«Η διαχείριση των δημοσίων περιουσιακών στοιχείων γίνεται πιο αποτελεσματική χάρη στο νέο νόμο για τη διακυβέρνηση των κρατικών επιχειρήσεων. Το πρώτο εξάμηνο του 2023, το Υπερταμείο πέτυχε τα υψηλότερα έσοδα στην ιστορία της από τα μερίσματα των εταιρειών του χαρτοφυλακίου της. Οι συναλλαγές σε ότι αφορά τις ιδιωτικοποιήσεις προχωρούν σε γενικές γραμμές σύμφωνα με το σχέδιο».
Αυτό αναφέρεται, ως γενικό σχόλιο, στη νέα έκθεση μεταπρογραμματικής εποπτείας για την Ελλάδα που δόθηκε στη δημοσιότητα από την Κομισιόν.
Στην έκθεση γίνονται αναφορές για το εγχείρημα της ΕΤΑΔ να ξεκινήσει μια μεγάλης κλίμακας αποτίμηση 36.000 ακινήτων, τα οποία θα αποτελέσουν μια κρίσιμη πηγή πληροφοριών για τη σωστή διαχείριση αυτών των περιουσιακών στοιχείων, ενώ η Κομισιόν «βλέπει» εξελίξεις για το «κλείσιμο» εκκρεμών διαδικασιών σε διαγωνισμούς (αξιοποίηση περιουσιακών στοιχείων - αποκρατικοποιήσεις του ΤΑΙΠΕΔ) όπως οι συμβάσεις παραχώρησης για Εγνατία Οδό και Αττική Οδό στο α’ τρίμηνο και δ’ τρίμηνο του 2024 αντιστοίχως (δίχως να συνυπολογίζεται η παράμετρος της προσφυγής στο ΣτΕ για τη δεύτερη περίπτωση).
Η δημόσια περιουσία, η ΕΤΑΔ, τα ΕΛΤΑ, ο ΟΑΣΑ
Όπως αναφέρεται, νέο ρεκόρ σημείωσαν τα έσοδα από μερίσματα της Ελληνικής Εταιρείας Περιουσίας και Συμμετοχών. Το πρώτο εξάμηνο του 2023 τα έσοδα του Υπερταμείου από μερίσματα των κρατικών επιχειρήσεων του χαρτοφυλακίου του ανήλθαν στα 115,4 εκατ. ευρώ, τα υψηλότερα στην ιστορία του. Ο νέος νόμος για τη διακυβέρνηση των κρατικών επιχειρήσεων ενίσχυσε τη διακυβέρνηση των εταιρειών χαρτοφυλακίου.
Σύμφωνα με το νέο νόμο 4972/2022 το Υπερταμείο εξετάζει, εγκρίνει και παρακολουθεί τα επιχειρηματικά σχέδια, τον προϋπολογισμό και τα σχέδια στελέχωσης κάθε εταιρείας, ενώ εξετάζει νέες πολιτικές αποδοχών για τα Διοικητικά Συμβούλια των κρατικών επιχειρήσεων του χαρτοφυλακίου της. Εφαρμόζοντας τις σχετικές διατάξεις για τις προμήθειες του νέου νόμου, το fund πέτυχε σημαντική εξοικονόμηση πόρων μέσω της έναρξης μιας πρώτης ομαδικής διαδικασίας προμηθειών και έχει επίσης ξεκινήσει τη διαδικασία για την αναδιοργάνωση σημαντικών και πιο σύνθετων τομέων προμηθειών. Μεταξύ άλλων, πρέπει να αυξηθεί η ευελιξία για την πρόσληψη ειδικευμένου προσωπικού για να βελτιωθεί ουσιαστικά η απόδοση του χαρτοφυλακίου των κρατικών επιχειρήσεων. Η εταιρεία προχωρά επίσης στην εφαρμογή του Στρατηγικού της Σχεδίου 2022- 2024.
Η Εταιρεία Ακινήτων του Δημοσίου (ΕΤΑΔ) έχει ξεκινήσει μια μεγάλης κλίμακας αποτίμηση 36.000 ακινήτων, τα οποία θα αποτελέσουν μια κρίσιμη πηγή πληροφοριών για τη σωστή διαχείριση αυτών των περιουσιακών στοιχείων, πολλά από τα οποία επί του παρόντος δεν είναι αναγνωρισμένα. Για την ολοκλήρωση της άσκησης αποτίμησης και τη σωστή διαχείριση του χαρτοφυλακίου, η εταιρεία πρέπει να είναι σε θέση να προσλαμβάνει ειδικούς από την αγορά.
