Η οικονομική στασιμότητα που καταγράφεται στις μεγαλύτερες οικονομίες του ευρωπαϊκού Βορρά και η οποία αναμένεται να συνεχιστεί τα επόμενα χρόνια προσφέρει μια ευκαιρία για τις χώρες του Νότου και της Ανατολικής Ευρώπης να πλησιάσουν πιο κοντά στις πιο πλούσιες χώρες. Μεταξύ των «κερδισμένων» βρίσκεται και η Ελλάδα που καταγράφει υψηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, με τη χώρα μας όμως να έχει να καλύψει το μεγάλο κενό που άφησε πίσω της η κρίση χρέους, ειδικά στις ιδιωτικές επενδύσεις.
Σύμφωνα με τις εαρινές προβλέψεις της Κομισιόν η γερμανική οικονομία από ύφεση (-0,3%) το 2023 θα παραμείνει ουσιαστικά στάσιμη το 2024 με ανάπτυξη 0,1% και θα εμφανίσει ρυθμό ανάπτυξης μόλις 1% το 2024. Σε λίγο καλύτερη μοίρα βρίσκεται η Γαλλία με ανάπτυξη 0,7% το 2023 και το 2024 και 1,3% το 2025. Πιο ήπια θα είναι η ανάπτυξη και της τρίτης μεγαλύτερης οικονομίας της Ευρώπης, της Ιταλίας η οποία πρόκειται να αναπτυχθεί κατά 0,9% φέτος και κατά 1,1% το 2025.
Από την άλλη μεριά, η Ισπανία που είχε ανάπτυξη 2,5% το 2023 θα αναπτυχθεί κατά 2,1% φέτος και κατά 1,9% το 2025. Η Πορτογαλία είχε ανάπτυξη 2,3% το 2023 και θα έχει επιπλέον ανάπτυξη 1,7% φέτος και 1,9% το 2025. Και βέβαια η χώρα μας που είχε ανάπτυξη 2% το 2023, ενώ για το 2024 προβλέπεται ανάπτυξη 2,2% και για το 2025 επιπλέον αύξηση του ΑΕΠ κατά 2,3%.
Εκτός από τις χώρες του Νότου η οικονομική σύγκλιση συνεχίζεται και για τα «νεότερα» μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δηλαδή τα κράτη-μέλη που μπήκαν στο μπλοκ πριν από ακριβώς 20 χρόνια. Μάλιστα, η πορεία της σύγκλισης αναμένεται να συνεχιστεί και τα επόμενα χρόνια, τουλάχιστον για τα περισσότερα αυτά κράτη, όπως αναφέρεται σε σχετικό ειδικό θέμα των εαρινών προβλέψεων της Κομισιόν.
Το χάσμα με την Ευρώπη
Είναι σαφές πως η ελληνική οικονομία τρέχει τα τελευταία χρόνια σταθερά πιο γρήγορα από τον ευρωπαϊκό μέσο, αν και ξεκινώντας από πολύ χαμηλότερη βάση, μετά από την οικονομική κρίση της προηγούμενης δεκαετίας. Σε όρους κατά κεφαλήν ΑΕΠ σε μονάδες αγοραστικής δύναμης η χώρα μας βρίσκεται στη δεύτερη χειρότερη θέση στην ΕΕ μετά τη Βουλγαρία φθάνοντας το 67% του ευρωπαϊκού μέσου όρου. Πριν από την κρίση χρέους και συγκεκριμένα το 2007 το αντίστοιχο ποσοστό της χώρας μας έφτανε το 97% το ευρωπαϊκού μέσου όρου.
Για να καλυφθεί αυτό το μεγάλο κενό η χώρα μας θα πρέπει να συνεχίσει να τρέχει σταθερά και για πολλά χρόνια γρηγορότερα από την ευρωπαϊκή οικονομία. Στόχος που γίνεται ακόμη πιο δύσκολος αν ληφθεί υπόψη πως η στασιμότητα των οικονομιών της Βόρειας Ευρώπης επηρεάζει τόσο την βαριά βιομηχανία της χώρας, τον τουρισμό, όσο και τις ελληνικές εξαγωγές.
Έτσι, βασική προϋπόθεση για την οικονομική σύγκλιση με την Ευρώπη είναι να καλυφθεί το επενδυτικό κενό της χώρας μας σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη, όπως αυτό μετριέται από τις επενδύσεις παγίου κεφαλαίου ως ποσοστό του ΑΕΠ. Σύμφωνα με παλαιότερη μελέτη της Eurobank για να φτάσουμε την Ευρώπη μέσα σε ένα διάστημα δεκαετίας χρειάζεται μέσος ετήσιος ρυθμός μεταβολής των επενδύσεων παγίων της τάξης του 7,8%.
H Κομισιόν αναμένει αύξηση των επενδύσεων κατά 6,7% το 2024. Η σταδιακή ανάκαμψη της εξωτερικής ζήτησης αναμένεται επίσης να υποστηρίξει την ανάπτυξη των εξαγωγών, σε συνδυασμό με υψηλότερα μερίδια αγοράς εξαγωγών λόγω των κερδών σε όρους ανταγωνιστικότητας. Το 2025, η οικονομική ανάπτυξη προβλέπεται στο 2,3% και οι επενδύσεις αναμένεται να αποκτήσουν περαιτέρω δυναμική και να καταστούν ο βασικός συντελεστής στην αύξηση της παραγωγής.
