Μία «win-win» λύση, που θα επιτρέψει τόσο την περαιτέρω ενίσχυση των ΑΠΕ με τις λιγότερες δυνατές αρρυθμίες, όσο και την έμμεση μείωση του ενεργειακού κόστους των εγχώριων βιομηχανιών, δρομολογεί το ΥΠΕΝ. Η λύση αυτή αφορά τη θέσπιση ενός Μηχανισμού Ευελιξίας, με στόχο να ενισχυθεί η ασφάλεια τροφοδοσίας με ηλεκτρική ενέργεια, όσο προχωρά η απανθρακοποίηση του εγχώριου συστήματος. Για να συμβαδίζει με την απανθρακοποίηση, ο Μηχανισμός θα αποζημιώνει δύο τεχνολογίες μη ορυκτών καυσίμων, ώστε στις περιπτώσεις που κορυφώνεται η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας, να εξασφαλίζεται πως η παραγωγή μπορεί να ικανοποιήσει τις ανάγκες για ρεύμα.
Η πρώτη τεχνολογία είναι η ευέλικτη ζήτηση, δηλαδή καταναλωτές που έχουν τη δυνατότητα να περιορίσουν άμεσα τα φορτία τους, όποτε κριθεί αναγκαίο. Η δεύτερη τεχνολογία είναι οι μπαταρίες, οι οποίες σε τέτοιες περιπτώσεις θα ενισχύουν το σύστημα, εγχέοντας σε αυτό ηλεκτρική ενέργεια που έχουν προηγουμένως αποθηκεύσει.
Το γαλλικό μοντέλο
Τέτοιοι μηχανισμοί καλούνται να αποτελέσουν αντίβαρο στη στοχαστικότητα των ΑΠΕ, με συνέπεια να έχουν υιοθετηθεί από αρκετά ακόμη κράτη – μέλη. Ενδεικτική περίπτωση η Γαλλία, ο Μηχανισμός ευελιξίας της οποίας πήρε πρόσφατα έγκριση από τις Βρυξέλλες. Μάλιστα, ο ελληνικός Μηχανισμός σχεδιάζεται με βάση το γαλλικό μοντέλο.
Στην περίπτωση της χώρας μας, το μέτρο ξεκίνησε να δρομολογείται από τα μέσα Δεκεμβρίου, όταν άναψε το «πράσινο φως» η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ, στο πλαίσιο συνάντησης με εκπροσώπους της Ένωσης Βιομηχανικών Καταναλωτών Ενέργειας (ΕΒΙΚΕΝ), όπου τέθηκε επί τάπητος το σχετικό αίτημα της ενεργοβόρου βιομηχανίας.
Κοινοποίηση στις Βρυξέλλες
Το ΥΠΕΝ προσανατολίζεται στο να υποβληθεί στην Κομισιόν το μέτρο πριν από το καλοκαίρι, έχοντας έως τότε ολοκληρωθεί ο σχεδιασμός του. Για αυτό τον σκοπό, βρίσκεται σε εξέλιξη η πρώτη σχετική μελέτη.
Όσον αφορά τη συμμετοχή της ζήτησης στο μέτρο, η παροχή οικονομικών κινήτρων στο να αποκτήσει ευελιξία μία «κρίσιμη μάζα» της κατανάλωσης, μέσω σχημάτων demand – response, αποτελεί βασικό πυλώνα στήριξης της περαιτέρω διείσδυσης των ΑΠΕ. Ένα ανάλογο «όχημα» είναι επίσης και η ανάπτυξη των δυναμικών τιμολογίων. Η θέσπιση ενός Μηχανισμού Ευελιξίας κρίνεται πως μπορεί να έχει σημαντική αποτελεσματικότητα προς αυτή την κατεύθυνση, αυξάνοντας αισθητά την εμβέλεια του demand – response.
Όπως είναι φυσικό, τον πρώτο λόγο συμμετοχής στο μέτρο έχουν οι ενεργοβόρες βιομηχανίες, καθώς κάθε μία εκπροσωπεί ένα σημαντικό ποσοστό ζήτησης, ενώ πολλές διαθέτουν ανάλογες τεχνολογίες για άμεσο περιορισμό της κατανάλωσής τους. Ωστόσο, το μέτρο μπορεί να κινητοποιήσει και μικρότερες επιχειρήσεις (μέσω Φορέων Εκπροσώπησης Απόκρισης Ζήτησης) ή και ιδιώτες (μέσω Φορέων Εκπροσώπησης ή ενεργειακών κοινοτήτων).
Ενίσχυση και της αποθήκευσης
Παράλληλα, στην περίπτωση των ενεργοβόρων βιομηχανιών, η θέσπιση του Μηχανισμού θα δημιουργήσει μία νέα πηγή εσόδων, με τη συμβολή τους στην περαιτέρω απανθρακοποίηση του ηλεκτρικού συστήματος. Έσοδα τα οποία θα αντισταθμίσουν σε κάποιο βαθμό το υψηλό ενεργειακό κόστος που επιβαρύνονται και το οποίο υπονομεύει την ανταγωνιστικότητά τους.
Το ενεργειακό κόστος βρέθηκε στην ατζέντα του πρόσφατου Γενικού Συμβουλίου του ΣΕΒ, στο οποίο παρέστη ο υπουργός ΠΕΝ, Θόδωρος Σκυλακάκης, όπως έγραψε το insider.gr. Στο Συμβούλιο, ο κ. Σκυλακάκης επί της ουσίας έκλεισε την πόρτα σε νέα μέτρα άμεσου χαρακτήρα, υπογραμμίζοντας ότι η πολιτεία έχει κάνει ό,τι μπορεί καλύτερο για τη βιομηχανία. Όσον αφορά για τις πρωτοβουλίες σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα, επισήμανε πως οι εθνικές κυβερνήσεις τελούν εν αναμονή των κατευθύνσεων της νέας Επιτροπής επί της ατζέντας για την ενεργειακή μετάβαση.
Την ίδια στιγμή, η συμμετοχή μονάδων αποθήκευσης στον Μηχανισμό θα «άνοιγε» μία καινούρια πηγή εσόδων και για τις μπαταρίες, καθιστώντας τις σχετικές επενδύσεις ακόμη πιο ελκυστικές. Υπενθυμίζεται ότι στόχος του ΥΠΕΝ είναι το επόμενο «κύμα» μπαταριών (συνολικής ισχύος 2 GW) να υλοποιηθεί χωρίς επιδοτήσεις, αντλώντας αποκλειστικά έσοδα από τη συμμετοχή στην αγορά. Ως συνέπεια, η προοπτική αποζημίωσης μέσω του Μηχανισμού θα δημιουργούσε ακόμη πιο θετικές προοπτικές στην «προέλαση» της αποθήκευσης στο ηλεκτρικό σύστημα.
