Αν και οι σελίδες των διεθνών νέων γεμίζουν με ρεπορτάζ από την απεργία των σιδηροδρομικών στη Γερμανία, που προστίθεται στην άλλη μεγάλη απεργία των αγροτών, ο γερμανικός χρηματιστηριακός δείκτης DAX, ξαπλώνει σχεδόν ληθαργικά, στα ιστορικά υψηλά του μετά το βίαιο δίμηνο ράλι που κατέγραψε στο τέλος του 2023. Κάτι δεν έχουμε καταλάβει για τη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης και δεν πρέπει να είμαστε οι μόνοι.
Οι τίτλοι των οικονομικών ειδήσεων από τη Γερμανία το τελευταίο διάστημα δεν είναι καλοί και η κυβέρνηση συνασπισμού τριών κομμάτων δεν έχει ξεκάθαρη στόχευση, καθώς ο καγκελάριος Σολτς επιχειρεί να συμβιβάσει πράσινους και φιλελεύθερους στην κυβέρνησή του. Όμως υπάρχουν πολλά που η Γερμανία κάνει καλά, για να βρίσκεται εκεί που είναι, όπως επίσης και άλλα που θα έπρεπε να κάνει καλύτερα.
Οι γεωπολιτικές εξελίξεις έχουν αλλάξει τα δεδομένα για όλους κι ακόμα περισσότερο για τη Γερμανία και δεν μπορούν να αποκλεισθούν νέα προβλήματα μετά τις εκλογές του Νοεμβρίου στις ΗΠΑ. Η συνταγή των ευνοϊκών συμβιβασμών που πάνω τους χτίσθηκε η ανάπτυξη και η ευημερία της χώρας μετά τον πόλεμο, φαίνεται ότι έχει παρέλθει, ενώ οι πολιτικοί της που γαλουχήθηκαν επί δεκαετίες σε αυτό το κλίμα πρέπει να πάρουν αποφάσεις γιατί οι δημοσκοπήσεις δίνουν συνεχώς αέρα ανόδου στους ακροδεξιούς λαϊκιστές.
Η φθηνή ενέργεια, ένα ζήτημα λυμένο από χρόνια, τώρα είναι πρόβλημα. Τα πυρηνικά εργοστάσια ενέργειας είναι εξοστρακισμένα, αλλά οι Γάλλοι έχουν. Δεν υπάρχει περίπτωση να συναινέσουν οι πράσινοι σε αυτό που δεν το δέχθηκε άλλωστε ούτε η συντηρητική Αγκέλα Μέρκελ.
Μπορούν να πάρουν έτσι στη βιομηχανία οι Γάλλοι, το πάνω χέρι; Δεν είχε επιτραπεί να γίνει χρόνια με το φυσικό αέριο, όταν οι άλλοι έπρεπε να πληρώνουν ακριβότερα. Για την ώρα το πρόβλημα με τα πυρηνικά λύθηκε με συμφωνία μεταξύ των δύο μεγαλύτερων χωρών και οικονομιών της Ευρωζώνης. Το πρόβλημα του φυσικού αερίου λύθηκε επίσης, με απευθείας συμφωνία με τη Νορβηγία. Ο προμηθευτής άλλαξε και υπάρχει κι ένα πλεονέκτημα. Είναι σχεδόν δίπλα.
Ένα άλλο ζήτημα που δύσκολα θα λυθεί, είναι οι αυξανόμενες πολεμικές δαπάνες και η υποχρέωση στήριξης της Ουκρανίας.
Σε χαλεπούς καιρούς στασιμότητας, ο κ. Σολτς θα ήθελε να χρησιμοποιήσει μερικές δεκάδες δισ. ευρώ περισσεύματος από τα έκτακτα κεφάλαια της πανδημίας. Κάπου 60 δισ. ευρώ. Αλλά οι φιλελεύθεροι εταίροι της κυβέρνησης με ατζέντα περικοπών και λιτότητας είναι αδύνατον να το δεχτούν, θα προσφύγουν στο Συνταγματικό Δικαστήριο. Πολύ περισσότερο, που ευνοεί την ατζέντα των άλλων εταίρων της κυβέρνησης, των πράσινων, οι οποίοι αγκαλιάζουν φυσικά κάθε επένδυση ή πράσινη δαπάνη.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα της Γερμανίας όπως καταγράφεται στο γερμανικό και στο διεθνή Tύπο είναι η γραφειοκρατία σε βαθμό τυπολατρείας. Όμως η ευελιξία θέλει τρόπο. Ποιος θα βάλει μετά ένα φρένο, αν όλοι επικαλούνται το παράδειγμα του προηγούμενου για τον οποίο κάμφθηκαν οι αντιστάσεις; Δεν είναι τόσο απλό.