Η αναδιάρθρωση και ο εκσυγχρονισμός των Ελληνικών Ταχυδρομείων (ΕΛΤΑ) προχωρά με τη συγχώνευση 150 καταστημάτων και τον εξορθολογισμό του δικτύου διανομής, την εισαγωγή νέων υπηρεσιών προς τους πελάτες και την είσπραξη απαιτήσεων από την παύση ενεργειακής δραστηριότητας. Ο Οργανισμός Αστικών Συγκοινωνιών Αθηνών (ΟΑΣΑ) έφτασε οικονομικά στο break even. Οι πρωτοβουλίες αναδιάρθρωσης και δημιουργίας αξίας θα πρέπει να συνεχιστούν με πλήρη ταχύτητα.
Μια περαιτέρω πρόκληση για την εταιρεία και την κυβέρνηση είναι να διασφαλίσουν την έγκαιρη μεταφορά των πληρωμών της υποχρέωσης δημόσιας υπηρεσίας στα ΕΛΤΑ και τον ΟΑΣΑ και τη συνέπεια των ταμειακών ροών και των σχετικών υπολογισμών. Το Υπερταμείο αυξάνει επίσης τις δυνατότητες εσωτερικής διαχείρισης. Εφαρμόζει μια νέα ετήσια πολιτική αξιολόγησης και μια ενισχυμένη διαδικασία επιλογής για τα διοικητικά συμβούλια των εταιρειών του χαρτοφυλακίου της. Επίσης, ενισχύει το πλαίσιο για την επένδυση των αποθεματικών της και ολοκλήρωσε μια πρώτη επένδυση σε μία από τις εταιρείες του χαρτοφυλακίου της (Ελληνικές Αλυκές) με στόχο τη δημιουργία και την αποτύπωση αυξημένης αξίας.
Τι αναφέρει για Εγνατία Οδό, Αττική Οδό και άλλα assets
Σε γενικές γραμμές η Κομισιόν θεωρεί ότι το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων κινείται εντός στόχων και πλαισίου. Ως γνωστόν, το ΤΑΙΠΕΔ ανακοίνωσε (τον περασμένο Σεπτέμβριο) τον προτιμώμενο πλειοδότη (ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ) μετά από προσφορά 3,27 δισ. ευρώ για την 25ετή νέα σύμβαση παραχώρησης της Αττικής Οδού, για την οποία αναμένεται το οικονομικό κλείσιμο το τέταρτο τρίμηνο του 2024.
Επίσης, στις 20 Οκτωβρίου 2023 υπογράφηκε το οικονομικό κλείσιμο για την παραχώρηση του 67% του Λιμένα Ηγουμενίτσας έως το 2062, ενώ σημειώνει ότι για το λιμάνι της Καβάλας το οικονομικό κλείσιμο αναμένεται μέχρι το τέλος του 2023 και για τα λιμάνια Ηρακλείου και Βόλου το πρώτο τρίμηνο του 2024. Να θυμίσουμε ότι για τους λιμένες Καβάλας, Ηρακλείου έχουν ήδη υπογραφεί οι συμβάσεις υπο-παραχώρησης και πώλησης του 67%, ενώ για του Βόλου (προσωρινός πλειοδότης ο ΟΛΘ) υπάρχει προσφυγή στο ΣτΕ από την Goldair.
Για την παραχώρηση της Εγνατίας Οδού αναφέρεται ότι τα τεύχη του διαγωνισμού έχουν υποβληθεί στο Ελεγκτικό Συνέδριο για τους προσυμβατικούς ελέγχους που απαιτούνται πριν από τη σύναψη της σύμβασης παραχώρησης, εν όψει οικονομικού κλεισίματος το πρώτο τρίμηνο του 2024. Αυτό συνιστά περαιτέρω καθυστέρηση σε σύγκριση με το χρονοδιάγραμμα που προβλεπόταν την περασμένη άνοιξη και οφείλεται κυρίως στην πολυπλοκότητα της συναλλαγής και στην εξέλιξη των οικονομικών συνθηκών από την υποβολή των δεσμευτικών προσφορών.
Όσον αφορά την υπόγεια εγκατάσταση αποθήκευσης φυσικού αερίου της «Νότιας Καβάλας», το Ταμείο δεν έχει εντοπίσει κανέναν πρακτικό τρόπο ανάπτυξης ή ιδιωτικοποίησης αυτού του περιουσιακού στοιχείου υπό τις τρέχουσες ρυθμιστικές συνθήκες και συνθήκες της αγοράς. Κατά συνέπεια, το Ταμείο ζήτησε να επιστρέψει αυτό το περιουσιακό στοιχείο στο Δημόσιο.
Τέλος, το ΤΑΙΠΕΔ, σε συνεργασία με όλους τους μετόχους, συνεχίζει τις προπαρασκευαστικές εργασίες για την έναρξη μιας αρχικής δημόσιας προσφοράς του μεριδίου του στον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών το πρώτο τρίμηνο του 2024 (το γνωστό IPO στο ΧΑ). Έτσι, το fund αναμένεται να μεγιστοποιήσει τα έσοδα από τις πωλήσεις, αυξάνοντας παράλληλα την επενδυτική βάση και βελτιώνοντας τη ρευστότητα του Χρηματιστηρίου Αθηνών.
