Πολύ πιο μεγάλος από τις προηγούμενες χρονιές θα είναι ο λογαριασμός των φετινών διακοπών για τα ελληνικά νοικοκυριά, καθώς σχεδόν ότι έχει να κάνει με τις… καλοκαιρινές αποδράσεις, από τις μεταφορές έως τα ξενοδοχεία και από τα εστιατόρια έως τον καφέ και τα αναψυκτικά είναι ακριβότερο σε σχέση με πέρυσι το καλοκαίρι.
Αν λοιπόν κάποιος έφτιαχνε ένα «καλάθι του τουρίστα» στα πρότυπα του «καλαθιού του νοικοκυριού» θα διαπίστωνε ότι οι τιμές σε σχέση με πέρυσι είναι εξαιρετικά φουσκωμένες, σε επίπεδα σημαντικά υψηλότερα από τον πληθωρισμό που τον Ιούλιο διαμορφώθηκε στο 2,7%.
Τα αναλυτικά στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για τον προηγούμενο μήνα είναι απολύτως ενδεικτικά της κατάστασης: Οι τιμές σε εστιατόρια, καφετέριες, καφενεία και ζαχαροπλαστεία εμφανίζονται αυξημένες κατά 7% σε σχέση με πέρυσι. Αντίστοιχα οι τιμές του πρόχειρου φαγητού (μη σερβιριζόμενου) έχουν αυξηθεί κατά 5,38%. Διψήφιες είναι οι ανατιμήσεις σε ξενοδοχεία (+12,64%) και υπηρεσίες παροχής καταλυμάτων (+12,42%). Οι τιμές των εισιτηρίων στις πτήσεις εσωτερικού είναι 16% πάνω ενώ τα εισιτήρια των πλοίων σχεδόν 5% ακριβότερα από πέρσι.
Κόβουν από παντού
Εν μέσω της συνεχιζόμενης ακρίβειας οι Έλληνες κόβουν από παντού στις καλοκαιρινές διακοπές. Όσοι πάνε διακοπές δηλαδή, γιατί το 50% των καταναλωτών που συμμετείχαν σε πρόσφατη έρευνα του ΙΕΛΚΑ δήλωσε ότι δεν θα κάνει διακοπές φέτος, ενώ ο ένας στους τρεις δήλωσε ότι θα κάνει μεν διακοπές, αλλά πιο περιορισμένες.
Συνολικά έξι στους 10 καταναλωτές δήλωσαν ότι οι δαπάνες τους φέτος θα είναι μειωμένες σε σχέση με πέρυσι, ενώ το 40% θα κόψει τις δαπάνες κατά παραπάνω από το μισό. Στην ερώτηση για ποιο λόγο έλαβαν αυτή την απόφαση, αναφέρουν το μειωμένο διαθέσιμο εισόδημα λόγω ανατιμήσεων, αλλά κυρίως τα αυξημένα κόστη σε εισιτήρια (50%) και διαμονή (48%).
«Καμπανάκι» για τη σεζόν
Όλα τα παραπάνω δημιουργούν μια καθόλου ευοίωνη κατάσταση για πολλές τουριστικές περιοχές της χώρας και κυρίως αυτές που βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στον εσωτερικό τουρισμό. Μια μείωση των εσόδων μπορεί να προκαλέσει αλυσιδωτές αντιδράσεις στις τοπικές κοινωνίες των συγκεκριμένων περιοχών.
Η ακρίβεια επηρεάζει βέβαια και τους ξένους τουρίστες που βλέπουν ότι τελικά οι διακοπές στην Ελλάδα δεν είναι και τόσο φτηνές και για αυτό όπως φαίνεται αλλάζουν τις καταναλωτικές τους συνήθειες. Όπως δήλωσε πρόσφατα στην ΕΡΤ ο Γενικός Διευθυντής του ΙΕΛΚΑ, Λευτέρης Κιοσές σχολιάζοντας την έρευνα του Ινστιτούτου, πολλοί τουρίστες – Έλληνες και ξένοι- προτιμούν να μειώσουν τις δαπάνες για γεύματα σε εστιατόρια, επιλέγοντας να μαγειρεύουν στα καταλύματά τους ή να αγοράζουν έτοιμο φαγητό από σούπερ μάρκετ και άλλες πηγές πώλησης. Η τάση αυτή ακολουθείται και από μια στροφή των προτιμήσεων σε καταλύματα που έχουν κουζίνες και προσφέρουν τη δυνατότητα μαγειρέματος.
Το βλέμμα στο φθινόπωρο
Τους τελευταίους μήνες βλέπουμε μια μετατόπιση των πληθωριστικών πιέσεων από τα τρόφιμα στις υπηρεσίες. Τον Ιούλιο ο πληθωρισμός των υπηρεσιών στη χώρα μας έφτασε το 4,1% ενώ ο πληθωρισμός των αγαθών το 1,5%. Ο πυρήνας του πληθωρισμού, δηλαδή ο ρυθμός αύξησης του Γενικού Δείκτη Τιμών Καταναλωτή χωρίς τις ευμετάβλητες τιμές των τροφίμων και της ενέργειας, διαμορφώθηκε στο 3,1% τον προηγούμενο μήνα.
Αυτό δεν σημαίνει πως έχουμε ξεμπερδέψει με την ακρίβεια στα βασικά είδη διατροφής και τα κόστη της ενέργειας. Εν μέσω γεωπολιτικών εντάσεων και υψηλής αβεβαιότητας η προσοχή στρέφεται στον Σεπτέμβριο, ένα μήνα που τα νοικοκυριά έχουν επιπλέον υποχρεώσεις με τη έναρξη της σχολικής χρονιάς. Ήδη οι αρμόδιες υπηρεσίες είναι σε επιφυλακή, καθώς στην κυβέρνηση θέλουν να αποφύγουν πάση θυσία το ενδεχόμενο ενός νέου κύματος ανατιμήσεων με την επιστροφή στα σχολεία.