Βασικές διαφωνίες σχετικά με τη μελλοντική χρηματοδότηση της ΚΑΠ μετά το 2027 καταγράφονται και επισήμως στα συμπεράσματα της τελευταίας υπουργικής συνόδου της ΕΕ. Μάλιστα, οι χώρες παίρνουν θέση ενώ η Ελλάδα κοινοποίησε κοινή στάση με την Κύπρο.
Αναλυτικά, στα συμπεράσματα για την μετά το 2027 κοινή γεωργική πολιτική με επίκεντρο τους αγρότες περιγράφονται αναλυτικά οι τοποθετήσεις κάθε κράτους.
Επίπεδο άμεσων ενισχύσεων: Η Βουλγαρία, η Εσθονία, η Λετονία, η Λιθουανία, η Πολωνία, η Ρουμανία και η Σλοβακία υπογραμμίζουν την ανάγκη για πλήρη εξωτερική σύγκλιση των άμεσων ενισχύσεων, υποστηρίζοντας ότι οι αγρότες σε αυτά τα κράτη μέλη θα εξακολουθούν να λαμβάνουν μόνο το 80% του μέσου επιπέδου άμεσων ενισχύσεων της ΕΕ το 2027. Η Ρουμανία συγκεκριμένα ζητά την πλήρη εξωτερική σύγκλιση των άμεσων ενισχύσεων ως βασικό στοιχείο της «δίκαιης κατανομής» της στήριξης (περίπου 26€/στρ). Στην Στη χώρα μας ο μέσος όρος είναι 48,7€/στρ, ωστόσο με την υφιστάμενη ΚΑΠ 2023 - 2027, η Ελλάδα πραγματοποιεί «γενναία» σύγκλιση προς τον Ευρωπαϊκό μέσο όρο, όσον αφορά τη βασική ενίσχυση.
Μια εξωτερική σύγκλιση προς τον Ευρωπαϊκό μέσο όρο στην επόμενη ΚΓΠ, θα έφερνε νέα μείωση της βασικής ενίσχυσης όχι μόνο στη χώρα μας αλλά και σε άλλες χώρες του Ευρωπαϊκού νότου. Η εξωτερική σύγκλιση είναι ένα θέμα που συζητήθηκε έντονα στις τελευταίες δύο ΚΓΠ, αλλά υπήρξαν σημαντικές αντιρρήσεις και κάτι τέτοιο δεν έχει συμβεί ακόμα.
Κριτήρια κατανομής: Η Κύπρος και η Ελλάδα υποστηρίζουν ότι η δίκαιη κατανομή της στήριξης θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη παράγοντες όπως η αξία της γης, το κόστος μεταφοράς και παραγωγής, το εισόδημα του γεωργικού τομέα σε σχέση με άλλους τομείς, η αγοραστική δύναμη, η διάρθρωση των γεωργικών τομέων και η ανάγκη στήριξης μικρών γεωργικών εκμεταλλεύσεων.
Η Δανία και οι Κάτω Χώρες, από την άλλη, τονίζουν τις διαφορές μεταξύ των προκλήσεων και στόχων που αντιμετωπίζει ο γεωργικός τομέας σε κάθε κράτος μέλος, καθώς και τις διαφορές στο κόστος παραγωγής και για αυτό πρέπει να υπάρχουν διαφοροποιήσεις από έναν γενικό κανόνα.
Επίπεδο συνολικού προϋπολογισμού: Η Πορτογαλία υποστηρίζει ότι ο προϋπολογισμός της ΚΓΠ δεν πρέπει να μειωθεί και ότι θα πρέπει να διατηρηθούν τουλάχιστον τα ίδια ποσά, σε σταθερές τιμές, στον πυλώνα Ι και στον πυλώνα ΙΙ. Η Ιταλία, από την άλλη, ζητά περισσότερους πόρους για την ΚΓΠ, κάτι που μάλλον θα βρει σύμφωνη και τη χώρα μας.
Ανάμεσα σε όλες τις προτάσεις δεν είναι λίγοι αυτοί που ζητούν απλοποίηση των διαδικασιών για να ληφθούν οι ενισχύσεις. Στη χώρα μας, από το 2023 με την αλλαγή της ΚΑΠ, οι γραφειοκρατικές διαδικασίες ώστε να μπορούν οι αγρότες να λάβουν ενισχύσεις, πολλαπλασιάστηκαν, με ότι μπορεί αυτό να σημαίνει για το κόστος των υποστηρικτικών, προς αυτούς, υπηρεσιών.
Γενικά ήμαστε ακόμα στην αρχή των συζητήσεων για την επόμενη ΚΑΠ και το κάθε κράτος μέλος καλείται να τοποθετηθεί.
Άραγε, θα επικρατήσει η άποψη της σύγκλισης και της μείωσης του προϋπολογισμού ή θα δούμε τις χώρες του νότου να αντιστέκονται (ως συνήθως) και τελικά να επιτυγχάνουν καλύτερους όρους για την επόμενη ΚΓΠ;