Έσοδα από φόρους 4,56 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 5 εκατ. ευρώ ή 0,1% έναντι του στόχου τον Ιούνιο αλλά και υπέρβαση στόχου συνολικά κατά 4,8% μέσα στο πρώτο εξάμηνο καταγράφουν τα προσωρινά στοιχεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού, σε τροποποιημένη ταμειακή βάση, για την περίοδο του Ιανουαρίου – Ιουνίου 2024. Τα συνολικά έσοδα έχουν υστέρηση λόγω ετεροχρονισμένων δαπανών.
Οι δαπάνες του Κρατικού Προϋπολογισμού ήταν επίσης μειωμένες κατά 1,647 δισ. ευρώ έναντι του στόχου κυρίως όμως λόγω ετεροχρονισμού των μεταβιβαστικών πληρωμών προς ασφαλιστικά ταμεία και για εξοπλιστικά προγράμματα. Πάνω από τον στόχο κατά 129 εκατ. ευρώ κινήθηκαν οι πληρωμές στο σκέλος των επενδυτικών δαπανών κυρίως λόγω του ΕΣΠΑ που έχει υπέρβαση στόχου 530 εκατ. ευρώ, με το Ταμείο Ανάκαμψης να είναι κάτω του στόχου δαπανών 6μήνου κατά 401 εκατ. ευρώ.
Τα στοιχεία δείχνουν μια σταθερότητα σε σχέση με το στόχο εσόδων και δαπανών που έχει τεθεί για το 2024, με το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας να προσπαθεί να περιορίσει - παρόλα αυτά - τις προσδοκίες για σημαντικά επιπλέον περιθώρια. Και τούτο σε συνδυασμό με τον νέο πολυετή προϋπολογισμό που συζητά με τις Βρυξέλλες, αλλά και με τις συστάσεις πολιτικής που θα επικυρωθούν αύριο (για όλα τα κράτη και για την Ελλάδα) σε επίπεδο Ecofin.
Αναλυτικά σύμφωνα με το ενημερωτικό δελτίο για την εκτέλεση Κρατικού Προϋπολογισμού περιόδου Ιανουαρίου – Ιουνίου 2024 παρουσιάζεται έλλειμμα στο ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισμού ύψους 2.261 εκατ. ευρώ έναντι στόχου για έλλειμμα 3.616 εκατ. ευρώ που έχει περιληφθεί για το αντίστοιχο διάστημα του 2024 στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2024 και ελλείμματος 2.462 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2023. Το πρωτογενές αποτέλεσμα σε τροποποιημένη ταμειακή βάση διαμορφώθηκε σε πλεόνασμα ύψους 2.900 εκατ. ευρώ, έναντι στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 1.204 εκατ. ευρώ και πρωτογενούς πλεονάσματος 2.116 εκατ. ευρώ για την ίδια περίοδο το 2023.
Το ΥΠΕΘΟ σημειώνει πως μέρος της διαφοράς του πρωτογενούς πλεονάσματος έναντι του στόχου σε ταμειακούς όρους δεν προσμετράται στο πρωτογενές αποτέλεσμα του 2024 σε δημοσιονομικούς όρους. Ενδεικτικά:
- ποσό ύψους 159 εκατ. ευρώ που αφορά σε έσοδα του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, δεν επηρεάζει το αποτέλεσμα σε δημοσιονομικούς όρους, ενώ
- σημαντικό μέρος της διαφοράς στις εισπράξεις των φορολογικών εσόδων ύψους 647 εκατ. ευρώ προσμετράται στο δημοσιονομικό αποτέλεσμα του έτους 2023.
«Επομένως το πρωτογενές αποτέλεσμα σε δημοσιονομικούς όρους διαφέρει από το αποτέλεσμα σε ταμειακούς όρους» αναφέρεται. Επισημαίνεται ότι τα ανωτέρω αφορούν στο πρωτογενές αποτέλεσμα της Κεντρικής Διοίκησης και όχι στο σύνολο της Γενικής Κυβέρνησης, που περιλαμβάνει και τα δημοσιονομικά αποτελέσματα των Νομικών Προσώπων και των υποτομέων των ΟΤΑ και ΟΚΑ.
Η πορεία των εσόδων
Την περίοδο Ιανουαρίου – Ιουνίου 2024, το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε σε 31,461 δις. ευρώ, παρουσιάζοντας μείωση κατά 291 εκατ. ευρώ ή 0,9% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί για το αντίστοιχο διάστημα στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2024. Αυτό συνέβη λέει το ΥΠΕΘΟ, καθότι στη στοχοθεσία της εισηγητικής έκθεσης είχε συμπεριληφθεί :
- η είσπραξη τον μήνα Μάρτιο ποσού ύψους 1.797 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ), το οποίο στο μεγαλύτερο μέρος του, ήτοι ποσό 1.687 εκατ. ευρώ, είχε εισπραχθεί τον Δεκέμβριο του 2023 και επιπλέον ποσό 159 εκατ. ευρώ εισπράχθηκε τον Ιανουάριο 2024 και
- η είσπραξη τον μήνα Ιούνιο τιμήματος ύψους 1.350 εκατ. ευρώ από την σύμβαση παραχώρησης υπηρεσιών για τη χρηματοδότηση, λειτουργία, συντήρηση και εκμετάλλευση του αυτοκινητοδρόμου της Εγνατίας Οδού και των τριών (3) κάθετων οδικών αξόνων, η οποία υπογράφηκε στις 29.03.2024 και τα επόμενα βήματα της διαδικασίας έως την καταβολή του τιμήματος αναμένονται να ολοκληρωθούν τους επόμενους μήνες.
