Αυξημένες κατά 81 εκατ. ευρώ ήταν οι ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις των νοσοκομείων τον Σεπτέμβριο, σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα, παρουσιάζοντας άνοδο της τάξης του 7%.
Ειδικότερα, σύμφωνα με το Δελτίο Μηνιαίων Στοιχείων Γενικής Κυβέρνησης, τον Σεπτέμβριο, οι ληξιπρόθεσμε οφειλές των δημόσιων νοσοκομείων διαμορφώθηκαν σε 1.281 εκατ. ευρώ, έναντι των 1.200 εκατ. ευρώ τον Αύγουστο, καταγράφοντας την τρίτη συνεχόμενη, αύξηση αρχής γενομένης από τον Ιούλιο. Υπενθυμίζεται ότι τα ποσά αυτά είναι μικτά και υφίστανται υποχρέωση από τους προμηθευτές για rebate και clawback (νομοθετημένη έκπτωση και υποχρεωτικές επιστροφές), που δεν έχει ακόμα συμψηφιστεί.
Παρά τη συνεχόμενη άνοδο των τελευταίων μηνών, τα «φέσια» των νοσοκομείων αναμένεται να μειωθούν μέσα στο επόμενο διάστημα, με το υπουργείο Υγείας να εκτιμά ότι θα πέσουν στα 300 εκατ. ευρώ μέχρι το τέλος του έτους. Συγκεκριμένα, το ποσό μπορεί να μειωθεί κατά 500 εκατ. ευρώ μέσω των συμψηφισμών με rebate και clawback που θα καταβάλουν οι φαρμακευτικές εταιρείες για τα νοσοκομειακά φάρμακα, ενώ εκτιμάται ότι θα εξοφληθούν και άλλα περίπου 400 εκατ. ευρώ.
Ήδη, τον Οκτώβριο εκδόθηκαν από την Εθνική Κεντρική Αρχή Προμηθειών Υγείας (ΕΚΑΠΥ) τα σημειώματα clawback για το 1ο εξάμηνο του 2023, με το συνολικό ποσό να ανέρχεται στα 245 εκατ. ευρώ, ενώ μέχρι το τέλος Νοεμβρίου αναμένεται να έχουν εκδοθεί και τα σημειώματα για το 2ο εξάμηνο του έτους.
Οι εκκρεμότητες
Μετά τις αντιδράσεις των φαρμακευτικών εταιρειών για τα δυσθεώρητα ύψη των επιστροφών, που έφτασαν έως και το 83% των πωλήσεων, ανακοινώθηκαν από τον Υπουργό Υγείας Άδωνι Γεωργιάδη στους εκπροσώπους του κλάδου έκτακτες παρεμβάσεις για την «ανακούφιση» των εταιρειών που διακινούν νοσοκομειακά φάρμακα από τις υπέρογκες επιβαρύνσεις.
Τα μέτρα αυτά περιλαμβάνουν και έκτακτη χρηματοδότηση, ύψους 20 εκατ. ευρώ, από το υπουργείο Οικονομικών προς ενίσχυση του προϋπολογισμού του 2023 για το κανάλι του νοσοκομείου, καθώς και αλλαγή των ποσοστών των εκπτώσεων στο clawback («προστασία») για τα φθηνά νοσοκομειακά σκευάσματα, η οποία θα ισχύσει αναδρομικά από τις αρχές του 2023.
Προκειμένου να εκδοθεί το clawback του 2ου εξαμήνου, στο οποίο θα ενσωματωθούν οι παραπάνω αλλαγές και θα γίνουν και οι σχετικές διορθώσεις για το 1ο εξάμηνο, εκκρεμεί η ψήφιση της διάταξης για την «προστασία» των φθηνών φαρμάκων, η οποία περιλαμβάνεται στο νομοσχέδιο του υπουργείου Υγείας «Ρυθμίσεις για την ενίσχυση του Εθνικού Συστήματος Υγείας και την παρακολούθηση και αξιολόγηση της φαρμακευτικής δαπάνης», που βρίσκεται σε δημόσια ηλεκτρονική διαβούλευση μέχρι σήμερα, 8 Νοεμβρίου. Επίσης, εκκρεμεί η αναπροσαρμογή των ορίων της νοσοκομειακής φαρμακευτικής δαπάνης, ανάλογα με τη αύξηση του ΑΕΠ, έτσι όπως θα διαμορφωθεί με την προσθήκη των 20 εκατ. ευρώ.
Όπως έχει δηλώσει ο Πρόεδρος της ΕΚΑΠΥ, Άρης Αποστόλου, σε συνεργασία με το υπουργείο Υγείας γίνονται προσπάθειες για να εκδοθεί μέχρι το τέλος του έτους και το clawback για το 1ο εξάμηνο του 2024.
Σε κάθε περίπτωση, οι παραπάνω συμψηφισμοί, σε συνδυασμό με τις άλλες παρεμβάσεις που εντάσσονται στη στρατηγική του υπουργείου για τη μείωση των ληξιπρόθεσμων χρεών των νοσοκομείων αναμένεται να αποδώσουν «καρπούς» μέχρι το τέλος του έτους, συμπαρασύροντας και τις ληξιπρόθεσμες οφειλές του Δημοσίου, που βρίσκονται σταθερά στο «μικροσκόπιο» των θεσμών, με δεδομένο ότι ένα πολύ μεγάλο μέρος τους αντιστοιχεί στα «φέσια» των νοσοκομείων.