Επέκταση του μέτρου για μείωση του clawback, μέσω του συμψηφισμού με δαπάνες των φαρμακευτικών εταιρειών για Έρευνα και Ανάπτυξη (Ε&Α) και μετά το 2025, περιλαμβάνει το Μεσοπρόθεσμο Δημοσιονομικό-Διαρθρωτικό Σχέδιο 2025-2028, όπως κατατέθηκε στο Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με στόχο να εξασφαλιστεί η αύξηση επενδύσεων σε Ε&Α και η πρόσβαση των ασθενών σε νέα φαρμακευτικά προϊόντα.
Το σχέδιο αναφέρεται στις «φιλόδοξες» μεταρρυθμίσεις της Ελλάδας για την αναβάθμιση και την ενίσχυση των υπηρεσιών υγείας, με στόχο την αποτελεσματικότητα του συστήματος υγείας. Εκτός από την επέκταση του λεγόμενου «επενδυτικού clawback», οι κύριες μεταρρυθμίσεις περιλαμβάνουν:
1. Την προτεραιοποίηση των προσλήψεων ιατρικού προσωπικού, στο πλαίσιο του ετήσιου προγράμματος, με πάνω από 10.000 μόνιμες προσλήψεις την περίοδο 2024 και 2025 και περισσότερες τα επόμενα χρόνια,
2. Αναβάθμιση και εκσυγχρονισμό τουλάχιστον 80 νοσοκομείων και Τμημάτων Επειγόντων Περιστατικών και 156 κέντρων υγείας, που χρηματοδοτούνται από το Ταμείο Ανάκαμψης (RRF),
3. Ολοκλήρωση της μεταρρύθμισης του Προσωπικού Ιατρού, που είναι το πρώτο σημείο επαφής του ασθενούς με το Εθνικό Σύστημα Υγείας,
4. Την εφαρμογή της Εθνικής Στρατηγικής Πρόληψης «Σπύρος Δοξιάδης», που αποτελεί το πιο εκτεταμένο πρόγραμμα πρόληψης, έγκαιρης διάγνωσης, προστασίας και προαγωγής της υγείας που εφαρμόστηκε ποτέ στη χώρα,
5. Μείωση του χρόνου αναμονής για τις κοινές χειρουργικές επεμβάσεις (που σχετίζεται και με την έγκριση των απογευματινών χειρουργείων),
6. Βελτίωση στις αποζημιώσεις του ιατρικού προσωπικού, ώστε να προσελκύεται επιπλέον προσωπικό (επιπλέον εισοδηματικά μέτρα),
7. Εφαρμογή της μεταρρύθμισης της κεντρικοποίησης των προμηθειών από την Εθνική Κεντρική Αρχή Προμηθειών Υγείας (ΕΚΑΠΥ) όπως και διάφορα μέτρα για τον έλεγχο της υπέρβασης της δαπάνης.
Προσχέδιο προϋπολογισμού: Συν 226 εκατ. για το ΕΣΥ
Παράλληλα, αύξηση της χρηματοδότησης του ΕΣΥ, προβλέπει το προσχέδιο του κρατικού προϋπολογισμού του έτους 2025, που κατατέθηκε στη Διαρκή Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής.
Το δημοσιονομικό αποτέλεσμα των νοσοκομείων και της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας ( ΠΦΥ) προβλέπεται ότι θα διαμορφωθεί σε πλεόνασμα ύψους 310 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας βελτίωση κατά 154 εκατ. ευρώ σε σχέση με το αντίστοιχο εκτιμώμενο μέγεθος για το 2024.
Τα συνολικά έσοδα προβλέπεται να ανέλθουν σε 4.154 εκατ. ευρώ, αυξημένα σε σχέση με το 2024 κατά 238 εκατ. ευρώ, αντικατοπτρίζοντας κατά κύριο λόγο την αύξηση των μεταβιβάσεων από τον κρατικό προϋπολογισμό κατά 226 εκατ. ευρώ που προορίζεται για την:
• αντιμετώπιση των αυξημένων λειτουργικών αναγκών των νοσοκομείων και της ΠΦΥ, συνεπεία της αύξησης των τιμών στα αγαθά και στις υπηρεσίες,
• ανταπόκριση των υγειονομικών υπηρεσιών στην απαίτηση για πρόσβαση των ασθενών σε νέες αποτελεσματικές θεραπείες και
• κάλυψη μέρους των απλήρωτων υποχρεώσεων προηγούμενων οικονομικών ετών προς τρίτους.
