Σε ένα απρόσμενο φινάλε, ο διευθύνων σύμβουλος της Stellantis, Κάρλος Ταβάρες, ανήγγειλε την ξαφνική αποχώρησή του αφήνοντας την κορυφαία αυτοκινητοβιομηχανία χωρίς ηγεσία, σε μία άκρως κρίσιμη περίοδο για τoν κλάδο αυτοκινήτου της Ευρώπης.
Η «Ασκός του Αιόλου» άνοιξε με την VW, τη «ναυαρχίδα» της γερμανικής αλλά και της ευρωπαϊκής βιομηχανίας αυτοκινήτου, όταν ανακοίνωσε ότι σχεδιάζει να κλείσει εργοστάσιά της στην εγχώρια αγορά της, σε μία άνευ προηγουμένου κίνηση.
Η βαριά βιομηχανία της Ευρώπης «αιμορραγεί» από το υψηλό ενεργειακό κόστος, την χαμηλή ζήτηση στην Ευρώπη, τον έντονο ανταγωνισμό από την Κίνα και τώρα την απειλή νέων δασμών από τον νεοεκλεγέντα πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ. Σε όλα αυτά θα πρέπει να προστεθεί και το πολύ πιο αυστηρό ρυθμιστικό πλαίσιο που θα εφαρμόσει η ΕΕ από τις αρχές του επόμενου έτους για τη μείωση των εκπομπών ρύπων στα αυτοκίνητα.
Ο Δεκέμβριος ξεκίνησε τόσο με την παραίτηση Ταβάρες όσο και με την έναρξη προειδοποιητικών απεργιακών κινητοποιήσεων από τους εργαζομένους της VW σε ολόκληρη τη Γερμανία.
Ο Κάρλος Ταβάρες θεωρείτο εμβληματικό πρόσωπο στον χώρο της αυτοκινητοβιομηχανίας με «υψηλές περγαμηνές», ο οποίος δεν κατάφερε να αντιμετωπίσει τις μεγάλες προκλήσεις της εποχής. Δεν είναι ωστόσο το μοναδικό υψηλόβαθμο στέλεχος του χώρου που παραιτείται. Στα βήματά του και ο οικονομικός διευθυντής της Nissan, Στέφεν Μα, ο οποίος ετοιμάζεται να παραιτηθεί, όπως ανέφεραν πηγές στο Bloomberg.
Η δύσκολη πορεία της Stellantis
Η Stellantis, που δημιουργήθηκε το 2021 από τη συγχώνευση της PSA Group, του μητρικού ομίλου της Peugeot και της Citroen, με τη Fiat Chrysler, «είδε» τις πωλήσεις της στις ΗΠΑ να υποχωρούν και να βρίσκεται αντιμέτωπη με υπερπαραγωγική ικανότητα στην Ευρώπη, όπου η ζήτηση για ηλεκτρικά οχήματα φθίνει ολοένα και περισσότερο την ώρα που τα κινεζικά πλημμυρίζουν τις ευρωπαϊκές αγορές με χαμηλότερες τιμές.
O 66χρονος διευθύνων σύμβουλος αποχωρεί νωρίτερα του αναμενομένου – είχε ήδη ανακοινώσει ότι θα συνταξιοδοτείτο το 2026 - καθώς οι απόψεις του για το μέλλον της αυτοκινητοβιομηχανίας δεν συνέπεπταν με αυτές των μελών του δ.σ. και ορισμένων μετόχων, όπως αναφέρθηκε στην ανακοίνωση της αυτοκινητοβιομηχανίας. Κορυφαίος επενδυτής της Stellantis είναι η οικογένεια Ανιέλι που ίδρυσε τη Fiat μέσω της εταιρείας επενδύσεων EXOR υπό τον Τζον Έλκαν. Η εταιρεία του έκανε δεκτή την παραίτηση Ταβάρες και ο Έλκαν θα αναλάβει προσωρινά επικεφαλής του διοικητικού συμβουλίου.
O Ταβάρες ανέλαβε τα ηνία του ομίλου από τη σύστασή του το 2021, όμως τα δραστικά του μέτρα για μείωση του κόστους τους τελευταίους μήνες πυροδότησαν έντονες αντιδράσεις από το συνδικάτα, τους ντίλερς και μάνατζερς της ίδιας της αυτοκινητοβιομηχανίας.
