Σημαντικές αλλαγές στα προϊόντα που πωλούνται στα ράφια των σούπερ μάρκετ αναμένεται να δουν οι καταναλωτές το αμέσως επόμενο διάστημα, με στόχο να γίνουν ορατές οι πρώτες σοβαρές μειώσεις τιμών ακόμη κι από τον επόμενο μήνα.
Με το υπουργείο Ανάπτυξης να επιχειρεί να «ξορκίσει» τον εφιάλτη της ακρίβειας πάνω από τα ελληνικά νοικοκυριά, ο Φεβρουάριος αναμένεται να αποδειχθεί εξαιρετικά κρίσιμος, δεδομένου ότι ο υπουργός Κώστας Σκρέκας ποντάρει σε αποκλιμάκωση των τιμών από τον ερχόμενο Μάρτιο κι έπειτα.
Χθες δημοσιεύθηκαν στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως οι υπουργικές αποφάσεις που εξειδικεύουν τα νέα μέτρα που ψηφίστηκαν στις 18 Ιανουαρίου και τα οποία στοχεύουν, μεταξύ άλλων, στη διασφάλιση της διαφάνειας των τιμών και την πάταξη αθέμιτων εμπορικών πρακτικών που ίσχυαν για χρόνια.
Όπως δε έχει ήδη επισημάνει ο κ. Σκρέκας, με την εφαρμογή των νέων μέτρων, οι μειώσεις τιμών σε ορισμένα προϊόντα μπορεί να φτάσουν ακόμη και το 20%.
«Μπαίνει τάξη» στις προσφορές
Στο σκέλος των προσφορών, για τα καταναλωτικά προϊόντα για τα οποία ανακοινώνεται αύξηση τιμής δεν επιτρέπεται οποιαδήποτε προωθητική ενέργεια κατά τη διάθεσή τους στους καταναλωτές για τρεις μήνες από την ημερομηνία κατά την οποία εφαρμόζεται η αύξηση τιμής.
Ειδικότερα, δεν επιτρέπονται οι ακόλουθες προωθητικές ενέργειες:
-Η πώληση προϊόντος για το οποίο δηλώνεται με οποιονδήποτε τρόπο ότι πωλείται σε χαμηλότερη τιμή από οποιαδήποτε τιμή αναφοράς (λ.χ. έκπτωση ή προσφορά),
-Η πώληση προϊόντος για το οποίο δηλώνεται με οποιονδήποτε τρόπο ότι πωλείται σε συσκευασία που περιέχει επιπλέον ποσότητα ως «δώρο» για τον καταναλωτή,
-Η πώληση πολυσυσκευασίας, αποτελούμενης από περισσότερα του ενός όμοια μεταξύ τους συσκευασμένα προϊόντα, για την οποία δηλώνεται με οποιοδήποτε τρόπο ότι εμπεριέχει μία ή περισσότερες συσκευασίες «ΔΩΡΟ» ή ότι προσφέρεται σε χαμηλότερη τιμή από οποιαδήποτε τιμή αναφοράς (λ.χ. έκπτωση ή προσφορά),
-Η πώληση προϊόντος για το οποίο δηλώνεται ότι πωλείται μαζί με άλλο, διαφορετικό, προϊόν ως «ΔΩΡΟ»,
-Η πώληση προϊόντος με έκπτωση ή προσφορά που παρέχεται από εκπτωτικό κουπόνι, δωροεπιταγή, πόντους αγορών ή άλλα συστήματα επιβράβευσης (λ.χ. loyalty cards),
-Η συμμετοχή σε οποιοδήποτε φυλλάδιο ή διαφήμιση λιανοπωλητή που αναφέρει ή υπονοεί ότι το προϊόν προσφέρεται σε συμφέρουσα για τον καταναλωτή τιμή (π.χ. αναφορές όπως «μόνο», «best value», «εξαιρετική τιμή», «ευκαιρία»).
Η απαγόρευση εφαρμόζεται και για προϊόντα που εισάγονται για πρώτη φορά στην αγορά, με την ίδια ή άλλη ονομασία, με την ίδια ή άλλη συσκευασία, και διαφορετικό ραβδωτό κωδικό είδους (barcode):
-Μετά την απόσυρση άλλου προϊόντος της ίδιας επιχείρησης με τις ίδιες ή παραπλήσιες ιδιότητες ή
-εμπεριέχουν μικρότερη ή μεγαλύτερη ποσότητα, κατά πενήντα τοις εκατό (50%), από άλλο όμοιο η παραπλήσιο προϊόν που διαθέτει η ίδια επιχείρηση στην αγορά, με αυξημένη τιμή μονάδας,
ή
-Διατίθενται από άλλη νέα επιχείρηση που συνεργάζεται ή συνδέεται με επιχείρηση που ήδη διαθέτει στους καταναλωτές προϊόντα της ίδιας κατηγορίας από την έναρξη ισχύος της παρούσας.
Μείωση παροχών – Ποια προϊόντα αφορά
Συνολικά σε 12 κατηγορίες προϊόντων στις οποίες μειώνονται οι παροχές των προμηθευτών προς τα σούπερ μάρκετ κατά 30%, με στόχο να μεταφερθεί το όφελος στον καταναλωτή με αντίστοιχη μείωση των τιμών των προϊόντων αυτών στα ράφια.