Μέρος των παραπάνω μεταβιβάσεων προβλέπεται να κατευθυνθεί προς την ΕΚΑΠΥ, η οποία έχει αναλάβει να διενεργεί τις διαδικασίες προμήθειας του συνόλου σχεδόν των φαρμακευτικών σκευασμάτων για τις ανάγκες των δημόσιων νοσοκομείων, με στόχο τον έλεγχο της δαπάνης, την κεντρική διαχείριση των παραγγελιών, τη μείωση του χρόνου πληρωμής των προμηθευτών και τη συνακόλουθη μείωση των ληξιπρόθεσμων οφειλών των νοσοκομείων (άρθρο δέκατο πέμπτο του ν.5015/2023, Α’ 20).
Αντίστοιχα, τα έξοδα σε δεδουλευμένη βάση προβλέπεται να ανέλθουν σε 3.844 εκατ. ευρώ, αυξημένα σε σχέση με το 2024 κατά 83 εκατ. ευρώ. Η πρόβλεψη αυτή βασίζεται κυρίως στην προαναφερόμενη αύξηση των λειτουργικών εξόδων των νοσοκομείων και της ΠΦΥ, η οποία ωστόσο αντισταθμίζεται εν μέρει από τις εκτιμώμενες εξοικονομήσεις που συνεπάγεται η διενέργεια από την ΕΚΑΠΥ των διαδικασιών προμήθειας των φαρμακευτικών σκευασμάτων για τις ανάγκες των δημόσιων νοσοκομείων.
Σύμφωνα με την πρόβλεψη, οι επιχορηγήσεις προς τον ΕΟΠΥΥ θα είναι αυξημένες κατά 525 εκατ. ευρώ, για την κάλυψη της απώλειας των εσόδων του, λόγω της μείωσης των ασφαλιστικών εισφορών κλάδου υγείας, καθώς και εξαιτίας της ενίσχυσης για τη λειτουργία των νοσοκομείων.
Επιδείνωση σε σχέση με το στόχο το 2024
Όσον αφορά στο 2024, το δημοσιονομικό αποτέλεσμα των νοσοκομείων και της ΠΦΥ εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί σε πλεόνασμα ύψους 156 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας επιδείνωση σε σχέση με τον στόχο του προϋπολογισμού κατά 63 εκατ. ευρώ. Όπως αναφέρεται στο σχετικό δελτίο, η εκτιμώμενη επιδείνωση του δημοσιονομικού αποτελέσματος οφείλεται κατά κύριο λόγο στο σκέλος των εξόδων, τα οποία εκτιμάται ότι θα είναι αυξημένα κατά 54 εκατ. ευρώ, κυρίως εξαιτίας της αυξημένης αποζημίωσης των εφημεριών του ιατρικού προσωπικού των νοσοκομείων κατά 20%.
Οι συνολικές προβλέψεις μεταβιβάσεων προς τα νοσοκομεία, τις Υγειονομικές Περιφέρειες - Πρωτοβάθμιο Εθνικό Δίκτυο Υγείας (ΥΠΕ - ΠΕΔΥ) και την Εθνική Κεντρική Αρχή Προμηθειών Υγείας (ΕΚΑΠΥ) ανέρχονται σε 2.873 εκατ. ευρώ.
Τέλος, οι ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις των νοσοκομείων, συμπεριλαμβανομένων των ποσών clawback και rebate, ύψους 950 εκατ. ευρώ, υπολογίζονται στο ποσό των 1.182 εκατ. ευρώ για τον Ιούλιο 2024 και ως εκ τούτου, οι καθαρές ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις ανέρχονται στο ποσό των 232 εκατ. ευρώ.
