Οριακή αύξηση της τάξης του 1,7% καταγράφεται στις ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις των νοσοκομείων τον Αύγουστο, σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα, ο οποίος παρουσίασε επίσης αύξηση μετά από ένα πτωτικό τρίμηνο. Ωστόσο, οι προβλέψεις για το τέλος του έτους είναι ιδιαίτερα αισιόδοξες, καθώς αναμένεται ραγδαία αποκλιμάκωση.
Ειδικότερα, σύμφωνα με το Δελτίο Μηνιαίων Στοιχείων Γενικής Κυβέρνησης, τον Αύγουστο, οι ληξιπρόθεσμε οφειλές των δημόσιων νοσοκομείων διαμορφώθηκαν στο 1,2 δισ. ευρώ, έναντι των 1,18 δισ. ευρώ τον Ιούλιο. Τα ποσά αυτά είναι μικτά και υφίσταται υποχρέωση από τους προμηθευτές για rebate και clawback (νομοθετημένη έκπτωση και υποχρεωτικές επιστροφές), που δεν έχει ακόμα συμψηφιστεί.
Τα «φέσια» των νοσοκομείων θα αποτελέσουν ένα από τα βασικά θέματα της ατζέντας κατά την αποστολή των επικεφαλής των θεσμών στην Αθήνα, η οποία θα λάβει χώρα μεταξύ 9-11 Οκτωβρίου, με δεδομένο ότι «οδηγούν» την εξέλιξη των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου.
Οι τελευταίες αυξήσεις, πάντως, δεν φαίνεται να ανησυχούν τις αρχές, αφού το υπουργείο Υγείας ακολουθεί συγκεκριμένη στρατηγική, η οποία εκτιμάται ότι τους επόμενους μήνες θα δώσει σημαντικά αποτελέσματα. Μάλιστα, μιλώντας προ ημερών στην Κοινοβουλευτική Ομάδα της Νέας Δημοκρατίας, ο Υφυπουργός Υγείας Μάριος Θεμιστοκλέους εκτίμησε ότι, στο τέλος του 2024, τα χρέη των νοσοκομείων θα εμφανίσουν ραγδαία αποκλιμάκωση, «πέφτοντας» στα περίπου 300 εκατ. ευρώ. Συγκεκριμένα, το ποσό του 1,2 δισ. ευρώ μπορεί να μειωθεί κατά 500 εκατ. ευρώ μέσω των συμψηφισμών που θα γίνουν μετά την έκδοση των σημειωμάτων για τα rebate και clawback που θα καταβάλουν οι φαρμακευτικές εταιρείες για τα νοσοκομειακά φάρμακα, ενώ εκτιμάται ότι θα εξοφληθούν και άλλα περίπου 400 εκατ. ευρώ.
Υπενθυμίζεται ότι μέρος της στρατηγικής για τη μείωση των ληξιπρόθεσμων οφειλών είναι και η στοχοθεσία πληρωμής των ανεξόφλητων δαπανών των νοσοκομείων. Συγκεκριμένα, έχει οριστεί ότι κάθε μήνα θα καταβάλουν ποσό πληρωμής αυξημένο κατά 26%, σε σχέση με το ύψος των δαπανών που πραγματοποιούν. Πηγές από την Αριστοτέλους τονίζουν ότι, στην κατεύθυνση αυτή, υπάρχει τακτικός και αυστηρός έλεγχος, προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι η στοχοθεσία τηρείται από όλα τα νοσοκομεία.
Στην τελική ευθεία η έκδοση του clawback
Σύμφωνα με τις πληροφορίες, οι φαρμακευτικές εταιρείες αναμένεται να λάβουν τα σημειώματα για τις επιστροφές του 1ου εξαμήνου του 2023, που υποχρεούνται να καταβάλουν στο κράτος λόγω της υπέρβασης του προκαθορισμένου προϋπολογισμού για νοσοκομειακά φάρμακα, εντός της τρέχουσας εβδομάδας.