Αναλυτικά:
Γενικά Καθαριστικά Προϊόντα
-Απορρυπαντικά πλυντηρίου ρούχων (σε σκόνη, υγρό ή ταμπλέτες)
-Απορρυπαντικά ρούχων για πλύσιμο στο χέρι
-Απορρυπαντικά πλυντηρίου πιάτων (σε σκόνη, υγρό ή ταμπλέτες)
-Απορρυπαντικά για πλύση πιάτων και σκευών στο χέρι
-Καθαριστικά επιφανειών παντός είδους
-Χλωρίνες
Προϊόντα Προσωπικής Υγιεινής
-Σαμπουάν και conditioner
-Αφρόλουτρα
-Σαπούνια σε υγρή μορφή
-Σαπούνια σε στερεά μορφή
-Οδοντόκρεμες
-Βρεφικές και παιδικές πάνες
«Καθαρές» τιμές από το χωράφι στο ράφι»
Ταυτόχρονα, εξειδικεύονται οι κατηγορίες των προϊόντων που αφορούν στο μέτρο «καθαρές» τιμές από το χωράφι στο ράφι. Υπενθυμίζεται εδώ ότι για να διασφαλιστεί η απόλυτη διαφάνεια στην εφοδιαστική αλυσίδα από το χωράφι στο ράφι, υποχρεώνονται οι προμηθευτές να πωλούν τα προϊόντα στο λιανεμπόριο σε «καθαρές» τιμές (net – pricing). Επιτρέπεται μόνο πιστωτικό τιμολόγιο ύψους έως 3% για επιστροφές προϊόντων ή φύρας.
Το μέτρο αυτό αφορά σε:
Νωπά φρούτα (μη επεξεργασμένα)
Νωπά λαχανικά (μη επεξεργασμένα)
Νωπό μοσχάρι (μη επεξεργασμένο, εξαιρουμένης της κοπής)
Νωπό χοιρινό (μη επεξεργασμένο, εξαιρουμένης της κοπής)
Νωπό κοτόπουλο (μη επεξεργασμένο, εξαιρουμένης της κοπής)
Νωπά ψάρια (μη επεξεργασμένο, εξαιρουμένης της κοπής)
«Από 1η Μαρτίου το πλαφόν στο μικτό περιθώριο κέρδους για το βρεφικό γάλα»
Μέσα στις επόμενες δέκα μέρες οι εταιρείες παραγωγής και εμπορίας βρεφικού γάλακτος υποχρεούνται να ενημερώσουν τη ΔΙΜΕΑ για τα στοιχεία καθορισμού του ύψους του λειτουργικού τους κόστους προκειμένου να εφαρμοστεί από την 1η Μαρτίου 2024 πλαφόν στο περιθώριο κέρδους.
Όπως ορίζει η υπουργική απόφαση για το βρεφικό γάλα, το μικτό περιθώριο κέρδους δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερο από το λειτουργικό κόστος της επιχείρησης, στην οικεία κατηγορία προϊόντων, βάσει των οικονομικών καταστάσεων της αμέσως προηγούμενης διαχειριστικής περιόδου, προσαυξημένο κατά 7% επί των καθαρών πωλήσεων, αφαιρουμένων των εκπτώσεων, των πιστώσεων ή άλλων παροχών και δεν δύναται το λειτουργικό κόστος της οικείας κατηγορίας να υπερβαίνει το μέσο λειτουργικό κόστος της επιχείρησης, όπως αποτυπώνεται στις οικονομικές καταστάσεις της τελευταίας δημοσιευμένης οικονομικής χρήσης, προσαυξημένο κατά 60%.
Τα πρόστιμα
Τσουχτερά είναι την ίδια ώρα και τα πρόστιμα για τους παραβάτες, το ύψος των οποίων ισοδυναμεί με το διπλάσιο του μικτού κέρδους που αποκόμισε η επιχείρηση από την παράνομη πρακτική - και μπορεί να φτάνει μέχρι και τα 2 εκατ. ευρώ.
Ειδικότερα, το ύψος του προστίμου υπολογίζεται βάσει συγκεκριμένου μαθηματικού τύπου, ο οποίος λαμβάνει υπόψιν του αρκετές παραμέτρους, από τον αριθμό των ημερών που μεσολαβούν από την ημέρα πρώτης εφαρμογής των νέων μέτρων έως και την ημέρα κατά την οποία διαπιστώνονται παραβάσεις, αλλά και το ύψος του μικτού κέρδους της επιχείρησης που έχει προβεί σε παράβαση, κατά την τελευταία διαχειριστική χρήση για την οποία έχουν δημοσιευθεί οικονομικές καταστάσεις
Αν η παράβαση αφορά σε ποσοστό μέχρι 1% (είτε της προβλεπόμενης μείωσης στην αρχική τιμή είτε στο προβλεπόμενο κέρδος για το βρεφικό γάλα) επιβάλλεται άπαξ η ποινή της σύστασης. Σε περίπτωση δε υποτροπής ή μη συμμόρφωσης της επιχείρησης με την άνω σύσταση επιβάλλεται πρόστιμο προσαυξημένο κατά, επιπλέον, 20%.
Το ύψος του προστίμου ορίζεται ίσο με 1% επί του κύκλου εργασιών της επιχείρησης κατά τη διαχειριστική χρήση που ξεκίνησε το 2022. Το πρόστιμο δεν επιβάλλεται εφόσον η επιχείρηση προσκομίσει εντός 10 ημερών τα αιτούμενα στοιχεία μετά από σχετικό αίτημα της αρμόδιας υπηρεσίας ελέγχου.