Την έμπρακτη στήριξη των ΗΠΑ στη δημιουργία του Κάθετου Διαδρόμου Αερίου, μέσω του Οργανισμού για τη Διεθνή Ανάπτυξη (USAID) εξέφρασε η εκπρόσωπός του η οποία συμμετείχε διαδικτυακά στη συνάντηση εργασίας που πραγματοποίησε ο ΔΕΣΦΑ στην Αθήνα, την Τετάρτη 22 Μαΐου. Στον χαιρετισμό της η Gergana Stoitcheva, Energy Consultant, United States Energy Association, JSET/USAID, πρότεινε τη σύσταση κοινής ομάδας εργασίας της USAID και των Διαχειριστών Συστημάτων Αερίου που συμμετέχουν στο Vertical Corridor.
Αντικείμενο της ομάδας εργασίας θα είναι να προσδιορίσει τη σχέση κόστους – οφέλους του έργου και να εξασφαλίσει πηγές χρηματοδότησης μέσω της δημιουργίας ενός ενοποιημένου και ισχυρού μοντέλου αγοράς για ολόκληρο τον Διάδρομο. Όπως επισημαίνουν πηγές της αγοράς, η εμπλοκή της USAID ανοίγει τον δρόμο για τη συμμετοχή του αμερικανικού Οργανισμού στη χρηματοδότηση των απαιτούμενων επενδύσεων για τον Vertical Corridor, καθώς η διενέργεια μελετών κόστους – οφέλους αποτελεί προαπαιτούμενο ώστε να στηρίξει οικονομικά ανάλογα πρότζεκτ.
«Στην πορεία προς τη γεωπολιτική σταθερότητα, την οικονομική ευημερία και ένα βιώσιμο ενεργειακό μέλλον ο Κάθετος Διάδρομος είναι ένα από τα πιο στρατηγικά έργα σε ολόκληρη την περιοχή της Νοτιοανατολικής και Κεντρικής-Ανατολικής Ευρώπης», δήλωσε χαρακτηριστικά η κ. Stoitcheva.
Στα 400-500 εκατ. οι επενδύσεις
Υπενθυμίζεται ότι σκοπός του Vertical Corridor είναι η απρόσκοπτη μεταφορά αερίου από τον Νότο προς τον Βορρά, με ευρωπαϊκό σημείο αφετηρίας την Ελλάδα και κατάληξη μέχρι την Ουκρανία (για τον ανατολικό κλάδο του «Διαδρόμου») και τη Σλοβακία (για τον δυτικό κλάδο). Στην πρωτοβουλία συμμετέχουν οι Διαχειριστές των εθνικών συστημάτων μεταφοράς των 7 εμπλεκόμενων χωρών (Ελλάδας, Βουλγαρίας, Ρουμανίας, Ουγγαρίας, Μολδαβίας, Ουκρανίας και Σλοβακίας).
Επίσης, λαμβάνουν μέρος η Gastrade, φορέας λειτουργίας και διαχείρισης του FSRU Αλεξανδρούπολης, και η κοινοπραξία ICGB που διαχειρίζεται το Διασυνδετήριο Αγωγό Ελλάδας-Βουλγαρίας (IGB). Όπως έχει γράψει το Insider.gr, το ύψος των απαιτούμενων επενδύσεων, ώστε να λάβει «σάρκα και οστά» ο Κάθετος Διάδρομος ανέρχεται σε 400-500 εκατ. ευρώ.
Στην εκδήλωση συμμετείχαν σχεδόν όλοι οι CEOs των εταιρειών που συμμετέχουν στον Κάθετο Διάδρομο με φυσική παρουσία (ΔΕΣΦΑ, Gastrade, ICGB, Bulgartransgaz, Transgaz/Vestmoldtransgaz, FGSZ, GTSOU), υπογραμμίζοντας με την παρουσία τους τη σπουδαιότητα του Κάθετου Διαδρόμου. Πρόκειται για τη δεύτερη φορά που συναντιούνται στην Ελλάδα σε τόσο υψηλό επίπεδο μέσα στο πρώτο πεντάμηνο του 2024, ενώ οι τεχνικές ομάδες είναι σε συνεχή επικοινωνία και συνεργασία.
Α. Σδούκου: Σημείο καμπής
Την εκδήλωση υποστήριξαν επίσης με τη συμμετοχή τους με φυσική παρουσία τόσο η Υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας κα Αλεξάνδρα Σδούκου όσο και ο Υφυπουργός Ενεργειακής Ασφάλειας της Ουγγαρίας, Csaba Marosvári. Και οι δύο τόνισαν τη σημασία της συνεργασίας και τον κρίσιμο ρόλο της πρωτοβουλίας για την ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας και την προώθηση της διαφοροποίησης των πηγών εφοδιασμού σε όλη τη Νοτιοανατολική, Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη.