Oι εργαζόμενοι είχαν επανειλημμένως προειδοποιήσει ότι τα μέτρα μείωσης του κόστους οδηγούν σε προβλήματα ποιότητας και σε καθυστερήσεις στην παρουσίαση νέων βασικών μοντέλων. Στις ΗΠΑ, dealers κατηγορούσαν τον Ταβάρες ότι έκανε ζημιά σε κορυφαίες μάρκες, όπως Jeep, Dodge, Ram και Chrysler. H Stellantis είχε έρθει επίσης σε σύγκρουση και με την ιταλική κυβέρνηση με σημείο αιχμής τα επίπεδα παραγωγής της στην χώρα.
Tις τελευταίες εβδομάδες, ο Ταβάρες προσπάθησε να ανακτήσει τον έλεγχο, μετά από σειρά χτυπημάτων που οδήγησαν την αυτοκινητοβιομηχανία να υποβαθμίσει τις προσδοκίες για την φετινή κερδοφορία της και τις εισροές στα τέλη Σεπτεμβρίου. Η προειδοποίηση αυτή έπεσε ως «κεραυνός εν αιθρία» στον κόσμο των επενδυτών, παρότι δεν είναι η μοναδική αυτοκινητοβιομηχανία που υποβάθμισε τις προβλέψεις της.
Ο Ταβάρες έσπευσε να αποκαταστήσει την εμπιστοσύνη αντικαθιστώντας τον οικονομικό διευθυντή και άλλα στελέχη, όμως το μερίδιο αγοράς συνέχισε να συρρικνώνεται σε βασικές αγορές, όπως Γαλλία, πυροδοτώντας έντονες ανησυχίες για τις μακροπρόθεσμες προοπτικές του ομίλου. Υπό την ηγεσία Ταβάρες, η Stellantis έχασε το ένα-τρίτο του μεριδίου αγοράς της στην Ευρώπη, το μερίδιο της Fiat περιορίστηκε στο 1,8%, ενώ της Citroen στο 2,2%, σύμφωνα με στοιχεία της Ένωσης Ευρωπαϊκών Αυτοκινητοβιομηχανιών (ACEA).
Ένα μεγάλο πρόβλημα εντοπίζεται επίσης στην αύξηση των τιμών στις γνωστές μάρκες της Stellantis, κάτι που απομάκρυνε πολλούς επίδοξους αγοραστές, σύμφωνα με έρευνα που πραγματοποίησε το Reuters σε καταναλωτές και dealers.
Περικοπές θέσεων εργασίας
Ήδη, ο κλάδος αυτοκινήτου, συμπεριλαμβανομένων και εταιρειών ανταλλακτικών μερών, έχει ανακοινώσει περισσότερες από 20.000 περικοπές θέσεων εργασίας και κλείσιμο εργοστασίων τους τελευταίους μήνες, σύμφωνα με στοιχεία του Reuters.
Η Stallantis ανακοίνωσε στις 26 Νοεμβρίου τα σχέδιά της κλείσει εργοστάσιο κατασκευής φορτηγών της Vauxhall στη Νότια Βρετανία, θέτοντας υπό απειλή περισσότερες από 1.000 θέσεις εργασίας. Επίσης, έχει επανειλημμένως διακόψει τη λειτουργία μονάδας συναρμολόγησης στο βασικό εργοστάσιό της στο Μιραφιόρι της Ιταλίας, εξαιτίας της χαμηλής ζήτησης, ειδικά για την ηλεκτρική έκδοση του Fiat 500.
H Ford ανακοίνωσε πρόσφατα ότι θα περικόψει 4.000 θέσεις εργασίας ειδικά σε Γερμανία και Βρετανία, αριθμός που αντιστοιχεί στο 14% του εργατικού δυναμικού της στην Ευρώπη.
Στις αρχές Ιουλίου, η VW έθεσε προς πώληση μονάδα της στο Βέλγιο που κατασκευάζει μοντέλα Audi, πλήττοντας 3.000 εργαζομένους. Επίσης, η Daimler έχει διαμηνύσει ότι θα μειώσει το ωράριο εργασίας και θα προχωρήσει σε «πάγωμα» εργασίας για όσους απασχολούνται στο τμήμα κατασκευής φορτηγών στη Γερμανία.
Σε περικοπές θέσεων εργασίας έχουν επίσης προχωρήσει η γαλλική εταιρεία ανταλλακτικών μερών αυτοκινήτου Valeo, η επίσης γαλλική εταιρεία ελαστικών Michelin, όπως επίσης οι γερμανικές Bosch και Schaeffler.
