6% το 2024. Αυτές αφορούν σε έναν συνδυασμό ιδιωτικών και δημόσιων επενδύσεων, συμπεριλαμβανομένων των αυξημένων επενδύσεων από το ΕΣΠΑ και το Ταμείο Ανάκαμψης.
Ο προϋπολογισμός επιπλέον περιλαμβάνει νέες δαπάνες για την Υγεία και την Παιδεία. Συγκεκριμένα για την Υγεία θα υπάρξει μια αύξηση κατά 20% της χρηματοδότησης των νοσοκομείων συνολικού ποσού 481 εκατ. ευρώ, καθώς επίσης και μια αύξηση των δαπανών για την Παιδεία της τάξεως των 255 εκατ. ευρώ, με τα κονδύλια αυτά να προέχρονται σε πολύ μεγάλο ποσοστό από τον περαιτέρω περιορισμό της φοροδιαφυγής.
Το πλέγμα των παρεμβάσεων των 2,56 δισ. ευρώ
Κεντρικής σημασίας για την επίτευξη των στόχων τπυ προϋπολογισμού 2024 είναι οι παρεμβάσεις για την στήριξη κοινωνίας και οικονομίας. Συγκεκριμένα, αυτές αφορούν:
- Αναμορφώνεται το μισθολόγιο του δημόσιου τομέα για την ενίσχυση των εισοδημάτων στον δημόσιο τομέα, τη στήριξη σε μεγαλύτερο βαθμό των χαμηλόμισθων δημοσίων υπαλλήλων, των οικογενειών με παιδιά και όσων κατέχουν θέση ευθύνης στο Δημόσιο (συνολικό δημοσιονομικό κόστος 25 εκατ. ευρώ για το 2023 και 931 εκατ. ευρώ για το 2024). Οι βασικές παρεμβάσεις αφορούν στην οριζόντια αύξηση κατά 70 ευρώ στον βασικό μισθό, στην αύξηση της οικογενειακής παροχής από 20 έως 50 ευρώ μηνιαίως, στην αύξηση των επιδομάτων θέσης ευθύνης κατά 30% και στην αύξηση του επιδόματος παραμεθορίου και ειδικών συνθηκών εργασίας στα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας. Παράλληλα, αυξάνεται το μισθολόγιο των μελών ΔΕΠ καθώς και τα έξοδα μετακίνησης και διανυκτέρευσης του πολιτικού και ένστολου προσωπικού.
- Θεσμοθετήθηκαν αυξήσεις με ετήσιο κόστος 7 εκατ. ευρώ για την αναπροσαρμογή των συντάξεων ειδικών κατηγοριών οι οποίες υπάγονται στη δικαιοδοσία του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών - ΓΛΚ. Λόγω της αναδρομικής ισχύος της ρύθμισης, ανάλογα με την κατηγορία των συνταξιούχων, το δημοσιονομικό κόστος εκτιμάται σε 5 εκατ. ευρώ για το 2023 και 56 εκατ. ευρώ το 2024.
- Θεσμοθετείται μόνιμη παροχή ύψους 150 ευρώ για την πραγματοποίηση αγορών από επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στους τομείς του πολιτισμού, του τουρισμού και των μεταφορών, στο πλαίσιο της οικονομικής ενίσχυσης περίπου 200.000 νέων ηλικίας 18 και 19 ετών (συνολικό δημοσιονομικό κόστος 31 εκατ. ευρώ για καθένα από τα έτη 2023 και 2024).
- Μονιμοποιείται η πλήρης απαλλαγή περίπου 200.000 πρώην δικαιούχων ΕΚΑΣ από τη συμμετοχή τους στη φαρμακευτική δαπάνη (δημοσιονομικό κόστος 38 εκατ. ευρώ κατ’ έτος).
- Αυξάνεται από τον Δεκέμβριο 2023 κατά 8% το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα για την εισοδηματική ενίσχυση περίπου 225.000 ευάλωτων νοικοκυριών (δημοσιονομικό κόστος 4 εκατ. ευρώ για το 2023 και 43 εκατ. ευρώ για το 2024).
- Επεκτείνεται το επίδομα μητρότητας από το 2024 στους ελεύθερους επαγγελματίες και τους αγρότες στους εννέα μήνες, για την αντιμετώπιση της υπογεννητικότητας και τη στήριξη της οικογένειας, σε συνέχεια και της ήδη θεσμοθετημένης αύξησης σε εννέα μήνες για τους μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα (δημοσιονομικό κόστος 40 εκατ. ευρώ για το 2024).
- Αυξάνεται αναδρομικά από την 1η Ιουλίου 2023 το πτητικό επίδομα για τους πιλότους και τα πληρώματα των πυροσβεστικών αεροσκαφών, με δημοσιονομικό κόστος 700 χιλ. ευρώ ετησίως.
- Από τον Ιανουάριο 2024 αίρεται το πάγωμα των τριετιών στους μισθωτούς.
- Καταργείται η μείωση 30% επί των συντάξεων για τους απασχολούμενους συνταξιούχους και αντικαθίσταται με εισφορά 10% επί των πρόσθετων αμοιβών που λαμβάνουν από την εργασία τους.
- Αυξάνονται εκ νέου από την 1η Ιανουαρίου 2024 οι συντάξεις κατά τον μέσο όρο της αύξησης του ΑΕΠ και του πληθωρισμού 2023, με υπολογιζόμενο κόστος 430 εκατ. ευρώ.
- Αυξάνεται το αφορολόγητο όριο κατά 1.000 ευρώ στους φορολογούμενους με ένα ή περισσότερα εξαρτώμενα τέκνα (δημοσιονομικό κόστος 135 εκατ. ευρώ για το 2024).
- Μειώνεται ο ΕΝΦΙΑ κατά 10% για κατοικίες που ασφαλίζονται για φυσικές καταστροφές (δημοσιονομικό κόστος 26 εκατ. ευρώ για το 2024).
- Μειώνεται ο φόρος συγκέντρωσης κεφαλαίων από 0,5% σε 0,2% (ετήσιο δημοσιονομικό κόστος 22 εκατ. ευρώ).
- Μειώνεται κατά 50% ο φόρος χρηματιστηριακών συναλλαγών (ετήσιο δημοσιονομικό κόστος 21 εκατ. ευρώ).
- Καταργείται ο φόρος τόκων ομολόγων σε κρατικά και επιχειρηματικά ομόλογα (ετήσιο δημοσιονομικό κόστος 7 εκατ. ευρώ).