Η Αλεξάνδρα Σδούκου, Υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, δήλωσε: «Η Ελλάδα και ο ΔΕΣΦΑ έχουν αναλάβει ηγετικό ρόλο στη στήριξη και προώθηση αυτής της προσπάθειας, με τη χώρα μας να αναδεικνύεται σε αξιόπιστο εταίρο και πυλώνα ενεργειακής σταθερότητας, έτοιμη να λειτουργήσει ως φυσική πύλη εισόδου για το φυσικό αέριο, από τον νότο προς τον βορρά, με υποδομές ικανές να μεταφέρουν όχι μόνο φυσικό αέριο, αλλά και ανανεώσιμα αέρια και υδρογόνο. Έτσι, η επιτυχία του Κάθετου Διαδρόμου μπορεί να αποτελέσει σημείο καμπής για την ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας και την επιτάχυνση της ενεργειακής μετάβασης ολόκληρης της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αναμένουμε, ως Υπουργείο, να δούμε τα αποτελέσματα αυτής της άσκησης, μέσα από τo επερχόμενo κοινό δεσμευτικό market test και να κατανοήσουμε ποια είναι τα κομμάτια που λείπουν από αυτό το παζλ».
Ενεργειακή & οικονομική ασφάλεια
Ο Csaba Marosvári, Deputy State Secretary for Energy Security της Ουγγαρίας επισήμανε: «Για την περιοχή της Κεντρικής, Ανατολικής και Νοτιοανατολικής Ευρώπης, το φυσικό αέριο έχει ιδιαίτερη σημασία τόσο για την ενεργειακή, όσο και την οικονομική ασφάλεια της περιοχής».
Είπε χαρακτηριστικά: «το φυσικό αέριο αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του ενεργειακού μείγματος και θα παραμείνει έτσι, αφού στην πορεία προς την επίτευξη της ενεργειακής μετάβασης θα συνεχίζουμε να αντιμετωπίζουμε τις καθημερινές προκλήσεις, να παρέχουμε ενέργεια στα νοικοκυριά μας, να τροφοδοτούμε τις βιομηχανίες μας, να υποστηρίξουμε τη λειτουργία των επιχειρήσεών μας και να εξισορροπούμε την παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές. Ο συντονισμός μεταξύ όλων των εμπλεκόμενων φορέων, καθώς και η πολιτική και χρηματοδοτική στήριξη από την ΕΕ έχουν ουσιαστικό ρόλο στην επιτυχία των προσπαθειών του Κάθετου Διαδρόμου, ώστε να καταστεί δυνατή η διαφοροποίηση των πηγών εφοδιασμού μας με φυσικό αέριο μέσω του ανοίγματος νέων ενεργειακών διαδρομών στην περιοχή μας».
H Maria Rita Galli, CEO του ΔΕΣΦΑ, από την πλευρά της τόνισε: «Η ενεργειακή κρίση μπορεί να φαίνεται ότι έχει αντιμετωπιστεί, αλλά εξακολουθούμε να βρισκόμαστε σε ένα ασταθές περιβάλλον. Επομένως, είναι εξαιρετικά σημαντικό να έχουμε αυξημένη διαθεσιμότητα επιλογών και διαφοροποιημένες διαδρομές εισαγωγής. Ακόμα η ΝΑ, όπως και η Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη βασίζεται σε μια βασική πηγή εισαγωγικού φυσικού αερίου. Η πολυπλοκότητα αυτών των προκλήσεων δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί μεμονωμένα από τον καθένα μας, αλλά μόνο μέσω της συνεργασίας. Για τον σκοπό αυτό, η πρωτοβουλία του Κάθετου Διαδρόμου έχει ιδιαίτερη σημασία, καθώς θα ενισχύσει την ανθεκτικότητα των ενεργειακών μας συστημάτων, θα δημιουργήσει πολλαπλές οδούς εισαγωγής και θα ενισχύσει την ενεργειακή ασφάλεια ολόκληρης της Ευρώπης. Ένα σημαντικό στοιχείο αυτής της πρωτοβουλίας είναι τα επιλεγμένα έργα που θα μεγιστοποιήσουν τη χρήση των υφιστάμενων υποδομών μας, ανοίγοντας τον δρόμο και για τη μελλοντική αξιοποίησή τους και για άλλες μορφές αέριας ενέργειας».
Market Test
Η συνάντηση εργασίας πραγματοποιήθηκε ενόψει της δεσμευτικής φάσης των Market Test που διοργανώνουν οι εμπλεκόμενοι Διαχειριστές το καλοκαίρι, με σκοπό να αποτυπωθεί το ενδιαφέρον της αγοράς για την αξιοποίηση αυτής της «αρτηρίας» εφοδιασμού με αέριο της Νοτιοανατολικής και Κεντρικής-Ανατολικής Ευρώπης.
Σε αυτό το πλαίσιο, θετικό «σήμα» αποτελεί το γεγονός ότι την εκδήλωση παρακολούθησαν περίπου 250 στελέχη από την ελληνική και ευρωπαϊκή ενεργειακή αγορά, τόσο με φυσική παρουσία, όσο και διαδικτυακά για να μάθουν περισσότερα σχετικά με την επερχόμενη δεσμευτική φάση για την υλοποίηση των καθοριστικών έργων επέκτασης κατά μήκος της διαδρομής του Κάθετου Διαδρόμου.