«Αιμορραγία» στη βαριά βιομηχανία
H βαριά βιομηχανία της Ευρώπης επιδεινώνεται ολοένα και περισσότερο, εξαιτίας της περαιτέρω πτώσης της ζήτησης, με αποτέλεσμα να απομακρύνεται κάθε ελπίδα για άμεση ανάκαμψη, τη στιγμή που οι μεταποιητικές μονάδες της Κίνας συνεχίζουν να ανακάμπτουν, όπως δείχνουν τα τελευταία στοιχεία.
Ο δείκτης PMI της S&P Global βυθίστηκε στο 45,2 το Νοέμβριο στην Ευρωζώνη, διολισθαίνοντας ακόμη πιο βαθιά κάτω από το 50 που διαχωρίζει την ανάπτυξη από τη συρρίκνωση. Τον Οκτώβριο βρισκόταν στις 46 μονάδες και παραμένει κάτω από το 50 από τα μέσα του 2022. Η μεταποιητική δραστηριότητα στη Γερμανία παραμένει σε υφεσιακό έδαφος , ενώ η Γαλλία γνώρισε την πιο απότομη πτώση νέων παραγγελιών από το πρώτο κύμα πανδημίας το 2020.
Στον αντίποδα, η μεταποιητική δραστηριότητα στην Κίνα πήρε μπρος από τα δημοσιονομικά μέτρα στήριξης του Πεκίνου αλλά και από την αύξηση των εξαγωγών εν αναμονή των προτεινόμενων δασμών Τραμπ. Το Νοέμβριο, η μεταποιητική δραστηριότητα στην Κίνα αναπτύχθηκε με τον ταχύτερο ρυθμό σε διάρκεια πέντε μηνών, καθώς οι νέες παραγγελίες, συμπεριλαμβανομένων και αυτών από το εξωτερικό, καθοδήγησε τη σταθερή αύξηση της παραγωγής.
Άρχισαν απεργίες στη VW
Στη VW, τα δύσκολα μόλις άρχισαν καθώς περίπου 66.000 εργαζόμενοι σε ολόκληρη τη Γερμανία προχώρησαν σήμερα στην πρώτη προειδοποιητική απεργιακή κινητοποίηση μετά το αδιέξοδο που έχει δημιουργηθεί στις διαπραγματεύσεις με τη διοίκηση ως προς τον τρόπο μείωσης του κόστους.
Οι προειδοποιητικές αυτές κινήσεις – που έχουν ως στόχο να πιέσουν περαιτέρω τη διοίκηση – έλαβαν χώρα σε όλα εκτός από ένα από τα 10 εργοστάσια της VW στη Γερμανία. Το IG Metall, το πανίσχυρο εργατικό συνδικάτο της Γερμανίας, ανακοίνωσε ότι σκοπεύει να προχωρήσει σύντομα και σε νέες προειδοποιητικές απεργίες.
«Εάν χρειαστεί, αυτές θα είναι οι πιο δύσκολες και οι πιο σκληρές συλλογικές διαπραγματεύσεις στην ιστορία της VW», ανέφερε στο Bloomberg εκπρόσωπος της IG Metall.
Η διοίκηση της VW και τα συνδικάτα βρίσκονται στα «μαχαίρια» ως προς τον τρόπο με τον οποίο θα αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις – από την πτώση της ζήτησης για ηλεκτρικά οχήματα έως το υψηλότερο λειτουργικό κόστος και τον αυξανόμενο ανταγωνισμό από κινεζικές αυτοκινητοβιομηχανίες. Ενώ η διοίκηση έχει αναφέρει ότι ο όμιλος θα πρέπει να κλείσει τρία εργοστάσια στη Γερμανία και να απολύσει χιλιάδες εργαζομένους, τα εργατικά συνδικάτα ζητούν να παραμείνουν σε λειτουργία όλα τα εργοστάσια.
Η VW απέρριψε τις τελευταίες προτάσεις των συνδικάτων ως ανεπαρκείς. Οι εργαζόμενοι κάνουν λόγο για επιπλέον μείωση του κόστους κατά 1,5 δισ .ευρώ, συμπεριλαμβανομένων της μείωσης των μπόνους των ανώτατων στελεχών και των εργαζομένων για το επόμενο έτος και το 2026, συρρίκνωσης των μερισμάτων και μεταφοράς των μισθολογικών αυξήσεων σε ταμείο για την κάλυψη των πιθανών απολύσεων.
Ένας τέταρτος γύρος διαπραγματεύσεων αναμένεται να λάβει χώρα στις 9 Δεκεμβρίου, με εκπροσώπους των συνδικάτων να αναφέρουν ότι η συνάντηση αυτή θα είναι καθοριστική για την επόμενη δράση: ή θα υπάρξει συναίνεση ή κλιμάκωση των κινητοποιήσεων.