Πίσω στην οικονομία, ο δείκτης Dax ανεβαίνει, με τις 40 εταιρίες του, όχι μόνον γιατί είναι διεθνείς ηγέτες, με τεράστιες εξαγωγές, αλλά γιατί έχουν επίσης και τεράστια διεθνή παρουσία ως πολυεθνικές, με θυγατρικές σε διάφορα σημεία του κόσμου.
Οι εξαγωγές των επιχειρήσεων υποχωρούν και το πλεόνασμα μικραίνει; Σωστά, αλλά παραμένει ζηλευτού μεγέθους πλεόνασμα. Υποχώρησε τον Οκτώβριο σε 16,5 δισ. ευρώ από 17,7 δισ. ευρώ. Αλλά το Νοέμβριο με τα τελευταία στοιχεία, οι εξαγωγές αυξήθηκαν ξανά 3,7% και οι εισαγωγές επίσης αλλά λιγότερο, 1,9%.
Να λοιπόν ένα καλό καύσιμο για την άνοδο των μετοχών, αφού οι insiders των μεγάλων εταιριών γνώριζαν. Βεβαίως σε σχέση με τον προηγούμενο χρόνο οι εξαγωγές ήταν 5% χαμηλότερα (και οι εισαγωγές 12,2% χαμηλότερα). Σύνολο εξαγωγών 131,2 δισ. ευρώ και εισαγωγών 110, 8 δισ. ευρώ. Μετά από εποχικές και λοιπές προσαρμογές όμως, το πλεόνασμα ήταν μεγαλύτερο από του 2022, με 20,4 δισ. ευρώ έναντι 11,9 δισ. ευρώ.
Η ανάπτυξη στη χώρα όμως έχει σταματήσει. Τα επιτόκια έχουν αυξήσει το χρηματοδοτικό κόστος. Το ΑΕΠ αυξήθηκε μόλις 1,8% το 2022. Οι κυβερνητικές εκτιμήσεις για το 2023 δίνουν ύφεση, με πτώση του ΑΕΠ -0,4%. Για το 2024 η κυβερνητική εκτίμηση είναι άνοδος 1,4%.
Αλλά για το ράλι του τελευταίου διμήνου ήταν αρκετό να γνωρίζουν οι μεγαλομέτοχοι και βασικοί επενδυτές, ότι αναμένονται καλές εξαγωγές. Ποιοι ήταν οι εταιρίες που το πέτυχαν; Εταιρίες παγκόσμιοι κολοσσοί, όπως οι: SAP, SIEMENS, Deutsche Telekom, Allianz, BMW, DHL, Infineon Technologies, BASF, Deutsche Bank, Beiersdorf, EON, Sartorius κλπ. Είναι τα μεγαλύτερα blue chips που οι μετοχές τους έκλεισαν με κέρδη το 2023 και οδήγησαν το μετοχικό δείκτη σε ετήσια άνοδο περίπου 20%.
Περισσότερες από τις μισές μετοχές από τις 40 του δείκτη, έκλεισαν με άνοδο τη χρονιά. Ωστόσο αυτό απλά αποδεικνύει ότι οι γερμανικές εταιρίες δεν είναι η Γερμανία. Έχουν διεθνείς δραστηριότητες, παρουσία σε όλο τον κόσμο, αφήνουν μεγάλα κέρδη και κάνουν μεγάλες εξαγωγές.
Αλλά η οικονομία της χώρας δεν αναπτύσσεται σε αυτή τη φάση. Πληθωρισμός, επιτόκια, περικοπές που μειώνουν τα εισοδήματα και πλήττουν την κατανάλωση και τις επενδύσεις. Μπορεί οι γερμανοί τραπεζίτες να θολώνουν ακόμα τα νερά, αλλά η γερμανική οικονομία θέλει μείωση των επιτοκίων και οι ανταποκρίσεις μεταφέρουν το μήνυμα.
Άλλωστε η Ιζαμπέλ Σνάμπελ, ήταν που είπε στις 5 Δεκεμβρίου, ότι «τα πρόσφατα στοιχεία για τον πληθωρισμό καθιστούν μάλλον απίθανη περαιτέρω αύξηση των επιτοκίων», εκπλήσσοντας τους πάντες με την αλλαγή στη στάση της, καθώς ακόμα και τον Οκτώβριο δεν απέκλειε την άνοδό τους.
Την Τετάρτη 10 Ιανουαρίου, είπε ότι «είναι πολύ νωρίς να γίνει συζήτηση για μειώσεις επιτοκίων» κι έχει δίκιο, αφού η μείωση των κρατικών επιδοτήσεων σε φυσικό αέριο, ηλεκτρισμό και τρόφιμα, αύξησε τις τιμές κι ο πληθωρισμός σημείωσε άνοδο 3,8% το Δεκέμβριο, από 2,3% τον προηγούμενο μήνα. Περικοπές…
