Η στεγαστική κρίση μαστίζει όλα τα κράτη - μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς οι τιμές αγοράς αλλά και τα ενοίκια έχουν εκτοξευθεί, η διαθεσιμότητα των ακινήτων έχει καταρρεύσει, ενώ η στέγαση μετατρέπεται πλέον σε πολιτικό ζήτημα.
Στο πρόβλημα που έχει ολόκληρη η Ευρώπη -και ιδιαιτέρως η Ελλάδα- με το αυξανόμενο κόστος διαβίωσης και την έλλειψη οικονομικά προσιτών κατοικιών, αναφέρεται η Έκθεση της Κομισιόν (Joint Employment Report), με το οποίο ζητείται για πρώτη φορά να γίνει για την Ελλάδα εμπεριστατωμένη έρευνα για το πεδίο της απασχόλησης και της κοινωνικής σύγκλισης.
Σε ειδικό κεφάλαιο για το στεγαστικό ζήτημα, η ΕΕ αναφέρει πως το κόστος στέγασης στη χώρα μας είναι ιδιαίτερα επιβαρυμένο (δεδομένου και του επιπέδου των ελληνικών μισθών), ενώ τονίζεται πως σε μια πλειάδα χωρών το 40% του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών πηγαίνει στη στέγαση.
Παρότι κατά το 2023 το κόστος στέγασης στην ΕΕ παρέμεινε στο 8,8%, Ελλάδα, Λουξεμβούργο και Δανία «χτύπησαν» διψήφιο ποσοστό. Ειδικά η Ελλάδα κατέγραψε το υψηλότερο ποσοστό μεταξύ των κρατών-μελών της ΕΕ (28,5%), αυξημένο κατά 1,8 μονάδες σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος. Ακολουθεί το Λουξεμβούργο που είχε τη δεύτερη υψηλότερη επίδοση (με 22,7%) και άνοδο κατά 7,5 μονάδες μέσα σε ένα έτος και η Δανία με 15,4%.
Όλα αυτά, όταν με βάση τα επικαιροποιημένα στοιχεία της Eurostat, ο μέσος μισθός στην Ελλάδα είναι τρίτος από το τέλος στην κατάταξη (17.013 ευρώ ετησίως), ενώ αντίστοιχα στο Λουξεμβούργο είναι 81.064 ευρώ ετησίως και στη Δανία 67.604 ευρώ.
- Διαβάστε επίσης: Πρεμιέρα τον Ιανουάριο για τα στεγαστικά προγράμματα «Σπίτι μου 2» και «Αναβαθμίζω Ενεργειακά» - Όροι και προϋποθέσεις
Εκτός από το υψηλότερο ποσοστό στο κόστος στέγασης, η χώρα μας διεκδικεί ένα ακόμη αρνητικό ρεκόρ: διαθέτει το υψηλότερο ποσοστό επιβάρυνσης του πληθυσμού σε κίνδυνο φτώχειας λόγω του στεγαστικού.
Στην Ελλάδα το ποσοστό αυτό άγγιξε το 86,3%, στη Δανία το 72,3% και στο Λουξεμβούργο το 62,2%, ενώ το χαμηλότερο ήταν στην Κύπρο (8,9%).
- Διαβάστε επίσης: Κομισιόν: Έρχονται 2 ειδικά πορίσματα για Ελλάδα – Kαμπανάκι για προκλήσεις στην αγορά εργασίας, εισαγωγές και κόστος στέγασης
Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία της Eurostat για το 2023, το 46,2% των ευρωπαϊκών νοικοκυριών θεωρούν το συνολικό κόστος στέγασης ως τη βασικότερη οικονομική επιβάρυνση.
Συνολικά, η επίπτωση του συνολικού κόστους στέγασης στο διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών ήταν κατά μέσο όρο στο 19,7%, αλλά όταν πρόκειται για νοικοκυριά που διαβιούν στο κατώφλι της φτώχειας, τότε η επίπτωση εκτοξεύεται στο 38,2%.
Μεταξύ των ατόμων που βιώνουν φτώχεια ή κοινωνικό αποκλεισμό, τις μεγαλύτερες δυσκολίες ενοικίασης αντιμετωπίζει τα άτομα ηλικίας 30-54 ετών και ακολουθούν οι ομάδες 55 έως 64 ετών και 16 έως 29 ετών. Στην ηλικιακή ομάδα 65+, μόνο το 12,9% των ατόμων ανέφεραν δυσκολίες στην ενοικίαση σπιτιού.
- Διαβάστε επίσης: Ακίνητα: Τι ψάχνουν και πόσα δίνουν Έλληνες και ξένοι για αγορά/ενοικίαση – Τα «βαρίδια» και οι νέες τάσεις
Κοινωνική κατοικία
Ειδικά στις μεγάλες πόλεις της ΕΕ, οι προσιτές τιμές στέγασης αποτελούν πλέον «όνειρο θερινής νυκτός». Η λύση της κοινωνικής κατοικίας αποτελεί μια εναλλακτική, όμως η λίστα αναμονής των ενδιαφερόμενων είναι τόσο μεγάλη που ξεπερνάει τα 7 χρόνια στην Ολλανδία και τη δεκαετία στη Δανία.
Μεγάλος είναι και ο αριθμός των ατόμων που περιμένουν να βρουν σπίτι μέσω της κοινωνικής κατοικίας. Στην Πολωνία αφορά 136 156 νοικοκυριά, στην Ιρλανδία 61.880 και 257.271 στο Βέλγιο. Πρόκειται συνήθως για νεότερους σε ηλικία, ή μετανάστες εκτός ΕΕ.
Μόλις το 12% του συνολικού αποθέματος κατοικιών στην ΕΕ είναι επί του παρόντος αφιερωμένο στην κοινωνική κατοικία και ο όγκος του κοινωνικού αποθέματος ενοικίασης κατοικιών ποικίλλει σημαντικά μεταξύ των κρατών μελών (μεγαλύτερο στην Αυστρία, τη Δανία και τις Κάτω Χώρες).