Ο υπολογισμός γίνεται για πρώτη φορά από την Εθνική Κεντρική Αρχή Προμηθειών Υγείας (ΕΚΑΠΥ), έπειτα από πρόσφατο νόμο που την επιφορτίζει και με αυτό το καθήκον, στο πλαίσιο του ευρύτερου ρόλου της ως κεντρικού προμηθευτή για σχεδόν όλα τα νοσοκομειακά φάρμακα.
«Το clawback αποτελούσε το βασικό παράγοντα στην καθυστέρηση των νοσοκομείων και στις πληρωμές, καθώς ήταν πολύ περίπλοκος ο τρόπος υπολογισμού και ήμασταν πίσω κατά 12 με 18 μήνες. Τα ποσά αυτά μεταφράζονταν σε ληξιπρόθεσμα και καταγράφονταν. Με το καινούργιο σύστημα, το οποίο βρίσκεται κι αυτό σε λειτουργία από την ΕΚΑΠΥ, γίνεται αυτόματος υπολογισμός κι έτσι θα υπάρχει ένας πολύ μεγάλος συμψηφισμός. Μαζί με την έξτρα χρηματοδότηση των νοσοκομείων, υπολογίζουμε να κλείσουμε σε ένα από τα χαμηλότερα σημεία στο τέλος χρονιάς», έχει αναφέρει σε δηλώσεις του ο Μάριος Θεμιστοκλέους.
Εκδόθηκε η απόφαση για τα όρια της δαπάνης
H εφαρμοστική απόφαση που ανέμενε η ΕΚΑΠΥ για να ολοκληρώσει τον καταλογισμό του clawback, η οποία αφορά στα όρια της φαρμακευτικής δαπάνης σε σχέση με την ανάπτυξη του ΑΕΠ, δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως την Παρασκευή 4 Οκτωβρίου, «ξεκλειδώνοντας» τη διαδικασία.
Με βάση την εν λόγω Απόφαση, την οποία υπογράφουν ο Υπουργός Υγείας Άδωνις Γεωργιάδης και ο Υφυπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Αθανάσιος Πετραλιάς, το όριο της νοσοκομειακής φαρμακευτικής δαπάνης για το 2023, πέραν του οποίου ενεργοποιείται ο μηχανισμός αυτόματης επιστροφής clawback, ορίζεται σε 537 εκατ. ευρώ, από τα οποία 520 εκατ. ευρώ αφορούν στα νοσοκομεία του ΕΣΥ και 17 εκατ. ευρώ στο ΓΝΘ «Παπαγεωργίου».
Το ποσό, το οποίο προέβλεπε και ο Κρατικός Προϋπολογισμός, δείχνει αύξηση κατά 9 εκατ. ευρώ (+1,7%) σε σχέση με το 2022, η οποία προκύπτει από τη δέσμευση για αύξηση της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης ανάλογη με την άνοδο του ΑΕΠ.
Το clawback που θα προκύψει για το σύνολο του 2023, το οποίο εκτιμάται σε εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ, θα υποστεί μείωση κατά 40 εκατ. ευρώ, βάσει της σχετικής ρήτρας του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, που προβλέπει συνυπευθυνότητα του Κράτους στη μείωση του clawback.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Προέδρου της ΕΚΑΠΥ, Άρη Αποστόλου, έναν μήνα μετά τον καταλογισμό των επιστροφών για το 1ο εξάμηνο της προηγούμενης χρονιάς, θα εκδοθούν και τα σημειώματα για το 2ο εξάμηνο, ενώ σε συνεννόηση με την Πολιτεία, γίνεται προσπάθεια να ολοκληρωθεί εντός του έτους ο καταλογισμός και για το 1ο εξάμηνο του 2024. Από εκεί και πέρα, η διαδικασία αναμένεται να «ρολάρει», καθώς ήδη για το 2ο εξάμηνο του 2024 η πληροφορία υπάρχει στα ψηφιοποιημένα αρχεία της ΕΚΑΠΥ, σε ποσοστό περίπου 95%.