Εξαιρουμένων των ανωτέρω ποσών, τα καθαρά έσοδα παρουσιάζουν αύξηση κατά 2.697 εκατ. ευρώ ή 9,4% έναντι του στόχου. Η αύξηση αυτή οφείλεται κυρίως:
- στα αυξημένα φορολογικά έσοδα κατά 1.455 εκατ. ευρώ μετά την αφαίρεση των επιστροφών και
- στα αυξημένα έσοδα ΠΔΕ κατά 776 εκατ. ευρώ.
Πιο συγκεκριμένα, τα έσοδα από φόρους ανήλθαν σε 29.276 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 1.336 εκατ. ευρώ ή 4,8% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2024. Η υπερεκτέλεση αυτή προέρχεται από την καλύτερη απόδοση των φόρων εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων του προηγούμενου έτους που εισπράχθηκαν σε δόσεις μέχρι και το τέλος Φεβρουαρίου 2024 (σημειώνεται ότι εκτιμώμενο ποσό ύψους 647 εκατ. ευρώ προσμετράται στο δημοσιονομικό αποτέλεσμα του έτους 2023), όσο και την καλύτερη απόδοση στην είσπραξη των φόρων του τρέχοντος έτους (ΦΠΑ, ΕΦΚ κλπ.).
Οι επιστροφές εσόδων ανήλθαν σε 3.224 εκατ. ευρώ, μειωμένες κατά 119 εκατ. ευρώ από τον στόχο (3.343 εκατ. ευρώ). Τα έσοδα του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 2.788 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 776 εκατ. ευρώ από τον στόχο (2.012 εκατ. ευρώ).
Έσοδα Ιουνίου
Ειδικότερα, τον Ιούνιο 2024 το σύνολο των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε στα 4.577 εκατ. ευρώ, μειωμένο κατά 1.763 εκατ. ευρώ έναντι του μηνιαίου στόχου, εξαιτίας κυρίως του γεγονότος ότι, στη στοχοθεσία της εισηγητικής έκθεσης είχε περιληφθεί η είσπραξη τον μήνα Ιούνιο του τιμήματος από την σύμβαση παραχώρησης, του αυτοκινητοδρόμου Εγνατία Οδός και των τριών (3) καθέτων οδικών αξόνων του, ύψους 1.350 εκατ. ευρώ, η οποία όμως αναμένεται να εισπραχθεί τους επόμενους μήνες, όπως προαναφέρθηκε.
Τα έσοδα από φόρους ανήλθαν σε 4.561 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 5 εκατ. ευρώ ή 0,1% έναντι του στόχου. Οι επιστροφές εσόδων ανήλθαν σε 612 εκατ. ευρώ, μειωμένες κατά 61 εκατ. ευρώ από τον στόχο (673 εκατ. ευρώ). Τα έσοδα του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 208 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 320 εκατ. ευρώ από τον στόχο (528 εκατ. ευρώ).
Πορεία δαπανών
Οι δαπάνες του Κρατικού Προϋπολογισμού για την περίοδο του Ιανουαρίου – Ιουνίου 2024 ανήλθαν στα 33.722 εκατ. ευρώ και παρουσιάζονται μειωμένες κατά 1.647 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου (35.368 εκατ. ευρώ), που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2024. Επίσης είναι αυξημένες, σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2023, κατά 385 εκατ. ευρώ.
Στο σκέλος του Τακτικού Προϋπολογισμού οι πληρωμές παρουσιάζονται μειωμένες έναντι του στόχου κατά 1.776 εκατ. ευρώ. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται σύμφωνα με το ΥΠΕΘΟ κυρίως στον ετεροχρονισμό των μεταβιβαστικών πληρωμών προς ΟΚΑ κατά 1.126 εκατ. ευρώ, όπως επίσης και των δαπανών που αφορούν τα εξοπλιστικά προγράμματα ύψους 384 εκατ. ευρώ. Αντίρροπα, δηλαδή αυξητικά σε σχέση με τον στόχο, κινήθηκαν οι μεταβιβάσεις προς λοιπά Νομικά Πρόσωπα κατά 309 εκατ. ευρώ. Πιο συγκεκριμένα, καταβλήθηκαν 110 εκατ. ευρώ από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων στον ΕΛΓΑ για την αποζημίωση των πληγεισών αγροτικών εκμεταλλεύσεων από πλημμυρικά φαινόμενα εξαιτίας των θεομηνιών DANIEL-ELIAS περιόδου Σεπτεμβρίου 2023, 162 εκατ. ευρώ από το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών ως επιχορήγηση σε συγκοινωνιακούς φορείς (ΟΑΣΑ, ΟΑΣΘ και ΟΣΕ) και 207 εκατ. ευρώ από το Υπουργείο Υγείας ως επιχορήγηση στην Εθνική Κεντρική Αρχή Προμηθειών Υγείας (ΕΚΑΠΥ) για την κάλυψη της δαπάνης προμήθειας φαρμάκων για τις ανάγκες των νοσοκομείων του ΕΣΥ και του Γ.Ν. Παπαγεωργίου. Τέλος, αυξητικά σε σχέση με τον στόχο κινήθηκαν οι πληρωμές των τόκων κατά 369 εκατ. ευρώ.
Οι πληρωμές στο σκέλος των επενδυτικών δαπανών ανήλθαν στα 5.160 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση ύψους 129 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον στόχο, καθότι παρουσιάστηκε υπέρβαση του στόχου στο ΠΔΕ.
