Στην πρώτη μείωση των επιτοκίων της κατά 0,25% για το 2025 προχώρησε η ΕΚΤ (5η σερί από τον Ιούνιο του 2024) -όπως είχε προεξοφληθεί- με το κόστος δανεισμού να πέφτει σε χαμηλά σχεδόν 2 ετών (από 22/3/23), καθώς η ευρωπαϊκή οικονομία έχει εξασθενίσει και χρειάζεται «οξυγόνο», ενώ ο πληθωρισμός οδεύει προς το στόχο του 2%.
Τα επιτόκια της διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων, των πράξεων κύριας αναχρηματοδότησης και της διευκόλυνσης οριακής χρηματοδότησης θα μειωθούν σε 2,75%, 2,90% και 3,15% αντιστοίχως, με ισχύ από τις 5 Φεβρουαρίου 2025. Σύμφωνα με την ανακοίνωση του ΔΣ της ΕΚΤ, η διαδικασία αποκλιμάκωσης του πληθωρισμού βρίσκεται σε καλό δρόμο.
«Οι περισσότεροι δείκτες του υποκείμενου πληθωρισμού υποδηλώνουν ότι ο πληθωρισμός θα σταθεροποιηθεί γύρω από τον στόχο σε διατηρήσιμη βάση» τονίζει και προσθέτει πως οι πιέσεις παραμένουν υψηλές, κυρίως επειδή οι μισθοί και οι τιμές σε ορισμένους τομείς εξακολουθούν να προσαρμόζονται με σημαντική καθυστέρηση στην προηγούμενη έντονη άνοδο του πληθωρισμού.
Αντίθετοι άνεμοι στην οικονομία
«Οι πρόσφατες μειώσεις των επιτοκίων από το Διοικητικό Συμβούλιο σταδιακά καθιστούν τη λήψη νέων δανείων λιγότερο δαπανηρή για τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά. Ταυτόχρονα, οι συνθήκες χρηματοδότησης συνεχίζουν να είναι αυστηρές, μεταξύ άλλων επειδή η νομισματική πολιτική παραμένει σε περιοριστικά επίπεδα και οι προηγούμενες αυξήσεις των επιτοκίων συνεχίζουν να μεταδίδονται στο ανεξόφλητο υπόλοιπο των πιστώσεων, ενώ ορισμένα δάνεια που φθάνουν στη λήξη τους ανανεώνονται με υψηλότερα επιτόκια. Η οικονομία εξακολουθεί να βρίσκεται αντιμέτωπη με αντίξοους παράγοντες, αλλά η άνοδος των πραγματικών εισοδημάτων και η σταδιακή εξασθένηση των επιδράσεων της περιοριστικής νομισματικής πολιτικής αναμένεται να στηρίξουν την ανάκαμψη της ζήτησης με την πάροδο του χρόνου» υπογραμμίζεται.
Data dependend προσέγγιση
Το ΔΣ δηλώνει αποφασισμένο να διασφαλίσει ότι ο πληθωρισμός θα σταθεροποιηθεί με διατηρήσιμο τρόπο στον μεσοπρόθεσμο στόχο του 2%. «Θα ακολουθήσει μια προσέγγιση που βασίζεται στα εκάστοτε διαθέσιμα στοιχεία και θα λαμβάνει αποφάσεις από συνεδρίαση σε συνεδρίαση για τον καθορισμό της κατάλληλης κατεύθυνσης της νομισματικής πολιτικής» ξεκαθαρίζει.
Συγκεκριμένα, οι αποφάσεις του Διοικητικού Συμβουλίου για τα επιτόκια θα βασίζονται στην αξιολόγηση που διενεργεί όσον αφορά τις προοπτικές για τον πληθωρισμό υπό το πρίσμα των εισερχόμενων οικονομικών και χρηματοπιστωτικών στοιχείων, τη δυναμική του υποκείμενου πληθωρισμού και την ένταση με την οποία μεταδίδεται η νομισματική πολιτική. «Το Διοικητικό Συμβούλιο δεν δεσμεύεται εκ των προτέρων για συγκεκριμένη πορεία των επιτοκίων» επαναλαμβάνει.
Συρρικνώνονται τα χαρτοφυλάκια APP και ΡΕΡΡ
Το χαρτοφυλάκια APP και PEPP μειώνονται με μετρημένο και προβλέψιμο ρυθμό, καθώς το Ευρωσύστημα δεν επανεπενδύει πλέον τα ποσά κεφαλαίου από την εξόφληση τίτλων κατά τη λήξη τους. Επιπλέον, το μέσο για την προστασία της μετάδοσης (Transmission Protection Instrument - TPI) είναι διαθέσιμο για να αντισταθμίζει ανεπιθύμητες, άτακτες εξελίξεις στην αγορά που θέτουν σοβαρή απειλή για τη μετάδοση της νομισματικής πολιτικής σε όλες τις χώρες της ζώνης του ευρώ.
Η εικόνα στην Ευρωζώνη
Ενδεικτικό της κατάστασης είναι πως η οικονομία της Ευρωζώνης παρέμεινε στάσιμη το δ' τρίμηνο, παρουσιάζοντας μηδενική ανάπτυξη, ενώ πτωτική είναι η εικόνα και στον γαλλογερμανικό άξονα: το ΑΕΠ του Βερολίνου συρρικνώθηκε 0,2% το δ' τρίμηνο του 2024, ενώ η ανάπτυξη στο Παρίσι υποχώρησε κατά 0,1%.
Ο πληθωρισμός Δεκεμβρίου ανήλθε στο 2,4%, με τους υπεύθυνους χάραξης νομισματικής πολιτικής στην ΕΚΤ πάντως να διαμηνύουν πως οι υψηλές τιμές υπηρεσιών εξακολουθούν να συνιστούν λόγο ανησυχίας, ενώ η πρόσφατη άνοδος των τιμών ενέργειας λειτουργεί ως υπενθύμιση ότι οι ανοδικοί κίνδυνοι παραμονεύουν.
Ο μεγάλος «άγνωστος Χ» είναι οι απρόβλεπτες πολιτικές δασμών και φορολογικών ελαφρύνσεων του Ντόναλντ Τραμπ, που θα μπορούσαν να πυροδοτήσουν πληθωριστικές πιέσεις, κάτι που φαίνεται ότι θορύβησε και την Fed, η οποία διατήρησε τα επιτόκιά της στον «πάγο», προς απογοήτευση του Αμερικανού προέδρου.
Από την πλευρά της, η Capital Economics αρχίζει να προβλέπει ότι η ΕΚΤ θα υποχρεωθεί από τις αδύναμες οικονομικές επιδόσεις της Ευρωζώνης να περικόψει το τελικό παρεμβατικό της επιτόκιο από το 3% που είναι σήμερα στο 1,5% αργότερα φέτος.
