Τα… πάνω κάτω έχουν έρθει στη διεθνή αγορά αλκοολούχων ποτών τα τελευταία χρόνια, καθώς οι καταναλωτές βίωσαν τους έντονους κραδασμούς της πανδημίας αρχικά και της πληθωριστικής κρίσης στη συνέχεια.
Οι ραγδαίες εξελίξεις των τελευταίων ετών έχουν αλλάξει άρδην την εικόνα στην παγκόσμια ποτοποιία, με παραδοσιακούς ισχυρούς «παίκτες» να κλυδωνίζονται και να χάνουν σημαντικά μερίδια αγοράς από τους… ανταγωνιστές τους.
Ενδεικτικό παράδειγμα το κονιάκ, το οποίο φαίνεται να χάνει ολοένα και περισσότερο έδαφος στην αμερικανική αγορά, με τους καταναλωτές να στέφονται μαζικά στην τεκίλα. Η αγορά των ΗΠΑ είναι η μεγαλύτερη για το κονιάκ, καθώς αντιστοιχεί σε ποσοστό μεγαλύτερο του 40% των παγκόσμιων πωλήσεων.
Η πτώση στην κατανάλωσή του είναι κάτι παραπάνω από ορατή, μετά από χρόνια ισχυρής και σταθερής ανάπτυξης. Κι ενώ οι πωλήσεις αυξήθηκαν σε όγκο κατά 12% στο διάστημα 2014-2019, έφτασαν να… υποχωρούν κατά 20% το 2022. Και σαν να μην έφτανε αυτό, οι πωλήσεις κονιάκ στην αμερικανική αγορά κατέγραψαν επιπλέον μείωση κατά 16% στο πρώτο εξάμηνο του 2023.
Όπως προκύπτει από τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία που επεξεργάστηκε η βρετανική εταιρεία ερευνών IWSR που παρακολουθεί τη βιομηχανία αλκοολούχων ποτών σε περισσότερες από 160 χώρες στον κόσμο, οι αρνητικές επιδόσεις στην κατανάλωση κονιάκ στις ΗΠΑ αποδίδονται ως έναν βαθμό στον ολοένα και αυξανόμενο ανταγωνισμό από τα ποτά με βάση την αγαύη, όπως η τεκίλα.
Γιατί μπορεί εν μέρει η ραγδαία υποχώρηση των πωλήσεων το 2022 να αποδίδεται στα μεγάλα προβλήματα που προκάλεσε στην παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα η πανδημία, ωστόσο η συνέχιση της υποχώρησης της απήχησής του στο καταναλωτικό κοινό έχει βαθύτερα αίτια. Το κονιάκ θεωρείται μια premium κατηγορία ποτού, γεγονός που καθρεφτίζεται στο κόστος του. Στην εποχή, όμως, των πληθωριστικών πιέσεων, οι καταναλωτές δείχνουν διατεθειμένοι να αναζητήσουν πιο οικονομικές λύσεις, με την τεκίλα να αναδεικνύεται πρώτης τάξεως εναλλακτική για το κονιάκ.
Τα στοιχεία δε επιβεβαιώνουν ότι κονιάκ και τεκίλα απευθύνονται στο ίδιο καταναλωτικό κοινό.
«Η καταναλωτική έρευνα που πραγματοποιήσαμε καταλήγει στο συμπέρασμα ότι οι παραδοσιακοί λάτρεις του κονιάκ είναι δύο φορές πιο πιθανό να πιουν τεκίλα, παρά οι καταναλωτές αλκοολούχων ποτών γενικότερα. Και οι δύο κατηγορίες εμφανίζουν κοινές καταναλωτές ευκαιρίες», σχολιάζει χαρακτηριστικά ο Richard Halstead, εκ της ερευνητικής ομάδας της IWSR.
Την ίδια ώρα, ένας στους πέντε λάτρεις του κονιάκ δηλώνουν ότι κατανάλωσαν τεκίλα… πρόσφατα!
Γιατί η τεκίλα… κερδίζει στα σημεία
Όπως προκύπτει από τα στοιχεία της IWSR, οι καταναλωτές του κονιάκ που βλέπουν το εισόδημά τους να απειλείται από τις πληθωριστικές πιέσεις είναι πολύ πιθανό να στραφούν σε άλλα ποτά φθηνότερα, όπως η τεκίλα. Όχι όμως μόνο η τεκίλα. Τη δική της θέση στο ποτήρι των καταναλωτών διεκδικεί και η βότκα.
«Η τεκίλα έχει μια σειρά από τρανταχτά προτερήματα έναντι του κονιάκ σε όρους διαφοροποίησης και όχι μόνο. Πρόκειται για ένα ποτό που προωθεί ένα μεγάλο εύρος ποικιλίας και στυλ έναντι του στενού και ακριβού χαρακτήρα του κονιάκ», εξηγεί ο επικεφαλής του ερευνητικού τμήματος της IWSR, Jose Luis Hermoso.
«Και ας μην ξεχνάμε την ποικιλία των κοκτέιλ που δημιουργούνται με βάση την τεκίλα. Τα πιο δημοφιλή κοκτέιλ, όπως η μαργαρίτα, έχον τεκίλα», προσθέτει.
Αξίζει εδώ να σημειωθεί ότι ένας στους δύο καταναλωτές κονιάκ ήπιε μια μαργαρίτα το τελευταίο εξάμηνο.
Μπορεί η κατανάλωση κονιάκ να ανακάμψει;
Κι όμως υπάρχουν εκείνοι που θεωρούν ότι η μείωση στην κατανάλωση του κονιάκ δεν είναι δομική και επομένως η ανάκαμψη δεν αργεί.
«Το κονιάκ πρέπει να ξαναβρεί το κοινό του. Σε πρώτη φάση θα πρέπει να αυξηθεί εκ νέου η απήχησή του στην αμερικανική αγορά και σε δεύτερο στάδιο να διευρυνθούν οι περιστάσεις στις οποίες μπορεί να καταναλωθεί», σημειώνει ο Marten Lodewijks, ανώτατος σύμβουλος στην IWSR.
