Μέσα σε ένα διάστημα 20 ημερών η χώρα μας θα πρέπει να κλειδώσει τους στόχους και τις υποχρεώσεις της τετραετίας, να δώσει μια σαφή εικόνα της πορείας του ΑΕΠ και των δημοσιονομικών επιδόσεων της φετινής χρονιάς, να παρουσιάσει τον προϋπολογισμό του 2025 και να περάσει τις καθιερωμένες πλέον «εξετάσεις» των Θεσμών.
Τα πάντα θα κλειδώσουν αυτήν εβδομάδα και το προτεινόμενο μεσοπρόθεσμο δημοσιονομικό πλάνο (Fiscal Structural Plan) αναμένεται να περάσει από το υπουργικό συμβούλιο στις αρχές Οκτωβρίου. Λίγες ημέρες πριν και συγκεκριμένα στα τέλη του Σεπτεμβρίου το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους και η ΕΛΣΤΑΤ θα πρέπει να στείλουν στην Ευρωπαϊκή Στατιστική Υπηρεσία (Eurostat) τα απολογιστικά στοιχεία για το έλλειμμα και το χρέος αλλά και τις προβολές για τα δημοσιονομικά και την ανάπτυξη του 2024 με βάση τα τελευταία δεδομένα, στο πλαίσιο της διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος (EDP).
Όλα τα παραπάνω πρόκειται να αποτυπωθούν στο προσχέδιο του προϋπολογισμού του 2025, το οποίο πρέπει βάσει συνταγματικής υποχρέωσης να κατατεθεί στη Βουλή την πρώτη Δευτέρα του Οκτωβρίου, δηλαδή στις 7 Οκτωβρίου. Λίγες ημέρες αργότερα αναμένεται και η επίσημη κατάθεση του Fiscal Structural Plan στις Βρυξέλλες.
Την ίδια χρονική περίοδο και συγκεκριμένα το τριήμερο 9-11 Οκτωβρίου θα βρίσκονται στην Αθήνα οι επικεφαλής των Θεσμών για την προετοιμασία της εξαμηνιαίας έκθεσης της Μεταπρογραμματικής Εποπτείας. Στο επίκεντρο πρόκειται να βρεθούν οι μεταρρυθμίσεις που ξεκίνησαν επί μνημονίων και πρέπει να ολοκληρωθούν (όπως οι αλλαγές στη δικαιοσύνη, μείωση γραφειοκρατίας κλπ), η πορεία των ευρωπαϊκών προγραμμάτων και ειδικά του Ταμείου Ανάκαμψης, αλλά και η μείωση των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων του Δημοσίου και ειδικά των νοσοκομείων που αποτελεί σταθερά σημείο προσοχής.
Οι διαβουλεύσεις για το χρέος και το έλλειμμα
Παράλληλα με όλα τα παραπάνω προχωρούν και οι διαβουλεύσεις του ΟΔΔΗΧ με τους Θεσμούς για την πρόωρη αποπληρωμή τμήματος του δημοσίου χρέους και συγκεκριμένα των ακριβών διακρατικών δάνειων του 1ου μνημονίου.
Μάλιστα, για πρώτη φορά φέτος η χώρα μας σκοπεύει να αξιοποιήσει για αυτή την αποπληρωμή περίπου 5 δισ. ευρώ από τα 15,7 δισ. ευρώ του «κουμπαρά» διαθεσίμων των 15,7 δισ. ευρώ που δημιουργήθηκε υποχρεωτικά από δόσεις μνημονιακών δανείων. Όπως έγραφε το insider.gr, οι σχετικές διαδικασίες έχουν ξεκινήσει εδώ και καιρό και η διαδικασία αναμένεται να ολοκληρωθεί στα μέσα Δεκεμβρίου και του χρόνου θα υπάρξει νέο ανάλογο αίτημα.
Η κίνηση αυτή πέρα από τη βελτίωση του προφίλ χρέους της χώρας θα δώσει και ένα μήνυμα στις αγορές, καθώς για πρώτη φορά θα μπορεί να πειραχτεί το «μαξιλάρι» των διαθεσίμων γεγονός που δίνει ψήφος εμπιστοσύνης στη χώρα μας ότι θα διατηρήσει τα πρωτογενή πλεονάσματα και την πορεία μείωσης τους χρέους.
Μία ακόμη παράλληλη κίνηση αφορά στο κρίσιμο 2032 και στο θέμα των αναβαλλόμενων τόκων 25 δισ. ευρώ. Η επίλυση του θέματος έχει επικυρωθεί πολιτικά και μέσα από τους νέους δημοσιονομικούς κανόνες, αλλά και από την Επιτροπή. Αφορά στην ξαφνική εμφάνιση το 2032 των αναβαλλόμενων τόκων μνημονιακών δανείων που εγγράφονται ετησίως στο έλλειμμα αλλά όχι στο χρέος. Προωθείται λοιπόν η προσμέτρησή τους σταδιακά στον τρόπο με τον οποίο θα αποτυπώνεται το βάρος στην «ανάλυση βιωσιμότητας χρέους».
Κρίσιμη εβδομάδα
Τις επόμενες δύο με τρεις ημέρες αναμένεται να έχουν ολοκληρωθεί οι διαπραγματεύσεις μεταξύ του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και της Κομισιόν για το ποσοστό αύξησης των καθαρών πρωτογενών δαπανών.
Η Κομισιόν έχει προτείνει μια καθαρή αύξηση των πρωτογενών δαπανών κατά περίπου 3% κάθε έτος την περίοδο 2025-2028. Η ελληνική πλευρά έχει ζητήσει το ποσοστό αυτό να αυξηθεί τουλάχιστον την ερχόμενη χρονιά πιο κοντά στο 3,6%. Και αυτό γιατί η αύξηση των συντάξεων, ο πληθωρισμός και οι αμυντικές δαπάνες που θα είναι του χρόνου αυξημένες κατά 850 εκατ. ευρώ εξαντλούν το ποσό των περίπου 3 δισ. ευρώ στο οποίο μεταφράζεται η αύξηση των δαπανών κατά 3%.
Μια μικρή περαιτέρω αύξηση των δαπανών θεωρείται λίγο-πολύ δεδομένη από την ελληνική πλευρά. Εξάλλου με αυτή την παραπάνω ελευθερία υπολογίστηκε και το «πακέτο» των μέτρων και παρεμβάσεων που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός από τη ΔΕΘ. Όμως οι διαπραγματεύσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη είναι πολύπλευρη και μένει να φανεί αν θα υπάρξει κάποια ελευθερία στις δαπάνες και για τις επόμενες χρονιές, αλλά και το πιο σημαντικό… τι θα ζητήσουν οι Βρυξέλλες για αυτή την ελευθερία.
