Την επίσπευση των διαδικασιών που θα κάνουν πραγματικότητα και στη χώρα μας το «έξυπνο» ηλεκτρικό δίκτυο, σχεδιάζει το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Σε αυτό το πλαίσιο, το υπουργείο φιλοδοξεί να «φέρει πιο κοντά» δύο βασικούς πυλώνες, ώστε το δίκτυο να αποκτήσει ευφυΐα – την εγκατάσταση «έξυπνων» μετρητών από τον ΔΕΔΔΗΕ και την ενεργοποίηση της δυνατότητας των προμηθευτών να προσφέρουν δυναμικά (πορτοκαλί) τιμολόγια.
Οι δύο αυτές παρεμβάσεις περιλαμβάνονται στις ενεργειακές μεταρρυθμίσεις που δίνουν το «παρών» στο REPowerEU. Όσον αφορά την εγκατάσταση των «έξυπνων» μετρητών, υπενθυμίζεται ότι ο Διαχειριστής δρομολογεί το roll-out και στα 7,5 εκατ. περίπου ρολόγια ρεύματος, μέχρι το τέλος της 10ετίας. Σε αυτό το πλαίσιο, ήδη βρίσκεται σε εξέλιξη η τελική φάση του διαγωνισμού προϋπολογισμού 1,2 δισ. ευρώ, για την προμήθεια του εξοπλισμού, με τους τέσσερις συμμετέχοντες να έχουν καταθέσει από τα μέσα Δεκεμβρίου τις προσφορές τους.
Στόχος του ΥΠΕΝ είναι να διασφαλιστεί πως ο ΔΕΔΔΗΕ θα τηρήσει το «σφιχτό» χρονοδιάγραμμα εγκαταστάσεων, που έχει θέσει – ή ακόμη καλύτερα, πως θα το υλοποιήσει σε ακόμη πιο «σφιχτούς» χρόνους. Για αυτό τον σκοπό, μέσω Υπουργικής Απόφασης θα θεσπίσει ένα μηχανισμό οικονομικών κινήτρων, ώστε να επιταχυνθεί το roll-out και η χρήση των «έξυπνων» μετρητών. Στον ίδιο μηχανισμό θα προβλέπονται και (επίσης οικονομικά) πέναλτι, στην περίπτωση που υπάρχουν καθυστερήσεις.
Κίνητρα και πέναλτι θα επηρεάζουν θετικά ή αρνητικά, αντίστοιχα, το ρυθμιζόμενο έσοδο. Όπως αναφέρεται στο REPowerEU, η Υπουργική Απόφαση αναμένεται στο 2ο τρίμηνο του έτους. Σύμφωνα με το αναθεωρημένο ΕΣΕΚ, κάθε χρόνο από το 2024 έως το 2030 θα εγκαθίστανται από 800.000 έως 1 εκατ. «έξυπνοι» μετρητές.
Έως και τρεις φορές φθηνότερες χρεώσεις
Στην ίδια μεταρρύθμιση περιλαμβάνεται επίσης η όσο το δυνατόν πιο άμεση αξιοποίηση μίας από τις βασικές δυνατότητες για οικονομικά οφέλη που εγκαινιάζουν οι «έξυπνοι» μετρητές – δηλαδή των δυναμικών τιμολογίων. Στα δυναμικά τιμολόγια, η χρέωση τροποποιείται σε διαφορετικά χρονικά διαστήματα του 24ωρου, ακολουθώντας την αυξομείωση των χονδρεμπορικών τιμών.
Έτσι, για παράδειγμα, με την ενίσχυση της διείσδυσης των ΑΠΕ, οι χονδρεμπορικές τιμές σημειώνουν κατακόρυφη «βουτιά» κάθε μεσημέρι σχεδόν όλες τις εποχές του έτους, λόγω της άφθονης «πράσινης» ηλεκτροπαραγωγής από τα φωτοβολταϊκά. Επομένως, αυτές τις ώρες θα οδηγούνται σε ανάλογη «βουτιά» και οι χρεώσεις των δυναμικών τιμολογίων. Κάτι που σημαίνει πως όσα νοικοκυριά και επιχειρήσεις μπορούν να «μεταφέρουν» μέρος της κατανάλωσής τους αυτές τις ώρες, θα δουν σημαντική εξοικονόμηση στους λογαριασμούς τους.
Στις δυνατότητες για εξοικονόμηση είχε αναφερθεί η Υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Αλεξάνδρα Σδούκου, μιλώντας στο 7ο Ecomobility Conference που συνδιοργάνωσαν η HAEE και το insider.gr. Όπως είχε σημειώσει η υφυπουργός, προμηθευτές ρεύματος στην Ευρώπη προσφέρουν έως και τρεις φορές φθηνότερες χρεώσεις, κατά τις ώρες της ημέρας που υπάρχει πλεόνασμα παραγωγής.
Το πλαίσιο για τα δυναμικά τιμολόγια
Στόχος του ΥΠΕΝ είναι τα δυναμικά τιμολόγια να είναι διαθέσιμα από τις πρώτες φάσεις που θα ξεκινήσει το μαζικό roll-out των «έξυπνων» μετρητών ρεύματος στη χαμηλή τάση, ώστε όποιος καταναλωτής αποκτά στην πορεία «ρολόι» ρεύματος με ευφυΐα να μπορεί άμεσα να συμβληθεί σε ένα προϊόν πολυζωνικών χρεώσεων. Η δυνατότητα κυκλοφορίας πορτοκαλί τιμολογίων σχεδιάζεται να «ενεργοποιηθεί» στο δεύτερο εξάμηνο του έτους με Απόφαση του υπουργού ΠΕΝ, αν και στο REPowerEU αναφέρεται ως προθεσμία το τελευταίο τρίμηνο του 2024.
Λόγω των πλεονεκτημάτων που έχουν τα δυναμικά τιμολόγια, η διάθεσή τους στους καταναλωτές προβλέπεται από κοινοτική Οδηγία (2019/944), η οποία έχει μάλιστα από τον Δεκέμβριο του 2022 ενσωματωθεί στην εθνική νομοθεσία. Όπως προβλέπει ο σχετικός νόμος, για να «ενεργοποιηθούν» τα συγκεκριμένα προϊόντα, η Απόφαση του υπουργού ΠΕΝ θα θεσπίζει το Πλαίσιο Εφαρμογής των Συμβάσεων Δυναμικής Τιμολόγησης.
Μεταξύ άλλων, το Πλαίσιο θα τυποποιεί τη δομή των τιμολογίων, με κριτήρια τη διαφάνεια του τρόπου τιμολόγησης, τη δυνατότητα σύγκρισης μεταξύ των διαθέσιμων τιμολογίων προμηθευτών και την τυχόν σκοπιμότητα πρόβλεψης διακριτών τιμολογίων ανά κατηγορία καταναλωτών.
Επίσης, θα προσδιορίζει μία σειρά από θέματα σχετικά με την πληροφόρηση και την την προστασία των καταναλωτών, όπως τους όρους που θα πρέπει να περιλαμβάνονται στις συμβάσεις, καθώς και τα στοιχεία για τα οποία θα χρειάζεται να έχουν πλήρη εικόνα οι καταναλωτές, στο πλαίσιο της προσυμβατικής ενημέρωσης, ώστε να μπορούν να εκτιμήσουν τις ευκαιρίες και τους κινδύνους της δυναμικής τιμολόγησης.
