Ειδοποιητήρια από τον προμηθευτή τους, για την υποχρέωση καταβολής ενός διόλου ευκαταφρόνητου ποσού, θα λάβουν μέσα στο επόμενο χρονικό διάστημα χιλιάδες επιχειρήσεις. Τα ποσά αυτά αφορούν χρήματα που θα πρέπει να επιστρέψουν οι υπόχρεοι στην πολιτεία, μέσω της εταιρείας που τους προμηθεύει ρεύμα, καθώς τη διετία 2019-2020 χρεώνονταν με μειωμένο ΕΤΜΕΑΡ («τέλος ΑΠΕ»), ενώ δεν το δικαιούνταν.
Όπως επισημαίνουν στελέχη των προμηθευτών, η επιστροφή από την αναδρομική εκκαθάριση του ΕΤΜΕΑΡ «αγγίζει» κυρίως επιχειρήσεις του πρωτογενούς τομέα, όπως βιομηχανίες γάλακτος, ιχθυοκαλλιέργειες, αγροτικούς συνεταιρισμούς και εταιρείες συντήρησης τροφίμων. Μάλιστα, σε αρκετές περιπτώσεις τα ποσά αρκετά μεγάλα: σύμφωνα με στέλεχος προμηθευτή, υπάρχει πελάτης που θα πρέπει να καταβάλει πάνω από 300.000 ευρώ. Άλλος πάροχος προμηθεύει με ρεύμα επιχείρηση, η οποία θα χρειαστεί να πληρώσει πάνω από 80.000 ευρώ.
Τη σχετική διαδικασία ενεργοποίησε στις αρχές της προηγούμενης εβδομάδας ο ΔΑΠΕΕΠ, Διαχειριστής του Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ στον οποίο εισρέουν τα έσοδα από το ΕΤΜΕΑΡ. Ο Διαχειριστής έστειλε τα σχετικά ενημερωτικά σε κάθε πάροχο, στα οποία αναγράφονται ποιοι πελάτες του πρέπει να επιστρέψουν χρήματα και πόσα είναι αυτά. Για να ανακτηθούν, οι προμηθευτές θα στείλουν χρεωστικά στους καταναλωτές, που οι δεύτεροι θα πρέπει να εξοφλήσουν. Τα ποσά που θα συγκεντρώσουν οι πάροχοι θα τα αποδώσουν στον ΔΑΠΕΕΠ, για να καταλήξουν στον Ειδικό Λογαριασμό.
Νέα χρεωστικά στην πορεία
Με βάση πληροφορίες, το συνολικό οφειλόμενο ποσό για τη διετία ανέρχεται σε 130 εκατ. ευρώ περίπου και, σύμφωνα με εκτιμήσεις, θα πρέπει να εξοφληθεί από μερικές χιλιάδες επιχειρήσεις. Όπως υπογραμμίζουν τα στελέχη της αγοράς, είναι δεδομένο ότι για πολλούς υπόχρεους η… εμφάνιση του χρεωστικού θα αποτελέσει αρνητική έκπληξη, καθώς δεν έχουν ιδέα για το ότι χρεώνονταν με μειωμένο ΕΤΜΕΑΡ χωρίς να το δικαιούνται και επομένως για το ότι θα ερχόταν η στιγμή που θα έπρεπε να επιστρέψουν τη διαφορά.
Μάλιστα, για τον ίδιο λόγο οι επιχειρήσεις θα κληθούν στην πορεία να επιστρέψουν και άλλα ποσά, καθώς θα ακολουθήσουν ανάλογες αναδρομικές εκκαθαρίσεις του ΕΤΜΕΑΡ και για τα επόμενα έτη. Έτσι, σε δεύτερο χρόνο (πιθανότατα άμεσα) θα υπολογιστούν τα ποσά επιστροφής για τη 2ετία 2021-2022, για την οποία υπολογίζεται πως συνολικά θα πρέπει να ανακτηθούν περί τα 130-160 εκατομμύρια ευρώ.
Πηγές της αγοράς ηλεκτρισμού επισημαίνουν ότι η διαδικασία αυτή θα έπρεπε να «τρέξει» πολύ πιο γρήγορα, ώστε να μην συσσωρευτούν οφειλές μίας τετραετίας -και επομένως τόσο μεγάλα ποσά προς ανάκτηση- που θα πρέπει να επιστρέψουν οι επιχειρήσεις. Σημαντικό είναι επίσης πως η επιβάρυνση πλήττει κυρίως τον πρωτογενή τομέα, σε μία εποχή που καταβάλλονται προσπάθειες ώστε να περιοριστεί το κόστος του «καλαθιού του νοικοκυριού».
Αντιδρούν έντονα οι προμηθευτές
Αξίζει να σημειωθεί ότι κάθε πάροχος θα κληθεί να ανακτήσει τις οφειλές των υπόχρεων επιχειρήσεων που είναι υφιστάμενοι πελάτες του, ανεξάρτητα από το αν τους προμήθευε ρεύμα το 2019 ή το 2020. Αν αντίθετα επιλεγόταν η λύση της εμπλοκής του προμηθευτή κάθε επιχείρησης το επίμαχο χρονικό διάστημα, τότε η διαδικασία θα γινόταν εξαιρετικά πιο περίπλοκη – έως και αδύνατον να υλοποιηθεί.
Από την πλευρά των προμηθευτών δεν εκφράζεται αντίρρηση στο να λειτουργήσουν ως ενδιάμεσος κρίκος μεταξύ των πελατών τους και του ΔΑΠΕΕΠ, για να ανακτήσουν για λογαριασμό της πολιτείας τα ποσά. Εκεί ωστόσο που αντιδρούν έντονα είναι στο ενδεχόμενο να θεωρηθούν οι ίδιοι οι πάροχοι υπόχρεοι για την καταβολή των οφειλών, τις οποίες υποτίθεται ότι στην πορεία θα εισπράξουν από τους καταναλωτές που εκπροσωπούν.
Ρόλος «εισπράκτορα»
Όπως επισημαίνουν, ο βασικός λόγος είναι πως και στη συγκεκριμένη περίπτωση καλούνται να αναλάβουν ρόλο «εισπράκτορα» για λογαριασμού τρίτου (όπως συμβαίνει π.χ. και με τα δημοτικά τέλη). Όσον αφορά ειδικά το μειωμένο ΕΤΜΕΑΡ, πρόκειται για ένα μέτρο κρατικής ενίσχυσης, από το οποίο (σωστά ή λανθασμένα) επωφελείται αποκλειστικά και μόνο ο καταναλωτής.
Μάλιστα, παρά το γεγονός ότι δεν έχουν περάσει παρά λίγες ημέρες από τα ειδοποιητήρια του ΔΑΠΕΕΠ, ήδη ο Ελληνικός Σύνδεσμος Προμηθευτών Ενέργειας (ΕΣΠΕΝ) έχει ήδη αποστείλει επιστολή για το θέμα στο ΥΠΕΝ. Όπως τονίζει ο Σύνδεσμος στην επιστολή του, θα πρέπει να υπάρξει βελτίωση του σχετικού πλαισίου, ώστε να αποσαφηνίζεται ότι την ευθύνη επιστροφής των ποσών έχει ο καταναλωτής.
Κάτι που σημαίνει πως οι εταιρείες θα αποδίδουν στον ΔΑΠΕΕΠ μόνον όσα ποσά εισπράττουν, ενώ για όσα χρέη δεν εξοφληθούν θα πρέπει να υπάρξει καταλογισμός τους απευθείας στον καταναλωτή (π.χ. μέσω της ΑΑΔΕ).